Ο σύγχρονος τρόπος επίλυσης των νομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Διεύθυνση μιας εταιρείας ή ενός οργανισμού κατά τη διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού και στη ρύθμιση των συλλογικών εργασιακών σχέσεων είναι το HR Audit.
Το HR Audit είναι μια διαδικασία «συστημικού έλεγχου των πολιτικών και πρακτικών» που εφαρμόζει η Διεύθυνση Ανθρωπίνων Πόρων (HR Department) πριν από τη πρόσληψη μέχρι και το στάδιο της απόλυσης των εργαζομένων.
Τα πλεονεκτήματα του HR Audit
Το HR Audit παρέχει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα στη Διοίκηση της επιχείρησης, καθώς αποτρέπει τις δικαστικές διενέξεις με τους εργαζομένους της εταιρείας ή και τις διοικητικές διενέξεις με ρυθμιστικές Αρχές. Σκοπός του είναι να ανακαλύψει τη συμβατότητα των πολιτικών και πρακτικών που ακολουθεί η Διεύθυνση Ανθρωπίνων Πόρων με το εκάστοτε νομικό πλαίσιο και ιδιαίτερα με το εργατικό, ασφαλιστικό και φορολογικό και ευρωπαϊκό δίκαιο.
Το HR Audit δεν περιορίζεται, όμως, στον προληπτικό έλεγχο, αλλά προβάλλει και προτάσεις βελτίωσης της συνολικής διαχείρισης της Διεύθυνσης Ανθρωπίνων Πόρων. Αυτή η λειτουργία είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη στην περίπτωση που λαμβάνει χώρα αναθεώρηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου και η Διοίκηση της επιχείρησης οφείλει να αναπροσαρμόσει τη πολιτική της.
Δεδομένων των μειονεκτημάτων που συνεπάγονται η δικαστική επίλυση των διαφορών με τους εργαζομένους και οι διοικητικές διενέξεις με τις Αρχές, ήτοι το οικονομικό κόστος, οι χρονοβόρες διαδικασίες και η αρνητική διαφήμιση στο καταναλωτικό κοινό, η διαδικασία του HR Audit δύναται να τις αποτρέψει, καθώς λειτουργεί προληπτικά και εντοπίζει τις όποιες νομικές δυσλειτουργίες και προτείνει τρόπους επίλυσης προτού αυτές φτάσουν ενώπιον των διοικητικών αρχών και των δικαστηρίων.
Η Διαδικασία του HR Audit
Η Ολοκληρωμένη διαδικασία HR Audit περιλαμβάνει 6 στάδια ελέγχου των λειτουργιών της Διεύθυνσης Ανθρώπινων Πόρων. Συγκεκριμένα, καταλαμβάνει την πρόσληψη του νέου προσωπικού, την αρχειοθέτηση των πληροφοριών τους, την εκπαίδευση και εξέλιξη τους, την αμοιβή τους και εν γένει όλα τα οικονομικά ανταλλάγματα, την αξιολόγηση τους και τη παύση των συνεργασιών.
Οι ανωτέρω διαδικασίες ρυθμίζονται μέσω του κανονισμού εργασίας, αλλά και μέσω συγκεκριμένων πρακτικών που έχουν διαμορφωθεί από την εταιρική στρατηγική. Το ζητούμενο κατά τη διάρκεια ενός HR Audit είναι η συμβατότητα αυτών των ρυθμίσεων με τις επιταγές του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού Δικαίου.
Κατά αυτόν τον τρόπο η Διεύθυνση της επιχείρησης λειτουργεί προληπτικά και δύναται να αποφύγει δικαστικές διενέξεις είτε με τους εργαζόμενους της είτε με τις διοικητικές ρυθμιστικές αρχές.
Το HR Audit εξειδικεύει τις νομικές προϋποθέσεις που πρέπει να ακολουθούν κατά την περαίωση των ανωτέρω σταδίων και να εξακριβώνει αν η πολιτική και η πρακτική που εφαρμόζει η Διεύθυνση Ανθρωπίνων Πόρων είναι συμβατή με τις νομικές προϋποθέσεις που επιτάσσει η ελληνική έννομη τάξη. Λόγου χάρη, κατά τη διαδικασία αρχειοθέτησης των πληροφοριών των εργαζομένων, η Διοίκηση της Εταιρείας οφείλει να αποτρέπει την όποια πρόσβαση και επεξεργασία αυτών από τρίτους, όπως επιτάσσει το νομικό πλαίσιο περί την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Το HR Audit στην Ελλάδα
Η Διαδικασία του HR Audit έχει δυναμική απήχηση στην ελληνική πραγματικότητα, καθώς οι μεγάλες επιχειρήσεις ενδιαφέρονται για τα αποτελέσματα του. Περαιτέρω, η πρακτική εφαρμογή όταν εντοπίζεται εμμέσως στο ελληνικό παράρτημα μέσω της διενέργειας HR Audit σε μητρικές εταιρείες στο εξωτερικό, δεν ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας.
Η άκριτη υιοθέτηση των αποτελεσμάτων του HR Audit που έλαβε χώρα στο εξωτερικό ενδεχομένως να καλύπτει το παράρτημα της εταιρείας από τη σκοπιά του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Δικαίου, τίθεται, όμως, εν αμφιβολία η συμβατότητα των πολιτικών και πρακτικών με τις ρυθμίσεις της ελληνικής έννομης τάξης.