Alain Dehaze, Adecco: Τα περισσότερα αντικείμενα εργασίας του 2030 δεν έχουν επινοηθεί ακόμη

Την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση του ανθρώπινου δυναμικού, δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι, λόγω της ταχύτητας της εξέλιξης της τεχνολογίας, χάνουν περίπου το 40% των δεξιοτήτων τους κάθε 3-4 χρόνια επισήμανε ο CEO του Ομίλου Adecco, Alain Dehaze στο πλαίσιο συζήτησης που είχε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, με θέμα «Skilling the Global Workforce». «Χωρίς την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων οι εργαζόμενοι κινδυνεύουν να θεωρούνται παρωχημένοι για την αγορά εργασίας μετά την πάροδο μίας δεκαετίας» ανέφερε χαρακτηριστικά. Και συνέχισε: «Καθώς συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε την αβεβαιότητα που προκαλείται από την παγκόσμια πανδημία COVID-19, η απομακρυσμένη εργασία αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία και γίνεται πιο διαδεδομένη από ποτέ. Αυτή η ιστορική αλλαγή ανάγκασε τις εταιρείες να εστιάσουν στο πώς θα μπορέσουν να καλύψουν ένα διαφαινόμενο χάσμα δεξιοτήτων μέσω του επαναπροσδιορισμού των αναγκών τους και της ανάπτυξης των ανθρώπων τους και των δεξιοτήτων τους, με στόχο να προετοιμαστούν για το μέλλον. Πρόκειται για μια “επανάσταση” σε επίπεδο δεξιοτήτων που αναμένεται να ξεκινήσει, δεδομένου ότι το 85% των αντικειμένων εργασίας που θα υπάρχουν το 2030 δεν έχουν επινοηθεί ακόμη».

Η έρευνα του Ομίλου Adecco σχετικά τον μετασχηματισμό του εργατικού δυναμικού  έδειξε ότι, όσον αφορά στις δεξιότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση, το 84% των ηγετών των επιχειρήσεων και το 59% των εργαζομένων αναγνώρισαν τις δεξιότητες ανάλυσης δεδομένων και επιστήμης δεδομένων ως σημαντικότερη προτεραιότητά τους για το μέλλον. Επιπλέον, δεξιότητες όπως η ανθεκτικότητα, η συναισθηματική νοημοσύνη και η δημιουργικότητα έχουν γίνει απαραίτητες. Ανάλογα ήταν και τα ευρήματα της έρευνας που έτρεξε η Adecco Ελλάδας σε τοπικό επίπεδο.

Workplace Learning Report 2021 από το Linkedin Learning

Το Linkedin Learning διοργανώνει στις 2 Μαρτίου δύο διαδικτυακά events όπου θα παρουσιαστούν τα ευρήματα του Workplace Learning Report για το 2021, τα οποία αξιοποιούν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο learning leaders για να δημιουργήσουν τα δικά τους Learning & Development programs. Στα ίδια events, κορυφαίοι executives σημαντικών διεθνών οργανισμών, όπως είναι οι LEGO, Visa, Siemens, Nationwide, Shaw Industries και BT, θα μοιραστούν τις δικές τους απόψεις και εμπειρίες για το L&D, που μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει tips για upskilling & reskilling, internal mobility, diversity & inclusion κ.α. Το πρώτο event θα αφορά στην ευρωπαϊκή αγορά και το δεύτερο στην παγκόσμια και θα διεξαχθούν με διαφορά ολίγων ωρών. Στο ευρωπαϊκό event θα καταθέσουν τις σκέψεις τους οι Lisa Blewitt, Director of Group Learning, BT, Zahed Kamathia, Head of Talent, The Logo Group, Daniela Proust, VP, Head of Global Learning Campus, Siemens AG και Bill Conry, Head of Sales Effectiveness, EMEA + LATAM, Linkedin Learning.

 

Ξεκινά η στελέχωση του Ταμείου Ανάκαμψης με προσλήψεις ιδιωτικού δικαίου

To Υπουργείο Οικονομικών εισήγαγε το νέο μισθολόγιο του προσωπικού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με στόχο να αποτελέσει ένα σύγχρονο σύστημα αμοιβών, σε σχέση με το έργο, τις ευθύνες και την αποτελεσματικότητα κάθε στελέχους της ΑΑΔΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες – διεθνώς – πρακτικές. Το Σχέδιο ψηφίστηκε χθες βράδυ από τη Βουλή και πλέον είναι νόμος του κράτους. Προβλέπει μεταξύ άλλων την στελέχωση του Ταμείου Ανάκαμψης, με προσλήψεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου. Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, μέλημα της κυβέρνησης με το νέο μισθολόγιο της ΑΑΔΕ είναι η ενίσχυση της απόδοσης της φορολογικής αρχής, μέσω τόνωσης της παραγωγικότητας αυτής, η βελτίωση των εργασιακών συνθηκών, και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.

Με τις διατάξεις του Νόμου:

  • Ορίζονται οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές των υπαλλήλων της ΑΑΔΕ ως το σύνολο του βασικού μισθού, επιδομάτων, παροχών, της ειδικής αμοιβής, καθώς και της προσωπικής διαφοράς.
  • Οι υπάλληλοι κατατάσσονται σε μισθολογικά κλιμάκια βασικού μισθού και σε βαθμούς θέσης εργασίας.
  • Καθορίζονται ο χρόνος και ο τρόπος ωρίμανσης των μισθολογικών κλιμακίων για τη μισθολογική εξέλιξη των υπαλλήλων.
  • Εισάγεται σύστημα προωθημένης μισθολογικής εξέλιξης, σε μία προσπάθεια σύνδεσης της εξέλιξης όχι μόνο με τον χρόνο υπηρεσίας, αλλά και με την αξιολόγηση του προσωπικού.
  • Θεσπίζεται η χορήγηση ειδικής αμοιβής, η οποία συνδέεται άρρηκτα με τη συμμετοχή κάθε υπαλλήλου στην ετήσια αξιολόγηση.
  • Καθορίζεται η αποζημίωση για εργασία καθ’ υπέρβαση του υποχρεωτικού ωραρίου, η αποζημίωση για εργασία προς συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου, καθώς και η δυνατότητα αύξησης της απογευματινής υπερωριακής εργασίας.
  • Θεσπίζεται η χορήγηση βραβείου επίτευξης στόχων σε ετήσια βάση, υπό τον όρο της υπέρβασης τεθέντων στόχων, και της συμμετοχής των υπαλλήλων στην διαδικασία ετήσιας αξιολόγησης.
  • Τροποποιούνται και συμπληρώνονται σχετικές διατάξεις σε σχέση με τα κριτήρια επιλογής προϊσταμένων της ΑΑΔΕ, την υποχρεωτική συμμετοχή των προϊσταμένων στην αξιολόγηση, και τη διαδικασία εισαγωγής νέων κριτηρίων στο σύστημα βαθμολογικής εξέλιξης.
  • Προβλέπεται η πρόσληψη προσωπικού, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, για την ταχύτερη υλοποίηση των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων και έργων δημοσίων επενδύσεων, χρηματοδοτουμένων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ομαδικές ασφαλίσεις: Ψηφιοποίηση και αίσθημα ασφάλειας συνθέτουν το πλέγμα της αγοράς

Ο Covid-19 έχει βαθιές επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας. Προκειμένου να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θέτει η απομακρυσμένη εργασία και η υγιειονομική κρίση συνολικά, οι εταιρείες καλούνται να επανεξετάσουν το φάσμα των προσφερόμενων παροχών προς το ανθρώπινο δυναμικό τους. Η αξιοποίηση προγραμμάτων ομαδικής ασφάλισης προσδίδει ανταγωνιστικό πλέονεκτημα στον οργανισμό, δίνοντας το προβάδισμα στη διαμόρφωση της επόμενης μέρας.

Η πανδημία έχει αναδείξει τη σπουδαιότητα του πολυτιμότερου αγαθού για κάθε άνθρωπο: την υγεία. Τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο πια και περισσότερο από ποτέ, η ευχή για «υγεία» δεν μοιάζει κοινότοπη. Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας διανύει ακόμα μία περίοδο δοκιμασιών και καλείται να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πολιτών. Η άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ειδικά όταν κάποιος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα, αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Την ίδια στιγμή, όμως, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας «δοκιμάζεται» ως προς τα όρια, τις αντοχές και τις υπηρεσίες του, οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει είναι πολλαπλές και πολλές φορές, αδυνατεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πολιτών.

Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ
Στην περίοδο που διανύουμε, η ομαδική ασφάλιση αναδεικνύει την κοινωνική πλευρά του οργανισμού και το υψηλό αίσθημα ευθύνης του απέναντι στους ανθρώπους του, δημιουργώντας υψηλά κίνητρα παραγωγικότητας και διαφοροποίησης από τον ανταγωνισμό. Η ομαδική ασφάλιση είναι μια πολύτιμη παροχή για τον εργαζόμενο, ο οποίος απολαμβάνει τα οφέλη και την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών της ιδιωτικής ασφάλισης. Λαμβάνοντας υπόψη τη δυσκολία άμεσης πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας αλλά και το υψηλό κόστος θεραπείας που επωμίζεται ένας εργαζόμενος σε περίπτωση αντιμετώπισης προβλήματος, η ομαδική ασφάλιση έρχεται να συμπληρώσει τις παροχές του κοινωνικού φορέα και να ενισχύσει το ψυχολογικό συμβόλαιο ανάμεσα σε εργοδότη και εργαζόμενο. Μέσα από τα ομαδικά ασφαλιστήρια, δίνεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους να αντισταθμίσουν τυχόν δυσκολίες και απώλειες που απορρέουν από την κοινωνική ασφάλιση και δυσχεραίνουν την καθημερινότητά τους.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Αντώνης Δένδης, Διευθυντής Ομαδικών Ασφαλίσεων, MetLife, «τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης οφείλουν να διαμορφώνονται με βάση τις ανάγκες κάθε επιχείρησης, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το μέγεθος, τη σύνθεση του προσωπικού της, τις οικονομικές της δυνατότητες κ.ά. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ορισμένα πεδία παροχών, τα οποία επιλέγονται περισσότερο, καθώς απαντούν σε σημαντικές ανησυχίες των εργαζομένων». Ο ίδιος παρατηρεί ότι «οι παροχές στις οποίες επενδύουν κατά κύριο λόγο οι επιχειρήσεις, αφορούν τις καλύψεις υγείας και ειδικότερα νοσοκομειακές καλύψεις υγείας, αλλά και ζωής/ατυχημάτων. Όπως έχουν δείξει έρευνες στην Ελλάδα και διεθνώς, οι περισσότεροι εργαζόμενοι νοιώθουν αγωνία για το πώς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν οικονομικά σε μια έκτακτη κατάσταση. Η αγωνία αυτή μπορεί να περιοριστεί, μέσα από ένα καλά σχεδιασμένο πακέτο παροχών υγείας, ιδιαίτερα όταν αυτές περιλαμβάνουν και την κάλυψη σοβαρών ασθενειών. Εξίσου σημαντική παροχή είναι και η ασφάλιση ζωής, η οποία επιτρέπει στον εργαζόμενο να αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά για την οικογένειά του, απέναντι στο απρόοπτο. Ένα στοιχείο που εκτιμούν, επίσης, οι επιχειρήσεις, είναι η ποιότητα των υπηρεσιών και η ευκολία στη χρήση τους: η ταχύτητα της ανταπόκρισης, η προστιθέμενη αξία της συμβουλής, αλλά και η παροχή λύσεων που εξοικονομούν χρόνο από τη διαχείριση και βελτιώνουν την εμπειρία της επαφής με την ασφαλιστική εταιρεία».

