Κεντρικός ομιλητής στο 13ο Συμπόσιο Ανθρώπινου Δυναμικού, που διοργανώνει η KPMG στις 11 & 12 Μαρτίου 2010, θα είναι ο γνωστός καθηγητής Οργανωσιακής Συμπεριφοράς του London Business School, Rob Goffee. O καθηγητής που πιστεύει στην «αυθεντική ηγεσία» θεωρεί ότι η επιτυχία μπορεί να βασιστεί σε απλά πράγματα αρκεί να είναι πηγαία και ειλικρινή. Στο άρθρο που ακολουθεί μιλάει για το πώς οι ηγέτες μπορούν να αντλήσουν δύναμη από τη διαφορετικότητα τους και συμβουλεύει τα στελέχη να μην φοβούνται να δείχνουν τις αδυναμίες τους γιατί αυτό τους κάνει πιο δυνατούς!

Δεν υπάρχουν χαρακτηριστικά ηγεσίας που να είναι κοινά σε όλους. Αυτό που λειτουργεί για τον έναν ηγέτη δεν θα λειτουργήσει απαραίτητα και για έναν άλλον. Εκείνοι που φιλοδοξούν να είναι ηγέτες πρέπει να ανακαλύψουν τι υπάρχει μέσα τους που μπορούν να το μετουσιώσουν σε ηγετική ικανότητα. Η πρόκληση φαίνεται να είναι απλή – δεν είναι όμως. Για να είναι κάποιος πιο αποτελεσματικός ηγέτης θα πρέπει να είναι ο εαυτός του – περισσότερο από ότι συνήθως – αλλά με επιδέξιο τρόπο.

Το να είναι κανείς ο εαυτός του είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία. Όλοι έχουν ανάγκη να «ακολουθούν» κάποιον που να είναι υπαρκτό πρόσωπο. Όχι κάποιον που να έχει ένα ρόλο ή που απλά να «γεμίζει» μια θέση. Έρχεται αυθόρμητα στο μυαλό όλων η ερώτηση «Τι ξεχωριστό μπορεί να έχεις ώστε να πρέπει να σε θαυμάζω και να ακολουθώ το όραμα σου;» Και εκεί πρέπει να υπάρχει μια πειστική απάντηση.

Θεωρίες Ηγεσίας
Αλλά αυτό δεν μας πάει πίσω στη θεωρία των «χαρακτηριστικών», η οποία απέτυχε να αναγνωρίσει το συσχετισμό μεταξύ συγκεκριμένων δεξιοτήτων και ενός πετυχημένου ηγετικού προφίλ. Έχει αποδειχθεί ότι αυτού του είδους οι θεωρίες είναι αδύναμες. Για παράδειγμα, αποδεικνύεται ότι οι περισσότεροι αποτελεσματικοί ηγέτες έχουν αυξημένη αυτοπεποίθηση.

Το ποσοστό διαφοράς από το μέσο όρο είναι τόσο μικρό όμως, και έτσι η σχέση ηγεσίας-αυτοπεποίθησης δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακριβή τρόπο. Είναι τουλάχιστον λογικό ότι η αυτοπεποίθηση τους πηγάζει από τη βαθμιαία επαφή τους σε καταστάσεις επιτυχούς ηγεσίας. Παρά τις μεγάλες προσπάθειες από τους υποστηρικτές της, η συγκεκριμένη θεωρία δεν έχει καταφέρει να καθιερώσει τη σχέση αιτίας και αιτιατού.

Ειδοποιός διαφορά
Αυτό το οποίο προσωπικά υποστηρίζω κινείται στη σχεδόν αντίθετη πλευρά. Θεωρώ ότι οι αποτελεσματικοί ηγέτες γνωρίζουν τα ιδιαίτερα στοιχεία που διαθέτουν, τα οποία μπορούν να τους βοηθήσουν σε ένα ρόλο ηγεσίας, όποιος και να είναι αυτός. Πρέπει να προσδιορίσουν τις διαφορετικότητες τους με τέτοιο τρόπο ώστε αυτές να έχουν νόημα για όσους είναι στην ομάδα τους.

Σκεφτείτε για παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο ο Richard Branson, ο ιδιοκτήτης της Virgin, χρησιμοποιεί την εμφάνιση του – χαλαρό ντύσιμο, μακριά μαλλιά και γένια – για να δείξει την ανεπισημότητα και τη μη συμμόρφωση με τα κλισέ που χαρακτηρίζει το στιλ της ηγεσίας του και γενικότερα την εταιρεία του.

Αυτό είναι ένα παράδειγμα ατόμου που χρησιμοποιεί με επιδέξιο τρόπο τη διαφορετικότητα του έτσι ώστε να πείσει τους άλλους να τον ακολουθήσουν σε αυτό που κάνει. Σε αυτή την περίπτωση η διαφορετικότητα του είναι σημαντική, πραγματική και απόλυτα αντιληπτή. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι με αυτή τη διαφορετικότητα ο Richard Branson δίνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα, παρουσιάζει μια αυθεντική και όχι κατασκευασμένη αλήθεια. Αυτό είναι που μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Έτσι λοιπόν φτάνουμε στο επίμαχο σημείο. Πώς το καταφέρνουμε αυτό; Όπως έχουμε ήδη επισημάνει αυτή η διαδικασία δε στηρίζεται σε ολοκληρωμένη ή βαθειά αυτογνωσία. Μάλλον αναπτύσσεται και «ακονίζεται» στην πράξη όσο οι ηγέτες ασχολούνται με τους στόχους τους και τις ομάδες τους. Με την πάροδο του χρόνου οι ηγέτες ανακαλύπτουν τι είναι αυτό που λειτουργεί για αυτούς καλύτερα και απλά το φέρνουν στην επιφάνεια.

