Οι προκλήσεις για το Κοινωνικό Κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας καταγράφονται στην έκθεση που εκπονήθηκε από 11 ακαδημαϊκούς και επιστήμονες και η οποία παρουσιάστηκε από το Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, το Friends of Europe και τη Μεταρρύθμιση.
«Χωρίς κοινωνικό κράτος κινδυνεύει η ίδια η δημοκρατία», τόνισε η Άννα Διαμαντοπούλου, πρόεδρος της Επιτροπής Σοφών, παρουσιάζοντας τις 4 τάσεις που επηρεάζουν το κοινωνικό κράτος: το δημογραφικό, την κλιματική κρίση, τις νέες μορφές εργασίας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Επεσήμανε ότι το σημερινό κοινωνικό κράτος είναι προσανατολισμένο στους ηλικιωμένους, για τους οποίους στην Ευρώπη κατά μέσο όρο δίνεται το 30% του ΑΕΠ, ενώ για τα παιδιά και τις οικογένειες παρέχεται μόλις το 8%. Τόνισε παράλληλα ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η μη τυπική απασχόληση που παραβιάζει τα εργασιακά δικαιώματα όπως τα ξέραμε και ότι η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων δημιουργεί ανισότητες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 26% των νέων στη χώρας μας δεν βρίσκεται ούτε σε εργασία ούτε σε κατάρτιση, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 16,5%.
Ψηφιοποίηση, AI και πράσινη μετάβαση αλλάζουν τη δομή των επαγγελμάτων
Από τους επιστήμονες που εκπόνησαν την έκθεση, ο καθηγητής Bernhard Ebbinghaus στάθηκε στις αλλαγές που θα επιφέρει στον κόσμο της εργασίας η ψηφιοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και στην πράσινη μετάβαση που θα αλλάξει τη δομή επαγγελμάτων. Όπως είπε, όλες οι κρίσεις έδειξαν ότι για να τις αντιμετωπίσουμε απαιτείται κρατική παρέμβαση και πρόνοια. Την ίδια ώρα, ο καθηγητής Νομικής Yves Stevens, έκανε ειδική μνεία στην παιδική φτώχεια και τις αιτίες της: τη σύνθεση του νοικοκυριού (π.χ. μονογονεϊκές οικογένειες ή πολυπληθείς), την ένταση στην εργασία που μειώνει τον ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά, το μορφωτικό επίπεδο και το μεταναστευτικό, καθώς στους κόλπους των μεταναστών τετραπλασιάζονται οι πιθανότητες της παιδικής φτώχειας.
«Η εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα είναι στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών», τόνισε ο καθηγητής Μάνος Ματσαγγάνης. «Αν κάτι μας δείχνει η ευρωπαϊκή πραγματικότητα είναι ότι οι πιο πετυχημένες οικονομίες έχουν πιο στιβαρό κοινωνικό κράτος», σημείωσε και επεσήμανε την ανάγκη συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας. «Η έκθεση μάς περιγράφει ένα κοινωνικό κράτος άλλο από αυτό που έχουμε», δήλωσε ο καθηγητής Πλάτων Τήνιος δείχνοντας ως λύση πιο υγιείς και συμμετοχικούς πολίτες. «Η έκθεση βλέπει την ανάγκη παρέμβασης σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής για να είναι αποτελεσματική», τόνισε τέλος η καθηγήτρια Αντιγόνη Λυμπεράκη.