Τα τελευταία χρόνια το ελληνικό εργατικό δίκαιο υπέστη πληθώρα ουσιαστικών αλλαγών. Σύμφωνα και με όσα ορίζονται στα Μνημόνια έλαβε χώρα αλλαγή του νομικού πλαισίου για τη ρύθμιση των μισθολογικών και μη παροχών, με σκοπό τη μείωση του εργασιακού κόστους, άλλαξε το νομοθετικό καθεστώς για τις αποζημιώσεις απόλυσης και έγιναν ρυθμίσεις με σκοπό την προώθηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο άλλαξε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και οι αλλεπάλληλες τροποποιήσεις προκάλεσαν αβεβαιότητα και αμφισβητήσεις στην αγορά και στην καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της εφαρμογής των όρων παλαιών συλλογικών συμβάσεων, της μετενέργειας των μισθολογικών και μη όρων, του επιδόματος γάμου και πολλών άλλων. Άλλωστε, η συνταγματικότητα πολλών εκ των διατάξεων του Μνημονίου 2 και των εφαρμοστικών νόμων και πράξεων αυτού, κρίθηκε πρόσφατα με την υπ’ αριθμ. 2407/2014 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ το γεγονός ότι το Δικαστήριο έκρινε μη συνταγματική τη ρύθμιση για τη διαιτησία, αποτελεί προπομπό για νέα νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος.

Αλλαγές διαδικαστικού χαρακτήρα
Πέρα από αυτές τις αλλαγές, πραγματοποιήθηκαν και άλλες, περισσότερο διαδικαστικού χαρακτήρα, με μεγάλη, όμως, επιρροή στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων. Οι αλλαγές αυτές και η ορθή εφαρμογή τους συχνά συνδέονται με σημαντικότατες συνέπειες για τις επιχειρήσεις, όπως η επιβολή προστίμων ή άλλων κυρώσεων που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τη λειτουργία τους. Σημαντικότατη ήταν η δημιουργία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, με σκοπό την καταγραφή και απεικόνιση του συνολικού εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα, αλλά και την πάταξη του φαινομένου της αδήλωτης εργασίας.

Αλλεπάλληλες τροποποιήσεις επήλθαν στο ζήτημα της γνωστοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης στις αρμόδιες αρχές, και στον τρόπο τήρησης του Ειδικού Βιβλίου Τροποποίησης Ωραρίου και Υπερωριών. Ακόμα, αλλαγές υπήρξαν και στις διατάξεις για την τήρηση του Ειδικού Βιβλίου Αδειών με την, μεταξύ άλλων, επιβολή υποχρέωσης στον εργοδότη να γνωστοποιεί ηλεκτρονικά στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ εντός του μηνός Ιανουαρίου τα στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Επίσης, από 01.06.2014 καταργήθηκε η υποχρέωση τήρησης του Ειδικού Βιβλίου Νεοπροσλαμβανομένου Προσωπικού, ενώ παράλληλα διευρύνθηκαν οι αρμοδιότητες των αρμοδίων οργάνων του ΙΚΑ σχετικά με την ορθή τήρηση και καταχώρηση των εντύπων Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3) και Πίνακα Προσωπικού (Ε4) στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Ας σημειωθεί ότι το πρόστιμο που επιβάλλεται για τις παραβάσεις σχετικά με τα παραπάνω έντυπα κυμαίνεται μεταξύ 9.197,10 € και 10.550,54 €, ανάλογα με την ηλικία (25 ετών και άνω) και την ειδικότητα (υπάλληλος – εργάτης) κάθε εργαζομένου.

Οι νέες συνθήκες
Κλείνοντας την παραπάνω σύντομη ανάπτυξη μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι, οι συνθήκες των συνεχών μεταβολών επιβάλλουν εγρήγορση και παρακολούθηση των νομοθετικών και νομολογιακών εξελίξεων. Η ύπαρξη ενός κατάλληλου, ενημερωμένου και εξειδικευμένου συνεργάτη κρίνεται απαραίτητη στην προσπάθεια της κάθε επιχείρησης να σταθεί συνεπής στους ανθρώπους της και προς τις Δημόσιες Αρχές.