Ο θυμός χρειάζεται διέξοδο και κατηγορούμενο. Όταν ο εργαζόμενος δεν μπορεί να αντιδράσει ανοικτά, θα το κάνει κρυφά με μικρές συμπεριφορές «εκδίκησης». Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε την παθητική επιθετικότητα και τις επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και κουλτούρα μίας επιχείρησης.

Ο συσσωρευμένος θυμός έχει την ανάγκη για εξωτερίκευση. Κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εφικτό. Ο φόβος της απόρριψης, η δυσκολία διεκδίκησης, ο φόβος της αντιπαράθεσης, η ανάγκη διατήρησης μιας άρτιας επαγγελματικής εικόνας και η απαίτηση συμμόρφωσης από την ηγεσία αποτελούν εμπόδια στην άμεση αντίδραση. Το «δεν μιλάω» δεν σημαίνει «δεν με πειράζει». Η ανάγκη για υπεράσπιση του εαυτού μας και για απόδοση της δικαιοσύνης γίνεται ακόμα πιο έντονη απέναντι σε εσάς που κατέχετε εποπτικές θέσεις. Εν τέλει, ο θυμωμένος εργαζόμενος βρίσκει έναν τρόπο πλάγιας επίθεσης, παίρνει κρυφά την εκδίκησή του και «αποδίδει δικαιοσύνη». Εσείς δεν το αντιλαμβάνεστε και πιθανώς δεν θα το μάθετε ποτέ.

Η ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η παθητική επιθετικότητα είναι ένας συγκεκαλυμμένος τρόπος έκφρασης του θυμού. Ο παθητικό-επιθετικός εργαζόμενος χρησιμοποιεί μια ποικιλία κρυφών συμπεριφορών για να εκφράσει το θυμό και τη δυσαρέσκειά του χωρίς οι συνάδελφοί του να το αντιλαμβάνονται. Μην την υποτιμάτε επειδή είναι έμμεση. Το γεγονός ότι η αντίδραση είναι λιγότερη άμεση, δεν την κάνει λιγότερο επιθετική. Το αντίθετο. Αυτού του είδους η επιθετικότητα μπορεί να αποβεί περισσότερο τοξική και καταστροφική για την παραγωγικότητα και την εργασιακή κουλτούρα της επιχείρησης. Ακολουθούν μερικές από τις επικρατέστερες παθητικο-επιθετικές συμπεριφορές.

Πίσω από ένα φανερό ναι, κρύβεται ένα κρυφό όχι. Ο παθητικο-επιθετικός εργαζόμενος θα συμφωνήσει να αναλάβει κάποια σημαντική εργασία αλλά θα φροντίσει να καθυστερήσει την ολοκλήρωσή της. Μπορεί να χάσει προθεσμίες και σημαντικά έγγραφα ή να επιδείξει σκόπιμη ανεπάρκεια παρουσιάζοντας λάθη και παραλήψεις -πάντα τυχαία ή κατά λάθος βέβαια. Σκεφτείτε τον εργαζόμενο σε ένα call center να αποσυνδέει «κατά λάθος» τα καλώδια και να χάνονται εισερχόμενες κλήσεις ή το στέλεχος που προσποιείται ασθένεια και απουσιάζει την ημέρα που τον χρειάζεστε περισσότερο.

Δεν μπορείτε να κατηγορήσετε ευθέως γιατί δεν γίνεται τίποτα ευθέως. «Έρχομαι» απαντά ο εργαζόμενος στην κλήση του υπεύθυνου αλλά καθυστερεί. Η απάντηση στις κατηγορίες είναι «δεν κατάλαβα ότι εννοούσατε τώρα αμέσως». Σας αποκρύπτει πληροφορίες που θα απέτρεπαν σημαντικά προβλήματα αλλά στις κατηγορίες απαντά «νόμιζα ότι γνωρίζατε». Θα κάνει το κομπλιμέντο δημόσια αλλά με υπαινιγμούς και στην ενόχλησή σας θα απαντήσει «πλάκα έκανα, πώς κάνεις έτσι» ενώ μπορεί να ζητήσει συγγνώμη παίζοντας τον ρόλο του θύματος. Λάβετε υπόψη ότι η χειριστική συμπεριφορά είναι φίλη με την παθητική επιθετικότητα.

ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Όλοι θέλουμε να νιώθουμε σημαντικοί και να κρατήσουμε την αξιοπρέπειά μας άθικτη. Τηρήστε το στην επικοινωνία σας με τους εργαζόμενους και θα μειωθεί αισθητά η ανάγκη για «εκδίκηση και απόδοση δικαιοσύνης». Ενσωματώστε αυτή την αρχή στην ηγετική συμπεριφορά όλων των βαθμίδων, στην εκπαίδευσή τους, στην καθημερινή επαφή με τις ομάδες τους και στις αξιολογήσεις των εργαζομένων. Επιπλέον, αξιοποιείστε πιο ουσιαστικά το δυναμικό που έχετε. Δώστε περισσότερες ευκαιρίες να επιλύσουν αναδυόμενα προβλήματα και χρησιμοποιείστε τις ιδέες τους. Βέβαια, η αλλαγή αρχίζει πάντα από την κορυφή. Γίνετε εσείς πρώτα το παράδειγμα και βάλτε τέλος στη δική σας ενδεχόμενη παθητικο-επιθετική συμπεριφορά. Τέλος, οι συζητήσεις με τον εργαζόμενο καλό είναι να εστιάζουν στην απόδοση και στην περαιτέρω βελτίωσή της και να του δίνουν πάντα την ευκαιρία όταν φεύγει από εσάς, να παίρνει και την αξιοπρέπεια μαζί του.