Τις τελευταίες δυο δεκαετίες η διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού σημείωσε μεγάλη πρόοδο στη χώρα μας, ιδίως σε επιχειρήσεις που είδαν σοβαρά την ανάπτυξή τους και χειρίστηκαν το ανθρώπινο δυναμικό ως την καρδιά του επιχειρείν τους.

Μια καρδιά που, εφόσον είναι υγιής, μεγιστοποιεί τις δυνατότητες για ενισχυμένη απoδοτικότητα και αποτελεσματικότητα προς όφελος ολόκληρης της αλυσίδας αξίας. Έτσι, σε πολλές εταιρείες το παραδοσιακό γραφείο προσωπικού μεταλλάχθηκε σε υπολογίσιμη φωνή στο τραπέζι των διοικητικών αποφάσεων.

Σπουδάσαμε, εξοικειωθήκαμε και χρησιμοποιήσαμε, άλλοτε με λιγότερη και άλλοτε με περισσότερη επιτυχία, πολλές από τις προσεγγίσεις και πρακτικές που είχαν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν από την επιχειρηματική και εθνική κουλτούρα άλλων λαών στη δική μας. Πολύτιμη και πολλάκις ακριβοπληρωμένη βοήθεια παρείχαν οι διεθνείς και εγχώριοι συμβουλευτικοί οίκοι, σε όλο το φάσμα της εξειδίκευσης της διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού.

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα πανεπιστήμια – δημόσια και ιδιωτικά – που με τα προγράμματά τους συνέβαλαν σε διάφορα επίπεδα στη δημιουργία εγρήγορσης, ευαισθητοποίησης και μετάδοσης καλών πρακτικών και συνταγών επιτυχίας.

Old time classics
Κάθε σοβαρή πλέον επιχείρηση που ενδιαφέρεται για τη βιώσιμη ανάπτυξή της, έχει ένα τμήμα ή μια διεύθυνση ανθρώπινου δυναμικού, τον/την επικεφαλής του στην ομάδα διοίκησης, μερικά συστήματα διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού σε εφαρμογή, πιθανώς πολλαπλάσια αυτών στο συρτάρι, και έναν προϋπολογισμό.

Έτσι, οι επαγγελματίες του κλάδου, οι σύμβουλοί τους και οι εκπαιδευτές τους φτιάξαμε ένα συμπαθέστατο jukebox λύσεων για τις ανάγκες μας. Για κάθε πρόβλημα, για κάθε κενό, για κάθε ευκαιρία, για κάθε εξειδίκευση φτιάχτηκε κι ένα σετ από δισκάκια που να ικανοποιεί τα αυτιά όσων επηρεάζουν και επηρεάζονται. Δοκιμασμένες μουσικές που έγιναν με τον καιρό … old time classics.

Τώρα πια αυτοί οι δίσκοι χάλασαν, τα κέρματα άλλαξαν, οι ανάγκες διαφοροποιήθηκαν και απαιτούνται διαφορετικά ακούσματα. Τα συστήματα και οι προσεγγίσεις jukebox δεν παρέχουν πλέον λύσεις, απλά γιατί το πρόβλημα αλλάζει συνεχώς μορφή και ύφος, και η ανάγκη για ταυτόχρονο προσδιορισμό του είναι μεγαλύτερη από ποτέ, καθώς το σκηνικό όλου του κόσμου έχει αλλάξει. Ο «κόσμος», όμως, δεν είναι κάτι πέρα από εμάς – είμαστε εμείς οι ίδιοι, και ευθυνόμαστε και για το παρόν και για το μέλλον.

Πρέπει να θέσουμε τα βασικά ερωτήματα πάλι από την αρχή και να εντοπίσουμε τις αξίες που θα αποτελέσουν τη σωτήρια πνοή για το αύριο. Και όταν σε αυτή την αναζήτηση διακρίνουμε το λάθος του σήμερα σε σχέση με την εξυπηρέτηση των αξιών του αύριο, να έχουμε το θάρρος να το αλλάξουμε. Φαίνεται πλέον ξεκάθαρα στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ ότι η λύση του σήμερα μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει το πρόβλημα του αύριο, το οποίο καλούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι να πληρώσουν πανάκριβα. Έχουμε όλοι ευθύνη και πρέπει να την αναλάβουμε.

Άλλωστε, τι σημαντικότερο περιλαμβάνεται στη διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού από το να ερμηνεύεις σωστά τα σημάδια και τους επιχειρηματικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες, να είσαι διορατικός σε σχέση με τα δυνητικά προβλήματα και να έχεις το θάρρος να τα αναδεικνύεις έγκαιρα και να τα προλαμβάνεις;

Η εφευρετικότητα και η καινοτομία είναι πλέον αναγκαίες όσο ποτέ προηγουμένως. Το jukebox της διοίκησης επιχειρήσεων έκανε καλά τη δουλειά του μέχρι χθες. Σήμερα αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο η ανάγκη για ηγεσία, έτσι ώστε να γίνουν τα ορθά πράγματα πρώτα και έπειτα με τον ορθό τρόπο.

Μερικά από τα old time classics μπορεί να ξαναπαιχτούν, αλλά μόνο ως εργαλεία, ύστερα από μελετημένη επιλογή του ηγέτη και για όσο χρόνο ταυτίζονται ως λύση για το πρόβλημα! Αν ζούσε ο Peter Drucker, πολύ πιθανόν να άλλαζε τη συχνότητα με βάση την οποία πρέπει κάθε στέλεχος να αναρωτιέται για ποιο πράγμα θα ήθελε να το θυμούνται, από 6 μήνες σε μερικές μόνο βδομάδες!