Με την εφαρμογή και λειτουργία ενός προγράμματος Ομαδικής Ασφάλισης, ο οργανισμός δείχνει έμπρακτα στους εργαζόμενούς του την υποστήριξή του, προσφέροντας ένα ελκυστικό πακέτο αποδοχών και οφελών, το οποίο αφενός συμβάλλει στη διακράτηση του ανθρώπινου δυναμικού και αφετέρου αποτελεί κίνητρο για την προσέλκυση νέων ικανών στελεχών. Στον πυρήνα κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας βρίσκονται οι άνθρωποι, οι οποίοι θα κάνουν τη διαφορά μέσα από το έργο τους. Το ανθρώπινο δυναμικό καλείται να υλοποιήσει στρατηγικές ανάπτυξης και να προσδώσει αξία στη συνολική δραστηριότητα της εταιρείας. Για αυτό η ικανοποίηση και η δέσμευσή τους προς τον οργανισμό αποτελεί προτεραιότητα.

Σε δομικό επίπεδο, αν οι ίδιοι οι άνθρωποι νιώθουν ότι είναι σε θέση να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, των ίδιων και των οικογενειών τους, τότε θα είναι σε θέση να αποδώσουν τα μέγιστα μέσα από τον ρόλο τους και να ενισχύσουν την παραγωγικότητά τους. Στο πλαίσιο αυτό, η ασφάλιση του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί μία ουσιαστική επένδυση, που προσδίδει κύρος στον οργανισμό, ενισχύει την εταιρική εικόνα και φήμη του και συμβάλλει στην προσέλκυση και διακράτηση ικανών στελεχών. Εξίσου σημαντικό για τους οργανισμούς είναι ότι, με βάση την ισχύσουσα νομοθεσία, η δαπάνη για ομαδικά συμβόλαια, ως πρόσθετη παροχή στους εργαζόμενους, καταγράφεται στα εταιρικά έξοδα και εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα των εταιρειών.

Εν τέλει, καθώς η ύφεση θα μεγαλώνει, είναι σημαντικό οι εταιρείες να εστιάσουν στις παροχές που βελτιώνουν την υγεία και την ευημερία του ανθρώπινου δυναμικού, έτσι ώστε να διασφαλίσουν την παραγωγικότητα και την υψηλή εργασιακή δέσμευση. Η υγεία, άλλωστε, του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί ένα κρίσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για κάθε σύγχρονο οργανισμό και συμβάλλει στην ενίσχυση της απόδοσης. Εξίσου καίρια συνιστώσα αποτελεί η αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου που απορρέει από συμβάντα και καταστάσεις που μπορεί να πλήξουν τους ανθρώπους και κατά επέκταση, τον οργανισμό. Τα προγράμματα υγείας και τα ομαδικά συμβόλαια είναι, αναμφισβήτητα, μία επένδυση στους ανθρώπους, και όχι ακόμα ένα έξοδο.

ΤΑ ΟΜΑΔΙΚΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΝΙΣΧΥΟΥΝ
ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ
«Οι άνθρωποι είναι το πιο σημαντικό κεφάλαιο μίας επιχείρησης. Είναι πολύ σημαντικό οι εργοδότες να προστατεύουν και να διασφαλίζουν τους ανθρώπους τους σε περίπτωση κάποιου απρόοπτου. Τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια Ζωής & Υγείας προσφέρουν πολλαπλά οφέλη τόσο στους εργαζόμενους όσο και στους εργοδότες. Αποτελούν μία ουσιαστική και εξαιρετικά χρήσιμη παροχή καθώς εξασφαλίζουν τον εργαζόμενο και την οικογένειά του από τις οικονομικές επιπτώσεις απρόβλεπτων δυσάρεστων γεγονότων, όπως ατυχήματα ή ασθένειες. Επιπλέον, υπάρχουν τα ομαδικά προγράμματα σύνταξης που βοηθούν τους εργαζόμενους να συμπληρώσουν τη σύνταξη που θα πάρουν από το Κράτος.
Τα ομαδικά ασφαλιστικά προγράμματα ενισχύουν την εικόνα του εργοδότη και λειτουργούν ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την προσέγγιση αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό αποτυπώνεται ξεκάθαρα σε διάφορες έρευνες που γίνονται για την αξιολόγηση των εργοδοτών. Πέρα από τα ουσιαστικά οφέλη τους, τα ομαδικά προγράμματα είναι επωφελή και από φορολογική άποψη κυρίως για τους εργαζόμενους αλλά και για τους εργοδότες.
Η πανδημία είχε αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και επηρέασε πολλές επιχειρήσεις που είτε αναγκάστηκαν να κλείσουν είτε είδαν τους τζίρους τους να μειώνονται, σε κάποιες περιπτώσεις δραματικά. Ως εκ τούτου είναι λογικό η παραγωγή ασφαλίστρων στα ομαδικά προγράμματα να παρουσιάσει πτώση το 2020. Παρόλα αυτά είναι ένας κλάδος με ιδιαίτερη σημασία και δυναμική και αναμένουμε να αναπτυχθεί με την επάνοδο της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς».

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος, Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος

«ΨΗΦΙΑΚΕΣ» ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ
«Σήμερα, για τις περισσότερες επιχειρήσεις, στόχος προτεραιότητας είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους, κυρίως μέσα από την ενίσχυση της ρευστότητας και τη συγκράτηση των δαπανών τους. Παράλληλα, όμως, αναγνωρίζουν τον καθοριστικό ρόλο που έχει ο ανθρώπινος παράγοντας στην προσπάθειά τους: η δυνατότητα να στηριχθούν στους εργαζομένους τους, να διατηρήσουν τα καλά τους στελέχη, να κινητοποιήσουν την ομάδα τους. Ενδιαφέρονται για την καθημερινότητα των ανθρώπων τους και δείχνουν αυξημένη ευαισθησία για την υγεία και την ευεξία τους. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι πώς θα δείξουν αυτό το ενδιαφέρον τη στιγμή που αντιμετωπίζουν έντονες οικονομικές προκλήσεις, εξαιτίας της κρίσης. Τη λύση μπορεί να δώσει η αξιοποίηση ευέλικτων παροχών και προνομίων, μέσω της ομαδικής ασφάλισης. Είναι μια επιλογή που επιτρέπει στον εργοδότη να στηρίξει τους εργαζομένους του και να καλύψει υπαρκτές ανάγκες τους, με κόστος το οποίο μπορεί να προσαρμοστεί στις δυνατότητες της επιχείρησης», σύμφωνα με τον Α. Δένδη.

Όπως ο ίδιος υπογραμμίζει, «μια εξίσου σημαντική ανάγκη, που αναδείχθηκε στη διάρκεια της πανδημίας, είναι η αξιοποίηση ηλεκτρονικών μέσων για την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων. Μέσων που τους επιτρέπουν να έχουν άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες, να επικοινωνούν με την ασφαλιστική εταιρεία και να πραγματοποιούν συναλλαγές, εύκολα και γρήγορα».
Παράλληλα, σύμφωνα με την ετήσια μελέτη της Mercer Marsh Benefits, «MMB Health Trends: 2020 Insurer Survey», οι διαρκείς αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον (απομακρυσμένη και ευέλικτη εργασία) και η διαταραχή στην παροχή υγιειονομικής περίθαλψης που έχει επιφέρει η πανδημία, θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο τόσο στο κόστος όσο και στα προγράμματα παροχών υγείας που προσφέρονται από τον εργοδότη. Η εν λόγω έκθεση αφορά σε προγράμματα υγείας από εργοδότες σε 59 χώρες, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που παρέχονταν από τις αρχές Ιουνίου έως τα μέσα Ιουλίου 2020 και βασίζεται στα δεδομένα που παρείχαν περίπου 240 ασφαλιστικές εταιρείες.

Με βάση τα κύρια ευρήματά της, το 68% των ασφαλιστών αναμένει αύξηση στις απαιτήσεις των αποζημιώσεων από τη διάγνωση, τη φροντίδα και τη θεραπεία σε περιπτώσεις που σχετίζονται με τον Covid-19 και τα ιατρικά κόστη θα ξεπεράσουν κατά πολύ τον πληθωρισμό και το 2021. Η έρευνα αποκάλυψε επίσης ότι τέτοιου είδους παροχές πρέπει να μπορούν να είναι διαθέσιμες εξ αποστάσεως, φέρνοντας στο προσκήνιο την digital πλευρά τους. Με τους οργανισμούς να έχουν στραμμένο το ενδιαφέρον τους στην εύρεση παρόχων σε θέματα ψυχικής υγείας, προληπτικής φροντίδας, με γνώμονα την προσφορά ψηφιακών υπηρεσιών, οι πάροχοι ασφαλίσεων μεριμνούν όλο και περισσότερο ως προς το να διευρύνουν τις λύσεις τους προς αυτή την κατεύθυνση.

Μάλιστα, ο αριθμός των ασφαλιστών που παρέχουν εικονικές υπηρεσίες σε θέματα υγείας τείνει να αυξάνεται, με το 59% να δηλώνει ότι ήταν καίρια παράμετρος στον σχεδιασμό των προγραμμάτων τους και την προσέγγισή τους, ποσοστό που το 2019 άγγιζε μόλις το 38%. Επιπρόσθετα, το 55% των ασφαλιστών καλύπτει προληπτικές ενέργειες που αφορούν στην υγεία, όπως είναι οι εξετάσεις, ενώ επιπλέον 20% εξ αυτών αναφέρουν ότι πειραματίζονται ή έχουν αναπτύξει σχέδια για να ξεκινήσουν κάτι ανάλογο τους προσεχείς 24 μήνες. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη της MBB, παραμένουν κενά στην υποστήριξη της ψυχικής υγείας, παρά την αύξηση στη ζήτηση που έχει σημειωθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Και αυτή είναι μία σημαντική παράμετρος τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους παρόχους ασφαλιστικών λύσεων αν ληφθεί υπόψη ότι οι άνθρωποι προβλέπεται να βιώσουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την πανδημία, ακόμα και όταν «βγούμε» από όλο αυτό. Οι εργαζόμενοι, στην πλειοψηφία τους, αναζητούν προγράμματα που θα βοηθήσουν τόσο τους ίδιους όσο και μέλη της οικογένειάς τους. Η έρευνα της MBB, όμως, διαπίστωσε ότι μόνο το 32% παρέχει προγράμματα που καλύπτουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
Σύμφωνα με το Insurance Information Institute (III) και με προκαταρτική εκτίμησή του στις αρχές της πανδημίας (ημ. δημοσίευσης 4 Μαρτίου 2020), ο αντίκτυπος του Covid-19 στον κλάδο της ασφάλισης θα είναι βαθύτερος και ευρύτερος μακροπρόθεσμα. Με βάση τη σχετική ανάλυση, οι πιο σημαντικές επιπτώσεις αφορούν στην υγεία και την αποζημίωση των εργαζομένων. Ειδικότερα, η πιο άμεση επίδραση αγγίζει τους ασφαλιστές υγείας, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση στην ανάγκη για υπηρεσίες υγείας, εξοπλισμό και φάρμακα που μπορεί να είναι σε έλλειψη (η περίπτωση της Ιταλίας για παράδειγμα). Αυτό βέβαια θα εξαρτηθεί άμεσα από το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης κάθε χώρας και των ιδιωτικών ασφαλίσεων. Όπως σημειώνεται, οι φορείς που παρέχουν συμπληρωματικές υπηρεσίες κάλυψης υγείας, εκτός από την υγιειονομική περίθαλψη, θα δυσκολευτούν λιγότερο, ενώ όσοι παρέχουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας, ειδικά προς τους ηλικιωμένους, θα πιεστούν περισσότερο.

Παράλληλα, όσοι παρέχουν ασφαλιστική κάλυψη αποζημίωσης των εργαζομένων σε πρώτες βοήθειες (νοσοκομεία, πυροσβεστική, αστυνομία κ.ά.) θα επωμιστούν το σημαντικότερο βάρος εκτιμά το Insurance Information Institute, δίνοντας ακόμα μία παράμετρο σε αυτό: τους εργαζόμενους σε τομείς υψηλού κινδύνου, όπως οι κατασκευές, οι μεταφορές, το λιανεμπόριο κ.ά. Βέβαια, σε αυτό θα παίξει ρόλο και το πώς θα διαμορφωθεί το μερίδιο συμμετοχής ανάμεσα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Τα μέτρα του εκάστοτε κράτους (lockdown, διακοπή δραστηριοτήτων κ.ά.), θα επηρεάσουν ανάλογα τις απαιτήσεις αποζημιώσεων. Προχωρώντας στις μέτριες επιπτώσεις, ο κύριος αντίκτυπος αφορά στον κίνδυνο θνησιμότητας από τον Covid-19, αλλά και στη γενική ευθύνη. Αυτό σημαίνει ότι οι υπηρεσίες που αφορούν στην παροχή γενικής αστικής ευθύνης και κάλυψης σε διευθυντές και στελέχη, όχι μόνο για τον φαρμακευτικό κλάδο και τον τομέα υγείας, αλλά και εκείνους με υψηλό ποσοστό ανθρώπινου δυναμικού σε επιχειρήσεις που «κινδυνεύουν» (μεταποίηση, λιανικό εμπόριο κ.ά.), αναμένεται να καταγράψουν μεγαλύτερες απαιτήσεις αποζημιώσεων. Και εδώ, το νομικό πλαίσιο κάθε χώρας θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο.

Ταυτόχρονα, με βάση την Έρευνα Τάσεων στις Ομαδικές Πωλήσεις (Employee Benefits Trends Study 2020) που η MetLife διεξήγαγε στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δύο στους τρεις εργαζομένους δήλωσαν ότι αισθάνονται πολύ περισσότερο αγχωμένοι τώρα σε σύγκριση με την περίοδο πριν της πανδημία. Οι βασικότεροι λόγοι αφορούν στην πιθανότητα να νοσήσουν οι ίδιοι από τον ιό ή κάποιο συγγενικό πρόσωπο και η κοινωνική απόσταση (social distancing) που δημιουργείται. Παράλληλα, η ίδια η εργασία και οι οικονομικές ανησυχίες συνεχίζουν να αποτελούν σημαντικούς προβληματισμούς για τους εργαζόμενους κατά τη διάρκεια της εν λόγω κρίσης. Μάλιστα, το 29% δήλωσε ότι κερδίζει λιγότερα χρήματα λόγω της πανδημίας, κάτι που εντείνει τις ανησυχίες του. Όπως ανέδειξε η εν λόγω έρευνα, η κινητήριος δύναμη για την παραγωγικότητα, την αφοσίωση και την πιστότητα του ανθρώπινου δυναμικού, είναι η αναγνώρισή του για ό,τι προσφέρει αλλά και το ανταγωνιστικό πακέτο παροχών και αποζημιώσεων που ο οργανισμός προσφέρει. Σε αυτό το πλαίσιο, τα σύγχρονα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης δίνουν -με τη σειρά τους- ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον οργανισμό ο οποίος αποδεικνύει ότι μεριμνά ολιστικά για την υγεία και ευημερία των ανθρώπων του. Η δημιουργία ενός πλέγματος παροχών που μπορούν να μετριάσουν το αίσθημα ανασφάλειας των εργαζομένων, κυρίως την εποχή που διανύουμε, για τους ίδιους αλλά και τις οικογένειές τους είναι ιδιαίτερα σημαντική και κάνει την ειδοποιό διαφορά.

Καταληκτικά, η πανδημία Covid-19 έχει λειτουργήσει ως καταλύτης και έχει επιφέρει θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο που ορίζουμε τι αποτελεί πραγματικό όφελος. Οι ομαδικές ασφαλίσεις προσφέρουν μία σημαντική βάση ως προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά πλέον, οι οργανισμοί οφείλουν να αναζητήσουν ένα ολιστικό σύνολο προγραμμάτων που περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες ψυχικής υγείας, προληπτική φροντίδα και ψηφιακά οφέλη. Από την πλευρά τους, οι πάροχοι ασφαλίσεων οφείλουν να αφουγκραστούν αυτή την ανάγκη, να διερευνήσουν το κενό που υπάρχει και να προσφέρουν ανάλογα προγράμματα, πρωτοποριακές και καινοτόμες λύσεις στην αγορά. «Για να μπορέσει να μεγιστοποιήσει τα οφέλη της ομαδικής ασφάλισης, μια επιχείρηση οφείλει να απευθύνεται σε έμπειρους και εξειδικευμένους συνεργάτες. Μια εταιρεία που διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία, μπορεί να προτείνει ευέλικτα προϊόντα, τα οποία έχουν σχεδιαστεί στη βάση συστηματικής μελέτης των αναγκών εργοδοτών και εργαζομένων.

Αντίστοιχα, «ένας εξειδικευμένος ασφαλιστικός διαμεσολαβητής, θα μπορέσει να κατανοήσει σε βάθος τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της επιχείρησης, να διαμορφώσει και να προτείνει τις κατάλληλες λύσεις» τονίζει ο Α. Δένδης και συμπληρώνει ότι «εξίσου σημαντικός παράγοντας, είναι η δυνατότητα της ασφαλιστικής εταιρείας να εξασφαλίσει υψηλού επιπέδου παροχές για τους πελάτες της». Όπως δηλώνει ο ίδιος, «για παράδειγμα, η MetLife έχει την οικονομική ισχύ και τη φερεγγυότητα, ώστε να διαθέτει σήμερα σημαντικές προνομιακές συμφωνίες με τους μεγαλύτερους παρόχους υγείας της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλισμένοι της έχουν πρόσβαση σε ένα από τα πιο ολοκληρωμένα δίκτυα νοσοκομείων και διαγνωστικών κέντρων σε όλη την Ελλάδα, αλλά και υψηλή ποιότητα υπηρεσιών».

CASE STUDY
«ΣΤΗΝ VERMANTIA PRODUCTIONS ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΕΜΜΕΣΑ ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΑΜΟΙΒΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΣ»

Βασιλική Λέντζιου, HR Associate, Vermantia

Mε την πανδημία να κραδαίνει καθημερινά τον κίνδυνο της ατομικής και συλλογικής υγείας, τώρα πιο πολύ από ποτέ, οι επιχειρήσεις οφείλουν να στρέψουν το ενδιαφέρον τους στο ανθρώπινο δυναμικό, εστιάζοντας στις ανάγκες και ανταποκρινόμενοι στις αυξανόμενες ανησυχίες τους, μέσω της παροχής μιας υψηλής ανταποδοτικής αξίας με ουσιαστικό περιεχόμενο. Αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από ένα σωστά σχεδιασμένο ιδιωτικό συμβόλαιο ομαδικής ασφάλισης. Αν και αυτή η επιλογή ανταμοιβής μετρά λίγες μόνο δεκαετίες εφαρμογής στο ελληνικό επιχειρηματικό γίγνεσθαι, ολοένα και περισσότεροι εργοδότες τάσσονται υπέρ της και αποδεικνύονται θερμοί υποστηρικτές. Ο λόγος είναι απλός και οικουμενικός: Επιτυγχάνεται η ενίσχυση της ασφάλειας του προσωπικού, μια ανάγκη με βαθιές ανθρωπιστικές ρίζες.

Οι άνθρωποί μας θέλουμε να αισθάνονται ασφάλεια τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, ιδίως σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε. Προς αυτή την κατεύθυνση, εμείς, στην Vermantia Productions, έχουμε ενισχύσει έμμεσα το πακέτο αμοιβών των εργαζομένων μας, υιοθετώντας ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα ομαδικής ασφάλειας, το οποίο συμπεριλαμβάνει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και προληπτικό έλεγχο υγείας. Με αυτό τον τρόπο, καθίσταται εφικτό ο καθένας από εμάς να θωρακίζει τη δική του υγεία αλλά και της οικογένειάς του.

Επενδύοντας στον άνθρωπο και με γνώμονα την έμπρακτη φροντίδα του ανθρώπινου δυναμικού εν συνόλω, οι επιχειρήσεις επιλέγουν να παραβλέψουν το όποιο λειτουργικό κόστος επιφέρει μια τέτοια παροχή, καθώς είναι πλέον πασιφανή τα οφέλη που μπορεί να προσδώσει ένα υποστηρικτικό πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης.
Ένα τέτοιο μέτρο αποτελεί το σύγχρονο «εργαλείο» δημιουργίας θετικού εργασιακού περιβάλλοντος, λειτουργώντας παράλληλα σαν αποτελεσματικό κίνητρο για την αύξηση της παραγωγικότητας. Μέσω της υιοθέτησης wellbeing πρακτικών κα παροχών χτίζονται ισχυρές σχέσεις μεταξύ εργοδότη και προσωπικού, στηριζόμενες στο ειλικρινές ενδιαφέρον του πρώτου και στο συνεχές engagement του δεύτερου. Η πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας σχετίζονται άμεσα και με την προσέλκυση και διατήρηση των ταλέντων, προσδίδοντας ταυτόχρονα κύρος στον οργανισμό.

