Το τρένο της ψηφιοποίησης του επιχειρείν έχει από καιρό ξεκινήσει και η Διοίκηση του Ανθρώπινου Δυναμικού δεν έχει την επιλογή παρά να επιβιβαστεί σε αυτό και να ακολουθήσει τις εξελίξεις, αξιοποιώντας τις νέες HR τεχνολογίες προκειμένου να ανταποκριθεί με βέλτιστο τρόπο σε νέες αλλά και διαχρονικές ανάγκες και απαιτήσεις των ανθρώπων και των οργανισμών.

Με δεδομένο τον συναρπαστικό ψηφιακό μετασχηματισμό που βιώνει σήμερα το επιχειρείν, οι νέες HR τεχνολογίες δεν θα μπορούσαν παρά να βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Άλλωστε οι αλλαγές σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού είναι επίσης μεγάλες και θεμελιώδεις και είτε εκπορεύονται από τις τεχνολογικές καινοτομίες είτε πορεύονται παράλληλα με αυτές, ώστε να βοηθήσουν τη Διοίκηση του Ανθρώπινου Δυναμικού να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες και επιδιώξεις.

Το αμέσως προηγούμενο διάστημα, παγκοσμίως, οι εταιρείες ήρθαν αντιμέτωπες με σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με την ισότητα, την ποικιλομορφία, το inclusion και τη σεξουαλική παρενόχληση. Ταυτόχρονα, τα τελευταία χρόνια είναι επίσης σαφές ότι οι εργαζόμενοι αναζητούν εργασία σε εταιρείες που προωθούν το diversity και τις ίσες ευκαιρίες, αξιοποιούν ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον και αναζητούν τρόπους ώστε να βελτιώσουν την εργασιακή εμπειρία. Όλες αυτές τις επιτακτικές ανάγκες και απαιτήσεις έρχονται να υποστηρίξουν οι νέες τεχνολογίες του HR.

ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ EMPLOYEE ENGAGEMENT
Η αφοσίωση του εργαζόμενου είναι από τις κυριότερες επιδιώξεις των εταιρειών και της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, τα οφέλη της οποίας κανένας δεν αμφισβητεί. Το employee engagement έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει την αφοσίωση στην εταιρεία, τον ενθουσιασμό και την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Οι τεχνολογίες HR έχουν τη δύναμη να βελτιώσουν τις πρωτοβουλίες για το employee engagement μέσω της βελτιστοποίησης των διαδικασιών, τον εντοπισμό της ανατροφοδότησης και το άνοιγμα καναλιών άμεσης επικοινωνίας, τα οποία είναι κατάλληλα για την αναγνώριση και τη διαχείριση της απόδοσης.

Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη ότι ένα μεγάλο ποσοστό επαγγελματιών του HR -80% σύμφωνα με την έρευνα «Source G2 Crowd EE»-, πιστεύει ότι οι HR τεχνολογίες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη στάση των εργαζομένων απέναντι στην εταιρεία. Με ολοένα και περισσότερες επιλογές λογισμικού να είναι σήμερα διαθέσιμες, οι εταιρείες και οι Διοικήσεις Ανθρώπινου Δυναμικού το επόμενο διάστημα θα αναζητούν ολοένα και περισσότερο τις βέλτιστες λύσεις που θα ανταποκριθούν στις ανάγκες τους για τη διαχείριση των στρατηγικών σχετικά με το employee engagement.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑΣ
Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, η ισότητα και το diversity στον χώρο εργασίας εξακολουθεί να αποτελεί μία σημαντική πρόκληση την οποία οι εργοδότες θα πρέπει να διαχειριστούν. Ακόμα και οι οργανισμοί που ενεργά προωθούν πρακτικές ισότητας και ποικιλομορφίας, παραμένουν ανίκανες να ξεπεράσουν τις ασυνείδητες προκαταλήψεις, τις οποίες όλοι φέρνουμε στους χώρους εργασίας.

