Σύμφωνα με το Ν. 4075/2012, ο εργαζόμενος που προβαίνει σε υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου ηλικίας μέχρι 6 ετών δικαιούται χορήγησης της γονικής άδειας ανατροφής τέκνου. Προϋπόθεση χορήγησης της εν λόγω αδείας είναι ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει ένα έτος συνεχόμενης ή διακεκομμένης εργασίας στον ίδιο εργοδότη εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα από ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, ΣΣΕ, Διαιτητικών Αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και εργαζομένων.

Η γονική άδεια ανατροφής τέκνου είναι άνευ αποδοχών, χορηγείται εγγράφως για περίοδο τουλάχιστον 4 μηνών και αποτελεί αμεταβίβαστο ατομικό δικαίωμα κάθε γονέα. Είναι δυνατό να χορηγηθεί εφάπαξ ή τμηματικά με βάση σχετική αίτηση του εργαζομένου στην οποία θα αναφέρεται η έναρξη και η λήξη της.

Ο εργοδότης καλείται να χορηγήσει τη γονική άδεια ανατροφής με βάση τη σειρά προτεραιότητας των απασχολούμενων στην επιχείρηση για κάθε ημερολογιακό έτος. Να σημειωθεί ότι αιτήσεις χορήγησης γονικής άδειας γονέων παιδιών με αναπηρία, με μακροχρόνια ή αιφνίδια ασθένεια και μόνων γονέων λόγω θανάτου γονέα, ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης τέκνων, χορηγούνται με απόλυτη προτεραιότητα. Όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα, κρίσιμο είναι να διαχωριστούν οι έννοιες της αναδοχής, η οποία σηματοδοτείται με την περιέλευση του τέκνου στην οικογένεια και την έναρξη της φροντίδας του και της υιοθεσίας, με την ολοκλήρωση της οποίας ο θετός γονέας έχει όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του φυσικού γονέα. Επειδή η άδεια ανατροφής τέκνου και το δικαίωμα μειωμένου ωραρίου συνδέονται με το παιδί και τη φροντίδα του και όχι με τον (υποψήφιο) γονέα, για τη χρήση τους αρκεί οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει ότι το παιδί έχει περιέλθει στη φροντίδα του ανάδοχου (άρθρ. 49 παρ. 1, Ν. 4075/2012). Σε περίπτωση που υιοθεσία δεν ευδοκιμήσει, απλά παύει το χρονικό διάστημα των δικαιωμάτων αυτών.

Περαιτέρω, θεσπίζεται το δικαίωμα χορήγησης ειδικών γονικών αδειών στο φυσικό, θετό ή ανάδοχο γονέα παιδιού ηλικίας έως 18 ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση, από νεοπλασματική ασθένεια, ή χρήζει μεταμόσχευσης. Η συγκεκριμένη γονική άδεια έχει διάρκεια δέκα εργάσιμων ημερών κατ’ έτος, με αποδοχές, και χορηγείται κατά απόλυτη προτεραιότητα. Επιπρόσθετα, χορηγείται στο φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα, σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του εργαζόμενου, γονική άδεια νοσηλείας, και μέχρι την ηλικία των 18 ετών αυτού συμπληρωμένων, χωρίς αποδοχές, εφόσον έχει εξαντλήσει τη γονική άδεια ανατροφής για όσο διάστημα διαρκεί η νοσηλεία και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των τριάντα εργάσιμων ημερών κατ’ έτος.

Σύμφωνα με τις ΕΓΣΣΕ/24.5.2004, ΕΓΣΣΕ/15.4.2002 και το Ν. 2639/98, οι θετοί γονείς παιδιού ηλικίας έως 6 ετών έχουν το δικαίωμα καθυστερημένης προσέλευσης ή πρόωρης αποχώρησης της μητέρας και εναλλακτικά του πατέρα για τη φροντίδα του παιδιού, όπως εκεί ορίζεται ειδικότερα. ων γονικών αδειών που έχουν αναφερθεί, ο εργαζόμενος γονέας δικαιούται να επιστρέψει στη θέση εργασίας του ή σε ισοδύναμη ή ανάλογη θέση, με όχι λιγότερο ευνοϊκούς επαγγελματικούς όρους και να επωφεληθεί από οποιαδήποτε βελτίωση των συνθηκών εργασίας, την οποία θα δικαιούνταν κατά την απουσία του. Ο χρόνος απουσίας του εργαζόμενου από την εργασία λόγω των ως άνω γονικών αδειών λογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για τον υπολογισμό των αποδοχών του, τη χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας απουσίας και του επιδόματος αδείας, την επαγγελματική εξέλιξη, καθώς και για τον υπολογισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσής του. Επισημαίνεται ότι η καταγγελία της σύμβασης εργασίας που γίνεται εξαιτίας αίτησης ή λήψης των ως άνω αναφερόμενων γονικών αδειών είναι άκυρη και απαγορεύεται κάθε δυσμενής μεταχείριση εργαζόμενου που γίνεται λόγω αίτησης ή λήψης γονικής άδειας.

Ο εργαζόμενος γονέας, που λαμβάνει τις ως άνω αναφερόμενες γονικές άδειες έχει, κατά το χρονικό διάστημα της απουσίας του, πλήρη ασφαλιστική κάλυψη από τον ασφαλιστικό του φορέα, υποχρεούται όμως να καταβάλει ολόκληρη την ασφαλιστική εισφορά, εργατική και εργοδοτική που αντιστοιχεί σε αυτό το χρονικό διάστημα. Ο αναγνωριζόμενος χρόνος των γονικών αδειών ως ισχύουν κάθε φορά, λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση του ασφαλιστικού δικαιώματος όσο και για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης.