Τα στελέχη και οι εργαζόμενοι των εταιρειών συνήθως δεν γνωρίζουν πολλά για τη μισθοδοσία. Σε τελική ανάλυση, γιατί θα έπρεπε να γνωρίζουν, από τη στιγμή που λειτουργεί σωστά και όλοι πληρώνονται σωστά και στην ώρα τους; Η μισθοδοσία συχνά αντιμετωπίζεται ως ένα εταιρικό commodity, μία απλή διαδοχή επαναλαμβανόμενων και τυποποιημένων ενεργειών για την έκδοση εκκαθαριστικών σημειωμάτων σε μία τακτική βάση σύμφωνα με ένα καθορισμένο νομοθετικό περιβάλλον. Ωστόσο, οι διαδικασίες της μισθοδοσίας είναι πολύπλοκες. Ο όγκος των δεδομένων που θα πρέπει να συλλέγονται και να επεξεργάζονται πριν οι εργαζόμενοι πληρωθούν είναι εντυπωσιακά μεγάλος. Η μισθοδοσία έχει να κάνει με τη διαχείριση ενός μεγάλου πλούτου πληροφοριών κάθε είδους και αποδεικνύεται ότι είναι μία πολύπλευρη, κατακερματισμένη και ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία. Η αλήθεια είναι ότι πολλά από τα χαρακτηριστικά της διαδικασίας μισθοδοσίας χαρακτηρίζονται ως διαχειριστικά. Σημαίνει όμως αυτό, ότι η μισθοδοσία είναι δευτερευούσης σημασίας ή, με άλλα λόγια, ότι δεν είναι στρατηγικής σημασίας λειτουργία για την εταιρεία; Συχνά οι εταιρείες αντιμετωπίζουν τη μισθοδοσία ως μία μη βασική επιχειρηματική δραστηριότητα. Αυτό ωστόσο δεν θα πρέπει να καλύπτει τη ζωτική σημασία αυτής της δραστηριότητας. Η μισθοδοσία βρίσκεται στο επίκεντρο της σχέσης των εταιρειών με το ανθρώπινο δυναμικό τους. Είναι το κυριότερο -αν όχι το μοναδικό- απτό κομμάτι της αμοιβής που παρέχεται στους εργαζομένους για τις ικανότητές τους και την εργασία τους. Κατ’ επέκταση, η μισθοδοσία έχει και συμβολική σημασία, η οποία είναι άκρως απαραίτητη για τους κοινωνικούς δεσμούς εντός της εταιρείας. Η καταβολή των αμοιβών των εργαζομένων -με ακρίβεια και εγκαίρως- δεν είναι μόνο μία νομική ευθύνη της εταιρείας, αλλά και μία θεμελιώδης δέσμευση προς το ανθρώπινο δυναμικό της, καθώς και ένα εκ των ουκ άνευ προαπαιτούμενο για την εσωτερική σταθερότητα. Ακριβώς εξαιτίας της κρισιμότητας και της πολυπλοκότητας, αλλά και του κόστους που αυτά συνεπάγονται, ολοένα και περισσότερες εταιρείες στρέφονται σε εξειδικευμένους εξωτερικούς παρόχους και λύσεις payroll outsourcing. Ποιοι είναι οι λόγοι πίσω από αυτή την απόφαση και ποια τα οφέλη που προσδίδει στις επιχειρήσεις;
Μία παραδοσιακή υπηρεσία
Το payroll outsourcing υπάρχει διεθνώς ως πρακτική εδώ και αρκετές δεκαετίες – τουλάχιστον από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Η αρχική ανάγκη των εταιρειών ήταν μία υπηρεσία που θα καλύπτει τις νομικές υποχρεώσεις. Το σκεπτικό ήταν συχνά η αποφυγή της διακοπής της διαδικασίας στην περίπτωση που το αρμόδιο για τη μισθοδοσία άτομο απουσίαζε για οποιοδήποτε λόγο. Ο πάροχος αναμενόταν να παρέχει ακριβή εκκαθαριστικά σημειώματα στην ώρα τους. Οι βάσεις για την εξέλιξη του payroll outsourcing είχαν πια τεθεί. Ήδη, από το 1949 στο New Jersey των Ηνωμένων Πολιτειών, ιδρύθηκε η εταιρεία Automatic Payrolls Inc. (σήμερα γνωστή ως ADP) με στόχο να βοηθάει τις τοπικές επιχειρήσεις στην επεξεργασία της μισθοδοσίας τους.
Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες δε, το payroll outsourcing υποστηριζόταν από τις τοπικές αρχές. Για παράδειγμα, στο Βέλγιο, οι εργοδότες δημιούργησαν το 1945 το “Secretariats Sociaux”, με αποστολή να βοηθούν τις μικρές επιχειρήσεις να εκπληρώνουν τις νομικές υποχρεώσεις τους, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας.
