Η ψηφιακή εποχή έχει φέρει αλλαγές σε κάθε πτυχή της κοινωνίας και της οικονομίας. Ο τομέας του ανθρώπινου δυναμικού δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς η τεχνολογία και τα δεδομένα έχουν εισέλθει στον κόσμο της διαχείρισης ανθρώπινων πόρων. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το HR καλείται να «αγκαλιάσει» τα δεδομένα και να υιοθετήσει μία data-driven στρατηγική που να είναι εναρμονισμένη με τις τεχνολογικές τάσεις.
Εν έτει 2023, οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο την αξία των δεδομένων για την επίτευξη των στρατηγικών τους στόχων. Η ανάλυση των data παρέχει μία εμπεριστατωμένη κατανόηση των προτιμήσεων και συμπεριφορών των εργαζομένων, καθώς και των τάσεων που επηρεάζουν το περιβάλλον εργασίας. Αυτή η πληροφορία μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για το HR, βοηθώντας το να λαμβάνει αποφάσεις που θα προάγουν την απόδοση, την καινοτομία και την ευημερία των εργαζομένων.
ΓΙΑΤΙ ΤΟ HR ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ «ΑΓΚΑΛΙΑΣΕΙ» ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Γιατί, λοιπόν, το HR πρέπει να «αγκαλιάσει» τα δεδομένα και να εφαρμόσει μία data-driven στρατηγική; Η απάντηση είναι πολύπλοκη και αφορά τόσο στις επιχειρηματικές ανάγκες όσο και τις εξελίξεις στην τεχνολογία. Πρώτα απ’ όλα, η χρήση των δεδομένων μπορεί να βοηθήσει το HR να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, όπως η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η παγκοσμιοποίηση της αγοράς εργασίας και η αυξημένη πολυπλοκότητα των εργασιακών σχέσεων.
Η λειτουργία της ΔΑΔ ανέκαθεν βασιζόταν σε δεδομένα, όπως ατομικά αρχεία εργαζομένων, μισθολογικά στοιχεία και αξιολογήσεις απόδοσης. Ωστόσο, η πρόκληση σήμερα δεν είναι μόνο η συλλογή και η αποθήκευση των δεδομένων, αλλά η ικανότητα να τα αξιοποιούμε και να αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες από αυτά.
Δίχως αμφιβολία, η υιοθέτηση μίας data-driven στρατηγικής από το HR έχει πολλά οφέλη. Καταρχάς, οι αποφάσεις οι οποίες είναι βασισμένες σε δεδομένα, είναι πιο ακριβείς και αντικειμενικές, μειώνοντας τον παράγοντα του ανθρώπινου λάθους και των υποκειμενικών κρίσεων. Επιπλέον, η ανάλυση των δεδομένων μπορεί να αποκαλύψει τάσεις και πρότυπα που επηρεάζουν την απόδοση των εργαζομένων και την ανάπτυξή τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένες διαδικασίες προσλήψεων, ανάπτυξης και κατάρτισης, καθώς και σε πιο αποτελεσματικά μέτρα ευελιξίας και διαχείρισης της απόδοσης.
Ταυτόχρονα, είναι μείζονος σημασίας το γεγονός ότι η ανάλυση των data μπορεί να βοηθήσει το HR να προβλέψει τις ανάγκες των εργαζομένων, όπως, για παράδειγμα, την πιθανότητα παραίτησης ή τις ανάγκες για upskilling/reskilling. Επί της ουσίας, το HR θα είναι σε θέση να λειτουργήσει προληπτικά και να λάβει μέτρα για τη διακράτηση των ταλέντων, την προαγωγή της ευημερίας τους και τη βελτίωση της συνολικής απόδοσης του ανθρώπινο δυναμικού στον εκάστοτε οργανισμό.