Οι ομαδικές ασφαλίσεις αποτελούν αναμφίβολα ένα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα της επιχείρησης, συντείνοντας αφενός στη μείωση του άγχους της καθημερινότητας των εργαζομένων και αφετέρου, στη δημιουργία ομαδικού πνεύματος ίσης μεταχείρισης. Πολλές είναι οι έρευνες εξάλλου που καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα των προγραμμάτων υγείας στη διαμόρφωση καλού εργασιακού κλίματος και αφοσίωσης. Ακόμα και από ψυχολογικής προσέγγισης, το αίσθημα σιγουριάς στον εργασιακό χώρο επιτρέπει στους εργαζόμενους να παραμένουν πιο αισιόδοξοι για το μέλλον και έτσι να αποδίδουν με περισσότερη διάθεση στο παρόν. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα αυτής της παροχής δίνει κίνητρα προς βελτίωση της παραγωγικότητας, ενώ παίζει καθοριστικό ρόλο στην τόνωση της αυτοπεποίθησης, στη βιωσιμότητα της ευημερίας, στην οικονομική ευεξία, στην ψυχική ανθεκτικότητα και στην επίτευξη βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων στόχων.

IN THE NEWS
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την ΕΑΕΕ για το Α’ εξάμηνο του 2020, σημειώθηκε 17,9% μείωση στις ομαδικές ασφαλίσεις. Την ίδια στιγμή, από το σύνολο της παραγωγής ασφαλίστρων του α΄ εξαμήνου του 2020, ποσό 307,4 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί στις νέες εργασίες του κλάδου, εκ των οποίων 44,6 εκατ. ευρώ στις ομαδικές ασφαλίσεις με τη μείωση των νέων εργασιών στις ομαδικές ασφαλίσεις να είναι στο 1,7%. Αναφορικά με το πλήθος των συμβολαίων, καταγράφηκε 2,6% αύξηση στα ομαδικά ασφαλιστήρια, με το 79,3% να αφορά ασφαλίσεις ζωής, υγείας, ατυχημάτων των εργαζομένων, το 18,2% συνταξιοδοτικά προγράμματα και το 2,5% δανειολήπτες.

Η συμμετοχή των δικτύων διανομής στην παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων διαμορφώθηκε ως εξής: 39% προέρχεται από άμεσες πωλήσεις (εκ των οποίων 10,8% αντιστοιχεί σε Call center, Direct mail, και 28,1% σε Corporate Sales και Ασφαλιστικούς Υπάλληλους), 16,9% από Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές αποκλειστικής συνεργασίας, 32,9% Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές μη αποκλειστικής συνεργασίας και τέλος, το 11,3% από τη συνεργασία με τράπεζες. Παράλληλα, σημειώθηκε 23,9% μείωση των αποζημιώσεων των ομαδικών συμβολαίων. Ειδικότερα, οι αποζημιώσεις αφορούν τις ασφαλίσεις ζωής, υγείας, ατυχημάτων των εργαζομένων (42,9%) και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα (40,5%).

Η Γενική Έρευνα Αποδοχών και Παροχών της KPMG για το 2019 διαπίστωσε ότι 6 στις 10 εταιρείες παρέχουν ιδιωτικό πρόγραμμα συνταξιοδότησης σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων. Η πλειοψηφία των προγραμμάτων είναι καθορισμένης συνεισφοράς και προβλέπουν δυνατότητα προαιρετικής συνεισφοράς και από την πλευρά του εργαζομένου.

Με βάση την Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης της ManpowerGroup που δημοσιεύτηκε στις 8 Δεκεμβρίου, tο 14% των εργοδοτών στην Ελλάδα προβλέπει αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων το πρώτο τρίμηνο του 2021. Με βάση την εν λόγω έρευνα, στους κλάδους που προβλέπουν την μεγαλύτερη τάση επιστροφής στα προ-COVID-19 επίπεδα προσλήψεων εντός των επόμενων 12 μηνών είναι ο τομέας των Χρηματοοικονομικών και Ασφαλειών, της τάξης του +11%.

Recruitment & Resourcing Conference 2021

Υπάρχει έστω και μια πτυχή της εργασιακής ζωής που να μην έχει επηρεαστεί από την πανδημία του Κορωνιού; Η απάντηση είναι ένα βροντερό όχι! ως εκ τούτου, η ανεύρεση των κατάλληλων ανθρώπων και η διαδικασία του recruitment έχουν υποστεί αλλαγές.

Ποιες είναι αυτές οι αλλαγές αλλά και ποιες τάσεις αναδεικνύονται σε διεθνές επίπεδο, αποτελούν τους βασικούς θεματολογικούς πυλώνες του Recruitment & Resourcing Conference 2021, το οποίο θα διεξαχθεί στις 25 Φεβρουαρίου. Το recruitment, από μια σχετική αργή διαδικασία, έγινε ένας αγώνας δρόμου να καλυφθούν οι ανάγκες που δημιουργήθηκαν απότομα και επιτακτικά από την πανδημία, ενώ το resourcing αναδείχθηκε επιβεβλημένη τακτική ώστε να αξιοποιηθούν οι υπάρχοντες εργαζόμενοι και να μην χαθούν θέσεις εργασίας. Ποιες πρακτικές αναδύονται στον κλάδο του recruitment; Υπάρχουν τρόποι για μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων του resourcing; Ποιες είναι οι βέλτιστες στρατηγικές προσέλκυσης και αξιοποίησης ταλέντων; Πόσο σημαντικά είναι το Recruitment Marketing και το Employer’s branding σε εποχές κρίσεων;

H ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Το συνέδριο θα εστιάσει σε θέματα όπως:

  • Recruitment Technologies & Tools
  • Recruitment Skills
  • Social Recruitment
  • Talent Acquisition
  • Talent Sourcing
  • Employer Branding
  • Executive Search
  • Diverse Workforce
  • Candidate Engagement
  • Candidate Experience.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
Το συνέδριο απευθύνεται σε:

  • HR Directors, Recruitment Directors
  • HR Managers, Recruitment Managers
  • HR Business Partners
  • Talent Managers
  • Training & Development Manager s
  • Παρόχους υπηρεσιών Recruiting
  • Παρόχους λύσεων Ανθρώπινου Δυναμικού
  • Παρόχους HR Technology λύσεων & συστημάτων
  • Διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων.

Γνωρίστε τους ομιλητές

Mike “Batman” Cohen
Founder/Sourcer, Wayne Technologies
Ο Mike “Batman” Cohen είναι πολυπράγμων! Ίσως για αυτό δανείζεται το όνομα ενός υπερήρωα! Είναι ο ιδρυτής της Wayne Technologies, μιας εταιρείας εξεύρεσης εργαζομένων και εκπαίδευσης σε θέματα recruitment. Ο Mike λέει ότι μέχρι πρόσφατα, η τεχνητή νοημοσύνη είχε τη θέση της μόνο στην επιστημονική φαντασία, αλλά τώρα, διαπερνά κάθε επιχειρηματική λειτουργία στον πλανήτη. Αλλά τι είναι πραγματικά η τεχνητή νοημοσύνη; Το χρειάζεστε; Και αν ναι, ποιο εργαλείο/πλατφόρμα είναι κατάλληλο για εσάς; Μετά από την παρουσίαση του «The Future of Recruiting: Artificial Intelligence Unplugged», θα μπορείτε να μιλάτε έξυπνα (όχι τεχνητά) για την τεχνητή νοημοσύνη, να κατανοείτε τα επιχειρηματικά προβλήματα στα οποία μπορεί να βοηθήσει και να αξιολογήσετε ποιο εργαλείο ή πλατφόρμα AI είναι το κατάλληλο μέσο για εσάς.

Rohan Dickinson
Partnerships Manager, Adway
Ο Rohan είναι ένας έμπειρος επαγγελματίας με πάθος και γνώση για τον κλάδο του Talent Acquisition. Ο Rohan υπήρξε επικεφαλής των προσλήψεων για μια βραβευμένη fin-tech εταιρεία και πρόσφατα συνεργάστηκε με ομάδες C-suite στις στρατηγικές ταλέντων τους για μια μεγάλη εταιρεία FTSE. Η παρουσίαση του Rohan, «Social Recruiting Trends in 2021», θα επικεντρωθεί σε τρεις συναρπαστικές και γρήγορες τάσεις πρόσληψης, ιδιαίτερα για τα κοινωνικά μέσα. Επίσης, θα αναλύσει τον κόσμο του μάρκετινγκ των προσλήψεων: τι είναι και πώς μπορεί πραγματικά να βελτιώσει την εργοδοτική φήμη των εταιρειών και τις προσπάθειες πρόσληψης.

Julien Frank
Recruiter | Active Sourcer |Community Builder | CO-founder Munich Talent Brewery | Sourcing Summit Speaker
Ο Julien Frank είναι Recruiting & Sourcing Specialist στην b.telligent. Στη διάρκεια της καριέρας του επικεντρώθηκε στο πώς να βρει ελεύθερους επαγγελματίες εκτός των εσωτερικών βάσεων δεδομένων και έτσι άρχισε να γίνεται πολύ παθιασμένος με αυτό αλλά και με ό,τι σχετίζεται με τη συνεργασία με πιθανούς υποψηφίους. «How to apply Videos effectively in an Active Sourcing context» είναι ο τίτλος της παρουσίασής του και στη διάρκεια αυτής θα μοιραστεί τις εμπειρίες του και θα μιλήσει για το πώς να δημιουργήσετε υπέροχα βίντεο για να επικοινωνήσετε αποτελεσματικά με πιθανούς υποψηφίους. Επιπλέον, θα σας δώσει μια επισκόπηση των εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανταλλαγή μηνυμάτων βίντεο και θα εμβαθύνει στα προσωπικά του «Dos and Don’ts».

Inbal Horesh
Founder και CEO, Gifthead – Global boutique talent-recruitment solutions agency

Nofar Shoshani
Founder, Executive & Global Sourcer, Finder HR
Η ισχύς εν τη ενώσει για τις συγκεκριμένες ομιλήτριες. Ενώνουν την εμπειρία τους σε μια κοινή παρουσίαση στην οποία θα μάθετε πώς να κερδίσετε «αστέρι Michelin» στο recruitment! Με την ανάδειξη και τη σύνδεση με την πολύ προσωπική, ατομική τους «υπερδύναμη» ή αυτό που ονομάζουν ως «μυστική σάλτσα» επιτυγχάνουν πολλά περισσότερα. Σας προτρέπουν να επικοινωνήσετε ουσιαστικά με περισσότερα άτομα, να μειώσετε τον χρόνο εργασίας, να ολοκληρώσετε τον κύκλο της πρόσληψης και το πιο σημαντικό: να δημιουργείτε σταθερές μακροχρόνιες σχέσεις που αποδίδουν περαιτέρω επιτυχία. Στόχος τους είναι να σας βοηθήσουν να προσδιορίσετε τη δική σας «μυστική σάλτσα recruitment.

Glenn Martin
Talent Acquisition Project Manager, Podcast Host of NMTJS και Co-Host of #WorkingLunch
O Glenn Martin είναι ένας ανεξάρτητος Talent Acquisition Project Manager, οικοδεσπότης στο επιτυχημένο Never Mind The Job Spec – Here’s the Podcast και πολύτιμος συνεργάτης στο #WorkingLunch videocast. Συνεργάζεται με start-ups και scale-ups εταιρείας Fintech και InsurTech. Πιστεύει ακράδαντα στην αξία και στον θετικό αντίκτυπο που έχουν τα ταλέντα και η σωστή διαδικασία recruitment τόσο στους ανθρώπους όσο και στις επιχειρήσεις.

