Ως ομάδα ορίζεται το σύνολο ατόμων που δρουν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους διαθέτοντας ωστόσο ένα κοινό σκοπό ή βασική επιδίωξη και ένα κοινά αποδεκτό πλαίσιο λειτουργίας. Στην ουσία πρόκειται για ένα δυναμικό σύνολο με συγκλίνουσες δυνάμεις -χάρη στα διαφορετικά χαρακτηριστικά/δεξιότητες των ανθρώπων που την απαρτίζουν- που καθορίζουν την τελική πορεία ή κατεύθυνση που θα λάβει. Σε έναν οργανισμό η έννοια της ομάδας αποτελεί ένα από τα συστατικά επιτυχίας του, κι αυτό διότι η ανάγκη για περισσότερο συλλογικά αποτελέσματα και όχι για προσωπική αναγνώριση αποτελεί την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα σε επιτυχημένους οργανισμούς και μη. Έτσι, μία ομάδα με συνοχή και ξεκάθαρο όραμα, ευγενή άμιλλα και στοχευμένο προσανατολισμό δεν μπορεί παρά να αποτελεί ζητούμενο στο εσωτερικό των εταιρειών για θετικά αποτελέσματα.
Η ανάγκη για επίτευξη υψηλών επιμέρους και συνολικών επιδόσεων και παραγωγικότητας αντίστοιχα, αποτελούν και τις βασικές επιδιώξεις των προγραμμάτων team building. Μέσω των προγραμμάτων αυτών προωθείται άριστα η συνέργεια των ομάδων, η ενίσχυση της εμπιστοσύνης και η συλλογική συνείδηση με στόχο τη δημιουργία αποτελεσματικών ατομικών προσπαθειών στο πλαίσιο ωστόσο των απαιτήσεων και υποχρεώσεων της ομάδας. Όπως εξηγεί και η Αθηνά Τσίγκρου, Marketing Manager, Ελληνικά Ψυχαγωγικά Πάρκα: «Το team building είναι μια διαδικασία μεταμόρφωσης ενός συνόλου ανθρώπων σε μια αποτελεσματική ομάδα. Η δημιουργία μίας ή περισσότερων αποτελεσματικών ομάδων μέσα σε μια επιχείρηση κινητοποιεί τους εργαζόμενους και βελτιώνει τη συνολική απόδοση. Περαιτέρω οφέλη που μπορούν να προκύψουν είναι η βελτίωση του εργασιακού κλίματος και της ενδοεταιρικής επικοινωνίας, ο εντοπισμός αδυναμιών αλλά και δυνατών σημείων και η αύξηση της δημιουργικότητας και της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων».
Συνεργατική συμπεριφορά
Όταν ένα άτομο εντάσσεται σε μία ομάδα, οφείλει να σεβαστεί και να υιοθετήσει τους κανόνες που έχουν αναπτυχθεί καθώς επίσης και να κινηθεί εντός πλαισίου. Συνήθως, ο λόγος που δημιουργούνται ομάδες είναι διότι μέσω της αλληλεπίδρασης και αλληλοσυμπλήρωσης των ατόμων κα των γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων τους μπορούν να επιτευχθούν θαυμάσια αποτελέσματα. Έτσι, τα άτομα εκ των πραγμάτων καλούνται να αναπτύξουν μία συνεργατική συμπεριφορά, αναζητώντας την ανατροφοδότηση μέσα από αυτήν. Όταν τα μέλη μίας ομάδας υιοθετούν συνεργατική συμπεριφορά, πρακτικά αυτό σημαίνει ότι πραγματοποιούν συντονισμό ιδεών και ενεργειών και μέσω της αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης, και παρά την ανομοιογένεια των ατόμων, τελικά διαμορφώνουν από κοινού τα αποτελέσματα.