Πέραν των παραπάνω, μία HR, data-driven στρατηγική είναι αντιμέτωπη με ορισμένες προκλήσεις. Μεταξύ άλλων, σημείο προσοχής αποτελεί η προστασία των δεδομένων που αφορούν στους εργαζόμενους και η εξασφάλιση της ιδιωτικότητάς τους. Οι οργανισμοί πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα που συλλέγονται είναι ασφαλή και χρησιμοποιούνται με τρόπο που σέβεται την ιδιωτικότητα των εργαζομένων. Αυτό περιλαμβάνει τη συμμόρφωση με τους νομικούς κανονισμούς περί προστασίας δεδομένων και την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων ασφαλείας για την προστασία από ανεπιθύμητη πρόσβαση ή κατάχρησή τους. Επίσης, η αποτελεσματική χρήση των δεδομένων απαιτεί την ύπαρξη εξειδικευμένων γνώσεων και δεξιοτήτων από τα αρμόδια στελέχη. Με άλλα λόγια, οι επαγγελματίες του HR πρέπει να είναι ικανοί να συλλέγουν, να αναλύουν αλλά και να ερμηνεύουν τα δεδομένα με τρόπο που θα οδηγεί σε ενδιαφέροντα και χρήσιμα συμπεράσματα. Αυτό μπορεί να απαιτεί την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, όπως η κατανόηση των βασικών αρχών της ανάλυσης δεδομένων, η γνώση των εργαλείων ανάλυσης δεδομένων και η ικανότητα να επικοινωνούν τα αποτελέσματα με απλό και κατανοητό τρόπο.
Συνοψίζοντας, η ενσωμάτωση μίας data culture και η υιοθέτηση μίας data-driven στρατηγικής αποτελούν κρίσιμα στοιχεία για το HR στη σύγχρονη εποχή. Η αξιοποίηση των δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένες αποφάσεις, αποτελεσματικότερες διαδικασίες και αυξημένη προσαρμοστικότητα του HR στις αλλαγές του περιβάλλοντος εργασίας.
ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
Τα συστήματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού (HRMS) αποτελούν ένα κεντρικό στοιχείο της data-driven στρατηγικής του HR. Τα HRMS είναι λογισμικά εφαρμογών που επιτρέπουν τη διαχείριση και ανάλυση των δεδομένων που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό. Αυτά τα συστήματα ενοποιούν τις λειτουργίες του HR, όπως η απασχόληση, η κατάρτιση, η αποδοτικότητα και η αμοιβή, και παρέχουν μία ολοκληρωμένη πλατφόρμα για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων. Η επιλογή και εφαρμογή των κατάλληλων HRMS αποτελεί σημαντική απόφαση για το HR. Κατά την επιλογή ενός συστήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, οι επαγγελματίες της ΔΑΔ πρέπει να λάβουν υπόψη τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του οργανισμού, καθώς και τον βαθμό παραμετροποίησης του συστήματος και την αποδοτικότητά του αναφορικά με τις οργανωσιακές ανάγκες.
Τα HRMS επιτρέπουν στο HR να αξιοποιήσει τα δεδομένα για την κατανόηση των προτιμήσεων και των αναγκών των εργαζομένων. Μέσω της συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, το HR μπορεί να αναγνωρίσει πρότυπα και τάσεις σχετικά με την απόδοση των εργαζομένων, την ικανοποίησή τους και την αποχώρησή τους από την εταιρεία. Όπως γίνεται αντιληπτό, τέτοια στοιχεία μπορούν να αξιοποιηθούν κατά τη λήψη αποφάσεων που αφορούν στη βελτίωση των πρακτικών προσλήψεων, την ανάπτυξη προγραμμάτων εκπαίδευσης και την υποστήριξη της ανάπτυξης των εργαζομένων.
Επιπλέον, τα HRMS παρέχουν εργαλεία για την αυτοματοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών του HR. Από την ψηφιοποίηση των αιτήσεων πρόσληψης και την αυτόματη αξιολόγηση των υποψηφίων μέχρι τη διαχείριση της απόδοσης και την αυτόματη υποβολή αιτήσεων άδειας, οι τεχνολογικές δυνατότητες των HRMS βοηθούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των διαδικασιών του HR. Επιπλέον, η αυτοματοποίηση διασφαλίζει τη συνέπεια και την αμεροληψία στις αποφάσεις που λαμβάνονται. Τα HRMS αποτελούν ένα κρίσιμο εργαλείο για τη συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση των δεδομένων που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό, ενώ η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και η προσαρμογή στις τεχνολογικές τάσεις αποτελούν ζωτικής σημασίας παράγοντες για την επιτυχή εφαρμογή μίας data-driven στρατηγικής.
