Σε κάθε ομάδα που δημιουργείται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, τα αποτελέσματα μπορούν να αγγίζουν ακόμα και την τελειότητα, αν υπάρχει πραγματική διάθεση συνεργασίας...ή ίσως ένας καθοδηγητής...

<‘Σελίδα 1: Ποια είναι τα βήματα για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης ομάδας στον εργασιακό χώρο’>
Πόσο επηρεάζει το «δέσιμο» της ομάδας το τελικό αποτέλεσμα στο κυνήγι ενός στόχου, μπορούσα να το αντιληφθώ όταν ήμουν πιο μικρή και έπαιζα στην τοπική ομάδα βόλεϊ του δήμου.

Τότε, όμως, τα πράγματα ήταν πιο απλά. Αν χάναμε έναν αγώνα, μαζευόμασταν στα αποδυτήρια και η προπονήτρια μας έδειχνε τα λάθη, ώστε να μην επαναληφθούν το επόμενο σαββατοκύριακο.

Μιλούσε ξεχωριστά στο κάθε μέλος της ομάδας, φρόντιζε για την ενότητά της και μας έδινε δυνάμεις για τον επόμενο αγώνα. Κατά τη γνώμη μου, ήταν μια σωστή leader.

Τη αποτυχία μιας ομάδας και το πόσο είναι δύσκολο να λειτουργήσει, ώστε να φέρει εις πέρας ένα project βαρύνουσας σημασίας, κατάλαβα πάρα πολύ έντονα κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού μου. Το αποτέλεσμα ήταν καλό, αλλά θα μπορούσε να ήταν πολύ καλύτερο αν υπήρχε πραγματική διάθεση συνεργασίας…ή ίσως ένας καθοδηγητής…

Ποια, λοιπόν, είναι τα βήματα για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης ομάδας στον εργασιακό χώρο;
Ειδικοί επιστήμονες, μάνατζερ, και στελέχη εταιρικής οργάνωσης προσπαθούν συνεχώς να βρουν τρόπους βελτίωσης αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας στις επιχειρήσεις. Πολλοί από αυτούς θεωρούν ότι η οριζόντια οργάνωση μιας εταιρείας, με βάση τη λειτουργία ομάδων, αποτελεί μια μέθοδο ένταξης όλων των υπαλλήλων στο «κυνήγι» της εταιρικής επιτυχίας. Η συνοχή των μελών μιας ομάδας, η συνεργασία και η έλλειψη ανταγωνιστικής συμπεριφοράς μεταξύ τους, οι ξεκάθαροι στόχοι, η παρουσία ενός σωστού leader και, σαφώς, η επικοινωνία είναι τα, λίγο πολύ, γνωστά θεωρητικά βήματα που καλείται να ακολουθήσει μία work-team για να επιτύχει. Το ερώτημα που ακολουθεί είναι πώς φτάνει μια ομάδα να λειτουργήσει έτσι και ποια η αντιμετώπιση κρίσεων που εμφανίζονται για διάφορους λόγους.

Ηγετικές ικανότητες
Σίγουρα καθοριστική είναι η ύπαρξη ενός leader ή ενός «ηγέτη» ή, ακόμη καλύτερα, ενός καθοδηγητή. Ο ρόλος του πρωτίστως είναι η έρευνα και κατανόηση των εκάστοτε χαρακτήρων και συμπεριφορών των μελών του γκρουπ και, κατ’ επέκταση, η δική του συμπεριφορά απέναντι σε αυτό. O leader είναι αυτός που θα προσανατολίζει την ομάδα, θα φροντίζει για τη συνοχή της, θα διαχειρίζεται τις τυχόν κρίσεις που θα δημιουργηθούν, θα αξιολογεί και θα ελέγχει. Να σημειωθεί εδώ ότι η επιτυχία της ομάδας προϋποθέτει τη συστηματική παρακολούθηση των παραπάνω.

Πιο συγκεκριμένα, ως προς τη συνοχή, εάν το leadership είναι καθορισμένο και εάν ο καθένας έχει βρει το ρόλο του μέσα στην ομάδα, δημιουργείται η δυναμική που χρειάζεται για να προχωρήσει το σύνολο. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι δομημένο και έχει επίγνωση της ύπαρξης του πάνω από όλα.

Παρόλα αυτά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, η ομάδα να έχει την αίσθηση ότι ακολουθεί αλάνθαστα και σωστά βήματα και, γενικά, να επικρατεί η πεποίθηση της τελειότητας, κάτι που σε καμία περίπτωση δε βοηθά στην εξέλιξη και προσαρμογή ανάλογα με τις περιστάσεις. Αυτή αποτελεί και μία από τις πολλές αιτίες που προκαλούνται κρίσεις.

Επιπλέον αίτια μπορεί να καταστούν, ο μη καθορισμός των ρόλων του κάθε μέλους, καθώς και η σύγκρουση των διαφορετικών αξιών και κανόνων που θέτει ο κάθε ένας.

