Οι ομαδικές απολύσεις ρυθμίζονται σήμερα από τον Ν.1387/1983, που τροποποιήθηκε προσφάτως με τον Ν.4472/2017. Επρόκειτο για μια μεταρρύθμιση αναγκαία προκειμένου να προχωρήσει η αξιολόγηση της εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής.

Η παρέμβαση της διοίκησης χαρακτήριζε το δίκαιο των ομαδικών απολύσεων μέχρι την πρόσφατη μεταρρύθμιση. Πλέον οι ομαδικές απολύσεις, μετά την αποτυχία των διαβουλεύσεων, πραγματοποιούνται χωρίς την έγκριση της διοίκησης, αφού ο Νομάρχης ή ο Υπουργός Εργασίας δεν έχει το δικαίωμα να παρατείνει τις διαβουλεύσεις ή να ασκήσει βέτο για το σύνολο ή μέρος των σχεδιαζόμενων απολύσεων, όπως επί 34 χρόνια όριζε το αρθρ. 5 παρ. 3 του Ν.1387/1983.

Μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών που εισάγει ο Ν.4472/2017 είναι και ο περιοριστικός χρόνος των 90 ημερών εντός των οποίων θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία των ομαδικών απολύσεων από την ημέρα που ο εργοδότης θα προσκαλέσει σε δημόσια διαβούλευση τους εργαζομένους, ενώ ο ίδιος έχει και την υποχρέωση να τηρήσει τα προβλεπόμενα από τη διαδικασία. Ο ρόλος του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) περιορίζεται μόνο στον έλεγχο της διαδικασίας που αφορά τις υποχρεώσεις του εργοδότη καθώς και των διαβουλεύσεων με τους εκπροσώπους των εργαζομένων.

Σήμερα, μετά τις τροποποιήσεις, η διαδικασία των ομαδικών απολύσεων σε εθνικό επίπεδο διαμορφώνεται ως εξής:

    α. Από την ημέρα που ο εργοδότης θα προσκαλέσει σε διαβούλευση τους εργαζόμενους αρχίζει προθεσμία 30 ημερών, εντός της οποίας πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις. Κατόπιν έχει την υποχρέωση να υποβάλλει τα πρακτικά της διαβούλευσης στο ΑΣΕ. Οι εργαζόμενοι από τη μεριά τους μπορούν να καταθέσουν και αυτοί υπόμνημα επί των διαβουλεύσεων.
    β. Σε περίπτωση συμφωνίας, οι ομαδικές απολύσεις πραγματοποιούνται μέσα σε 10 ημέρες από την ημερομηνία υποβολής του πρακτικού διαβούλευσης στο ΑΣΕ.
    γ. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, το ΑΣΕ με αιτιολογημένη απόφαση που εκδίδει «εντός αποκλειστικής προθεσμίας 10 ημερών» από την ημέρα υποβολής του πρακτικού διαπιστώνει «αν τηρήθηκαν οι υποχρεώσεις του εργοδότη προς ενημέρωση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, καθώς και η υποχρέωση κοινοποίησης των σχετικών εγγράφων».

Αν το ΑΣΕ κρίνει πως όλες οι υποχρεώσεις του εργοδότη τηρήθηκαν, τότε οι απολύσεις ισχύουν 20 ημέρες από την έκδοση της απόφασής του. Σε κάθε περίπτωση, οι απολύσεις ισχύουν 60 ημέρες από την κοινοποίηση του πρακτικού διαβούλευσης. Εάν όμως αυτές προκληθούν από διακοπή της δραστηριότητας της επιχείρησης ή της εκμετάλλευσης κατόπιν δικαστικής απόφασης δεν εφαρμόζονται τα ως άνω σημεία β και γ.

Το νομοθετικό πλαίσιο ελέγχου των ομαδικών απολύσεων τροποποιήθηκε με σκοπό την εναρμόνισή του με το αντίστοιχο κοινοτικό. Η Οδηγία 98/59ΕΚ, σε αντίθεση με την προϊσχύουσα εθνική νομοθεσία, δεν προβλέπει το δικαίωμα της αρμόδιας Δημόσιας Αρχής να παρεμβαίνει στη λήψη των αποφάσεων για τις ομαδικές απολύσεις αλλά θεσπίζει πρωτίστως κανόνες διαδικασίας που στόχο έχουν την ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων.

Συγκεκριμένα ο εργοδότης έχει την υποχρέωση:

    α. να προβαίνει εγκαίρως σε διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων,
    β. να ενημερώνει τους εκπροσώπους των εργαζομένων για τις σχεδιαζόμενες ομαδικές απολύσεις και
    γ. να κοινοποιεί εγγράφως στην αρμόδια Δημόσια Αρχή κάθε σχεδιαζόμενη ομαδική απόλυση.

Επιδίωξη της κοινοτικής οδηγίας είναι να διασφαλιστεί ότι, πριν από κάθε σχεδιαζόμενη ομαδική απόλυση, ο εργοδότης θα ενημερώσει και θα διαβουλευτεί με τους εργαζομένους του, έτσι ώστε να βρεθούν ισοδύναμα μέτρα που θα είναι σε θέση να αποτρέψουν τις ομαδικές απολύσεις ή να μειώσουν τις συνέπειές τους.

Για περισσότερες πληροφορίες επί ζητημάτων σχετικών με εργασιακές σχέσεις επικοινωνήστε:
E: [email protected]
T: 210-6431387,
F: 210-6460313