Από την αρχή ακόμα, οι εταιρείες σταδιακά ανακάλυπταν ολοένα και περισσότερους λόγους για να κάνουν outsource τη μισθοδοσία. Οι περισσότεροι από αυτούς εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να ισχύουν. Ο πρώτος παραδοσιακός, λόγος για το payroll outsourcing ήταν η μείωση του ρίσκου. Η έγκαιρη και ακριβής καταβολή των αμοιβών και παράδοση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων αποδείχτηκε ότι είχε κρίσιμη συμβολή στην επιχειρηματική συνέχεια (business continuity).
Οι εταιρείες συνειδητοποίησαν, επίσης, ότι η ανάθεση σε εξωτερικό πάροχο των διαδικασιών μισθοδοσίας τις απάλλασσε από το καθήκον της ενημέρωσης για τη διαρκώς μεταβαλλόμενη νομοθεσία. Ο πάροχος της υπηρεσίας ήταν υπεύθυνος για τη νομική συμμόρφωση. Αυτή η ανάγκη άρχισε να ενισχύεται ακόμα περισσότερο με την ανάδυση της τεχνολογίας της πληροφορικής: πλέον οι αντίστοιχες εφαρμογές πληροφορικής θα πρέπει να αναβαθμίζονται και να συντηρούνται ώστε να ενσωματώνουν τις αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο, ενώ η διαρκής κανονιστική συμμόρφωση επίσης συνεπάγεται διαρκή συντήρηση του σχετικού λογισμικού. Ταυτόχρονα, οι διαχειριστικές ανάγκες εξελίσσονται καθώς οι εταιρείες αναπτύσσονται, αλλάζουν την οργάνωσή τους, εφαρμόζουν νέους, εσωτερικούς, κανονισμούς σχετικά με τη μισθοδοσία και πολλά άλλα.
Ένας ακόμα λόγος, ο οποίος δεν αναφέρεται συχνά, που συντελεί στην εξωτερική ανάθεση των διαδικασιών μισθοδοσίας είναι η ανάγκη για εμπιστευτικότητα. Είτε πρόκειται για μικρές είτε για μεγάλες εταιρείες, η αποφυγή αποκάλυψης των αμοιβών των εργαζομένων αποτελεί μία σημαντική πρόκληση: ο καλύτερος τρόπος να προστατευτούν ευαίσθητες πληροφορίες είναι συχνά ένα εξωτερικό, ασφαλές περιβάλλον.
Διάφορες πρόσφατες έρευνες συγκλίνουν σε ένα βασικό συμπέρασμα: η μισθοδοσία εξακολουθεί να είναι το πλέον outsourced HR function. Προφανώς και έχουν αναδυθεί καινούργια κίνητρα πίσω από αυτή την επιλογή, καθώς οι οργανισμοί, τα επιχειρηματικά μοντέλα και η αποστολή της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού έχουν εξελιχτεί μέσα στα χρόνια – κίνητρα που έχουν να κάνουν με ποικίλους παράγοντες, από τα νομοθετικά πλαίσια μέχρι την ανάπτυξη του ΙΤ και την παγκοσμιοποίηση, καθώς και την ολοένα μεγαλύτερη απαίτηση για εστίαση του ΗR σε στρατηγικής σημασίας θέματα, όπως η ανεύρεση ταλέντων, η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και η διαχείριση της απόδοσης.
Οι σύγχρονες προκλήσεις στη διαχείριση της μισθοδοσίας
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω ο υπολογισμός της μισθοδοσίας αποτελεί κρίσιμης σημασίας διαδικασία με αυξημένη πολυπλοκότητα και ποικίλες ανάγκες, οι οποίες εγείρουν αντίστοιχα πολλαπλές προκλήσεις για τις εταιρείες και κυρίως τα στελέχη της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού. «Οι σύγχρονες επιχειρήσεις καλούνται να ανταποκριθούν σε εξαιρετικές προκλήσεις πάσης φύσεως με απώτερο σκοπό την επιβίωση και την κυριαρχία τους. Η παγκοσμιοποίηση, η οικονομική κρίση και επομένως ο θεμιτός και ο αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων δημιουργούν τις βάσεις για νέα ανοίγματα σε καινούργιες επιχειρηματικές λύσεις και μεθόδους, όπως η ανάθεση της μισθοδοσίας σε εξωτερικό συνεργάτη (payroll outsourcing) που αποτελεί μια σίγουρη λύση», επισημαίνει ο Θεόδωρος Τόλλης, Executive Director Employment Solutions, ICAP Group.
Όπως χαρακτηριστικά εξηγεί η Άννα Γιάκα, Διευθύντρια, τμήμα Μισθοδοσίας, KPMG: «Ο υπολογισμός μισθοδοσίας αποτελεί για όλες τις εταιρείες μια πολύ σημαντική διαδικασία του HR, η οποία περιλαμβάνει τη διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και απαιτεί χειρισμούς σύννομους και απολύτως ακριβείς. Οι εταιρείες αγωνίζονται σήμερα να ισορροπήσουν σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο εργασιακό, φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον, που απαιτεί ιδιαίτερη εξειδίκευση προκειμένου να παρακολουθήσουν, να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν σωστά όλους τους σχετικούς νόμους και τις εγκυκλίους, ενώ παράλληλα καλούνται να ελαχιστοποιήσουν το κόστος σε κάθε επίπεδο. Επιπλέον, η επιλογή, η παραμετροποίηση και συντήρηση ενός αξιόπιστου και σχετικά οικονομικού λογισμικού μισθοδοσίας που θα καλύπτει όλες τις ανάγκες συμμόρφωσης και πληροφόρησης είναι από μόνες τους μια πρόκληση στρατηγικής σημασίας».