Αναφορικά με την ανατροφοδότηση που συνεπάγεται η συμπεριφορά αυτή μέσα στο πλαίσιο της ομάδας μπορεί να αφορά την επίτευξη στόχων, την ανάπτυξη σχέσεων, τη συναισθηματική κάλυψη ή την κοινωνική επιβεβαίωση. Μέσα σε έναν οργανισμό, η συνεργατική συμπεριφορά συνήθως έχει ως αποτέλεσμα την επίτευξη στόχων, κι αυτό διότι η συνεργασία διαφορετικών ατόμων πραγματοποιείται με μοναδικό σκοπό -μέσω της από κοινού προσπάθειας- να επιτευχθούν στόχοι που δεν θα ήταν εφικτοί μέσω της μεμονωμένης προσπάθειας των ατόμων. Ουσιαστικά, μία ποικιλόμορφη ομάδα μπορεί να πετύχει σαφώς καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα και ακόμη πιο καινοτόμα προϊόντα.
Αποτελεσματική ομάδα
Μέσα σε ένα εργάσιμο περιβάλλον η προαγωγή της ομαδικότητας οφείλει να αποτελεί μέρος της εταιρικής κουλτούρας και να ενισχύεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Εκτός από τη δημιουργία αποτελεσματικών ομάδων η διατήρηση ή/και η αύξηση της δυναμικής τους είναι εξίσου σημαντική παράμετρος. «Μια αποτελεσματική ομάδα δουλεύει σε κοινά αποδεκτούς και κατανοητούς από όλους στόχους, τους οποίους προσπαθεί να πετύχει σε μια άνετη και φιλική ατμόσφαιρα» εξηγεί η Α. Τσίγκρου και συνεχίζει: «Τα μέλη επικοινωνούν ανοιχτά μεταξύ τους μέσα σε κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας, όπου όμως έχει προηγηθεί ξεκάθαρη κατανομή ρόλων και ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για ατομική προβολή των συμμετεχόντων και ομαδικής απόδοσης».
Τα προγράμματα team building ως διαδικασία μπορούν να αποτελέσουν αρωγό της προσπάθειας αυτής εξασφαλίζοντας την επιτυχία τους. Η ενίσχυση των δυνατοτήτων, η ανάπτυξη νέων ικανοτήτων και χαρακτηριστικών, η προσαρμογή σε αλλαγές και η ενδυνάμωση των επιμέρους δεσμών που αναπτύσσονται μέσα σε μία ομάδα είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που επιλέγονται τα προγράμματα team building. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν indoor ή outdoor δραστηριότητες, ασκήσεις επικοινωνίας ή εμπιστοσύνης ακόμη και δραστηριότητες με εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Ως βασικό τους στόχο τοποθετούν την ενδυνάμωση του ομαδικού πνεύματος και την ενεργή συμμετοχή των ατόμων σε επίπεδο ομάδων, και των ομάδων σε επίπεδο οργανισμού αντίστοιχα.
Επιπρόσθετα, όπως αναφέρει η Α. Τσίγκρου «Τα team building προγράμματα οφείλουν να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε εταιρείας ή ομάδας για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και για αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να σχεδιάζονται ξεχωριστά για κάθε εταιρεία και μαζί με τους εκπροσώπους της». «Ανάλογα με τους επιμέρους στόχους και ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν, καθορίζεται η δομή και το περιεχόμενο του προγράμματος, δραστηριότητες αφαιρούνται, προστίθενται, τροποποιούνται ή ακόμα δημιουργούνται από την αρχή» καταλήγει η ίδια.
Μέσα, λοιπόν, από αυτές τις ενέργειες η εταιρεία προσπαθεί έμπρακτα να εξασφαλίσει αποτελεσματικές ομάδες. Όμως τι ορίζεται ως αποτελεσματική ομάδα και ποια είναι τα χαρακτηριστικά που συνήθως διαθέτει; Σύμφωνα με τον Thomas L. Quick, στο βιβλίο του «Successful Team Building», υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια που χαρακτηρίζουν μία επιτυχημένη, λειτουργική και εξίσου αποδοτική ομάδα τα οποία είναι:
Στόχοι, αποδοχή και δέσμευση: Κατά τη διαδικασία δημιουργίας μίας ομάδας βασική παράμετρος λειτουργίας είναι να τεθεί ένας ξεκάθαρος στόχος, τον οποίο θα ενστερνιστούν όλα τα μέλη της και θα δεσμευθούν ως προς την επίτευξή του. Σε μία αποτελεσματική ομάδα παρατηρείται απόλυτη δέσμευση σε αυτόν και πλήρη αφοσίωση ως την εκπλήρωσή του.