Vanessa Raath
Head Cheerleader, The Talent Hunter
Η Vanessa Raath δεν είναι η τυπική cheerleader… Έχει όμως πολλά κοινά με τα άτομα που εμψυχώνουν τις ομάδες. Για την ακρίβεια, είναι η ιδιοκτήτρια και ως εκ τούτου η ψυχή της συμβουλευτικής εταιρείας The Talent Hunter. Σκοπός της είναι η εκπαίδευση των Recruiters ώστε να βρίσκουν τα καλύτερα ταλέντα πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από τους ανταγωνιστές τους. Έχει εκπαιδεύσει μεγάλο αριθμό στελεχών σε συμβουλευτικές εταιρείες αλλά και οργανισμών σε ολόκληρη την Αφρική, την Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αμερική. Η ανεύρεση των κατάλληλων υποψηφίων πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε ομάδας HR & Talent Acquisition για το 2021. Ο πόλεμος για το ταλέντο είναι πιο σκληρός από ποτέ, αλλά αν καταφέρετε να προσελκύσετε και να διατηρήσετε τους καλύτερους, τότε θα κερδίσετε στην παγκόσμια αρένα! Στην παρουσίασή της «How to Develop a Proactive Sourcing Mindset for 2021», θα μάθετε το πώς!

Neil Shorthouse
FGPI, FIH, Founder & Chief Executive, Shorthouse Hospitality
Ο Neil είναι κορυφαίος επαγγελματίας του HR και απασχολείται στον κλάδο Φιλοξενίας για πάνω από δύο δεκαετίες. Συνεργάζεται με κορυφαίες μάρκες πολυτελείας, όπως Disney Cruise Line, The World, Regent Seven Seas, Soneva, Six Senses, Anantara Hotels & Resorts και Cheval Blanc Randheli από την LVMH. Έχει επιβλέψει λανσαρίσματα παραθεριστικών θερέτρων στον Ινδικό Ωκεανό, αλλά και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. «Recruitment & Retention: A 360o process, that is constantly involving and revolving» τιτλοφορείται η παρουσίασή του, στην οποία θα μεταφέρει το απαύγασμα της εμπειρίας του τόσο με οργανισμούς όσο και με κράτη!

Dee Ann Turner
CEO, Dee Ann Turner & Associates, Συγγραφέας Best Seller
Επί 33 χρόνια, η Dee Ann ήταν μέλος της Chick-fil-A, μιας από τις μεγαλύτερες αμερικανικές αλυσίδες fast food. Πριν από τη συνταξιοδότησή της το 2018, υπήρξε Vice President, Talent και Vice President, Sustainability. Σήμερα, έχει τη δική της συμβουλευτική εταιρεία, την Dee Ann Turner & Associates, γράφει βιβλία και μιλάει σε περισσότερες από 50 εκδηλώσεις τον χρόνο. Επίσης, είναι η συγγραφέας του best seller, «It’s My Pleasure: The Impact of Extraordinary Talent and a Compelling Culture». Το τελευταίο της ευπώλητο βιβλίο με τίτλο «Bet on Talent: How to Create a Remarkable Culture and Win the Hearts of Customers» εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019 και το επόμενο, το οποίο τιτλοφορείται «Crush Your Career: Ace the Interview, Land the Job and Launch Your Career» αναμένεται τον Μάρτιο του 2021. Στην παρουσίασή της με τίτλο «Win with Who», η Dee Ann χρησιμοποιεί τις εμπειρίες της επιλέγοντας χιλιάδες ανθρώπους και εξηγεί πώς να επιλέξετε χαρακτήρα, ικανότητα και χημεία αλλά και ποια είναι η διαφορά μεταξύ «πρόσληψης ανθρώπων» και «επιλογής ταλέντων». Η Dee Ann προσελκύει το κοινό της σε ένα συναρπαστικό στυλ αφήγησης και ταυτόχρονα διδάσκει σημαντικές έννοιες που μπορούν να εφαρμοστούν αμέσως

Angie Verros
CEO & Founder, Vaia Talent
Η Angie έχει διαδραματίσει στρατηγικό ρόλο στην απόκτηση ταλέντων σε παγκόσμιο επίπεδο, κάνει συχνά παρουσιάσεις σε διεθνή συνέδρια και είναι παθιασμένη με τους ανθρώπους και την τεχνολογία. Χαρακτηρίζεται για την άψογη εργασιακή ηθική της και την αποδεδειγμένη επιτυχία της στην εξεύρεση, δέσμευση και πρόσληψη εξαιρετικών ταλέντων. Στην παρουσίασή της «Bandmates Wanted: A Little Fun Goes a Long Way» εξηγεί ότι με την εμφάνιση εργαλείων εξεύρεσης, ο εντοπισμός των κορυφαίων ταλέντων σήμερα είναι ευκολότερος από ποτέ. Το δύσκολο μέρος; Να τους κάνουμε να ανταποκριθούν. Μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα συναρπαστικό μήνυμα που θα απαντηθεί; Πολλοί από εμάς αντιμετώπισαν αυτό το πρόβλημα. Θα μάθετε πώς να κάνετε τα ταλέντα να ανταποκριθούν στο κάλεσμά σας. Δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζετε!

Dov Zavadskis
Talent Sourcer, Speaker, Co-Host of the Sourcing Challenge Show
Ο Dov είναι αυτό που λέμε πολυσχιδής προσωπικότητα. Εκτός από την ενασχόλησή του με την εξεύρεση ταλαντούχων εργαζομένων, την παρουσία του ως ομιλητή σε διεθνή συνέδρια και συν-οικοδεσπότη στο Sourcing Challenge Show, είναι ιδρυτής ενός ανεξάρτητου μουσικού blog, το Indie Top 39, και μιας παγκόσμιας κοινότητας μουσικών The Power of Indie. Έγινε μέλος του sourcing το 2013. Από τότε εργάζεται σκληρά για να βρει ποικιλόμορφα ταλέντα για εταιρείες της λίστας Fortune 500 αλλά και startups. Ο Dov έχει εμπειρία ως σύμβουλος τόσο στους κόλπους ενός οργανισμού όσο και ως εξωτερικός συνεργάτης. Πρόσφατα, άρχισε να εκπαιδεύει όσους θέλουν να βρουν τη δουλειά των ονείρων τους. Αποστολή του είναι να εμπνεύσει τους ανθρώπους και να τους κάνει περιζήτητους από εταιρείες για θέσεις εργασίας αλλά ταυτόχρονα να τους μάθει να αγκαλιάσουν τον αυθεντικό εαυτό τους! Η παρουσίασή του έχει τίτλο «The Power of Community: Rising Up From the Ashes».

 

Employment Law Conference 2021

Με κυρίαρχα μηνύματα τον διαφορετικό κόσμο, την καινούργια εποχή, το ν ψηφιακό μετασχηματισμό και την προσαρμοστικότητα, οι εισηγήσεις διαπραγματεύτηκαν θέματα όπως η τηλεργασία, οι εναλλακτικές μορφές απασχόλησης, η επαγγελματική ασφάλιση, η ευελιξία, η ασφάλεια και υγεία στην εργασία και την προστασία των ατομικών δεδομένων. Το συνέδριο διοργανώθηκε από το περιοδικό HR Professional και τη Δικηγορική Εταιρεία Κρεμαλής και πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. Τον συντονισμό ανέλαβε η Αλεξάνδρα Βαρλά, Attorney at Law, LL.M, Editor-in-Chief, Lawyer | the Business Magazine, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε η Δρ. Παυλίνα Καρασιώτου, Γενική Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η οποία αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της πανδημίας στον εργασιακό χώρο.

Η πανδημία, τόνισε η Δρ. Π. Καρασιώτου, δοκίμασε τις αντοχές και τα όρια της αγοράς και της οικονομίας και ανέδειξε την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις και καινοτομίες που θα μπορέσουν να καταστήσουν αυτή την κρίση ως ευκαιρία για εξέλιξη. «Το κράτος αναγκάστηκε να λάβει τον ρόλο του εργοδότη και να στηρίξει έμπρακτα τους εργαζόμενους με στοχευμένα μέτρα στήριξης από τα αρμόδια υπουργεία, ενώ καίριας σημασίας είναι η νομοθέτηση της τηλεργασίας με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συνθήκες και απαιτήσεις προκειμένου να μπορέσουμε ως χώρα να ανταπεξέλθουμε στην επόμενη μέρα, στην μετά covid εποχή, η οποία θα είναι δύσκολη». Σημαντικό προς αυτή την κατεύθυνση ανέφερε ότι είναι και το νέο ασφαλιστικό, το οποίο επιδιώκει την μετατροπή από το καθαρά διανεμητικό σύστημα στο κεφαλαιοποιητικό με τη διεύρυνση της επαγγελματικής ασφάλισης και τη δημιουργία επαγγελματικών ταμείων, αλλά και επενδυτικών κεφαλαίων για τη στήριξη της οικονομίας. Στην Ελλάδα, το δημογραφικό πρόβλημα, όπως σημείωσε, καθιστά το διανεμητικό σύστημα μη βιώσιμο. Παρ΄ όλα αυτά, η κύρια σύνταξη αναμένεται να παραμείνει διανεμητική, ενώ η επικουρική θα μετατραπεί μέσω του συστήματος συσσώρευσης εισφορών και τη δημιουργία ατομικών λογαριασμών, που θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ως επενδυτικά κεφάλαια.

ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Στη συνέχεια, ο Ηλίας Σκορδάς, Research Director, Global Link, ανέλυσε εκτενώς έρευνα της Global Link που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 220 υψηλών στελεχών του HR. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, 7 στις 10 επιχειρήσεις βρίσκονται σε καλή έως πολύ καλή κατάσταση παρά την πανδημία, ενώ 4 στις 10 σε λιγότερο καλή από πέρσι, δημιουργώντας εν τέλει ένα αρνητικό ισοζύγιο. Αντίστοιχα, σε καλύτερη κατάσταση φαίνονται να βρίσκονται οι μεγάλες επιχειρήσεις εν αντιθέσει με τις μεσαίες και μικρές. Αναφορικά με τα εργασιακά θέματα, 6 στις 10 επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ζητήματα με την υπέρβαση ωραρίου, τους μετακινούμενους εργαζόμενους και την αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων.
Η πλειονότητα των επιχειρήσεων εμφανίζεται ικανοποιημένη από τη γνώση της στα εργασιακά θέματα με 9 στις 10 επιχειρήσεις να εμφανίζονται ως ικανοποιημένες από τις γνώσεις τους και 7 στις 10 να θεωρούν ότι χρειάζονται περαιτέρω ενίσχυση. Ως ένα από τα ζητήματα που απασχολεί κυρίως τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις είναι οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Αναφορικά με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, περίπου 4 στις 10 επιχειρήσεις θεωρούν ότι αυτό είναι ασαφές και 8 στις 10 θεωρούν ότι είναι δυσνόητο, ειδικά στους τομείς που σχετίζονται με την προστασία προσωπικών δεδομένων, τις κυρώσεις του νόμου και την υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων.