Το θέμα είναι ότι, δεν είναι απαραίτητο να καταλάβουν γιατί και πώς λειτουργεί καλά για αυτούς εφόσον μπορούν να το «χρησιμοποιούν» ανεπιτήδευτα και αποτελεσματικά. Από την εμπειρία μας διαπιστώνουμε ότι συνήθως αυτό το επίπεδο αυτογνωσίας δεν υπάρχει.

«Ταξίδι» στις εμπειρίες
Πρόκειται για ένα «ταξίδι» μέσα από το οποίο ανακαλύπτει κανείς τον εαυτό του και το οποίο επηρεάζεται από τον κοινωνικό περίγυρο, την οικογένεια, τους φίλους και όλες εκείνες τις σημαντικές εμπειρίες της ζωής Οι αποτελεσματικοί ηγέτες είναι σε θέση να βρουν μέσα σε αυτές τις εμπειρίες στοιχεία του εαυτού τους με τα οποία αισθάνονται άνετα. Είναι σε θέση να αντιληφθούν το που ήταν και που έχουν φτάσει τώρα και αισθάνονται καλά με αυτό.

 Όταν κάποιος παίρνει το χρίσμα του «ηγέτη» αναπόφευκτα αναλαμβάνει πολλά προσωπικά ρίσκα και μπαίνει στη διαδικασία να αποκαλύψει δημόσια κάποιες από τις αδυναμίες του. Εύλογα δεν θα αναρωτηθεί κάποιος γιατί να θέλουν οι άνθρωποι να θέτουν τον εαυτό τους σε αυτή τη δύσκολη θέση; Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι πίσω από αυτή την κατάσταση βρίσκεται μια έντονη προσήλωση στο στόχο. Οι σημαντικοί ηγέτες νοιάζονται πραγματικά και ουσιαστικά, για μια ιδέα, ένα όνειρο, ένα όραμα, ένα σκοπό. Είναι αυτή η προσήλωση που τους βοηθά να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ενδεχομένως να εμφανιστούν.

Όσο οι ηγέτες εκτίθενται δημόσια τόσο θα δείχνουν όχι μόνο τα δυνατά τους σημεία αλλά και τις αδυναμίες τους. Αυτό τους καθιστά όμως λιγότερο «ηγέτες»; Είναι προφανές ότι το να δείχνει ένας ηγέτης τα πλεονεκτήματα του είναι θετικό αφού επικυρώνει και επιβεβαιώνει έτσι την ιδιότητα του. Αν όμως αρνείται τις αδυναμίες του τότε η κατάσταση αλλάζει και περνάει στην αλαζονεία. Θέλουμε έναν ηγέτη που να είναι «ανθρώπινος» και είναι απαραίτητο να ξέρουμε κάτι και για τις ανθρώπινες αδυναμίες του. Μπορεί να ακούγεται οξύμωρο όμως ο ηγέτης που δεν δείχνει τις αδυναμίες του είναι περισσότερο ευάλωτος και λιγότερο αποδεκτός.

Λίγα λόγια για τον Rob Goffee
Ο Rob Goffee είναι Διευθυντής του τμήματος Executive Education και καθηγητής Οργανωσιακής Συμπεριφοράς στο London Business School. Θεωρείται μάλιστα αυθεντία σε θέματα Οργανωσιακής Κουλτούρας, Ηγεσίας, και Διαχείρισης Αλλαγών. Είναι παγκοσμίως γνωστός για το άρθρο του «Why Should Anyone Be Led By You?», το οποίο θεωρήθηκε ως το καλύτερο άρθρο του Harvard Business Review.

Το άρθρο έλαβε το βραβείο McKinsey και στη συνέχεια έγινε best-seller βιβλίο. Κατατάσσεται ανάμεσα στους 50 Top Thinkers των ημερών μας. Ο Rob Goffee έχει συγγράψει επτά βιβλία, μερικά από τα οποία είναι το «Entrepreneurship in Europe», «Women in Charge», «Reluctant Managers», «Corporate Realities» και «The Character of a Corporation».

Στο τελευταίο βιβλίο, συγγραφέας ήταν και ο Gareth Jones. Πρόσφατα, μαζί με τον Gareth Jones άρχισε να ασχολείται με το θέμα της «Αυθεντικής Ηγεσίας».Ο Rob Goffee δραστηριοποιείται, επίσης, και ως σύμβουλος σε αρκετές εταιρείες FTSE 100 και είναι συνιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Creative Management Associates (CMA), η οποία απευθύνεται σε οργανισμούς που αντιλαμβάνονται τη δημιουργικότητα ως πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.

Η ταυτότητα του συνέδριου
Τίτλος: 13ο Συμπόσιο Ανθρώπινου Δυναμικού
Θέμα: «Χτίζοντας με ισορροπία τη νέα εποχή για το Ανθρώπινο Δυναμικό»
Ημερομηνία: 11 & 12 Μαρτίου 2010
Διοργανωτής: KPMG
Τοποθεσία: Athenaeum Intercontinental
Key-note speaker: Professor Rob Goffee
Πληροφορίες: www.kpmg.gr, Ιωάννα Γιαννακοπούλου, 210 60 62257