Το πρόβλημα της έλλειψης ταλέντων δεν είναι απλώς ένα υποθετικό σενάριο για το μέλλον αλλά γεγονός για πολλές περιοχές του πλανήτη και γίνεται ολοένα και πιο απειλητικό. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει οργανωμένο πλάνο αντιμετώπισης! Ποιοι είναι, λοιπόν, οι κλάδοι οι οποίοι υποφέρουν περισσότερο από την έλλειψη κατάλληλα καταρτισμένων εργαζόμενων στην Ελλάδα και διεθνώς;

Το 31% των εργοδοτών παγκοσμίως δυσκολεύονται να καλύψουν θέσεις εργασίας εξαιτίας της έλλειψης ατόμων με τα απαραίτητα προσόντα, σύμφωνα με τη μελέτη με τίτλο «Έρευνα Έλλειψης Ταλέντων 2008» (Talent Shortage Survey 2008), που πραγματοποιήθηκε από την Manpower και δημοσιεύτηκε πρόσφατα. Τα κράτη που έχουν τη μεγαλύτερη δυσκολία στην εύρεση προσωπικού είναι η Ρουμανία (73%), η Ιαπωνία (63%), το Χονγκ Κονγκ (61%), η Σιγκαπούρη (57%), η Αυστραλία (52%) και η Ταϊβάν (61%). Αντιθέτως, χώρες όπως η Μεγαλη Βρετανία (12%), η Ινδία (12%), η Ιρλανδία (14%), η Κίνα (15%), η Ολλανδία (15%) και η Ιταλία (18%) αντιμετωπίζουν σε πολύ μικρότερο βαθμό το ίδιο πρόβλήμα.

Στην έρευνα, η οποία διεξάγεται για τρίτη συνεχή χρονιά με σκοπό να αποκαλυφθούν οι κλάδοι στους οποίους εντοπίζονται οι μεγαλύτερες ελλείψεις, έλαβαν μέρος περισσότεροι από 42.500 εργοδότες από 32 χώρες. Φέτος, για πρώτη φορά, μεταξύ των κρατών που μελετήθηκαν συμπεριλήφθηκε και η Ελλάδα.

Το παράδοξο των Ανθρώπινων Πόρων
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε από το Διεθνή Οργανισμό Εργατικού Δυναμικού (International Labor Organization) το 61,7% του παγκόσμιου πληθυσμού που βρισκόταν σε ηλικίες κατάλληλες για εργασία το 2007 εργαζόταν. Αυτό σημαίνει ότι 1,5 δισεκατομμύρια άτομα είτε ήταν άνεργα είτε υποαπασχολούνταν. Το θέμα όμως, δεν είναι η ύπαρξη απλώς διαθέσιμων εργαζόμενων, αλλά και ικανών να φέρουν εις πέρας συγκεκριμένες εργασίες.

Στα αναπτυγμένα κράτη, η γήρανση του πληθυσμού σε συνδυασμό με την υπογεννητικότητα μειώνει αισθητά το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ιταλίας, η οποία αναμένεται να χάσει το 28% του πληθυσμού της μέχρι το 2050. Έτσι, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να δώσουν κίνητρα στους απασχολούμενους να μείνουν όσο περισσότερο μπορούν στην εργασία. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να απευθύνονται σε άτομα από λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη με σκοπό να καλύψουν τις ανάγκες τους. Για να επανέλθουμε στο παράδειγμα της Ιταλίας, οι δύο επικρατέστερες λύσεις είναι είτε οι εργαζόμενοι να παραμένουν ενεργοί μέχρι την ηλικία των 75, είτε να επιτραπεί η είσοδος σε 35.000 μετανάστες ετησίως.

Από την άλλη πλευρά, οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορεί να μη βιώνουν πληθυσμιακό πρόβλημα, έρχονται όμως, αντιμέτωπες με την ανεπάρκεια εξειδικευμένων εργαζομένων. Αυτό οφείλεται, πρώτον στο χαμηλό επίπεδο της εκπαίδευσης των αναπτυσσόμενων κρατών και, δεύτερον, στη μετανάστευση των ικανών ατόμων προς τις περισσότερο ώριμες αγορές. Για παράδειγμα, αρκετοί Κινέζοι ή Ινδοί που σπουδάζουν στο εξωτερικό παραμένουν εκεί για να δουλέψουν, εφόσον τους παρέχονται περισσότερες ευκαιρίες και βελτιωμένο επίπεδο ζωής.