Η οικονομική συγκυρία αυξάνει τις προκλήσεις σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της μισθοδοσίας, σύμφωνα με τον Ζώη Ι. Σωτηρόπουλο, Partner, Payroll & Benefits Solutions, PwC, ο οποίος επισημαίνει ότι: «Εξακολουθεί η παρατεταμένη οικονομική συγκυρία να δημιουργεί την υποχρέωση στα τμήματα μισθοδοσίας να είναι σε θέση να υποστηρίξουν πολύπλοκες μορφές απασχόλησης και να εφαρμόσουν τις συχνές αλλαγές στο φορολογικό, εργατικό και ασφαλιστικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, η ορθή λήψη αποφάσεων απαιτεί ακριβέστερα και ταχύτερα συστήματα πληροφόρησης με το κόστος μισθοδοσίας να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα του P&L των εταιρειών, συνεπώς και η διαρκής παρακολούθησή του να είναι επιβεβλημένη. Ταυτόχρονα, περισσότερο από ποτέ το τμήμα Ανθρωπίνου Δυναμικού και ο υπεύθυνος μισθοδοσίας πρέπει να σταθούν δίπλα στη διοίκηση και να σχεδιάσουν την επόμενη μέρα».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Βασίλης Χουντάλας, Head of Payroll and HR Outsourcing Services, UnityFour Private Consulting House, υπογραμμίζει ότι: «Στο σημερινό, διαρκώς μεταβαλλόμενο φορολογικό και ασφαλιστικό τοπίο στη χώρα μας, είναι μεγαλύτερη από ποτέ η ανάγκη εξεύρεσης έμπειρων, ενημερωμένων και αξιόπιστων στελεχών, τα οποία θα οδηγήσουν τις επιχειρήσεις στην αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Η επιλογή του κατάλληλου ανθρώπου, που θα αναλάβει αυτό το εγχείρημα, όπως και του αντίστοιχου λογισμικού, που θα υποστηρίξει αυτή την προσπάθεια, θα πρέπει να λειτουργήσουν συνδυαστικά και συμπληρωματικά. Σίγουρη λύση, αποτελεί η ανάθεση της διαχείρισης της μισθοδοσίας σε εξωτερικό πάροχο, ο οποίος θα πρέπει να επιλεγεί με συγκεκριμένα κριτήρια, έτσι ώστε συνδυάζοντας την τεχνολογία με τον ανθρώπινο παράγοντα, να εξασφαλιστούν τα μέγιστα οφέλη για την επιχείρηση, μέσω της εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας και κάθε λεπτομέρειας που τη συνοδεύει».
Τη συμμόρφωση με το διαρκώς μεταβαλλόμενο κανονιστικό πλαίσιο αλλά και την ανάγκη προστασίας των ευαίσθητων δεδομένων επισημαίνει ως τις βασικότερες προκλήσεις και ο Βαγγέλης Φάκος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ACCOUNTING SOLUTIONS AE: «Οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές φορολογικών, ασφαλιστικών και εργατικών θεμάτων κάνουν σημαντικότερη την συνεχή υποστήριξη των εταιρειών στα θέματα αυτά από έμπειρους και εξειδικευμένους συμβούλους. Εξ ίσου σημαντική είναι και η διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων υπαλλήλων και της ηλεκτρονικής μεταφοράς των πληροφοριών της εταιρείας στον ευαίσθητο αυτό τομέα. Γενικά η παροχή μιας ολοκληρωμένης δέσμης υπηρεσιών με ανταγωνιστικό κόστος από έμπειρους επαγγελματίες με σεβασμό στην ακρίβεια και την αμεσότητα της παροχής των σχετικών υπηρεσιών είναι το ζητούμενο για τις εταιρείες στην προσπάθειά τους για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας, της απόδοσης και της ποιότητας του συγκεκριμένου τομέα λειτουργίας αυτών».
Η αντιμετώπιση των προκλήσεων και τα οφέλη
Η ανάγκη για αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων με βέλτιστο τρόπο αλλά και οικονομικά συμφέρον τρόπο, καθιστά τη λύση του εξωτερικού συνεργάτη ιδιαίτερα ελκυστική, ή ακόμα, σε πολλές περιπτώσεις, σχεδόν επιβεβλημένη.