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΥΛΩΝΕΣ ΜΙΑΣ DATA-DRIVEN ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ
Για να διαμορφώσει μία κουλτούρα που βασίζεται στα δεδομένα, ένας οργανισμός χρειάζεται γερές βάσεις και πυλώνες, πάνω στους οποίες θα οικοδομηθεί μία data-driven κουλτούρα και θα αποτελέσουν μία ισχυρή βάση σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Συγκεκριμένα:
1. Leadership & Vision: Η ηγεσία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην προαγωγή μίας κουλτούρας που βασίζεται στα δεδομένα. Executives και managers οφείλουν να υποστηρίζουν τη χρήση data & analytics, θέτοντας ένα σαφές όραμα για τις data-driven πρωτοβουλίες του οργανισμού. Οι ίδιοι, ως στελέχη, καλούνται να δίνουν το παράδειγμα, χρησιμοποιώντας ενεργά τα δεδομένα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και προωθώντας τη σημασία τους στο σύνολο του οργανισμού.
2. Data Governance: Η καθιέρωση ισχυρών πρακτικών διακυβέρνησης είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία μίας κουλτούρας που βασίζεται στα δεδομένα. Αυτό περιλαμβάνει τον καθορισμό της ιδιοκτησίας των δεδομένων, τη διασφάλιση της ποιότητας και της ακεραιότητάς τους, και τη θέσπιση πολιτικών και διαδικασιών για τη διαχείρισή τους. Ένα ανθεκτικό πλαίσιο data governance δημιουργεί εμπιστοσύνη στα δεδομένα, προωθεί τη συνέπεια και επιτρέπει ακριβείς αναλύσεις και αναφορές.
3. Data Literacy & Skills: Οι εργαζόμενοι πρέπει να «εφοδιαστούν» με τις απαραίτητες δεξιότητες για την κατανόηση, ανάλυση και ερμηνεία των δεδομένων με αποτελεσματικό τρόπο. Είναι σημαντικό ο οργανισμός να παρέχει προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης με σκοπό τη βελτιστοποίηση της γνωστικής κατανόησης των δεδομένων σε όλα τα επίπεδα, δίνοντας τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις βασισμένες στα δεδομένα.
4. Access to Data & Analytics Tools: Η εύκολη πρόσβαση σε δεδομένα και εργαλεία ανάλυσης αποτελεί θεμέλιο πυλώνα μίας κουλτούρας που βασίζεται στα δεδομένα. Οι εργαζόμενοι οφείλουν να έχουν πρόσβαση σε σχετικές πηγές δεδομένων και φιλικά προς το χρήστη εργαλεία ανάλυσης για να εξερευνούν και να αναλύουν τα δεδομένα που χρειάζεται σε κάθε περίπτωση. Self-service πλατφόρμες ανάλυσης και εργαλεία οπτικοποίησης δεδομένων μπορούν να επιτρέψουν στο ανθρώπινο δυναμικό να εκμαιεύει insights χωρίς να εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το IT τμήμα.
5. Data Transparency & Collaboration: Η δημιουργία μίας κουλτούρας διαφάνειας και συνεργασίας με βάση τα δεδομένα ενθαρρύνει τον διαμοιρασμό γνώσεων και πληροφοριών ανάμεσα σε ομάδες και τμήματα. Η κατάργηση των «σιλό δεδομένων» και η προώθηση της συνεργασίας μέσω διατμηματικών έργων και πρωτοβουλιών δίνει τη δυνατότητα για μία ολιστική αξιοποίηση των δεδομένων και προωθεί τη λήψη αποφάσεων βάσει αυτών στο σύνολο του οργανισμού.
6. Performance Measurement & KPIs: Ο καθορισμός και η παρακολούθηση των KPIs που είναι ευθυγραμμισμένα με τους οργανωτικούς στόχους είναι κρίσιμης σημασίας για μία data-driven κουλτούρα. Ένα σαφές πλαίσιο μέτρησης αποτελεσμάτων συνδράμει στην παρακολούθηση της προόδου, την αναγνώριση πεδίων βελτίωσης και τη λήψη αποφάσεων για την επίτευξη της επιτυχίας.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΑΔ
Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί διαχειρίζονται το ανθρώπινο δυναμικό τους. Ποιες είναι ορισμένες από τις κυριότερες τεχνολογικές τάσεις που (ήδη) επηρεάζουν τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού;
Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και Μηχανική Μάθηση (ML): Η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης στη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων έχει επανασχεδιάσει την προσέγγιση των διαδικασιών. Οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης μπορούν να αναλύουν σημαντικά σύνολα δεδομένων σε όγκο προκειμένου να εξάγουν πληροφορίες σχετικά με την απόδοση των εργαζομένων, την ανάπτυξή τους και να προβλέπουν μελλοντικές συμπεριφορές.
