Οι λόγοι απόλυσης μπορεί να είναι πολλοί και διάφοροι - από τη μείωση του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης ή τις αξιόποινες ενέργειες του εργαζομένου μέχρι τη μη ικανοποιητική απόδοσή του.
Υπάρχει σαφώς μια συγκεκριμένη νομική διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί, αλλά εξίσου σημαντικός είναι ο προσεκτικός χειρισμός του απολυόμενου ώστε να αποφευχθούν οι παρεξηγήσεις, ο θυμός και οι αντεγκλήσεις. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν από την απόλυση σε άλλους εργαζόμενους ή πελάτες της εταιρείας.
• Είναι καλό η συνάντηση απόλυσης με τον εργαζόμενο να γίνει στην αρχή της εβδομάδας, σε ιδιαίτερο χώρο, με παρόντες τον κατ’ εξοχήν υπεύθυνο για τον εργαζόμενο και τον διευθυντή ανθρώπινων πόρων. Είναι καλό να μην διαρκέσει πάνω από 15 λεπτά.
• Δείξτε ευγένεια και ανθρωπιά όταν ανακοινώνετε την απόλυση, αλλά να είστε εξίσου προετοιμασμένοι για διαστήματα σιωπής ή εκρήξεις οργής. Ένας μάνατζερ πρέπει να είναι σε θέση να διαχειρίζεται τέτοιου είδους συμπεριφορά.
• Εξηγήστε με σαφήνεια τους λόγους απόλυσης. Επικεντρωθείτε στη συγκεκριμένη συμπεριφορά που αποτέλεσε την αιτία απόλυσης και όχι στον εργαζόμενο προσωπικά.
• Μιλήστε με ευθύτητα και δείξτε σεβασμό προς τον εργαζόμενο. Αρχίστε τη συζήτηση με την απόφασή σας και εξηγήστε με σαφήνεια τους λόγους που σας οδήγησαν σ’ αυτή. Πείτε κατευθείαν στον εργαζόμενο ότι η συνεργασία σας έχει λήξει και για ποιο λόγο έγινε αυτό. Εάν αρχίσετε με γενικολογίες, είναι φυσικό να πιστέψει ο εργαζόμενος ότι μπορεί να αλλάξει την απόφασή σας. Δώστε τίμιες απαντήσεις στις ερωτήσεις του, αλλά περιορίστε τις εξηγήσεις και μην απολογείστε για την απόφασή σας.
• Δώστε τη δυνατότητα και στον εργαζόμενο να εκφράσει με τη σειρά του τα συναισθήματά του. Κάνετε σαφές, όμως, ότι κι εσείς είστε εξίσου απογοητευμένος. Είχατε κάνει μια «επένδυση» σε ανθρώπινο κεφάλαιο προσλαμβάνοντας και εκπαιδεύοντας τον συγκεκριμένο εργαζόμενο και τώρα πρέπει να αρχίσετε από την αρχή με έναν νέο.
• Εάν η απόλυση οφείλεται αποκλειστικά και μόνον σε λόγους μείωσης λειτουργικού κόστους της εταιρείας, τονίστε κατά τη διάρκεια της συζήτησης τα προσόντα του εργαζόμενου και την υψηλή απόδοσή του κατά τη διάρκεια της συνεργασίας σας. Μπορείτε επίσης να του δώσετε συστατική επιστολή.
• Ζητήστε, επίσης, σ’ αυτή τη συνάντηση από τον υπάλληλο να υπογράψει αμέσως όλα τα απαραίτητα χαρτιά. Κάνετε σαφές στον εργαζόμενο πόσο χρόνο έχει για να μαζέψει τα προσωπικά του αντικείμενα και να φύγει από την εταιρεία. Θα ήταν καλό να μπορούσε να επιλέξει ο ίδιος τη στιγμή που θα έπρεπε να μαζέψει τα προσωπικά του αντικείμενα. Επιβλέψτε τη διαδικασία αποχώρησης του απολυμένου από την εταιρεία, αλλά μην τον συνοδεύετε επιδεικτικά στην έξοδο, εκτός και αν έχει απολυθεί για αξιόποινο αδίκημα ή έχει εκφράσει απειλές. Εάν ο εργαζόμενος αγριέψει ή γίνει εχθρικός, κόψτε τη συζήτηση και επιμείνετε να φύγει αμέσως από την εταιρεία.
• Μερικοί διευθυντές προσφέρουν στον εργαζόμενο τη δυνατότητα να παραιτηθεί, αντί να τον απολύσουν.
• Προσπαθήστε να κλείσετε τη συνάντηση με μια χειραψία και εκφράστε τις ειλικρινείς ευχές σας για καλή συνέχεια στην επαγγελματική σταδιοδρομία του. Με δυο λόγια, φροντίστε η όλη συνάντηση να είναι σύντομη και πολιτισμένη.
Πιθανά λάθη στη συμπεριφορά του διευθυντή
• Μην μιλάτε για τον εαυτό σας και μην προσφέρετε συμβουλές.
• Μην υποθέτετε ότι ξέρετε πώς μπορεί να νιώθει ο απολυμένος.
• Μην κάνετε εσφαλμένες κρίσεις γιατί δημιουργούν σύγχυση στον εργαζόμενο. Επιλέξτε ένα γνήσιο τρόπο για να εκφραστείτε για το άτομο, αλλά μην υπερβάλλετε.
• Μην επιλέγετε απολογητικό στυλ. Ακόμη κι αν ο εργαζόμενος σάς κατακρίνει, παραμείνετε ήρεμοι και κατευθύνετε και πάλι τη συζήτηση σ’ αυτόν και την απόφασή σας.