Τα οφέλη, άλλωστε, από μία τέτοια επιλογή είναι πολλά και απτά. «Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε την έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενημέρωση για νομοθετικές αλλαγές, την προσφορά μιας ολοκληρωμένης κοστολογικά συμφέρουσας λύσης κάλυψης των συγκεκριμένων εταιρικών αναγκών, την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών από ειδικούς επαγγελματίες σε ευαίσθητους τομείς της εταιρείας, την απελευθέρωση πόρων της εταιρείας προς κάλυψη άλλων αναγκών της καθώς και την βελτίωση της ευελιξίας και της αποτελεσματικότητας των υποστηρικτικών τμημάτων της εταιρείας», επισημαίνει ο Β. Φάκος.
Για τα οφέλη της εξοικονόμησης χρόνου και κόστους, αλλά και της διασφάλισης της κανονιστικής συμμόρφωσης κάνει λόγο και ο Β. Χουντάλας, ο οποίος υποστηρίζει ότι: «Τα σημαντικότερα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει μία επιχείρηση με την ανάθεση της διαχείρισης της μισθοδοσίας σε εξωτερικό πάροχο, είναι η εξοικονόμηση χρόνου και κόστους, η ακρίβεια των υπολογισμών, η έμμεση απόκτηση γνώσης και εμπειρίας, η συμμόρφωση με τη νομοθεσία, η αποφυγή του κινδύνου απώλειας στελεχών με εξειδικευμένες γνώσεις, η χρήση προηγμένων payroll softwares, η χρήση helpdesk για την επίλυση των αποριών των εργαζομένων, η απόκτηση υπηρεσιών ανάλογα με το διαθέσιμο budget και τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης».
«Τα οφέλη μίας τέτοιας ανάθεσης είναι ποικίλα, αλλά ξεχωρίζουν η σημαντική στις ημέρες μας μείωση λειτουργικού κόστους που προσπαθούν να επιτύχουν οι εταιρείες, λαμβάνοντας υπόψη τις εργατοώρες που θα απασχολούσε ένα τμήμα in house μισθοδοσίας καθώς και το κόστος χρήσης τεχνολογίας (π.χ. αγορά και συντήρηση ενός συστήματος μισθοδοσίας) αλλά και αναλώσιμων υλικών. Ένα δεύτερο σημαντικό όφελος είναι ο αξιόπιστος, ασφαλής αλλά και συνεπής υπολογισμός της μισθοδοσίας υπό τη συχνή παρακολούθηση των αλλαγών σε εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα, καθώς και η τήρηση χρονοδιαγραμμάτων προς τρίτους φορείς, για παράδειγμα προς ασφαλιστικούς οργανισμούς. Έτσι, με τα παραπάνω πλεονεκτήματα μίας τέτοιας συνεργασίας, οι άνθρωποι της εταιρείας μπορούν να απασχοληθούν σε διαφορετικές εργασίες, πιο προσοδοφόρες για την εταιρεία», συμπληρώνει ο Γιάννης Πράγκαλης, Employment Solutions, Senior Payroll Consultant, ICAP Group.
Παρομοίως, η Ά. Γιάκα εξηγεί ότι: «Όλες οι εταιρείες μπορούν να επωφεληθούν από έναν εξωτερικό συνεργάτη με πολύχρονη εμπειρία και εξειδικευμένο λογισμικό προκειμένου να:
- Μειώσουν το κόστος με την οικονομία ανθρώπινων πόρων και την αξιοποίηση τους σε πιο παραγωγικές εργασίες
- Περιορίσουν τους κινδύνους από την μη συμμόρφωση με εργατικές, φορολογικές και ασφαλιστικές διατάξεις
- Εξασφαλίσουν την πιστή εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και την άμεση ενημέρωσή τους για τυχόν εξελίξεις
- Διατηρήσουν ένα απόλυτα ελεγχόμενο κόστος
- Αποκτήσουν πρόσβαση στο επίπεδο πληροφόρησης και ανάλυσης που απαιτεί ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον».
Για να διαπιστωθούν βέβαια αυτά τα οφέλη, όπως υπογραμμίζει ο Ζώης Σωτηρόπουλος: «Ο εξωτερικός συνεργάτης πρέπει να απασχολεί το εξειδικευμένο προσωπικό, το οποίο θα προσφέρει πραγματική αξία μέσω των παρεχόμενων υπηρεσιών μισθοδοσίας. Η εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών από τη διεθνή εμπειρία και η χρήση εξελιγμένων εργαλείων τόσο για την εκκαθάριση της μισθοδοσίας όσο και την παρακολούθηση των αμοιβών και τη δημιουργία ενός χρηστικού συστήματος αναφορών συμβάλλει στη μεγιστοποίηση της συνεργασίας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων».