Cloud Computing: Η υπολογιστική νέφους -όπως αποδίδεται στα ελληνικά ο όρος- προσφέρει τη δυνατότητα αποθήκευσης και πρόσβασης σε δεδομένα από οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Αυτό επιτρέπει στους εργαζόμενους και τα HR στελέχη να έχουν πρόσβαση σε απαραίτητες πληροφορίες, όπως αρχεία εργαζομένων, συμβάσεις και αποδοτικότητα, χωρίς την ανάγκη για φυσική αποθήκευση ή τοπικές υποδομές.
Ανάλυση Big Data: Η ανάλυση των μεγάλων όγκων δεδομένων (Big Data) παρέχει στους επαγγελματίες του HR τη δυνατότητα να εξάγουν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την απόδοση, την κατάρτιση, τις τάσεις και τις προτεραιότητες του ανθρώπινου δυναμικού.
Αυτοματοποίηση εργασιών: Οι τεχνολογικές εξελίξεις, όπως οι ρομποτικές διαδικασίες αυτοματοποίησης (RPA: Robotic process automation), έχουν επηρεάσει τον τρόπο λειτουργίας των τμημάτων HR. Εργασίες όπως η επεξεργασία αιτήσεων πρόσληψης, οι αναλύσεις απόδοσης και οι διαδικασίες εκπαίδευσης, μπορούν να αυτοματοποιηθούν, ελευθερώνοντας τον χρόνο των εργαζομένων να αφοσιωθούν σε πιο στρατηγικά ζητήματα.
Συνολικά, οι τεχνολογικές τάσεις που επηρεάζουν τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού στους σύγχρονους οργανισμούς προσφέρουν ευκαιρίες για πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές διαδικασίες. Η εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών μπορεί να βοηθήσει τα τμήματα HR να λαμβάνουν βελτιωμένες αποφάσεις βασισμένες σε δεδομένα και να συνεισφέρουν στην εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού και την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του οργανισμού.
LEAD BY EXAMPLE…
Υπάρχουν πολλοί οργανισμοί παγκοσμίως που έχουν μία data-driven κουλτούρα και αξιοποιούν τα δεδομένα ως ένα από τα κύρια εργαλεία για την επίτευξη της επιχειρηματικής συνέχειάς τους. Μεταξύ άλλων, οι πιο γνωστοί είναι:
Google: Η Google θεωρείται ως ένας από τους πρωτοπόρους στην υιοθέτηση μίας data-driven κουλτούρας. Από την αρχή, η Google έχει ενσωματώσει τη χρήση δεδομένων σε όλες τις πτυχές της λειτουργίας της, από τη βελτιστοποίηση των αλγορίθμων αναζήτησης μέχρι τη λήψη αποφάσεων που αφορούν την επέκταση της εταιρείας σε νέους τομείς. Η χρήση δεδομένων έχει συμβάλει στην ανάπτυξη και την καινοτομία της εταιρείας, καθώς επιτρέπει στην εταιρεία να κατανοεί τις ανάγκες των χρηστών και να προσφέρει βελτιωμένες υπηρεσίες.
Netflix: Η Netflix είναι γνωστή για την επιτυχημένη χρήση των δεδομένων ως προς την εξατομίκευση των προτάσεων περιεχομένου και τη βελτιστοποίηση της εμπειρίας των χρηστών που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα. Με βάση τις πληροφορίες που συλλέγονται για τις προτιμήσεις και τις συνήθειες των χρηστών, η Netflix δημιουργεί προσωποποιημένες προτάσεις περιεχομένου και βελτιστοποιεί την πλατφόρμα. Αυτό έχει συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των συνδρομητών και την επιτυχία της στην αγορά των streaming υπηρεσιών.
Amazon: Η Amazon είναι ένας από τους μεγαλύτερους ηλεκτρονικούς λιανοπωλητές στον κόσμο και έχει επιτύχει μία ισχυρή data-driven κουλτούρα. Με τη χρήση δεδομένων, η Amazon αναλύει τις αγοραπωλησίες και τις προτιμήσεις των πελατών για να προσαρμόσει την προσφορά της και να προωθήσει εξατομικευμένες προτάσεις προϊόντων. Αυτή η data-driven προσέγγιση έχει συμβάλει στην αύξηση των πωλήσεων και την επιτυχία της Amazon ως παγκόσμιου ηγέτη στον ηλεκτρονικό εμπόριο.
