Έως και 60 εκατ. νέες θέσεις εργασίας παγκοσμίως θα μπορούσε να παράγει η μετάβαση σε μια «πράσινη» οικονομία τις επόμενες δύο δεκαετίες, περιορίζοντας τα επίπεδα φτώχειας στα οποία έχουν περιέλθει δεκάδες εκατομμύρια εργάτες.
Όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία πρόσφατης έκθεσης που εξετάζει τις επιπτώσεις στην εργασία, τα εισοδήματα και τη βιώσιμη ανάπτυξη από τη μετάβαση σε μια «πράσινη» οικονομία, θα επηρεαστεί τουλάχιστον το μισό από το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό, δηλαδή περίπου 1,5 δισ. άνθρωποι.
Κι ενώ οι αλλαγές θα είναι αισθητές σε όλο το φάσμα της οικονομίας, 8 τομείς στρατηγικής σημασίας αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο και να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις Γεωργία, Δασοπονία, Αλιεία, Ενέργεια, Κατασκευές, Ανακύκλωση, Οικοδομή και Μεταφορές. Ήδη, στο δρόμο προς μια «πράσινη» οικονομία, έχουν δημιουργηθεί 10 εκατ. θέσεις εργασίας.
Για παράδειγμα, σήμερα ο τομέας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας απασχολεί περίπου 5 εκατ. ανθρώπους, καθώς υπερδιπλασίασε τις θέσεις εργασίας την περίοδο 2006-2010. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τη νέα μελέτη της «Πρωτοβουλίας για Πράσινες Θέσεις Εργασίας», που ιδρύθηκε το 2007 από το Παγκόσμιο Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO) και άλλους φορείς, η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι άλλη μια σημαντική πηγή «πράσινων» θέσεων εργασίας, ειδικά στον κατασκευαστικό τομέα, που επλήγη περισσότερο από την οικονομική κρίση.
«Το τρέχον αναπτυξιακό μοντέλο έχει αποδειχθεί ανεπαρκές και μη βιώσιμο, όχι μόνο για τις οικονομίες αλλά για τις κοινωνίες επίσης», τονίζει ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, Juan Somavia, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να κατευθυνθούμε άμεσα σε ένα μονοπάτι βιώσιμης ανάπτυξης με πολιτικές που θα επικεντρώνονται στον άνθρωπο και τον πλανήτη. Η περιβαλλοντική βιωσιμότητα δεν περιορίζει την ανάπτυξη των θέσεων εργασίας, όπως ισχυρίζονται κάποιοι.
Αντίθετα, εάν τη διαχειριστούμε σωστά, μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, τη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού». Ενώ, από πλευράς του ο εκτελεστικός διευθυντής του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, Achim Steiner, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα της μελέτης υποστηρίζουν ότι η ‘πράσινη’ οικονομία μπορεί να βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους να ξεπεράσουν τη φτώχεια και να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης για τη σημερινή και τις μελλοντικές γενεές».
Όπως αποτυπώνεται στην έκθεση, μόνο στην Ε.Ε. έχουν δημιουργηθεί 14,6 εκατ. άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας για την προστασία της βιοποικιλότητας και την αποκατάσταση των φυσικών πόρων και των δασών. Οι στοχευμένες διεθνείς επενδύσεις, ύψους 30 δισ. δολ. κατ’ έτος, για τη μείωση της αποδάσωσης και την προστασία υποβάθμισης των δασών θα μπορούσε να διατηρήσει έως 8 εκατ. επιπλέον θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Εμπειρικά, η περίπτωση της Κολομβίας, της Βραζιλίας και άλλων χωρών αποδεικνύουν ότι η απασχόληση περίπου 15 με 20 εκατ. εργατών στη διαχείριση αποβλήτων έχει σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Το πρόγραμμα ανακαίνισης κτιρίων με στόχο την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης στη Γερμανία αποτελεί παράδειγμα για περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη, καθώς μειώνεται το τελικό κόστος των λογαριασμών ενέργειας, αποφεύγοντας έτσι τις εκπομπές διοξειδίου, ενώ έχει δημιουργήσει περίπου 300 χιλ. θέσεις εργασίας κατ’ έτος. Η κατάχρηση των φυσικών πόρων έχει ήδη προκαλέσει μεγάλες απώλειες για περισσότερους από 1 εκατ. εργαζομένους στον τομέα των δασών, κυρίως στην Ασία, λόγω των μη βιώσιμων πρακτικών διαχείρισης.