Αυτές οι ασυνείδητες προκαταλήψεις είναι ιδιαίτερα έντονες στις διαδικασίες πρόσληψης και μπορούν να υπονομεύσουν τις προσπάθειες recruitment και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, γεγονός που αποδεικνύεται επιζήμιο για οποιαδήποτε εταιρεία, ενώ προάγει και μία κουλτούρα αποσύνδεσης. Λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα για την εξάλειψη των ασυνείδητων προκαταλήψεων από τις διαδικασίες προσλήψεων, μία εταιρεία θα διαπιστώσει σημαντική βελτίωση στην αποδοτικότητα και στην κερδοφορία της. Το λογισμικό των τεχνολογιών HR μπορεί να συμβάλλει σημαντικά σε αυτές τις προσπάθειες, με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για μία αύξηση της τάξης του 30% στις επενδύσεις σε τέτοιες λύσεις μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Σήμερα, υπάρχει μία μεγάλη ποικιλία τεχνολογικών λύσεων που μπορούν να βοηθήσουν τη Διοίκηση του Ανθρώπινου Δυναμικού να ξεπεράσει ζητήματα που σχετίζονται με την ισότητα και την ποικιλομορφία, εξαλείφοντας τις προκαταλήψεις και προσφέροντας περισσότερο αναπτυγμένη ανάλυση των υπαρχόντων δεδομένων, η οποία θα βοηθήσει τους οργανισμούς να κατανοήσουν πόσο diverse είναι το ανθρώπινο δυναμικό τους σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Άλλωστε, όπως είναι κοινώς αποδεκτό, δεν μπορεί κανείς να διαχειριστεί και να βελτιώσει ό,τι δεν μπορεί να μετρήσει.

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ
(και ενδεχομένως για κάθε εταιρική εκπαίδευσή που πραγματικά έχει σημασία)
Στην εποχή κινημάτων όπως το #MeToo, η πίεση προς το HR και τις εταιρείες να προχωρήσουν και να αντιμετωπίσουν στην πράξη το πρόβλημα της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης μέσα στον χώρο εργασίας αυξάνεται. Αυτό σημαίνει την υλοποίηση στρατηγικών αλλά και προγραμμάτων εκπαίδευσης ενάντια στην σεξουαλική παρενόχληση. Ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα της McKinsey και LeanIn «Women in the Workplace 2018», παρά το γεγονός ότι 98% των εταιρειών έχουν υλοποιήσει πολιτικές για τη σεξουαλική παρενόχληση, δεν φαίνεται να σημειώνεται πραγματική πρόοδος, ενώ μόλις 32% των γυναικών αισθάνονται ότι οι ακατάλληλες συμπεριφορές στον χώρο εργασίας αντιμετωπίζονται. Είναι, λοιπόν, σαφές ότι η ύπαρξη πολιτικών και μόνο δεν είναι αρκετή για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία προσφέρουν σήμερα καινοτόμες πλατφόρμες και αποτελεσματικές μεθόδους εκπαίδευσης, με στόχο την σεξουαλική παρενόχληση, την αλλαγή σε συμπεριφορές, το diversity και το inclusion.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ
Πολλά έχουν γραφτεί για τη σημασία της εμπειρίας του εργαζόμενου. Οι ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα θα διαπιστωθεί περαιτέρω ο ουσιαστικός ρόλος της εμπειρίας του εργαζόμενου στην κερδοφορία ενός οργανισμού. Ο όρος «εμπειρία του εργαζόμενου» καθορίζεται ως το φυσικό, πολιτιστικό και τεχνολογικό περιβάλλον και συνδέεται άμεσα με την εμπειρία του πελάτη (customer experience), με την έννοια ότι κάθε αλληλεπίδραση χτίζει τη σχέση με το brand.

Καθώς η εμπειρία του εργαζόμενου επηρεάζει άμεσα την εμπειρία του πελάτη, οι εταιρείες θα στρέφονται ολοένα και περισσότερο στην αξιοποίηση λογισμικού εκπαίδευσης και προγραμμάτων ανάπτυξης, ιδιαίτερα όσο εργαζόμενοι και πελάτες επιλέγουν ολοένα και περισσότερο ψηφιακές συναλλαγές και online υποστήριξη. Πρακτικές όπως έρευνες και συλλογή feedback θα βοηθήσουν τις εταιρείες να καταλάβουν καλύτερα τι κινητοποιεί και δεσμεύει τους εργαζόμενους, με την τεχνολογία να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο τόσο στη συγκέντρωση όσο και στην ανάλυση αυτών των δεδομένων.