Αυτά τα παραδείγματα καταδεικνύουν ότι η εφαρμογή μίας data-driven κουλτούρας συνδέεται στενά με την επιτυχία των οργανισμών. Η αξιοποίηση των δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων, τη βελτίωση των προϊόντων και υπηρεσιών, την προσαρμογή στις ανάγκες των πελατών και την ανακάλυψη νέων ευκαιριών αποτελεί κρίσιμο πλεονέκτημα για τους οργανισμούς στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο.
VIEWPOINT
ΤΑ DATA ANALYTICS (DA), ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΣΤΟ PERFORMANCE MANAGEMENT
Μαρία Ιωάννα Κρασσά HR Generalist, Miele Hellas
Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις παρέχουν τη δυνατότητα διαμόρφωσης data-driven στρατηγικών στις σύγχρονες εταιρείες. Η σωστή αξιοποίηση των data υποστηρίζει τη λήψη βέλτιστων αποφάσεων για την εταιρική βιωσιμότητα. Στο πλαίσιο αυτό και με γνώμονα τον στρατηγικό ρόλο του HR ως Business Partner, οι HR data – driven στρατηγικές βρίσκονται στο επίκεντρο του εταιρικού γίγνεσθαι και έχουν εφαρμογή σε διαφορετικούς πυλώνες, όπως το Strategic workforce planning, Performance Management, Talent attraction & selection, Employer Branding , DEIB κ.ά.
Σημαντικό ποσοστό εταιρειών έχει διαμορφώσει ομάδες ανάλυσης δεδομένων σχετικά με τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (HR data Analytics Teams), οι οποίες τροφοδοτούν τις εταιρείες με insights και αναζητούν τρόπους συνδυασμού των HR εργαλείων με τα Data Analytics, ενισχύοντας τη λειτουργικότητά τους. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη αναζήτηση έχει οδηγήσει στον σχηματισμό του «data-driven performance management». Πώς, όμως, τα νέα τεχνολογικά εργαλεία μπορούν να συνεισφέρουν σε μία αποτελεσματικότερη αξιολόγηση των εργαζομένων μας; Ως «data-driven performance management» ορίζεται η διαδικασία αξιολόγησης και λήψης τεκμηριωμένων συμπερασμάτων αναφορικά με την εργασιακή απόδοση, χρησιμοποιώντας Metrics και Data Analytics. Η χρήση λοιπόν, των data analytics στο performance management προσφέρει:
- Ακριβείς και αξιόπιστες μεθόδους αξιολόγησης. Συγκεκριμένα, οι αξιολογήσεις που βασίζονται σε data & analytics και measured KPIs προσφέρουν συγκεκριμένη και μετρήσιμη εικόνα της ατομικής απόδοσης και των σημείων επιβράβευσης και βελτίωσης.
- Μεγαλύτερη σαφήνεια και διαφάνεια. Ιδιαίτερα, η ύπαρξη συγκεκριμένων τρόπων μέτρησης της απόδοσης βάσει στόχων και δεξιοτήτων, ενισχύει τη διαφάνεια και την αντικειμενική αξιολόγηση.
- Στοχευμένες μέθοδοι development & learning των εργαζομένων. Ένα data-driven πρόγραμμα αξιολόγησης δίνει τη δυνατότητα στον εργοδότη να έχει πλήρη εικόνα των αναγκών των εργαζομένων και να επιλέγει tailor made trainings και σεμινάρια με σκοπό τόσο τη δική τους εξέλιξη όσο και της εταιρείας.
- Πρόβλεψη HR trends για τον εργοδότη. Τα αναλυτικά στοιχεία που παρέχονται στον εργοδότη μέσω του «data-driven performance management», του προσφέρουν τη δυνατότητα παρακολούθησης τάσεων. Σε περίπτωση που σημειωθούν κυκλικές και επαναλαμβανόμενες τάσεις (π.χ. πτώση παραγωγικότητας σε συγκεκριμένο τμήμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα) τον ωθούν σε βαθύτερη αναζήτηση της πιθανής αιτίας.
Συνοψίζοντας, οι οργανισμοί που υιοθετούν ένα «data-driven performance management» και αξιοποιούν ορθά τα δεδομένα, διασφαλίζουν έναν καλύτερο προγραμματισμό και θέτουν τα θεμέλια για τη μέγιστη δυνατή απόδοση. Την ίδια στιγμή, οι εργοδότες αποκτούν μία ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών αφού τα data προσφέρουν διαρκή ανατροφοδότηση των πολιτικών τους.