Υπεύθυνοι εκπαιδευσης και ανάπτυξης είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα εξειδικευμένο συνέδριο πάνω στο ζήτημα της μεταφοράς της γνώσης στις 19 Ιουνίου, στο Εκπαιδευτικό και Συνεδριακό Κέντρο ATExcelixi.

Πάνω από 120 επαγγελματίες του χώρου της επιχειρηματικής εκπαίδευσης παρευρέθηκαν στην ημερίδα, η οποία καταπιάστηκε με ένα θέμα που «καίει» τους σύγχρονους οργανισμούς: τη μεταφορά της γνώσης και της μάθησης στην καθημερινή εργασιακή πρακτική. Διεθνείς και Έλληνες ομιλητές φώτισαν ποικίλες πτυχές του θέματος όπως οι παράγοντες που επιδρούν στη γνώση, οι στρατηγικές για τη μεταφορά της, η αντανάκλαση που μπορεί να έχει η εκπαίδευση στα αποτελέσματα της εταιρείας αλλά και το χάσμα μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα σε επιμορφωτικές δράσεις.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε μικρές ομάδες, όπου τους δόθηκε η δυνατότητα με τη βοήθεια ειδικών motivators να ανταλλάξουν απόψεις αλλά και να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με τα ζητήματα, τα οποία καλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου.

Το πρόβλημα της μεταφοράς της γνώσης
Τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο είναι προφανής η τάση μετατόπισης του ενδιαφέροντος από την άρτια σχεδιασμένη εκπαίδευση στην εξασφάλιση της βελτιωμένης απόδοσης ως αποτέλεσμα της μάθησης υποστήριξε ο Dr Elwood F. Holton, καθηγητής στο Louisiana State University.

Είναι εντυπωσιακά μεγάλο το ποσό που σπαταλάται σε ανώφελες διαδικασίες μάθησης στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Πράγματι, για να μιλήσουμε με στοιχεία, ενώ επενδύονται περίπου 60 δις δολάρια για την εκπαίδευση σε επιχειρήσεις άνω των 100 εργαζομένων, μόνο το 10 – 30% της γνώσης που αποκτούν οι υπάλληλοι εφαρμόζεται στην πράξη. Σύμφωνα με τον Ε. Holton, ο οποίος έχει συμπεριληφθεί στο International Adult and Continuing Education Hall of Fame, το τι συμβαίνει εκτός τάξης στο εργασιακό περιβάλλον είναι το ίδιο σημαντικό με αυτά που διεξάγονται μέσα στις τάξεις αναφορικά με τη μεταφορά της γνώσης.

Άλλωστε, η εκπαίδευση είναι μια τετραμερής σχέση μεταξύ οργανισμού, προϊσταμένου, εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου. Εδώ εντοπίζονται και οι περισσότερες δυσκολίες των training managers, αφού είναι αρκετά δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο να μπορέσει να ελέγξει τόσες διαφορετικές πλευρές μέσα σε μία επιχείρηση.
Αν και είναι τόσο σημαντικό να καταμετρώνται τα επίπεδα της μεταφοράς της γνώσης, μέχρι πρότινος, δεν υπήρχαν εργαλεία αξιολόγησης. Ο ομιλητής παρουσίασε ένα μοναδικό σύστημα αποτίμησης της μεταφοράς το οποίο ονομάζεται LSTI (Learning System Transfer Inventory) και τα αποτελέσματα της εφαρμογής του σε τέσσερις μεγάλες ελληνικές τραπεζικές επιχειρήσεις.

Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εργαζόμενοι είναι κινητοποιημένοι να μάθουν αλλά είναι λίγες οι περιπτώσεις εφαρμογής της γνώσης στην πράξη. Μια από τις αιτίες για τη μη εφαρμογή είναι ο περιορισμένος χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους οι υπάλληλοι. Επιπλέον, όπως είναι λογικό, η εκπαίδευση σε θέματα IT είναι αυτή, η οποία χρησιμοποιείται περισσότερο στην καθημερινότητα των τεσσάρων ελληνικών επιχειρήσεων.