Συμμετοχή: Σε μία αποτελεσματική ομάδα η συμμετοχή των ατόμων οφείλει να είναι καθολική καθώς όλοι καλούνται να αναλάβουν δράση ως προς την εκπλήρωση του στόχου για τον οποίο έχουν δεσμευθεί.
Καταμερισμός εργασίας: Στο εσωτερικό μίας ομάδας τα άτομα που τη διαμορφώνουν διαφέρουν σημαντικά είτε ως προς τις ικανότητες/δεξιότητες είτε ως προς τις πεποιθήσεις. Η επιμέρους ανάθεση εργασιών οφείλει να ακολουθήσει συγκεκριμένη οργάνωση, μέσα από αποτελεσματική εξειδίκευση. Πρακτικά, το κάθε στέλεχος καλείται να διαχειριστεί συγκεκριμένη εργασία ώστε να συμπληρώσει το παζλ που δημιουργείται ως προς τη «γραμμή παραγωγής» που διαμορφώνει η ίδια η ομάδα.
Λειτουργία: Συγκεκριμένες λειτουργίες και διαδικασίες αποφασίζονται και γίνονται δεκτές από κοινού μέσα σε μία ομάδα. Ωστόσο, για να χαρακτηρίζεται ως αποτελεσματική οι λειτουργίες και οι διαδικασίες οφείλουν να είναι γνωστές και να παρακολουθούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να αποφευχθούν αστοχίες.
Λήψη αποφάσεων: Σύμφωνα με τον Thomas L. Quick οι αποδοτικές ομάδες τείνουν να λαμβάνουν αποφάσεις συναινετικά. Όλοι καλούνται να είναι ενήμεροι και να συμμετέχουν σε αυτές επιβεβαιώνοντας ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου.
Επικοινωνία & πληροφόρηση: Ένα εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τις επιτυχημένες ομάδες είναι και η επικοινωνία που διατηρούν τα στελέχη στο εσωτερικό της ομάδας. Η συχνή επικοινωνία όλων και η ανταλλαγή πληροφοριών αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της.
Συγκρούσεις: Μέσα σε μία ομάδα είναι λογικό να εντοπίζονται σημεία διαφωνίας λόγω της διαφορετικότητας των ατόμων. Αυτό που κάνει τις αποτελεσματικές ομάδες να ξεχωρίζουν είναι ότι τα προβλήματα και οι όποιες συγκρούσεις αντιμετωπίζονται και επιλύονται άμεσα. Αυτό συμβάλει στην ενίσχυση της ομαδικότητας και της απαρέγκλιτης συνεργασίας.
Κλίμα & Σχέσεις: Μέσα σε μία ομάδα τα άτομα καλούνται να αναπτύξουν μεταξύ τους σχέσεις, οι οποίες δεν θα χαρακτηρίζονται από ανταγωνιστικό πνεύμα. Για την εύρυθμη λειτουργία της το κλίμα θα πρέπει να είναι άνετο και φιλικό σε πολλές περιπτώσεις, καθώς ο καθένας μπορεί να εκφράσει τις απόψεις του, ενώ σε κάθε περίπτωση μπορεί να στραφεί προς τους συναδέλφους για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή βοήθεια.
Performance management: Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο όπου πρέπει να δοθεί η αντίστοιχη προσοχή σχετίζεται με την αξιολόγηση της απόδοσης των ατόμων αλλά και της ομάδας. Σε μία αποτελεσματική ομάδα λοιπόν, η αξιολόγηση πραγματοποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα ενώ καλείται να είναι ειλικρινής και κυρίως αντικειμενική. Το feedback σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό και πάνω σε αυτό μπορεί να προσδιοριστεί η μέχρι τώρα πορεία της ομάδας και του ατόμου καθώς επίσης και η αποφυγή κακών πρακτικών.
