Η ευημερία στην εργασία καλλιεργείται εάν οι εργαζόμενοι αισθάνονται καλά, βρίσκουν ολοκλήρωση και νόημα στη δουλειά, αναπτύσσονται με την ομάδα, πετυχαίνουν το αποτέλεσμα, εξελίσσονται με την προσπάθεια.(i) Εάν δεν το καταφέρνουν, ο αρνητικός αντίκτυπος επηρεάζει όλους τους τομείς της ζωής τους.
Η ευημερία δεν είναι αποτέλεσμα ή τελικός προορισμός, δε βρίσκεται στα Σαββατοκύριακα ή τις διακοπές. Είναι διαδικασία διαρκής και ολιστική και η δυναμική της απαιτεί όλους τους χρόνους και τους ρόλους τους.(ii) Ο εντοπισμός και η αξιοποίηση των δυνατών σημείων των εργαζομένων μπορεί να συμβάλλει στην ευημερία τους και να ωφελήσει τόσο τους ίδιους όσο και τον οργανισμό μέσα από υψηλή απόδοση και ενέργεια για επίτευξη αποτελεσμάτων.
Ένα «δυνατό» εργασιακό περιβάλλον
Το εργασιακό περιβάλλον μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για την ευημερία των εργαζομένων εάν δίνει ευκαιρίες να εκφράσουν την αυθεντικότητα τους και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους για αυτονομία, σχέσεις και αξιοποίηση των ικανοτήτων τους. Έτσι, αυξάνεται η εσωτερική παρακίνηση η οποία συμβάλλει στη μέγιστη απόδοση, αποτελεσματικότητα και αυτοπραγμάτωση.(iii) Προϋπόθεση είναι ότι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν τι μπορούν να κάνουν καλά, ποιους στόχους έχουν, ποιους πόρους διαθέτουν και μπορούν να αξιοποιήσουν. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν και όσα δεν μπορούν ή δε θέλουν να κάνουν- πρόκειται για ρεαλισμό που συμβάλλει στην ευημερία.(iv)
Ο οργανισμός, και ο μάνατζερ, μπορεί να υποστηρίξει τους εργαζόμενους, ρεαλιστικά, να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες τους για μέγιστη απόδοση εάν τους βοηθήσει να ανακαλύψουν και να χρησιμοποιήσουν τα δυνατά τους σημεία. Όλοι έχουμε δυνατά σημεία, όμως μόνο ο ένας στους τρεις τα γνωρίζει και τα αξιοποιεί.(v) Η ευελιξία στο σχεδιασμό θέσεων εργασίας μπορεί να διευκολύνει τους εργαζόμενους να αναγνωρίσουν, να καλλιεργήσουν και να αξιοποιήσουν τα δυνατά τους σημεία, να αναδείξουν τη μοναδικότητα τους και να αντιμετωπίσουν απαιτήσεις και προκλήσεις αποτελεσματικά.
Ταλέντα και δυνατά σημεία
Τα δυνατά σημεία (π.χ. δικαιοσύνη, πειθώ, επιμονή, ηγεσία, στρατηγική σκέψη1 βασίζονται στα έμφυτα ταλέντα. Για να εξελιχθεί ένα ταλέντο σε δυνατό σημείο, χρειάζεται να καλλιεργηθεί με γνώσεις, δεξιότητες και εξάσκηση. Τρεις ενδείξεις ότι χρησιμοποιούμε ένα δυνατό σημείο είναι η μέγιστη απόδοση, η συχνή χρήση και η ενέργεια που αισθανόμαστε από μία δραστηριότητα.(vi) Ο μάνατζερ μπορεί να αναγνωρίσει τα δυνατά σημεία ενός εργαζομένου εάν:
- παρατηρήσει, ή/και να συζητήσει μαζί του, σε ποιες δραστηριότητες που κάνει συχνά έχει τη μέγιστη απόδοση και ταυτόχρονα αντλεί ενέργεια,
- ρωτήσει συναδέλφους του για την απόδοση του,
- παρατηρήσει για ποιο λόγο ζητούν οι συνάδελφοι τη γνώμη, τη συμβουλή ή τη βοήθεια του,
- του προτείνει να κάνει ένα επιστημονικό τεστ το οποίο δίνει άμεσα αποτελέσματα σχετικά με τα δυνατά σημεία που αξιοποιεί αλλά και εκείνα που μπορεί να αξιοποιήσει σε νέες δραστηριότητες.2
Μέσα από τη συζήτηση και τον αυτοστοχασμό, ο εργαζόμενος αποκτά επίγνωση των δυνατών του σημείων, τα κατανοεί και τα χρησιμοποιεί σε νέες δραστηριότητες ή με νέους τρόπους.
Η «δύναμη» της ευημερίας
Η χρήση των δυνατών σημείων συμβάλλει στην ευημερία των εργαζομένων δημιουργώντας οφέλη για τους ίδιους και τον οργανισμό: έχουν μέγιστη απόδοση καθώς κάνουν αυτό στο οποίο είναι καλοί και πετυχαίνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, ενώ ταυτόχρονα έχουν θετική διάθεση καθώς αντλούν ενέργεια από μία δουλειά που έχει νόημα και τους ενδυναμώνει. Επίσης, εστιάζουν περισσότερο στην εργασία τους, (vii) είναι πιο δημιουργικοί και δεκτικοί στην ανατροφοδότηση, εργάζονται ομαδικά και αποφεύγουν τις διαπροσωπικές συγκρούσεις. Γενικά, η ευημερία στην εργασία οδηγεί σε μεγαλύτερη ικανοποίηση, επιμονή και δέσμευση των εργαζομένων να αποδώσουν σύμφωνα με τις δυνατότητες τους.(viii)
1 Έρευνες έχουν κατατάξει τα δυνατά σημεία σε κατηγορίες όπως: Ύπαρξη, Επικοινωνία, Παρακίνηση, Σχέσεις, Σκέψη (Linley, Α., Williams, J. & Biswas-Diener, R. (2010). The Strengths Book: Be Confident, Be Successful, and Enjoy Better Relationships by Realising the Best of You. Coventry. CAPP Press).
2 Ένα επιστημονικό τεστ είναι το Realise2 το οποίο έχει αναπτυχθεί από το Centre of Applied Positive Psychology (www.capp.eu.org).
Πηγές
i Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
ii Ryan, R. M., Huta, V. & Deci, E. L. (2008). Living well: Α self-determination theory perspective on eudaimonia. Journal of Happiness Studies, 9, 139–170.
iii Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
iv Ryff, C. D. & Singer, B. H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9, 13–39.
v Buckingham, M. (2007). Go put your strengths to work- 6 powerful steps to achieve outstanding performance. New York. Free Press.
vi Linley, P.A. (2008). From Average to A+: Realising strengths in yourself and others. Coventry. CAPP Press.
vii Csikszentmihalyi, M. (2002). Flow: The classic work on how to achieve happiness. 2nd. ed. Croydon. The Random House Group Ltd.
viii Fisher, C. D. (2010). Happiness at work. International Journal of Management Reviews, 12, 384-412.