Session 1: Ο μετασχηματισμός του εργασιακού περιβάλλοντος μετά την πανδημία. Ευρωπαϊκές και διεθνείς τάσεις και προοπτικές

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Ο Γιώργος Ζ. Γεωργίου, Managing Partner, George Z. Georgiou & Associates LLC, αναφέρθηκε στα θέματα που απασχολούν τους εργοδότες διεθνώς αναφορικά με την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία και την οικονομική διαβίωση και ανάπτυξη των επιχειρήσεων, αλλά και στον μετασχηματισμό του εργασιακού περιβάλλοντος. Ζήτημα αποτελεί η διασφάλιση παροχής ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος μετά την πανδημία, αλλά και η φροντίδα όσων ασθένησαν από τον ιό. Τα επαγγελματικά ταξίδια αποτελούν πρόκληση για τους εργοδότες αν και αναμένεται να μειωθούν. Αναφορικά με την υποχρέωση εξέτασης θετικότητας στον ιό, πειθαρχικός κολασμός εργοδοτούμενου σε περίπτωση άρνησης μπορεί να καταστεί νοητός, μόνο όταν καθίσταται εκ του Νόμου υποχρεωτική η εξέταση των πολιτών που παρουσιάζουν συμπτώματα. Αναφορικά με την υποχρέωση εμβολιασμού, η συναίνεση του εργαζόμενου για εμβολιασμό θα πρέπει να προκύπτει σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός εάν προκύπτει διαφορετικά με Νόμο. Ενδεχόμενη υποχρέωση για εμβολιασμό ενδέχεται να προκαλέσει και θέματα διακρίσεων. Όπως ανέφερε, προκρίνεται η υιοθέτηση πολιτικών που θα διασαφηνίζουν τις συνθήκες τηλεργασίας, της οποίας η χρήση στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σημαντικά. «Πρέπει να εξασφαλιστεί η ασφάλεια και η σωματική και ψυχική υγεία κατά την τηλεργασία, αλλά ταυτόχρονα και η παραγωγικότητα της επιχείρησης και η προστασία των προσωπικών δεδομένων, τόσο της επιχείρησης, όσο και των εργαζομένων» κατέληξε ο ίδιος.

Ο ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Με τη σειρά του, ο Αλέξανδρος Δόσχορης, Επικεφαλής του τμήματος Εργατικού και Κοινωνικοασφαλιστικού Δικαίου της Δικηγορικής Εταιρείας KBVL (Μέλος του Δικτύου Δικηγορικών Εταιρειών Deloitte Legal), αναφέρθηκε στις δομικές αλλαγές που υφίστανται οι εργασιακές σχέσεις από την πανδημία. Οι επιχειρήσεις αντιμετώπισαν την ανάγκη μεταρρυθμίσεων για τη μείωση του εργοδοτικού κόστους και την προστασία του ανθρώπινου δυναμικού τους. Οι οργανισμοί που ήταν σε ένα βαθμό προετοιμασμένοι έχοντας επενδύσει σε τεχνολογικές υποδομές για την τηλεργασία, ή έχοντας δώσει έμφαση στην εκπαίδευση των ανθρώπων τους όχι απλά δεν επηρεάστηκαν, αλλά αποκόμισαν γνώσεις και εμπειρίες. Στην Ελλάδα, βασικό ζήτημα αποτέλεσε η «τηλεργασία» της οποίας η «παρωχημένη» νομοθετική πραγματικότητα ανέδειξε την ανάγκη πλήρους αναδιάρθρωσης των εργασιακών σχέσεων και κυρίως την ανάγκη ενός νέου ευέλικτου μοντέλου εργασίας, το οποίο να περιλαμβάνει τον σεβασμό τόσο για τον εργαζόμενο, όσο για και τον εργοδότη και την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζομένου, την κάλυψη του κόστους εξοπλισμού, την τήρηση της νομοθεσίας προσωπικών δεδομένων και το ωράριο απασχόλησης. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί από τις επιχειρήσεις στη διαμόρφωση μίας νέας εταιρικής κουλτούρας ενδυνάμωσης των εργασιακών σχέσεων σε επίπεδο επιχείρησης με την ανάγκη εφαρμογής του δικαιώματος αποσύνδεσης να είναι επιτακτική. Ο ίδιος ο ομιλητής προκρίνει το υβριδικό μοντέλο που συνδυάζει δια ζώσης και εξ αποστάσεως εργασία.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ
Στο πάνελ που ακολούθησε, τον συντονισμό ανέλαβε η Τζένη Αναγνωστοπούλου, Head of Business Unit, HR Professional της Boussias που έθεσε τον προβληματισμό των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις μετά την πανδημία. Η Κατερίνα Δασκαλάκη, Senior Advisor, Industrial Relations, Employment and Labour Market, SEV Hellenic Federation of Enterprises, ανέφερε, ότι το πλήγμα στον τουρισμό και στην εστίαση αποτελεί το βασικό πρόβλημα των επιχειρήσεων. Στη συνέχεια, ο Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, Γενικός Διευθυντής Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας και Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία, Υπουργείο Εργασίας, επισήμανε τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής για τη στήριξη των επιχειρήσεων και την ανάγκη τεχνολογικού μετασχηματισμού και εκσυγχρονισμού. Κατόπιν, ο Δημήτρης Φούκας, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Εργαζομένων, ΟΤΕ (ΟΜΕ-ΟΤΕ) τόνισε τα προβλήματα στην οικονομία και την ανάγκη ολικού μετασχηματισμού με ανασχεδιασμό του παραγωγικού μοντέλου για να οδηγηθεί η χώρα σε ανάκαμψη.

Οι ομιλητές συζήτησαν ακόμη για τις εργασιακές σχέσεις τα τελευταία χρόνια με την Κ. Δασκαλάκη να τονίζει, ότι η αγορά αλλάζει και η νομοθεσία πρέπει να προσαρμόζεται στις νέες ανάγκες. Αντίστοιχα, ο Κ. Αγραπίδας ανέφερε τις νέες μορφές εργασίες που θέτουν νέες προκλήσεις και ανάγκη προσαρμογής της νομοθεσίας. Ο Δ. Φούκας υπογράμμισε το πλήγμα λόγω των μνημονίων στις εργασιακές σχέσεις και στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ενώ η Κ. Δασκαλάκη αναφέρθηκε στην ανάγκη στήριξης των συλλογικών και κλαδικών συμβάσεων και στον θεσμό της υποχρεωτικής διαιτησίας. Επιπρόσθετα, αναφορικά με την τηλεργασία, ο Δ. Φούκας ανέφερε την ανάγκη προστατευτικού πλαισίου για την προστασία του μισθού και του ωραρίου. Την ίδια στιγμή, ο Κ. Αγραπιδάς έκανε λόγο για την επέκταση της τηλεργασίας και στην ανάγκη θεσμικού πλαισίου ρύθμισής της. ργασίας, ενώ 9/10 εργαζόμενους θα επέλεγαν το υβριδικό μοντέλο του συνδυασμού τηλεργασίας και εργασίας στο γραφείο.

Session 2: Εργασιακές σχέσεις & εναλλακτικές μορφές απασχόλησης

ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Ακολούθως, ο Δημήτριος Κρεμαλής, Partner, Kremalis Law Firm, αναφέρθηκε στην εξαρτημένη εργασία όπως αυτή ορίζεται στα άρθρα 648 και 652 του ΑΚ με βασικά χαρακτηριστικά της την αξίωση μισθού και τη νομική και προσωπική εξάρτηση από τον εργοδότη. Στη συνέχεια, ανέλυσε την εξέλιξη της απασχόλησης στην Ελλάδα και την αύξηση της μη τυπικής απασχόλησης, που χαρακτηρίζεται από μικρότερη διάρκεια, ή εκ περιτροπής απασχόληση, ή από τον δανεισμό εργαζομένων. Επισήμανε ακόμη τη σημασία των συμβάσεων outsourcing μέσω συμβάσεων έργου η παροχής υπηρεσιών, ή μέσω του in-house outsourcing, ή μέσω συμβάσεων παραχώρησης προσωπικού. Τόνισε τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις για την εικονικότητα στις σχέσεις απασχόλησης και την ρύθμιση για μετατροπή συμβάσεων σε συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, εφόσον καλύπτονται πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Η πανδημία, όπως ανέφερε, λειτούργησε ως επιταχυντής στη διαμόρφωση ενός νέου εργασιακού προτύπου με την αναστολή συμβάσεων, τον κρατικό παρεμβατισμό (επιδότηση εργασίας), την μερική απασχόληση, τη δυνατότητα αναδιαμόρφωσης του χρόνου απασχόλησης, το μοντέλο της απομακρυσμένης εργασίας. Καταληκτικά, ανέφερε τις εργοδοτικές υποχρεώσεις που έγκεινται στην ενημέρωση και διαβούλευση των εργαζομένων, στην προστασία απέναντι στο εργατικό ατύχημα, στην προστασία της μητρότητας, στην ίση μεταχείριση. Αντίστοιχα, το προσωπικό έχει υποχρέωση εχεμύθειας και μη ανταγωνισμού και ευθύνη για ζημίες που έχει προκαλέσει.

Session 3: Οι διεθνείς εργασιακές σχέσεις

Η ΑΠΟΣΠΑΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2018/957
Στη συνέχεια του συνεδρίου, η Θεοφανή Μπατσίλα, Associate Lawyer, Kremalis Law Firm, αναφέρθηκε στο Νομοθετικό Πλαίσιο απόσπασης υπό το πρίσμα της διεθνικής παροχής υπηρεσιών (Οδηγίες 96/71/ΕΚ, 2014/67/ΕΕ, 2018/957/ΕΕ) για επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε κράτος μέλος της ΕΕ ή σε κράτος που έχει υπογράψει τη συμφωνία για του ΕΟΧ και δεν είναι μέλος της ΕΕ. Η απόσπαση μπορεί να είναι, απόσπαση εργαζομένου για λογαριασμό της επιχείρησης και υπό τη διεύθυνσή της, στο έδαφος κράτους μέλους, στο πλαίσιο σύμβασης που συνάπτεται μεταξύ της επιχείρησης αποστολής και του παραλήπτη της παροχής, απόσπαση στο έδαφος κράτους μέλους σε εγκατάσταση του ομίλου, απόσπαση σε χρήστρια επιχείρηση εγκατεστημένη στο έδαφος κράτους μέλους όταν η επιχείρηση είναι προσωρινής απασχόλησης.
Η ίδια έκανε λόγο για τις ελάχιστες εγγυήσεις όρων εργασίας σύμφωνα με την Οδηγία 96/71/ΕΟΚ και το ΠΔ 219/2000 και στην εγγύηση εφαρμογής όρων εργασίας που καθορίζονται από την ελληνική εργατική νομοθεσία, αλλά και στην υποχρέωση των επιχειρήσεων για έγγραφη δήλωση και σύνταξη κατάστασης των αποσπασμένων εργαζόμενων για θεώρηση. Τέλος αναφέρθηκε εκτενώς στις Υποθέσεις C-620/18 και C-626/18 για την ακύρωση της Οδηγίας 2018/957, στις οποίες η Ουγγαρία και η Πολωνία, άσκησαν προσφυγές με αίτημα την ακύρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/957.