Lead by example
Κάθε ομάδα διαφέρει σημαντικά από τις άλλες καθώς φέρει τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Καμία δεν διαθέτει την ίδια σύνθεση, τον ίδιο σκοπό αλλά και την ίδια δυναμική. Ο ηγέτης μία ομάδας καλείται, όχι να επιβάλει διαδικασίες ή στόχους, αλλά αντίθετα να κατανοεί τι χρειάζεται η ομάδα και να επεμβαίνει μόνο όταν είναι απαραίτητο. Καθώς οι αποφάσεις και ο τρόπος δράσης και λειτουργίας λαμβάνεται από κοινού, ο ηγέτης καλείται να:
- φροντίζει ώστε οι στόχοι και το όραμα να είναι ξεκάθαρα,
- να υπάρχει αφοσίωση ως προς τους στόχους και τη κοινή επιδίωξη,
- να διατηρεί την αυτοπεποίθηση της ομάδας σε υψηλά επίπεδα,
- να δημιουργεί ευκαιρίες εσωτερικά,
- να ενδυναμώνει τις μεταξύ σχέσεις των ατόμων,
- να αναπτύσσει συνεχώς τους ανθρώπους του ώστε να λάβουν νέες δεξιότητες/ικανότητες απαραίτητες για την ομάδα και
- να εξαλείφει τα εμπόδια που μπορεί να εμφανιστούν κ.ά.
Σε κάθε περίπτωση, ο ηγέτης μία ομάδας καλείται να εμφυσήσει το όραμα, να τονώσει την ομαδικότητα σε κάθε επίπεδο και να κινητοποιήσει τα άτομα ώστε να επιδείξουν τον καλύτερό τους εαυτό, σε αρμονία πάντα με τις ανάγκες του έργου που έχουν αναλάβει. Εκτός των άλλων, θα πρέπει να ακούει «αντικειμενικά», να αναλαμβάνει την ευθύνη ενδεχόμενης αποτυχίας ως επικεφαλής της ομάδας και να εμπνέει τους ανθρώπους.
Team building «ROI»
Ο επιχειρηματικός κόσμος σήμερα καλείται να επιδείξει τα εξής χαρακτηριστικά: καινοτομία, ευελιξία ως προς τις αλλαγές σε εξωτερικό και εσωτερικό περιβάλλον και βιώσιμη παρουσία στις αγορές. Κατά πόσο όμως αυτά είναι εφικτά μέσα από τη δημιουργία ομάδων και τη συνεργασία που αυτές εσωκλείουν; Σύμφωνα με τον Richard Hackman, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Harvard και συγγραφέα του βιβλίου «Collaborative Intelligence: Using Teams to Solve Hard Problems» οι καλά σχεδιασμένες ομάδες με σαφείς στόχους και εργασίες που ευνοούν την ομαδικότητα, με τα επιμέρους μέλη της να διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες/ εμπειρία για το έργο που αναλαμβάνουν, με επαρκείς διαθέσιμους πόρους καθώς και πρόσβαση σε υποστήριξη/ καθοδήγηση, η αποτελεσματικότητα θεωρείται κάτι περισσότερο από δεδομένη. Ποια όμως είναι η σχέση των αποτελεσματικών ομάδων με τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ένας οργανισμός από αυτές; Όπως αποκαλύπτουν οι Ronald Ricardo και David Wade στο βιβλίο τους «Teams: who needs them and why» οι εταιρείες μπορούν να επωφεληθούν από την ύπαρξη συνεκτικών ομάδων μέσω:
- της αυξημένης παραγωγικότητας που παρουσιάζεται εν κατακλείδι,
- της ποιοτική βελτίωσης των αποτελεσμάτων και της ταχύτητας με την οποία υλοποιούνται τα projects,
- της βελτιωμένης επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων,
- της ενίσχυσης της δημιουργικότητας και τα υψηλά επίπεδα καινοτομίας,
- της προσαρμοστικότητας και ευελιξίας, καθώς και μέσω
- των ευέλικτων επιπέδων ιεραρχικών δομών.
