Με τον όρο crowdworking, ο οποίος αποτελείται από τις λέξεις crowd = πλήθος και work = εργασία, αποδίδεται η εργασία μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία φαίνεται να καταλαμβάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος στον εργασιακό χώρο.

Στo πλαίσιo της λεγόμενης gig economy, παρατηρείται ολοένα και περισσότερο η παροχή της ως άνω νέας και ευέλικτης μορφής εργασίας. Συγκεκριμένα, κάποιος πάροχος θέτει σε λειτουργία μία ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία συνδέονται διάφοροι εργαζόμενοι – επαγγελματίες, προκειμένου να παράσχουν τις υπηρεσίες τους σε πλήθος πελατών (crowd).

Οι πελάτες μπορούν να επιλέξουν έναν εργαζόμενο ανάλογα με τα προβαλλόμενα χαρακτηριστικά του προφίλ του, ενώ, εκ πρώτης όψεως, δεν φαίνεται να έρχονται σε άμεση επαφή μεταξύ τους, αλλά η μόνη επικοινωνία μεταξύ πελάτη και εργαζόμενου γίνεται μέσω αυτής της πλατφόρμας.

Έτσι, λοιπόν, παρατηρούμε την ύπαρξη μίας τριμερούς σχέσης παροχής εργασίας. Αρχικά, υπάρχει μία συμβατική σχέση μεταξύ πλατφόρμας και εργαζόμενου – επαγγελματία, η οποία καθορίζει τον τρόπο προβολής του επαγγελματία στην πλατφόρμα αυτή, καθώς και τους όρους αμοιβής του. Έπειτα, συνδέεται και ο επαγγελματίας με τον εκάστοτε χρήστη – πελάτη.

Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι είτε ο επαγγελματίας υποβάλλει μία πρόταση προς σύναψη συμβάσεως σε αόριστο αριθμό πελατών είτε ότι ο χρήστης της πλατφόρμας υποβάλλει μια πρόταση προς σύναψη συμβάσεως σε αόριστο αριθμό επαγγελματιών που βρίσκονται συνδεδεμένοι στη συγκεκριμένη πλατφόρμα. Δεν πρέπει, βέβαια, να αγνοούμε ότι συνίσταται και συμβατική σχέση μεταξύ της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και του χρήστη αυτής – πλήθους, καθώς η πρώτη μεσολαβεί ή και προεπιλέγει εργαζόμενους που θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον χρήστη.

Στην ως άνω εργασία αποδεικνύεται ιδιαίτερα δυσχερής η ανεύρεση της εξάρτησης μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη – πλατφόρμας καθώς, ενώ ο επαγγελματίας φαίνεται αρκετά ανεξάρτητος απέναντι στους πελάτες – χρήστες, εφόσον έχει την ελευθερία να παράσχει ή όχι τη συγκεκριμένη εργασία, εντούτοις στοιχεία της πλατφόρμας μετριάζουν την ως άνω υποτιθέμενη ελευθερία.

Αναλυτικότερα, αρκετές ηλεκτρονικές πλατφόρμες διαφόρων υπηρεσιών απενεργοποιούν (μερικές έστω και προσωρινά) το προφίλ των επαγγελματιών, των οποίων η αξιολόγηση από τους πελάτες – χρήστες δεν είναι ικανοποιητική, με αποτέλεσμα αυτοί να στερούνται αδικαιολογήτως τα εισοδήματά τους.

Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό ότι το βάρος του επιχειρηματικού κινδύνου του υποτιθέμενου εργοδότη – πλατφόρμα μεταφέρεται στους επαγγελματίες, με αποτέλεσμα να καθίστανται «ανεξάρτητοι εργαζόμενοι». Έτσι, οι πλατφόρμες – εργοδότες αποδεσμεύονται από την υποχρέωση καταβολής μισθού, πληρωμής εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, επιδομάτων ασθενείας και αδείας κ.ά.

Με την πρόσφατη Ευρωπαϊκή Οδηγία 1152/2019 της 20ης Ιουνίου 2019 για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας, γίνεται μία προσπάθεια της Ε.Ε. να προσφέρει ένα μεγαλύτερο εύρος προστασίας στους ως άνω εργαζόμενους, κυρίως με την πρόβλεψη άρνησης του εργαζόμενου ανάθεσης μίας εργασίας, εάν δεν εμπίπτει στις ώρες και ημέρες αναφοράς ή χωρίς να έχει προειδοποιηθεί εγκαίρως, και χωρίς να του επιβληθούν κυρώσεις.

Επίσης, απαγορεύονται ρητώς οποιεσδήποτε ρήτρες μη παράλληλης απασχόλησης σε άλλους εργοδότες, ενώ καθιερώνεται και ένα ελάχιστο επίπεδο προβλεψιμότητας, κυρίως στις νέες ευέλικτες μορφές εργασίας, των οποίων το πρόγραμμα οργάνωσης εργασίας είναι ως επί των πλείστων απρόβλεπτο.

Αυτή η ιδέα, λοιπόν, του ανθρώπου – υπηρεσία αποδίδει μία σύγχρονη φόρμα εμπορευματοποίησης του ανθρώπου, η οποία και καθιστά επιτακτική την ανάγκη διαμόρφωσης ενός στέρεου νομοθετικού πλαισίου, ικανού να προστατεύσει επαρκώς την προπεριγραφείσα δραστηριότητα, καθώς και τους ανθρώπους – εργαζόμενους που την πλαισιώνουν.