Session 4: Επαγγελματική Ασφάλιση

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Τον λόγο έλαβε αρχικά ο Δρ. Κωνσταντίνος Δ. Κρεμαλής, Founding and Managing Partner of KREMALIS Law Firm, Attorney-at-Law Dr. iur, Professor Emeritus at the Athens University, ο οποίος αναφέρθηκε στην κοινωνική προστασία στην Ελλάδα και εξήγησε τις μορφές κοινωνικής ασφάλισης, ήτοι: Κοινωνική ασφάλιση (Κύρια, Επικουρική), Επαγγελματική ασφάλιση (Υποχρεωτική, Προαιρετική), Ιδιωτικές ασφαλιστικές συμβάσεις (Ομαδικές, Ατομικές), οι Λοιποί λογαριασμοί (αλληλοβοηθητικά ταμεία/σωματεία). Ακόμη, μίλησε για τα Πανευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά προϊόντα, όπως αυτά εκφράζονται με την κοινωνική ασφάλιση διακινούμενων προσώπων και τα ιδιωτικά ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα (ΡΕΡΡ: Εθελοντικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα ατομικής σύνταξης μέσω μακροπρόθεσμης συσσώρευσης κεφαλαίων σε υπολογαριασμούς των διάφορων παρόχων σε ευρωπαϊκές χώρες).

Ως πλεονεκτήματα των πανευρωπαϊκών συντάξεων ανέφερε: Το ευρύτατο φάσμα παρόχων, τη δυνατότητα να πωλούν λογικά τιμολογημένα προϊόντα σε διάφορα κράτη-μέλη, την επαρκέστερη προστασία προς κάλυψη κινδύνων μακροζωίας, τη διεύρυνση της διακρατικής αγοράς κεφαλαίων με υψηλότερες αποδόσεις, τη δυνατότητα αλλαγής παρόχου χωρίς καταγγελία μετά από μια πενταετία, την πλήρη κεφαλαιοποίηση, τις περισσότερες επιλογές επενδυτικών στρατηγικών, τη διασφαλισμένη ενημέρωση, την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της γήρανσης πληθυσμού, την προσφορά ασφαλιστικών προϊόντων με μακροπρόθεσμο συνταξιοδοτικό χαρακτήρα, τη διευκόλυνση της μεταφοράς δικαιωμάτων ανά χώρα, την προαγωγή της ενιαίας αγοράς εργασίας, την τυποποιημένη έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των εισφορών, την συνέχιση καταβολής εισφορών σε περίπτωση μετεγκατάστασης σε άλλο κράτος-μέλος, την καταχώρηση των παραγωγών και των προϊόντων σε κεντρικό ευρωπαϊκό μητρώο (ΕΙΟΡΑ) για μια εποπτεία πανευρωπαϊκής κλίμακας.

ΦΟΡΗΤΟΤΗΤΑ, ΕΥΕΛΙΞΙΑ, ΑΠΟΣΟΒΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ, ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΙΑ
Ακολούθως, η Μαριάννα Παπαμιχαήλ, Vice Chairperson at National Actuarial Authority, FHAS EurACI European Actuarial Association Member εξήγησε τις προκλήσεις που δημιουργήθηκαν για τις επιχειρήσεις μέσα στην πανδημία με κυριότερες τις: τηλεργασία, αυτοματοποίηση, ευελιξία, εξοικονόμηση πόρων, επανασχεδιασμός της λειτουργίας και των δομών, διαφοροποίηση ανάλογα με τις ανάγκες, διατήρηση της κάθε επιχείρησης και επανεκπαίδευση του προσωπικού. Η ίδια παρουσίασε με γραφήματα τις προβλέψεις του ρυθμού μεταβολής ΑΕΠ σε σταθερές τιμές σε Ελλάδα και ΕΕ. Οι προβλέψεις αξιολογούνται ως αισιόδοξες με την ανάπτυξη να αναμένεται αυξανόμενη και να σταθεροποιείται έως το 2025, σύμφωνα με το ΔΝΤ (10ος 2020), ενώ για την Ελλάδα η πρόβλεψη για το ΑΕΠ έως το 2025 αναμένεται στα 205-210 τρισεκατομμύρια ευρώ. Αναφορικά με την ευελιξία, αυτή εκφράζεται με την απασχόληση σε πολλαπλούς εργοδότες, τα πολλαπλά είδη μισθωτής απασχόλησης και την κατακερματισμένη μέσα στο χρόνο απασχόληση. Ακόμη, ανέφερε το ζήτημα της φορητότητας, δηλαδή την απασχόληση σε διαφορετικές χώρες ή με τηλεργασία από άλλη χώρα, ή την απασχόληση σε πολλαπλά επαγγέλματα. Οι κίνδυνοι μπορούν να περιοριστούν με τη μείωση των φορολογικών εξόδων, την τήρηση υγιών όρων ανταγωνισμού, την συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων φορέων προκειμένου να ρυθμίσουν τα ανακύπτοντα ζητήματα από την ευέλικτη εργασία και την εφαρμογή αναλογιστικών προτύπων.

ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ
Στη συνέχεια ο Ιωάννης Τζανάκος, Insurance & Pensions Executive, Secretary General at Hellenic IORP’s, Member of OPSG at EIOPA ανέλυσε την έρευνα της Randstad για ζητήματα που αφορούν στους εργαζομένους, με κυριότερα την προστασία του μισθού και την ασφάλεια υγείας. Κατόπιν, έθεσε κάποιους προβληματισμούς αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση στον χώρο της ασφάλισης. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στο Pension Gap, δηλαδή στη δημογραφική γήρανση και στην αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών υγείας, αλλά και στην κρίση του COVID-19 που οδήγησε σε περαιτέρω αύξηση του δανεισμού και του δημοσιονομικού χρέους, σε αύξηση της πίεσης στη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος και στη μείωση του ποσού αναπλήρωσης. Τα ως άνω έχουν ως αποτέλεσμα μείωση παροχών, χαμηλότερες συντάξεις, περαιτέρω αύξηση ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης και μείωση του βιοτικού επιπέδου του εργαζόμενου μόλις συνταξιοδοτηθεί. Τέλος, αναφέρθηκε στα συνταξιοδοτικά σχήματα PEPP και στα οφέλη τους για την εργοδοσία, όπως η καλύτερη αξιοποίηση παροχών και εισφορών του εργοδότη, η μείωση του financial distress και του retention ratio των εξειδικευμένων εργαζόμενων, η διαμόρφωση υγιούς εταιρικής κουλτούρας, η προώθηση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης κ.ά.

Session 5: Ευελιξία στον χώρο εργασίας

Η ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ COVID ΕΠΟΧΗ
Με τη σειρά της, η Κορίνα Πασχαλιώρη, Senior Associate Lawyer, Kremalis Law Firm, μίλησε για την ευελιξία στον εργασιακό χώρο που θεωρείται απαραίτητη μετά την πανδημία. Οι ευέλικτες μορφές εργασίας που είχαμε αντιμετωπίσει προ Covid-19 ήταν: η σύμβαση ορισμένου χρόνου, η μερική απασχόληση, η εκ περιτροπής εργασία, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, οι συμβάσεις ετοιμότητας (γνήσια ετοιμότητα και μη γνήσια ετοιμότητα) και η τηλεργασία (οικειοθελής χαρακτήρας για εργαζόμενο και εργοδότη). Η τηλεργασία μπορεί να λάβει τις ακόλουθες μορφές: Κινητή Τηλεργασία (Mobile Telework), τηλεργασία με έδρα το σπίτι (Home-Based telework), τηλεκέντρα (Telecentres), τηλεκατοικίες (Telecottages), Λειτουργική Μετεγκατάσταση (Functional Relocation).

Μετά τον Covid-19, οι ευέλικτες μορφές εργασίας έχουν αλλάξει, καθώς άλλες είναι μονομερώς επιβαλλόμενες από τον εργοδότη και μάλιστα χωρίς ανάγκη ενημέρωσης, ή διαβούλευσης με εκπροσώπους των εργαζομένων λόγω του έκτακτου χαρακτήρα τους και άλλες είναι υποχρεωτικές για εργοδότη και εργαζόμενο από τον νόμο. Σε αυτές περιλαμβάνονται η εξ αποστάσεως εργασία (Μηχανισμός ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ), το μειωμένο ωράριο, η μεταφορά εντός ομίλου και το ευέλικτο ωράριο. Η Κ. Πασχαλιώρη κατέληξε ότι εργοδότες και εργαζόμενοι συμφωνούν, ότι η ευελιξία και το επίπεδο διαβίωσης είναι κάτι που πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω, με τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις από την πολιτεία.

Session 6: Οι απόψεις του HR

Στο τελευταίο πάνελ του συνεδρίου, η συντονίστρια Τζένη Αναγνωστοπούλου Head of Business Unit, HR Professional της Boussias, έθεσε τον προβληματισμό των προκλήσεων που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις στην πανδημία Covid-19. Αρχικά, ο Γιάννης Κουτράκης Chief People Officer, Printec Group αναφέρθηκε στην υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και στην επικράτηση της τηλεργασίας, στην εναρμόνιση με τις κυβερνητικές αποφάσεις και στην ενημέρωση των εργαζομένων. Στη συνέχεια, ο Κυριάκος Μεταξάκης, Human Resources Leader, ανέδειξε την ανάγκη επικοινωνίας εργαζομένων και εργοδοτών, στην τήρηση των προστατευτικών μέτρων, αλλά και στο ζήτημα των αδειών ειδικού σκοπού για τις εργαζόμενες μητέρες. Η Θάλια Βουβονίκου, Head of HR Greece & Cyprus, HR Department, Henkel Hellas, επισήμανε την πρόκληση διασφάλισης της ψυχικής και σωματικής υγείας για τους εργαζόμενους και τις οικογένειες τους και του νέους «digital» τρόπους επικοινωνίας. Ο Γιώργος Φράγκος, Partner, Consulting, Human Capital Leader, Deloitte Greece, αναφέρθηκε στην έρευνα της Deloitte και στα πορίσματά της αναφορικά με τη θετική αντιμετώπιση της τηλεργασίας από τους εργαζόμενους και την επιθυμία για επικράτηση υβριδικού μοντέλου εργασίας και απατώντας σε ρώτημα τόνισε, ότι τα κύρια συμπεράσματα ήταν ίδια για την Ελλάδα και για άλλες χώρες της Ευρώπης.

Αναφορικά με τις πρακτικές ευελιξίας, η Θ. Βουβονίκου ανέφερε ως βασική την τηλεργασία και την επικοινωνία, την εκπαίδευση και την αποστασιοποίηση, ο Γ. Κουτράκης πρόσθεσε την εργασία σε βάρδιες και την αλλαγή της νοοτροπίας, ενώ ο Κ. Μεταξάκης υπογράμμισε την ανάγκη εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου της τηλεργασίας. Καταληκτικά, οι ομιλητές συμφώνησαν στο εξής: Στη σημασία τήρησης των όρων εργασίας κατά την τηλεργασία, στην αμοιβαία εμπιστοσύνη που πρέπει να διατρέχει την εργασιακή σχέση, στην ανάγκη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής αλλά και στην ανάγκη νομοθετικής κατοχύρωσης του δικαιώματος αποσύνδεσης προκειμένου να υπάρχουν αμοιβαία οφέλη για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.