Συλλογική συνείδηση
Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που είναι αρκετά δύσκολο να αναπτύξουν οι ομάδες, είναι αυτό της συλλογικής συνείδησης. Ως συνείδηση ορίζεται η νοητική δυνατότητα ενός ατόμου η οποία του επιτρέπει, σε προέκταση των αισθήσεών του, να γνωρίζει και να κατανοεί τον εαυτό του, το περιβάλλον του, τα συμβαίνοντα γύρω του και μέσα του, και να έχει το δυνατόν την αίσθηση της «θέσης» και της σημασίας του στον κόσμο καθώς και του αντίκτυπου των πράξεών του. Αναφερόμενοι στη συλλογική συνείδηση τα άτομα που εντάσσονται σε μία ομάδα οφείλουν να λειτουργούν σαν ένα ενιαίο σύνολο, να γνωρίζουν τις δυνατότητες της ομάδας, το περιβάλλον (εσωτερικό και εξωτερικό), τον αντίκτυπο των πράξεών/ αποφάσεών της, χωρίς ωστόσο να χάνεται και η ατομική προσέγγιση όλων αυτών. Η συλλογική συνείδηση μπορεί να δημιουργηθεί ή/και να ενισχυθεί μέσα από εκπαίδευση. Αν ακολουθούσαμε συγκεκριμένα βήματα ως προς την απόκτησή της αυτά θα ήταν τα ακόλουθα.
Βήμα 1ο
Σε πρώτο χρόνο και κατά τη δημιουργία μιας ομάδας οφείλουμε να εξασφαλίσουμε την απόλυτη δέσμευση των ατόμων ως προς ένα κοινό σκοπό. Θα πρέπει οι άνθρωποι να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στην ομαδική προσπάθεια και πνεύμα, καθώς επίσης θα ήταν αρκετά φρόνιμο να εξηγήσουμε σε κάθε ένα μέλος χωριστά τους λόγους για τους οποίους επιλέχθηκε να αποτελέσει μέρος της ομάδας, τονίζοντας τα προσωπικά χαρακτηριστικά/ ικανότητες που μπορούν να αποδειχθούν αρκετά ωφέλημα στην ομάδα.
Βήμα 2ο
Μετά από την εισαγωγή στο πλαίσιο που χαρακτηρίζει μία ομάδα, τα μέλη της καλούνται να εκπαιδευτούν ώστε να λειτουργούν ομαδικά. Να επικοινωνούν τις προσδοκίες τους και να παρουσιάζονται θετικοί ως προς την ανάληψη εργασιών στο εσωτερικό της. Τέλος, καλούνται να γνωρίσουν και να αναγνωρίσουν τις υπευθυνότητες των άλλων ατόμων.
Βήμα 3ο
Σε επόμενο στάδιο τα στελέχη θα πρέπει να μάθουν αρχικά να λειτουργούν αρμονικά με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και σε πολλές περιπτώσεις να δηλώνουν πρόθυμοι για να καθοδηγούν τους άλλους. Η συνεχής αξιολόγηση της προσωπικής τους απόδοσης αλλά και της γενικότερης πορείας της ομάδας είναι κάτι που θα πρέπει να είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν.
Βήμα 4ο
Εφόσον η ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος έχει πραγματοποιηθεί με επιτυχία, τα άτομα μίας ομάδας θα πρέπει να εξασφαλίζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα ότι βρίσκονται σε πλήρη συμμετρία με τη στρατηγική και τους στόχους της εταιρείας. Είναι κάτι που συνήθως έπεται και αναπτύσσεται εφόσον αρχικά το άτομο έχει αποκτήσει όλες τις προαναφερόμενες δεξιότητες. Πρακτικά αναφέρεται στο πέρασμα από το ομαδικό επίπεδο στο αντίστοιχο εταιρικό και στον τρόπο που η ομάδα επηρεάζει τα συνολικά αποτελέσματα του οργανισμού.
Teaming
Μία πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση αναφορικά με τη δημιουργία αποτελεσματικών και καινοτόμων ομάδων είναι αυτή της Amy C. Edmondson, καθηγήτριας του Harvard Business School και μία από τους «HR Most Influential International Thinkers 2014» σύμφωνα με το HR Magazine. Όπως αναλύει η ίδια στο βιβλίο της «Teaming: How Organizations Learn, Innovate, and Compete in the Knowledge Economy» δεν υπάρχει μεγαλύτερο κίνητρο για μία ομάδα από ένα ισχυρό όραμα και αποστολή. Σύμφωνα με την A. Edmondson η διαδικασία «teaming» αποτελεί μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση από το χτίσιμο μίας αποτελεσματικής και παραγωγικής ομάδας. Αποτελεί μία δυναμική διαδικασία όπου η μάθηση και η εκτέλεση συμβαίνουν ταυτόχρονα σε αντίθεση με τις ομάδες που σχεδίαζαν τις δράσεις τους και στη συνέχεια τις πραγματοποιούσαν.