Υπηρεσίες και επιλογή παρόχου
Η επιλογή του κατάλληλου παρόχου καθώς και του ενδεδειγμένου πακέτου υπηρεσιών, ανάλογα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις κάθε εταιρείας, αποτελεί μία εξίσου σημαντική, αν όχι σημαντικότερη, απόφαση με αυτή για την ανάθεση της διαχείρισης της μισθοδοσίας σε εξωτερικό συνεργάτη. Το είδος των υπηρεσιών, το κόστος, η αξιοπιστία αλλά και η εξειδίκευση του συνεργάτη είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που θα πρέπει να μπουν στην εξίσωση της επιλογής. «Οι υπηρεσίες του παρόχου payroll outsourcing ποικίλουν αναλόγως του μεγέθους και των αναγκών κάθε εταιρείας. Συνήθως το πακέτο υπηρεσιών περιλαμβάνει:
- Την έκδοση μισθοδοσίας και τον υπολογισμό προβλέψεων
- Διεκπεραίωση εξωτερικών εργασιών σε δημόσιες υπηρεσίες και ασφαλιστικά ταμεία
- Άμεση ενημέρωση και υποστήριξη μέσω μιας ανοικτής γραμμής επικοινωνίας», αναφέρει η Ά. Γιάκα, και συμπληρώνει ότι: «στα κριτήρια επιλογής εξωτερικού συνεργάτη περιλαμβάνονται:
- το όνομα και η αξιοπιστία της εταιρείας που θα αναλάβει την μισθοδοσία
- η ευελιξία ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στο μεταβαλλόμενο εργασιακό και ασφαλιστικό περιβάλλον καθώς και στις ιδιαίτερες ανάγκες της εταιρείας
- η εμπειρία σε παρόμοιους οργανισμούς του ιδίου μεγέθους καθώς και του ιδίου τομέα που δραστηριοποιείται η εταιρεία – πελάτης
- η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στα μισθολογικά δεδομένα μέσω Ιnternet
- η τιμή σε συνδυασμό με το συνολικό πακέτο υπηρεσιών που προσφέρει».
«Oι υπηρεσίες “payroll outsourcing” ποικίλουν και καλύπτουν μία ευρεία γκάμα υπηρεσιών, σχετιζόμενων όχι μόνο με το HR, αλλά και με accounting, business support, legal support και φυσικά taxation. Οι υπηρεσίες πρέπει να είναι προσωποποιημένες και ελαστικές, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε πελάτη. Η επιλογή του κατάλληλου provider, θα πρέπει να γίνεται με ενδελεχή έρευνα. Τα σημαντικότερα στοιχεία που θα πρέπει να εξετάζονται είναι η φήμη, η εμπειρία και οι συστάσεις που ακολουθούν τον εκάστοτε πάροχο υπηρεσιών μισθοδοσίας, όπως και η εμπειρία των στελεχών του. Ακόμα, μία πολύ σημαντική λεπτομέρεια είναι οι διεθνείς συνεργασίες που μπορεί να έχει, οι οποίες αποτελούν πιστοποίηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Πάντως, δεν θα πρέπει να αποτελεί κριτήριο επιλογής το χαμηλό κόστος των υπηρεσιών, αφού πολλές φορές μπορεί να υποκρύπτει χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες», εξηγεί ο Β. Χουντάλας.
Τη σημασία της σωστής πληροφοριακής υποδομής από πλευράς παρόχου υπερθεματίζει ο Γ. Πράγκαλης, τονίζοντας ότι: «Όσο έμπειρο και καταρτισμένο κι αν είναι το προσωπικό ενός παρόχου λύσεων outsourcing, οι υπηρεσίες θα είναι εξαιρετικά περιορισμένες εάν δεν υπάρχει ένα απολύτως και διαρκώς ενήμερο μηχανογραφημένο σύστημα. Ένα αξιόπιστο πρόγραμμα μισθοδοσίας ολοκληρώνει και αναβαθμίζει συγχρόνως τις εργασίες ενός εξωτερικού συνεργάτη, ενώ παράλληλα εδραιώνει την απαραίτητη εμπιστοσύνη μεταξύ εταιρείας και παρόχου. Ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε επιχείρησης αλλά και των νομοθετικών αλλαγών που προκύπτουν, επικοινωνία και κατανόηση των αναγκών της εταιρείας, είναι μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ο κατάλληλος συνεργάτης και το πρόγραμμα μισθοδοσίας».
Από την πλευρά του, ο Β. Φάκος τονίζει την ανάγκη για ολοκληρωμένη υποστήριξη, επισημαίνοντας ότι: «Οι υπηρεσίες μισθοδοσίας θα πρέπει να καλύπτουν όλο το φάσμα των συσχετιζόμενων δραστηριοτήτων. Δεν αρκεί μόνο ένας απλός υπολογισμός. Οι εταιρείες θα πρέπει να λαμβάνουν μία ολοκληρωμένη υποστήριξη που θα προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα και την ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών (ISO 27001), θα υποστηρίζει σε συνεχόμενη βάση σε φορολογικά, εργατικά και ασφαλιστικά θέματα με έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό και με ικανότητα άμεσης υποστήριξης των αναγκών των. Συνεπώς ο πάροχος θα πρέπει να έχει μακροχρόνια εμπειρία, βαθιά γνώση, άρτια τεχνολογική υποδομή, και ανταγωνιστική αμοιβή ώστε να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες της εταιρείας».