Και σε αυτό το σημείο ο ρόλος του leader είναι καθοριστικός. Αφού εντοπίσει σε ποιο σημείο έγκειται το πρόβλημα, εν συνεχεία, καλείται να αποφασίσει αν μπορεί να το διαχειριστεί καταλλήλως. Είτε παίρνοντας κάποια απόφαση – π.χ. δίνοντας μία εντολή ή ξεκαθαρίζοντας τη «ζώνη» μέσα στην οποία θα κινείται ο καθένας και τη συνεισφορά του καθενός- είτε σε ευθυγράμμιση με συγκεκριμένες αξίες. Το τελευταίο είναι, ίσως, και το πιο δύσκολο, αφού δεν έχουμε να κάνουμε με πρακτικά προβλήματα, αλλά με σύγκρουση προσωπικοτήτων.
<‘here’>

<‘Σελίδα 2: Συνέχεια μέσω αξιολόγησης και επίβλεψη προς τη διασφάλιση της συνεργασίας’>
Συνέχεια μέσω αξιολόγησης
Σε αυτό το σημείο, η σύγκρουση πρέπει να μετατραπεί σε συνεργασία. Σε μία τέτοια περίπτωση, η αξιολόγηση αποτελεί ίσως ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που βοηθούν στη συνέχεια της ύπαρξης και εξέλιξης της ομάδας. Θα μπορούσαμε να την ορίσουμε ως τη διαδικασία που αποσκοπεί στον προσδιορισμό, κατά τρόπο συστηματικό και αντικειμενικό, του αποτελέσματος ορισμένης δραστηριότητας σε σχέση με τους στόχους, τους οποίους αυτή επιδιώκει και την καταλληλότητα των μέσων που χρησιμοποιούνται για την επίτευξη τους.

Δεν πρόκειται, όμως, απλά για μια αξιολόγηση αποτελέσματος, αλλά και αξιολόγηση του ανθρώπινου παράγοντα που χειρίζεται τα μέσα και τις μεθόδους. Τι γίνεται, λοιπόν, όταν μια ομάδα ατόμων έχει τις μεθόδους και τα μέσα, αλλά δε φτάνει στον επιθυμητό στόχο, επειδή δε λειτουργεί σύμφωνα με αυτά;

Επίβλεψη προς τη διασφάλιση της συνεργασίας
Αρχικά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εκπληρώνονται οι ανάγκες για εκπαίδευση και περαιτέρω ανάπτυξη των στελεχών, ενώ εν συνεχεία να εξετάζεται η ομαδική επικοινωνία και συνεργασία. Σημαντικό, επίσης, είναι σε ποιό βαθμό οι προσωπικοί στόχοι των στελεχών να συμπίπτουν με τη στρατηγική και πολιτική της εκάστοτε εταιρείας.

Πολλές εταιρείες υιοθετούν την πολιτική ενός τμήματος «επίβλεψης», δηλαδή ένα τμήμα που αναλαμβάνει να παρακολουθεί με νούμερα την πορεία κάθε ομάδας εργασίας.

Το τμήμα αυτό, πέρα από το γεγονός ότι παρακολουθεί την πορεία κάθε ομάδας, επίσης, εξετάζει τις κινήσεις που γίνονται ή τις συνεργασίες με πελάτες ή άλλες εταιρείες. Να διευκρινίσουμε ότι δεν πρόκειται για ένα τμήμα που λειτουργεί για να παρακολουθεί, να κρίνει αρνητικά και να «ανακαλύπτει τους εγκληματίες» που δεν επιτυγχάνουν το στόχο.

Είναι ένα τμήμα με ρόλο συμβουλευτικό. Για παράδειγμα, μια ομάδα μπορεί να κερδίσει ένα αγώνα, χωρίς να έχει δώσει τον καλύτερο εαυτό της. Σε αυτό το σημείο έρχεται το τμήμα αυτό να δώσει συμβουλές ή ακόμη και υποστήριξη σε έκτακτες ανάγκες ή σε περιπτώσεις όπου χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση.

Σίγουρα, τα παραπάνω δεν αποτελούν τα βήματα προς το δρόμο της επιτυχίας. Όπως αναφέρει και ο καθηγητής Δημήτρης Μπουραντάς στο πρόσφατο μυθιστόρημα του: «Στο μάνατζμεντ και στη ζωή δεν υπάρχουν συνταγές  επιτυχίας. Αν υπήρχαν όλα τα στελέχη, όλοι οι άνθρωποι και όλες οι επιχειρήσεις θα έκαναν τα ίδια πράγματα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Όλοι σχεδόν οι γονείς θα ήθελαν να ακολουθήσουν συνταγές για να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους και να τα κάνουν επιτυχημένα. Όμως η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική».
<‘here’>