Ωστόσο, σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον αυτό δεν είναι εφικτό, καθώς οι εξωτερικοί και οι εσωτερικοί παράγοντες συνεχώς αλλάζουν, επιβάλλοντας την άμεση αλλαγή και στο εσωτερικό των οργανισμών. Οι ομάδες θα πρέπει να ελίσσονται και να αναπροσαρμόζονται συνεχώς, με το teaming να αποτελεί την κινητήρια δύναμη της οργανωσιακής μάθησης. Ουσιαστικά, οι ομάδες ανθρώπων θα πρέπει να εντάσσονται άμεσα σε ένα πλαίσιο, να αφοσιώνονται στον σκοπό και να λειτουργούν σημειώνοντας συνεχή πρόοδο, χωρίς να αναμένουν ώστε να δημιουργηθεί ένα σχέδιο πρώτα.
Σύμφωνα με την ίδια η αποστολή και ο σκοπός μίας ομάδας αποτελεί το πιο σημαντικό στοιχείο σύνδεσης και κινητοποίησής της. Ο ξεκάθαρος ορισμός του οράματος και η συνεχής υπενθύμιση αυτού σε όλες τις ομάδες έγκειται ωστόσο στη σφαίρα των υποχρεώσεων του ηγέτη, ο οποίος καλείται σε τακτά χρονικά διαστήματα να το επικοινωνεί και να ενισχύει τη δέσμευση όλων σε αυτό, ακόμη κι αν το όραμα είναι ξεκάθαρο. Το δεύτερο πιο σημαντικό χαρακτηριστικό σύμφωνα με την ίδια, είναι η δημιουργία κουλτούρας όπου τα στελέχη θα μπορούν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους, τα προβλήματά τους, τις ιδέες τους και να μοιράζονται την ίδια ευθύνη ως προς την εκπλήρωσή του στόχου.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει όλοι να έχουν δικαίωμα στο «λάθος», έχοντας περιορίσει βέβαια το ανειλημμένο ρίσκο στο μέτρο του δυνατού. Το τρίτο στοιχείο που αποτελεί συστατικό επιτυχίας των ομάδων είναι η εξέλιξη των εσωτερικών τους διαδικασιών ανάλογα με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες που προκύπτουν, ενώ οι πρακτικές που ακολουθούνται οφείλουν να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται και αυτές σε τακτική βάση ώστε να προάγεται η υψηλή απόδοση και παραγωγικότητα που οι ομάδες τελικά παρουσιάζουν. «Οι σημερινοί ηγέτες οφείλουν να προάγουν τη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο όλοι θα παρουσιάζουν τρία χαρακτηριστικά. Περιέργεια, πάθος και ενσυναίσθηση» αναφέρει η ίδια.
Η περιέργεια δημιουργεί την ανάγκη στα στελέχη να μοιραστούν τις γνώσεις τους, να ακούσουν τους συνεργάτες τους και να συμβάλλουν με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο στο σκοπό. Το πάθος από την άλλη, ενδυναμώνει τη συνολική προσπάθεια και τον ενθουσιασμό για επίτευξη εταιρικών αποτελεσμάτων, ενώ η διάθεση αναζήτησης ή δημιουργίας μίας νέας προοπτικής που μπορεί να λειτουργήσει εξελικτικά για όλη την ομάδα είναι εξίσου σημαντική. Σε κάθε περίπτωση, ο ηγέτης οφείλει να αναζητά, να συνδυάζει και να προωθεί αυτά τα χαρακτηριστικά μέσα στην ομάδα αλλά και γενικότερα μέσα σε έναν οργανισμό, στοιχεία που θα του εξασφαλίσουν θετική και ενεργή συμμετοχή όλων στο στρατηγικό σκοπό και στόχο.
Viewpoint
Από ομονοίης τα μεγάλα έργα (Δημόκριτος, 470-370 π.Χ.)