Η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ HR ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
Η τεχνητή νοημοσύνη συγκεντρώνει σήμερα πάνω της τα περισσότερα φώτα – μία τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα. Όσο οι σχετικές λύσεις και εφαρμογές θα εξελίσσονται και θα ωριμάζουν, τόσο οι εταιρείες θα ενσωματώνουν το machine learning στις HR λειτουργίες τους, κυρίως ως ένα μέσο για τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών και την απελευθέρωση χρόνου ώστε οι εργαζόμενοι να εστιάσουν στις μεγαλύτερες προκλήσεις που σχετίζονται με τους εργασιακούς τους ρόλους.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί επίσης να βελτιώσει τη συνολική εργασιακή εμπειρία, καθώς έχει τη δυνατότητα να αναλάβει μερικά από τα υποχρεωτικά καθήκοντα, όπως το να απαντάει στις πλέον συνηθισμένες ερωτήσεις των εργαζομένων και να επιταχύνει τις διαδικασίες recruitment. Ολοένα και περισσότερο οι εταιρείες θα αξιοποιούν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου, μεταξύ άλλων, να βελτιώσουν τα εσωτερικά workflows και να αυξήσουν την παραγωγικότητα. Ακόμα, η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να συμβάλλει αποφασιστικά στην απομάκρυνση των ασυνείδητων προκαταλήψεων.

AGILE ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
O agile οργανισμός ως επιχειρηματικό μοντέλο καθίσταται ολοένα και περισσότερο δημοφιλές, καθώς επιτρέπει γρήγορες αλλαγές και αξιοποιεί καλύτερα τις ικανότητες και τις δεξιότητες ενός εργαζόμενου σε διαφορετικά τμήματα, ενισχύοντας την εργασιακή δέσμευση και κινητοποίηση.

Οι εταιρείες, απομακρυνόμενες από τις παραδοσιακές διοικητικές ιεραρχίες και τις δομημένες διαδικασίες και στρεφόμενες σε δίκτυα και ομάδες, οι οποίες έχουν περισσότερο έλεγχο στις αποφάσεις που λαμβάνονται και σε ταχύτερους ρυθμούς, θα κερδίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Οι agile προσεγγίσεις μπορούν επίσης να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και την ευελιξία ανάμεσα στους ανθρώπους του οργανισμού με τους παρακάτω τρόπους:

  • team based performance management,
  • διαμοιρασμός στόχων και επιδιώξεων,
  • feedback,
  • ανάθεση, διαχείριση και επίβλεψη έργων,
  • επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο,
  • δυνατότητα δημιουργίας και διάλυσης ομάδων συνεργασίας ανάλογα με τις επιχειρηματικές ανάγκες,
  • λιγότερο περιοριστικοί ρόλοι.

Οι εταιρείες έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τα οφέλη του agile μοντέλου, καθώς και το γεγονός ότι ο καλύτερος τρόπος διαχείρισης μιας τέτοιου είδους δομής μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συνδρομή των κατάλληλων τεχνολογιών. Οι σχετικές λύσεις θα επιτρέψουν στους ηγέτες να επιβλέπουν τον οργανισμό στο σύνολό του, να διαχειρίζονται τις ομάδες αποδοτικά και να διαπιστώνουν πώς μία ομάδα μπορεί να συνεργαστεί πριν επιβεβαιώσουν τις τελικές αποφάσεις.

Η ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΩΣ Ο «ΚΑΝΟΝΑΣ»
Μελέτη του International Working Group (IWG) έδειξε ότι το 70% των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο εργάστηκε εξ αποστάσεως κάθε βδομάδα το 2018, αποδεικνύοντας ότι η απομακρυσμένη εργασία αποτελεί πλέον μία συνηθισμένη τακτική και δεν θεωρείται πλέον η εξαίρεση σε συγκεκριμένους ρόλους εργασίας. Θεωρούμενο ως τεράστιο πλεονέκτημα τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις εταιρείες, τα κορυφαία ταλέντα θα αναζητούν όλο και περισσότερο να εργάζονται για εταιρείες πρωτοπόρους που προσφέρουν ευέλικτα προγράμματα εργασίας. Ακόμα και η εκπαίδευση και η ανάπτυξη των ανθρώπων μπορεί να διεξαχθεί απομακρυσμένα σε κάποιες περιπτώσεις, κάτι που εξοικονομεί χρόνο και χρήματα. Με λογισμικά όπως το Slack, το Asana και άλλες HR πλατφόρμες που βασίζονται στο cloud, η εξ αποστάσεως εργασία έχει πλέον καταστεί εύκολη, γεγονός ιδιαίτερα θετικό καθώς έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει την εργασιακή αφοσίωση, την παραγωγικότητα αλλά και τη φήμη της εταιρείας.

ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Όπως φαίνεται και από τα παραπάνω, η συνεισφορά των HR τεχνολογιών στις διαδικασίες που σχετίζονται με τη Διοίκηση του Ανθρώπινου Δυναμικού είναι παραπάνω από σημαντική, καθώς προσφέρουν πολλαπλά οφέλη τα οποία εκτείνονται από την αυτοματοποίηση και βελτιστοποίηση των HR λειτουργιών μέχρι την ενίσχυση της παραγωγικότητας και την ανάπτυξη της καινοτομίας. Στην πραγματικότητα, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών έχει τη δυνατότητα να αλλάξει ριζικά την ίδια τη λειτουργία του HR μέσα από μία σειρά πλεονεκτημάτων που προσφέρει, όπως η αποδέσμευση χρόνου, η αξιοποίηση των δεδομένων, η βελτίωση της συνεργασίας και η ανταπόκριση στις αυξανόμενες ανάγκες των εργαζομένων όπως είναι η απομακρυσμένη εργασία ή η παροχή διαρκούς feedback.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Βασίλης Πρασσάς, Εμπορικός Διευθυντής του Ομίλου Epsilon Net, υπογραμμίζει ότι: «Οι άνθρωποι βρίσκονται στο επίκεντρο της επιτυχίας κάθε εταιρείας και γι’ αυτό βλέπουμε τα στελέχη HR να ηγούνται πρωτοβουλιών μετάβασης σε νέες τεχνολογίες. Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών μπορεί να αλλάξει άρδην τη λειτουργία του τμήματος HR. Η αυτοματοποίηση των διαδικασιών έχει αποδεσμεύσει χρόνο που μπορεί πλέον να επενδυθεί σε ευρύτερες στρατηγικές. Επιπλέον, εξάγονται πλέον πολύτιμα reports προς αξιοποίηση από την εταιρεία, ενώ βελτιώνεται σημαντικά η συνεργασία μεταξύ των τμημάτων. Οι τεχνολογίες cloud και mobile διευκολύνουν την καθημερινότητα των στελεχών HR, ενώ και στους εργαζόμενους προωθείται μια νέα εργασιακή κουλτούρα που ευνοεί τη δια βίου μάθηση, την καινοτομία, την επικοινωνία και την ανάληψη πρωτοβουλιών. Έρευνες ικανοποίησης εργαζομένων καταδεικνύουν ότι εργαζόμενοι στους οποίους παρέχονται σύγχρονα εργαλεία για να διαχειρίζονται καθημερινά ζητήματα, όπως η διαχείριση αδειών, εξοδολογίων, αξιολόγησης κ.ά. είναι περισσότερο ικανοποιημένοι και διαθέτουν υψηλότερα επίπεδα παρακίνησης».


ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΩΣΤΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
Βασική προϋπόθεση ώστε να διαπιστώσει μία εταιρεία και η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού τα πολλαπλά οφέλη που υπόσχονται οι HR τεχνολογίες είναι αφενός η επιλογή της κατάλληλης λύσης, αφετέρου η σωστή υλοποίησή της. Η επιλογή των κατάλληλων συστημάτων και λύσεων δεν είναι μία εύκολη διαδικασία και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη μία σειρά από παράγοντες όπως είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες και στόχοι της εταιρείας, αλλά και η κουλτούρα της εταιρείας και οι απαιτήσεις του ανθρώπινου δυναμικού -ιδιαίτερα με δεδομένη πλέον την ύπαρξη πολλών διαφορετικών γενεών στον χώρο εργασίας. Η ευθυγράμμιση της λύσης που θα επιλεχθεί με τη στρατηγική της Διοίκησης του Ανθρώπινου Δυναμικού αλλά και με την ευρύτερη στρατηγική της εταιρείας είναι, ίσως, ο νούμερο ένας παράγοντας που θα κρίνει την επιτυχία της επένδυσης. Η ευρεία γκάμα διαθέσιμων τεχνολογικών λύσεων μπορεί εύκολα να αποπροσανατολίσει μία εταιρεία. Γεγονός όμως παραμένει ότι η καλύτερη λύση είναι αυτή που ευθυγραμμίζεται με την HR στρατηγική για την υποστήριξη των επιχειρηματικών επιδιώξεων.