“No meeting day” καθιερώνει η Kaizen Gaming (Stoiximan/Betano)

“No meeting day” είναι ο νέος θεσμός που εισήγαγε στη λειτουργία της η Kaizen Gaming (Stoiximan/Betano). Σύμφωνα με αυτόν, για δύο φορές τον μήνα δεν πραγματοποιείται κανένα meeting στην εταιρεία, στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδίου για την μείωση της ποσότητας, αλλά και την παράλληλη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των meetings. Mία κίνηση που κατά τους ανθρώπους της εταιρείας, ενισχύει παράλληλα τη νοοτροπία του “get things done”.  Σύμφωνα δε με τον Πάνο Κωνσταντόπουλο, Chief Marketing Officer της εταιρείας, απώτερος σκοπός της καθιέρωσης του θεσμού των “no meeting days” είναι η διασφάλιση του wellbeing στους χώρους εργασίας, η αυξημένη συλλογικά παραγωγικότητα, αλλά και η βασική στόχευση στο να υπάρχουν λιγότερα και πιο αποτελεσματικά meetings.

Πιο κοντά ο ΟΑΕΔ στις ανάγκες στελέχωσης των επιχειρήσεων

Στην υπογραφή Μνημονίου συνεργασίας προχώρησε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και ο ΟΑΕΔ, στο πλαίσιο της οποίας θα επιχειρηθεί η μεγαλύτερη διασύνδεση και αλληλεπίδραση του Οργανισμού με τις επιχειρήσεις-μέλη του Επιμελητηρίου και η διερεύνηση της ζήτησης των προσόντων και των δεξιοτήτων, από πλευράς των επιχειρήσεων, σε συγκεκριμένους τομείς. Παράλληλα, μέσα από τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων ένταξης στην αγορά εργασίας που θα προσφέρουν τις κατάλληλες δεξιότητες, φιλοδοξία της συνεργασίας αυτής είναι να επιταχυνθούν οι παραγωγικοί ρυθμοί. Κεντρικά σημεία, στο πλαίσιο των δράσεων που περιλαμβάνει το μνημόνιο, είναι επίσης, η ενίσχυση του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ του ΟΑΕΔ και των επιχειρήσεων, η συνεχής συμβουλευτική υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, καθώς επίσης η προώθηση της απασχόλησης και η διευκόλυνση της πρόσβασης των ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Δρ. Βενετία Κουσία, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι φιλοδοξία του συγκεκριμένου μνημονίου είναι η δημιουργία ενός πλαισίου δράσεως που θα έχει διπλό σκοπό: α) τη δημιουργία επαφών και σχέσεων του ΟΑΕΔ με την επιχειρηματική κοινότητα – κάτι που είναι από τα αδιαμφισβήτητα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Επιμελητηρίου β) την ανίχνευση των διαφόρων επαγγελματικών δεξιοτήτων που είναι αναγκαίες σε συγκεκριμένους κλάδους – προτεραιότητες ώστε να προχωρήσουν στην ανάπτυξη. «Με αυτή τη γνώση θα μπορεί ο ΟΑΕΔ να ενισχύσει την παροχή των συγκεκριμένων θεματικών που απαιτούνται στα συγκεκριμένα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας» κατέληξε η ίδια.

Η Employ EDU λανσάρει το “Upskilling Academy”

Upskilling Academy είναι ο τίτλος της νέας online εκπαιδευτικής ακαδημίας που λανσάρει η Employ EDU. Πρόκειται για μια διαδικτυακή ακαδημία με μοναδικό εκπαιδευτικό υλικό, ελεύθερα προσβάσιμο, το οποίο έχει επιμεληθεί και διαρκώς ενημερώνει η επιστημονική ομάδα της Employ EDU, με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων και γνώσεων όσων το εμπιστεύονται. To Upskilling Academy περιλαμβάνει τρεις διακριτές ενότητες, e-books, videos & webinars, αλλά και podcasts, με φωνητικά άρθρα και αφιερώματα για τις πανελλήνιες εξετάσεις, τα επαγγέλματα και την αγορά εργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι πριν λίγες μόλις εβδομάδες, η Employ EDU λάνσαρε και μια νέα mobile εφαρμογή, το Studybot, μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων επαγγελματικού προσανατολισμού, η οποία απευθύνεται σε μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς, συμβούλους και εργαζόμενους σε εκπαιδευτικές δομές. Το Studybot περιλαμβάνει μεταξύ άλλων 450 + Τμήματα, 100 + video επαγγελμάτων, 400+ οδηγούς σπουδών, 80+ επιστημονικές έρευνες, 2000 και πλέον πληροφοριακά αρχεία.

 

Ποια είναι η μεγαλύτερη αδυναμία σας;

Είναι η πιο κλισέ ερώτηση κατά τη διάρκεια του interview, που κάνουν οι άνθρωποι που προσλαμβάνουν, είτε πρόκειται για ανθρώπους του HR, είτε CEO, είτε ιδιοκτήτες εταιρείας.

Γράφει ο Βαγγέλης Ταρταράκης, HR Executive Business Coach

Ο χρυσός κανόνας του Inter-view είναι να δημιουργήσεις την κατάλληλη ατμόσφαιρα, ώστε να προωθήσεις την εταιρεία σου, τον ρόλο και να κάνεις τον υποψήφιο να χαλαρώσει, να σε εμπιστευτεί και να σου ανοιχτεί.
Μετά από τόσα χρόνια, πάντα αναρωτιέμαι τι προσπαθούν να μάθουν από τον υποψήφιο κάνοντας αυτή την ερώτηση και από που προκύπτει η άνεση τους να ρωτάνε κάτι τόσο προσωπικό. Ένας λόγος, έχει να κάνει με το γεγονός ότι και οι δυο πλευρές το αντιλαμβάνονται ως θεσμικό κανόνα, ως τεκμήριο, ως μέρος του σεναρίου. Ένας άλλος λόγος είναι ότι ο interviewer έχει το «πάνω» χέρι σε μια συνέντευξη και ο υποψήφιος πρέπει να λογίζεται ως ο «φουκαράς» που ψάχνει για δουλειά, συνεπώς «θα μας απαντήσει σε ότι θέλουμε εμείς». Αν και ο τόνος του Interviewer όσο προχωράει η συνέντευξη είναι ανάλογος, θα οδηγήσει τον σοβαρό υποψήφιο να «στρίψει δια του αρραβώνος» διότι φαντάζεται αμέσως και ποιο μπορεί να είναι το business culture του μελλοντικού του εργοδότη.

Φίλοι μου interviewers είναι πολύ λίγοι οι άνθρωποι που κάνουν μια ειλικρινή αυτοκριτική και τις αδυναμίες ή τα σφάλματα τους τα συζητάνε μόνο με το σύντροφο τους, και αν. Αν αναρωτηθείτε θα δείτε ότι, πιθανόν, σε πολύ λίγα άτομα από τον ιδιωτικό σας κύκλο έχετε δώσει την άνεση να σας ρωτήσουν για τις αδυναμίες και τα σφάλματα σας, ακριβώς επειδή έχουμε μεγαλώσει δείχνωντας αξία στον σεβασμό και στα κοινωνικά όρια.

Αν αμφιβάλλετε για τη σχέση ισχύος που αποτυπώνεται στην ερώτηση, αναρωτηθείτε πόσο άνετα θα νιώθατε αν ο υποψήφιος σας ρώταγε ευγενέστατα: «Θα μου έδινε ιδιαίτερη χαρά, για να με βοηθούσατε να απαντήσω να μου περιγράφατε και εσείς ποια είναι η μεγαλύτερη αδυναμία σας;». Προσωπικά την έχω κάνει, η απάντηση που πήρα ήταν ότι «θα θέλαμε να σας θυμήσουμε ότι εμείς κάνουμε τις ερωτήσεις» και φυσικά δεν πήρα τη θέση, αλλά δεν άντεξα.
Παρόλο που λέμε ότι το interview «is a two-way channel», υπάρχει δεδομένη σχέση εξουσίας, η οποία καθιστά άνιση μια συνέντευξη εργασίας. Η εμπειρία μας από την αγορά μάς διδάσκει ότι ο εργοδότης έχει το πάνω χέρι. Ξεχνάμε ότι πάνω από όλα πρέπει να είμαστε φιλόξενοι.

Είναι γεγονός ότι επειδή έχουμε εθιστεί τόσο πολύ στην τοξικότητα γύρω μας, την έχουμε συνηθίσει και το ίδιο ισχύει και για τους υποψηφίους. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες, από πολλές εταιρείες και HR Managers για πιο Ανθρώπινο Εργασιακό Περιβάλλον, συνεπώς θα μπορούσαμε να αλλάξουμε και εμείς τον τρόπο που απευθυνόμαστε στους υποψήφιους. Ένας εναλλακτικός τρόπος είναι να ζητήσουμε από τον υποψήφιο να μας περιγράψει σε ποιους τομείς θα ήθελε να βελτιωθεί και, για να βοηθήσουμε τη σκέψη του, να τον προτρέψουμε να μας πει είτε ακαδημαϊκά είτε με έμφαση σε soft skills. Πώς σας ακούγεται η ερώτηση: «Σε ποιον τομέα πιστεύεις ότι θα ήθελες να βελτιωθείς;» ή «μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας, πιστεύεις ότι είναι κάτι που θα ήθελες να βελτιώσεις/αλλάξεις στον τρόπο που εργάζεσαι;».

Έτσι, όχι μόνο βάζουμε τον υποψήφιο να μας πει ποια είναι η αδυναμία του, αλλά μας λέει και πώς θέλει να τη βελτιώσει. Για παράδειγμα, «πολύ καλή η ερώτησή σας. Πράγματι επειδή τον τελευταίο καιρό η αγορά γίνεται όλο και πιο ψηφιακή, είχα σκοπό να αρχίσω μαθήματα Digital Marketing για να πάρω πιστοποίηση». Άλλη μια απάντηση θα μπορούσε να είναι: «στην τελευταία μου θέση ο Διευθυντής μου ήταν ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος, ο οποίος ήταν πρότυπο για όλους μας γιατί όχι μόνο μας άκουγε, αλλά πάντα προσπαθούσε να δώσει και λύσεις. Είναι καιρός που προσπαθώ να του μοιάσω, δίνοντας περισσότερη έμφαση στο active listening, στο να κρίνω με μεγαλύτερη υπομονή και στην ενσυναίσθηση».

Ας σκεφθούμε λοιπόν, πόσους πόντους έχει κερδίσει ο υποψήφιος μετά από μια τόσο ωραία εκφρασμένη απάντηση, κυρίως γιατί εμείς τον καθοδηγήσαμε και του ανοίξαμε τον τρόπο σκέψης. Η δεύτερη πιο κλισέ ερώτηση είναι το «που βλέπετε τον εαυτό σας σε 5 (10) χρόνια». Για αυτή θα μιλήσουμε κάποια άλλη φορά. Ευχές για μια πιο όμορφη και δημιουργική χρονιά για εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.