Όλγα Παπαδογεωργάκη, Sociologist, MSc HR, MSc IER & HR, HR Assistant Danaos Shipping Co Ltd
Η ομαδικότητα είναι το απαραίτητο εφόδιο για την εξέλιξη και την μακρόχρονη επιτυχημένη πορεία μιας εταιρείας. Από την πλευρά μας ως τμήματα ανθρώπινου δυναμικού οφείλουμε να φροντίζουμε για την ενίσχυση και την τόνωση του ομαδικού πνεύματος καθώς και για την ανάπτυξη της εταιρικής κουλτούρας. Πολύτιμο συστατικό για την καλλιέργεια του ομαδικού πνεύματος είναι η συνεργασία του τμήματος HR με τη διοίκηση και τους line managers, ώστε με τη σωστή επικοινωνία προς όλες τις κατευθύνσεις, να καθιερωθεί η παγίωση ενός προγράμματος με στοχευμένες δραστηριότητες. Είναι σημαντικό να τονιστεί η σημασία της σωστής επικοινωνίας από την πλευρά της «Εταιρείας», γιατί είναι η «αρχή του νήματος» για ένα επιτυχημένο πρόγραμμα «team building» και η βάση για να ξεδιπλωθούν όλα όσα οδηγούν προς την ομαδικότητα. Θα πρέπει λοιπόν εξαρχής, οι στόχοι και τα οφέλη να απαριθμούνται, να καταγράφονται και να αποτελούν τον πυρήνα της ενδοεταιρικής επικοινωνίας.
Έτσι, οι στόχοι προγράμματος ανάπτυξης ομαδικότητας, είναι ξεκάθαροι και συγκεκριμένοι. Πρέπει να έχουν βασιστεί σε συζητήσεις με τα τμήματα και να αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες των μελών της εταιρικής ομάδας. Ενδυνάμωση της ομαδικότητας, διατμηματική επικοινωνία και συνεργασία, ευκαιρία για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων, επίλυση διαφορών, εκπαίδευση και διασκέδαση πρέπει να είναι μερικοί από τους βασικούς στόχους. Έχοντας, λοιπόν, καθορίσει τους στόχους ενός προγράμματος ομαδικότητας, η δράση είναι στoχευμένη και επομένως είναι ευκολότερο να διαφανούν τα οφέλη που αποφέρει. Ανάμεσα στα σημαντικότερα από αυτά είναι η αμεσότητα και η οικειότητα, η διαχείριση συγκρούσεων, η συνέργεια, το «brainstorming» και η μελλοντική στοχοθεσία, όλα κομμάτια του ιδίου πάζλ: αυτό της συστηματικής και μακρόχρονης αλλαγής της εταιρικής νοοτροπίας από το «εγώ» στο «εμείς».
Tο 2015 βρίσκει τις περισσότερες εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα, ενήμερες και δραστήριες στα θέματα ομαδικότητας. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πολλές φορές, η ομαδική εταιρική δράση εντάσσεται και στο Πρόγραμμα Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης όπου εκεί τα οφέλη αγκαλιάζουν όχι μόνο την Εταιρεία αυτή καθεαυτή, αλλά και την κοινωνία μας ως σύνολο.
Viewpoint
Γιατί η Ομαδικότητα αποτελεί σημαντικό κριτήριο επιτυχίας μιας Επιχείρησης
Τίνα Καφαντάρη, HR Consulting Services Athens, Greece, Fujitsu Technology Solutions S.A.
gr.linkedin.com/in/kafantari/en
Αρκετές εταιρείες παρουσιάζουν προβλήματα με την παραγωγικότητά τους και σημειώνουν μειωμένη κερδοφορία ακόμα και ζημιά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, αλλά αποτελεί και την αιτία, το ηθικό των εργαζομένων να είναι αρκετά χαμηλό, η απόδοσή τους να είναι επίσης χαμηλή, εμποδίζοντας την πρόοδο και την επιτυχία της επιχείρησης. Γιατί συμβαίνει αυτό; Τα πάντα εξαρτώνται από το πόσο καλό ανθρώπινο δυναμικό διαθέτεις. Χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα, δεν μπορεί να δουλέψει τίποτα. Για αυτό και το να δουλεύει κανείς σαν μέλος ομάδας, προς έναν κοινό στρατηγικό στόχο και όραμα, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Ποιοι είναι οι λόγοι;
Ομαδικότητα = Καλή επικοινωνία = Επιτυχία
Η επιχείρηση θα έχει πάντα προβλήματα αν οι άνθρωποί της δεν έχουν μάθει να δουλεύουν σαν αληθινοί team-players. Τα οφέλη από την υλοποίηση αποτελεσματικών team-building exercises είναι:
- Επιτυγχάνεται πολύ καλύτερη επικοινωνία.