Όπως τονίζει ο Β. Πρασσάς, «σημαντικότερη προϋπόθεση όλων είναι η λύση να αποτελεί μια Integrated Platform. Μία πλατφόρμα θα πρέπει να επιτυγχάνει πλήρη συγκέντρωση όλων των απαραίτητων πληροφοριών για τον HR Manager σε μία οθόνη και μία εφαρμογή, αλλά και να επιτρέπει πλήρη ευελιξία – agility, ώστε ο χρήστης να μπορεί να ορίζει νέα KPI, dashboards, reports και άλλα στοιχεία χωρίς την παρέμβαση του παρόχου. Ο χρήστης θα πρέπει να μπορεί μόνος του να διαχειριστεί τις αναγκαίες παραμετροποιήσεις ή να υποστηρίζεται γρήγορα και αποτελεσματικά από τον πάροχο. Το mobility της εφαρμογής είναι καθοριστικής σημασίας σε μια εποχή που ο HR Manager είναι on the go, όπως και η ασφάλεια των δεδομένων, ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού κανονισμού, GDPR . Το κόστος απόκτησης και λειτουργίας είναι πάντα σημαντικό και πρέπει να αντανακλάται πλήρως στα προσφερόμενα χαρακτηριστικά. Τέλος, ο πάροχος θα πρέπει να ενσωματώνει άμεσα τις συνεχείς νομοθετικές αλλαγές στα συστήματα HRM, αλλά και να φέρει το ρόλο του συμβούλου σε εργασιακά θέματα που απασχολούν τον πελάτη».

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να σημειωθεί ότι οι εταιρείες δεν θα πρέπει να έχουν ως μοναδικό κριτήριο το κόστος. Προφανώς η τιμή είναι σημαντική, δεν μπορεί όμως να υπαγορεύσει απόλυτα την επιλογή. Στοιχεία όπως η κλιμάκωση, ο χρόνος και η απόδοση στην επένδυση θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν αποτελούν εξαίρεση στην παγκόσμια τάση. Οι Διοικήσεις Ανθρώπινου Δυναμικού έχουν πλήρως αναγνωρίσει τη σημασία των τεχνολογιών HR για την επιτυχία στο σύγχρονο επιχειρείν και δεν διστάζουν να στραφούν προς αυτές προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της εποχής. Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών αποτελεί τη βασική ίσως προτεραιότητα των τμημάτων HR και στη χώρα μας, τα οποία ολοένα και περισσότερο επενδύουν σε λύσεις υποστήριξης και διευκόλυνσης των εργαζομένων αλλά και σε τεχνολογίες που παρέχουν σημαντική ενημέρωση στη διοίκηση και στη λήψη αποφάσεων, αξιοποιώντας τα δεδομένα που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό, μεταξύ άλλων. «Ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών HR αποτελεί μείζον θέμα του HR κλάδου στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των επαγγελματιών HR θεωρεί κεφαλαιώδη την ενσωμάτωση τεχνολογιών που θα μετασχηματίσουν τη λειτουργία των τμημάτων τους. Σημαντικότεροι τομείς στους οποίους επενδύουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι: Self Service Platforms, Strategic Mangement, Performance Mangement, Talent Management, Time & Attendance, Training & Development, Recruitment & Onboarding, Maintaining Compliance. Πέραν των τεχνολογιών που αφορούν στην υποστήριξη εργαζομένων και στη διευκόλυνση της εργασίας τους, μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για τεχνολογίες που καθιστούν τον οργανισμό σύννομο με τις ραγδαίες αλλαγές στα εργατικά θέματα, όπως η παρακολούθηση και ενημέρωση των μεταβολών ωραρίου, των χρόνων υπερεργασίας και υπερωριών και άμεση γνωστοποίηση των φορέων κ.ά. Όπως επίσης, τεχνολογίες που παρέχουν χρήσιμη ενημέρωση στη διοίκηση, ώστε να λαμβάνει στρατηγικές αποφάσεις (π.χ. Προϋπολογισμός εργατικού κόστους και Κοστολόγηση έργων)», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Β. Πρασσάς.