Στην άποψη αυτή συνηγορεί και ο Ζ. Σωτηρόπουλος, ο οποίος κάνει λόγο για την ανάγκη εμπλουτισμού των υπηρεσιών έκδοσης μισθοδοσίας ώστε να περιλαμβάνουν και τη διαχείριση μη χρηματικών παροχών και άλλες υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι: «Η διαδικασία έκδοσης μισθοδοσίας πρέπει πλέον να εμπλουτιστεί με ένα φάσμα υπηρεσιών που θα προσφέρουν μια ολιστική υποστήριξη στη διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού. Η διαχείριση των μη χρηματικών παροχών αλλά και η διασφάλιση της φορολογικής αντιμετώπισής τους, η παροχή premium υπηρεσίας στα υψηλόβαθμα στελέχη και τα μέλη ΔΣ, η υποστήριξη του αποσπασμένου προσωπικού και η δυνατότητα πρόσβασης σε εξελιγμένα συστήματα διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού HRM αποτελούν επιπρόσθετες παροχές που μετατρέπουν το payroll processing σε μια ολοκληρωμένη συμβουλευτική υπηρεσία μισθοδοσίας».
Η διείσδυση του payroll outsourcing
Οι στατιστικές δείχνουν ότι η διείσδυση υπηρεσιών payroll outsourcing βαίνει αυξανόμενη στις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής οικονομίας φυσικά. Ένας βασικός λόγος των υψηλών αυτών ποσοστών είναι, όπως εξηγεί ο Θ. Τόλλης, το γεγονός ότι: «Τα προγράμματα payroll outsourcing δεν κοιτούν το μέγεθος και το είδος της επιχείρησης. Μπορούν να εφαρμοστούν και να προσφέρουν τα οφέλη τους σε ποικίλες εταιρείες και οργανισμούς, οικογενειακούς, μικρούς αλλά και μεγαλύτερους. Ο μοναδικός περιορισμός που υπάρχει στην Ελλάδα είναι ότι η επιχείρηση/οργανισμός θα πρέπει να είναι ιδιωτικού δικαίου».
Ακριβώς επειδή απευθύνεται σε κάθε είδους και μεγέθους εταιρεία και μάλιστα με απτά οφέλη, το payroll outsourcing τείνει να γίνει ο κανόνας, σύμφωνα με την Ά. Γιάκα, η οποία υπογραμμίζει ότι: «Τα προγράμματα αυτά απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια η εξωτερική ανάθεση των υπηρεσιών μισθοδοσίας δεν είναι απλά μια τάση αλλά ο κανόνας. Η ανάθεση της μισθοδοσίας σε εξωτερικό συνεργάτη δεν αποτελεί λύση μόνο για μικρές ή μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις αλλά και για τις πολύ μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις μολονότι η πολυπλοκότητα των διαδικασιών τους και οι ιδιαιτερότητές τους καθιστούν κάποιες φορές μια τέτοια μετάβαση δύσκολη και χρονοβόρα. Σε κάθε περίπτωση, τα οφέλη και οι οικονομίες κλίμακος που προκύπτουν μπορούν να αποσβέσουν τα σχετικά κόστη σε σύντομο χρονικό διάστημα και να απελευθερώσουν ανθρώπινους πόρους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε δραστηριότητες που προσδίδουν αξία στην επιχείρηση».
«Το “payroll outsourcing” μετά το πέρας αρκετών ετών, έγινε μέρος της καθημερινότητας των τμημάτων HR και στη χώρα μας. Πλέον, η ανάγκη αναζήτησης ικανών στελεχών, με ευρεία γκάμα γνώσεων (HR, accounting, tax, legal, IT) καλύπτεται με τη συνδρομή του κατάλληλου πάροχου υπηρεσιών μισθοδοσίας. Ο “payroll provider” αποτελεί τον συνοδοιπόρο των τμημάτων ανθρώπινου δυναμικού, παρέχοντας την τεχνογνωσία του και τις συμβουλές του. Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης των υπηρεσιών, το “payroll outsourcing” είναι επιλογή κυρίως των πολυεθνικών επιχειρήσεων, αφού επιτυγχάνουν τη συγκέντρωση των διαδικασιών και της πληροφόρησης (ένας account manager, standard τιμολόγηση, standardized reporting, standardized tools), αλλά και των μικρών και μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων που θέλουν να αισθάνονται ασφαλείς σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον», συμπληρώνει ο Β. Χουντάλας.
Για αυξητικούς ρυθμούς υιοθέτησης του payroll outsourcing στην ελληνική αγορά κάνει λόγο ο Β. Φάκος, αφού όπως ο ίδιος αναφέρει: «Η διείσδυση του payroll outsourcing στην ελληνική αγορά συνεχίζει την αυξητική της τάση των τελευταίων ετών με ακόμα πιο έντονο ρυθμό όχι μόνο λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης και της ανάγκης για πιο οικονομικές λύσεις, αλλά και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πρόσφατων έντονων και μαζικών αλλαγών στα φορολογικά, ασφαλιστικά και εργατικά θέματα όπου η ανάγκη της υποστήριξης και της συνεργασίας με ειδικούς και έμπειρους στο συγκεκριμένο χώρο είναι πολύ πιο αναγκαία. Η εναλλακτική επιλογή του payroll outsourcing απευθύνεται σε όλες τις επιχειρήσεις γιατί τα πλεονεκτήματά του είναι πλήρως διακριτά οπό όλους».