- Η αποτελεσματική και σωστή επικοινωνία στα πλαίσια της επαγγελματικής συμπεριφοράς, είναι «κλειδί» για την αύξηση της παραγωγικότητας και την επίτευξη των αποτελεσμάτων.
- Δίνεται η δυνατότητα να εκτιμήσει κανείς την αξία της συνεργασίας, της αλληλοβοήθειας και της συλλογικότητας.
- Επιτυγχάνεται συνδυασμός πολλαπλών δεξιοτήτων & γνώσεων και δίνεται η δυνατότητα ανάπτυξης νέων, π.χ. ηγετικές ικανότητες ή δεξιότητες σε άλλους τομείς της επιχείρησης.
- Επιτυγχάνεται η διατήρηση των best talents στην επιχείρηση.
- Αναπτύσσεται καλύτερη κατανόηση των strengths/ abilities & weaknesses των εργαζομένων της επιχείρησης.
- «Χτίζει εμπιστοσύνη»: Γνωρίζοντας τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζεσαι, «χτίζεις» πολύ γερά θεμέλια για εμπιστοσύνη και αλληλοκατανόηση.
- Δίνονται καλύτερα και περισσότερα κίνητρα, παρατηρείται αύξηση ενθουσιασμού, ζήλου, διάθεσης και υψηλά επίπεδα ενέργειας για επίτευξη πολύ καλύτερων αποτελεσμάτων.
- Καθιστά τον χώρο εργασίας πιο ευχάριστο. Πιο χαρούμενοι εργαζόμενοι σημαίνει και πιο παραγωγικοί.
- Όταν υπάρχει ομαδικότητα στην επιχείρηση, οι εργαζόμενοι έχουν την τάση να ενδιαφέρονται περισσότερο για το αποτέλεσμα παρά για την ατομική αναγνώριση. Αυτό σημαίνει για την επιχείρηση, περισσότερες πιθανότητες για αύξηση στις πωλήσεις, μείωση στα κόστη, χαμηλότερο turnover και λιγότερες απουσίες.
Η ικανότητα συνεργασίας αποτελεί σημαντικό κριτήριο πρόσληψης
Ίσως και το σημαντικότερο. Για την πρόσληψη ενός νέου στελέχους σε μια εταιρεία, σημαντικό κριτήριο θα πρέπει να είναι η ικανότητα του να εκτιμά την αξία της αλληλοβοήθειας και της συνεργασίας. Αυτό, πολύ περισσότερο από άλλα κριτήρια όπως μόρφωση, γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες κ.λπ., θα πρέπει να αποτελεί ένα πολύ σημαντικό παράγοντα για την ένταξη ή μη ενός νέου μέλους στην ομάδα της επιχείρησης.
Ομαδικότητα και καλή επικοινωνία = Σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Στις τόσο δύσκολες εποχές που διανύουμε, η παροχή υπηρεσιών/προϊόντων υψηλής ποιότητας, ο επαγγελματισμός και η ταχύτητα είναι που κάνουν τη διαφορά στην επιτυχία ή μη μιας επιχείρησης. Για να υπάρξουν αυτά, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ομαδικότητα. Κάθε εταιρεία θα πρέπει να επενδύσει στην υλοποίηση ενός προγράμματος team-building για τους εργαζομένους της με απώτερο στόχο να καταλάβουν ότι αποτελούν μέλη μίας ομάδας (και τα οφέλη αυτού) με κοινούς στόχους και συμφέροντα, ότι θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά μέσα σε αυτήν και να ενδυναμωθούν προκειμένου να επικεντρώνονται περισσότερο στην εταιρική αποστολή επιτυγχάνοντας έτσι πολλά με λιγότερη κατεύθυνση, γλιτώνοντας χρόνο και χρήμα. Κατά αυτόν τον τρόπο, η εταιρεία επιτυγχάνει τη διατήρηση των καλύτερων ανθρώπων της και την αύξηση της παραγωγικότητας & κερδοφορίας.