Συχνά, το πρόβλημα της ανεπάρκειας ταλέντων σύμφωνα με το άρθρο «Προσέλκυση Ταλέντων – Η έλλειψη δεξιοτήτων στην Ασία» (Capturing Talent – Asia’s Skills Shortages) που δημοσιεύτηκε στον Economist το περασμένο καλοκαίρι, οδηγεί τόσο σε μεγάλο αριθμό παραιτήσεων όσο και σε αύξηση των μισθών. Η δυσκολία προσέλκυσης των κατάλληλων υποψηφίων γίνεται αισθητή.

Ταλέντα … σε έλλειψη
Υπάρχουν, λοιπόν, επαγγελματικοί κλάδοι, όπου οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν περισσεύουν αλλά εκλείπουν. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα επαγγέλματα που έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι:οι εξειδικευμένοι εργάτες, οι πωλητές, οι τεχνικοί, οι μηχανικοί, τα στελέχη διοίκησης, οι εργάτες, οι γραμματείς, οι οδηγοί, οι οικονομολόγοι – λογιστές και τα στελέχη των τμημάτων ΙΤ.

Τα επαγγέλματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση παγκοσμίως
1. Εξειδικευμένοι εργάτες
2. Εκπρόσωποι Πωλήσεων
3. Τεχνικοί( κυρίως στον κλάδο της παραγωγής, μηχανικοί και συντηρητές)
4. Μηχανικοί
5. Διοικητικά στελέχη
6. Εργάτες
7. Γραμματείς, Ιδιαιτέρες, Βοηθοί Διοίκησης και υποστηρικτικοί υπάλληλοι γραφείου
8. Οδηγοί
9. Λογιστές και οικονομολόγοι
10. Στελέχη IT (κυρίως προγραμματιστές και υπεύθυνοι ανάπτυξης)
Πηγή: Manpower

Αντίστοιχα, στην Ελλάδα όπου στην έρευνα έλαβαν μέρος 762 επιχειρηματίες, οι εργοδότες με δυσκολία καταφέρνουν να εντοπίσουν επαγγελματίες όπως: γραμματείς, εξειδικευμένους εργάτες, τεχνικούς και πωλητές. Όπως είναι αναμενόμενο, σε μία χώρα η οικονομία της οποίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό υπάρχει αυξημένη  ζήτηση για προσωπικό εστιατορίων και ξενοδοχείων.


Τα επαγγέλματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση στην Ελλάδα
1. Γραμματείς, Ιδιαιτέρες, Βοηθοί Διοίκησης και υποστηρικτικοί υπάλληλοι γραφείου
2. Εξειδικευμένοι εργάτες (κυρίως ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, ξυλουργοί)
3. Τεχνικοί
4. Εκπρόσωποι Πωλήσεων
5. Εργάτες
6. Στελέχη εξυπηρέτησης πελατών και στελέχη υποστήριξης πελατών
7. Μηχανικοί
8. Λογιστές και οικονομολόγοι
9. Διοικητικά στελέχη
10. Προσωπικό εστιατορίων και ξενοδοχείων.
Πηγή: Manpower

Είναι, όμως, εντυπωσιακό το γεγονός ότι στην Ελλάδα, όπου η ανεργία αγγίζει το 8%, σχεδόν οι μισοί επιχειρηματίες (47%) δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην κάλυψη κενών θέσεων εργασίας.

Διεθνείς τάσεις
Στη γηραιά ήπειρο, η Βρετανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία και η Ολλανδία έχουν τα μικρότερα ποσοστά δυσκολίας εντοπισμού εργατικού δυναμικού. Από την άλλη πλευρά, στη Ρουμανία και την Πολωνία τα ποσοστά αυτά αγγίζουν το 73% και το 49% αντίστοιχα. Στην πλειοψηφία των Ευρωπαϊκών κρατών, η έλλειψη εστιάζεται κυρίως στον κλάδο των εξειδικευμένων εργατών.

Πάντως, η έρευνα έχει και αισιόδοξα μηνύματα, καθώς σε σύγκριση με το 2007 υπάρχει πτώση της τάξεως του 10%, όσον αφορά στη δυσκολία ανεύρεσης εργατικού δυναμικού. Πιο συγκεκριμένα, ενώ φέτος το ποσοστό αυτό φτάνει το 31% πέρυσι άγγιζε το 41%. Στα κράτη της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας (ΕΜΕΑ) η κατάσταση φαίνεται περισσότερο σταθερή

module

module

Οι χώρες, οι οποίες σημείωσαν βελτίωση στην ευκολία εύρεσης προσωπικού ήταν η Κόστα Ρίκα (διαφορά 59 ποσοστιαίων μονάδων), το Μεξικό (54% πτώση), το Περού (24% πτώση) και το Ηνωμένο Βασίλειο (22 μονάδες πτώση). Από την άλλη πλευρά, το πρόβλημα φαίνεται να επιδεινώνεται στην Αυστρία και το Χονγκ Κονγκ.