Την ίδια άποψη εκφράζει και ο Ζ. Σωτηρόπουλος, επισημαίνοντας ότι: «Κάθε είδους επιχείρηση είναι σε θέση να αποτελέσει έναν σημαντικό πελάτη για payroll outsourcing. Επιχειρήσεις και οργανισμοί με περιορισμένο αριθμό προσωπικού απολαμβάνουν τη σημαντική εμπειρία ενός παρόχου προκειμένου να λάβουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες από καταξιωμένα στελέχη. Ταυτόχρονα, μεγάλοι οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα με την εξωτερική ανάθεση του τμήματος μισθοδοσίας να λαμβάνουν διαρκή υποστήριξη μειώνοντας το επιχειρηματικό τους ρίσκο, διασφαλίζοντας την εμπιστευτικότητα, καλύπτοντας τις ανάγκες που μπορεί να προκαλεί η εποχικότητα της δραστηριότητάς τους και όλα τα ανωτέρω με περιορισμό του κόστους που είναι σε θέση να προσφέρει ένας πάροχος μισθοδοσίας». Ο ίδιος συμπληρώνει ότι: «Η ελληνική αγορά όλο και περισσότερο ακολουθεί τις τάσεις της παγκόσμιας αγοράς και αγκαλιάζει το payroll outsourcing, ωστόσο υπάρχει ακόμα μεγάλο πεδίο για ανάλογες συνεργασίες αλλά και για παρόχους οι οποίοι έχουν διάθεση να δραστηριοποιηθούν στο νευραλγικό αντικείμενο της μισθοδοσίας».
Στέφανος Ααρόν, HR Manager, Elastron S.A.
Πολλαπλά τα οφέλη του Payroll Outsourcing, αλλά υπό προϋποθέσεις
Η μεταφορά του υπολογισμού της μισθοδοσίας από μία επιχείρηση σε έναν εξωτερικό συνεργάτη (Payroll Outsouscing) αποτελεί σταθερή επιλογή για μεγάλο αριθμό εταιρειών. Το γεγονός αυτό υποστηρίζουν αποτελέσματα ερευνών, σύμφωνα με τα οποία, η εκχώρηση αρμοδιοτήτων του τμήματος HR σε τρίτους αυξάνεται σταδιακά, με τον τομέα της μισθοδοσίας να αποτελεί την βασική ανάθεση. Τα κύρια οφέλη του Payroll Outsourcing, μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω σημεία:
α. Μείωση του κόστους: αποτελεί το βασικό λόγο ανάθεσης του υπολογισμού της μισθοδοσίας σε εξειδικευμένο εξωτερικό συνεργάτη. Η εξοικονόμηση του κόστους (εργατοώρες, αναλώσιμα, λογισμικό κ.ά.) είναι σημαντική και αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του οργανισμού
β. Εξοικονόμηση χρόνου: εκχωρείται μια χρονοβόρα διαδικασία και τα στελέχη των εταιρειών μπορούν να επικεντρωθούν σε βασικότερες, παραγωγικότερες και πιο κρίσιμες λειτουργίες
γ. Αξιοπιστία και Ποιότητα: η πολυπλοκότητα -διαχρονικά παρούσα και σε κάποιες περιπτώσεις ανεξέλεγκτη- της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας, δημιουργεί κινδύνους και ανασφάλεια στις εταιρείες. Η εκχώρηση του υπολογισμού της μισθοδοσίας διασφαλίζει την πλήρη συμμόρφωση με τα κανονιστικά πλαίσια
δ. Πρόσβαση σε εξειδικευμένα στελέχη: η εξειδίκευση παρέχει στον εξωτερικό συνεργάτη την απαραίτητη τεχνογνωσία, εμπειρία και υποδομή, με αποτέλεσμα τη δυνατότητα να λειτουργεί συμβουλευτικά, διευρύνοντας το πλαίσιο της παρέμβασης, πέρα από αυτό του υπολογισμού της μισθοδοσίας.
Πριν την ανάθεση της μισθοδοσίας σε εξωτερικό συνεργάτη, απαιτείται να έχουν απαντηθεί ερωτήματα από τη διοίκηση των υποψήφιων εταιρειών, κυρίως σχετικά με τον βαθμό οργάνωσης του τμήματος προσωπικού, την κουλτούρα των συνεργασιών, τη σπουδαιότητα της μισθοδοσίας για τον οργανισμό. Εξίσου απαραίτητο είναι να ληφθούν υπόψη οι πιθανοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν:
α. Η διασφάλιση της ποιότητας, που παρέχει ο εξειδικευμένος συνεργάτης, ενδέχεται να λειτουργήσει «καθησυχαστικά» για τα στελέχη του οργανισμού, με αποτέλεσμα την σταδιακή έκπτωση των ικανοτήτων και των κινήτρων τους, για παράδειγμα λόγω ελλιπούς ενημέρωσης και επιμόρφωσης
β. Η απώλεια του πλήρους ελέγχου της λειτουργίας από τον οργανισμό, δημιουργεί τις προϋποθέσεις εξάρτησης από τον συνεργάτη. Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, αποφασιστεί η επαναφορά της μισθοδοσίας στο τμήμα προσωπικού του οργανισμού, ενδέχεται να υπάρξουν δυσκολίες στην εκ νέου αφομοίωση και εν τέλει στη λειτουργικότητά του.
Τέλος, βασικό κριτήριο για τη μεγιστοποίηση του οφέλους από το Payroll Outsourcing, παραμένει η σωστή επιλογή του εξωτερικού συνεργάτη: το επίπεδο της παρεχόμενης υπηρεσίας, η δυνατότητα προσαρμογής του στις ανάγκες και ιδιαιτερότητες του κάθε οργανισμού, η διασφάλιση του απορρήτου και η προοπτική περαιτέρω συνεργασιών, αποτελούν κρίσιμους παράγοντες επιλογής. Η ανταγωνιστικότητα της τιμολόγησης -χωρίς να κρίνεται καθοριστική- αποτελεί έναν επιπρόσθετο παράγοντα.
Ράνια Θηραιού, Human Resources Manager, Saint-Gobain Hellas
Στρατηγική επιλογή το Payroll Outsourcing
Η ανάγκη για συνεχείς μειώσεις στα λειτουργικά κόστη μιας επιχείρησης, στον αριθμό του προσωπικού της, οι συνεχείς και συχνά απρόβλεπτες αλλαγές στην εργατική, ασφαλιστική και φορολογική νομοθεσία, καθώς και οι γρήγοροι ρυθμοί ανάπτυξης της τεχνολογίας είναι στοιχεία που συνθέτουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο οι επιχειρήσεις σήμερα πρέπει να λειτουργήσουν και να κάνουν εκείνες τις επιλογές που θα τους δώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Η πλήρης ή μερική ανάθεση της μισθοδοσίας σε ειδικούς εξωτερικούς συνεργάτες είναι πλέον όχι μόνο μια δημοφιλής πρακτική των περισσότερων επιχειρήσεων αλλά και στρατηγική επιλογή τους, αφού οι πόροι που απελευθερώνονται μέσα από την εξωτερική ανάθεση μπορούν να επενδυθούν σε διαδικασίες και στρατηγικές που επηρεάζουν άμεσα το μέλλον της επιχείρησης. Οι CEOs και τα στελέχη Ανθρώπινου Δυναμικού έχουν αντιληφθεί το σημαντικό ρόλο που οφείλουν αυτά να έχουν στην επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων και συνειδητά επιλέγουν λύσεις που τους απεγκλωβίζουν από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και αυξάνουν την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητά τους.
Βασικά οφέλη από την εξωτερική ανάθεση της μισθοδοσίας, χάριν της άρτιας εξειδίκευσης στο αντικείμενο, είναι η εξοικονόμηση σε χρόνο και κόστος λειτουργίας, σε κόστος επένδυσης σε τεχνολογικό εξοπλισμό και στις αναβαθμίσεις του, η διασφάλιση του απορρήτου και η ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, η προστασία από λάθη και πρόστιμα που αυτά συνεπάγονται και μπορούν να προκαλέσουν πλήγμα στην επιχείρηση, καθώς και η αδιάλειπτη και σωστή ενημέρωση σχετικά με τρέχουσες εξελίξεις και μεταβολές σε όλα τα επίπεδα της νομοθεσίας.
Η έγκυρη και έγκαιρη έκδοση της μισθοδοσίας αποτελεί βασικό παράγοντα ικανοποίησης των εργαζομένων. Για το λόγο αυτό η αξιοπιστία του εξωτερικού συνεργάτη, η φήμη του στην αγορά και το χαρτοφυλάκιο των πελατών του, η εμπειρία και το know how, η τεχνογνωσία και η ευελιξία του λογισμικού που διαθέτει, καθώς και το εύρος του συνόλου των παρεχόμενων υπηρεσιών αλλά και η ποιότητα των υπηρεσιών αυτών σε σχέση με την αμοιβή του είναι μερικά από τα βασικά κριτήρια επιλογής, που οφείλουν οι επιχειρήσεις και τα στελέχη του HR να αξιολογήσουν πριν την απόφασή τους.Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πλέον πολλές εταιρείες στον τομέα αυτόν και με μεγάλο εύρος παρεχομένων υπηρεσιών. Έχοντας πολυετή προσωπική εμπειρία από τη συνεργασία μου με εξωτερικούς συνεργάτες στην έκδοση της μισθοδοσίας, μπορώ αποδεδειγμένα να πω ότι είναι μια υπηρεσία που τη θεωρώ πλέον αυτονόητη και αναπόσπαστο κομμάτι μιας επιχείρησης και ενός σύγχρονου τμήματος Ανθρωπίνου Δυναμικού, που δεν το καταργεί αλλά αντιθέτως συμβάλλει σημαντικά στην αναβάθμισή του.