«Μαθαίνοντας» την ηγεσία
«Η γνώση από μόνη της είναι άχρηστη. Η μάθηση είναι αυτή που κάνει τη διαφορά και μάθηση σημαίνει σταθερή μεταβολή στην πράξη αυτό, δηλαδή, που ο Peter Senge χαρακτηρίζει με την ελληνική λέξη μετάνοια» δήλωσε ο Δημήτρης Μπουραντάς, Διευθυντής του Executive MBA στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο ομιλητής παρουσίασε μια συστημική προσέγγιση για την ανάπτυξη ηγεσίας συστήνοντας στους παρευρισκόμενους να περάσουν από τα σεμινάρια στην πράξη και από την εστίαση στο άτομο στη θεώρηση ολόκληρου του οργανισμού.

Το μοντέλο του Δ. Μπουραντά για την ηγεσία στηρίζεται σε 3 παράγοντες: την ανάπτυξη ανθρώπων, τη διαμόρφωση υποστηρικτικών συστημάτων ηγεσίας αλλά και τη δυνατότητα εφαρμογής της ηγεσίας στην πράξη. Όπως και όλες οι εκπαιδευτικές διαδικασίες η ανάπτυξη ηγεσίας θα πρέπει να είναι ενταγμένη σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Επιπρόσθετα, είναι απαραίτητο να καθοριστούν πριν από την έναρξη της εκπαίδευσης τα ηγετικά χαρακτηριστικά που επιθυμεί η επιχείρηση και ο εργαζόμενος να αναπτύξει. Ο ομιλητής τόνισε τη σημασία της υποστήριξης του έργου της βελτίωσης των ηγετικών δεξιοτήτων από την ανώτατη διοίκηση και από τα συστήματα επιλογής, πρόσληψης και προαγωγών του οργανισμού.


Πως θα επιτύχετε τη μεγαλύτερη μεταφορά
Επτά τρόπους για τη βελτίωση της μεταφοράς της μάθησης σύστησε ο Καθηγητής του Indiana University Bloomington, Timothy Baldwin. Η εκπαίδευση δεν αποτελεί ανούσια σπατάλη χρημάτων, όπως αρκετοί μπορεί να πιστεύουν αλλά μια από τις βασικές μεθόδους για την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων αρκεί να ακολουθεί μια οργανωμένη στρατηγική.

Ο Τ. Baldwin προτείνει ένα συνδυασμό μεθόδων που θα οδηγήσουν σε ενίσχυση της μεταφοράς της γνώσης όπως: προσεκτική στρατολόγηση, κουλτούρα δέσμευσης στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη, αποκεντρωμένο σύστημα αποφάσεων, διάχυση της πληροφόρησης, παροχή εργασιακής σταθερότητας και σύστημα αποδοχών και παροχών που βασίζεται στην απόδοση του οργανισμού. Με λίγα λόγια, η βελτίωση της μεταφοράς δεν είναι άπιαστο όνειρο, αντιθέτως, με σκληρή δουλειά και οργάνωση μπορεί να γίνει πραγματικότητα.

Ο διεθνούς φήμης ακαδημαϊκός και συγγραφέας έκλεισε την ομιλία του με τη φράση: «Μεταβληθείτε σε μια θετική δύναμη για τη μεταφορά της γνώσης».

Η αξιολόγηση της μεταφοράς
Πώς μετράμε τη μεταφορά της γνώσης; Πώς η αξιολόγηση μετατρέπεται σε στρατηγική μεταφοράς; Γιατί μπαίνουμε στη διαδικασία της αξιολόγησης της μεταφοράς; Αυτά τα ερωτήματα κλήθηκε να απαντήσει o Dr Reid Bates, Καθηγητής Human Resource Development στο Louisiana State University.

O R. Bates ξεκαθάρισε ότι η αξιολόγηση της μεταφοράς είναι απαραίτητη καθώς συνδέει τα αποτελέσματα με το σκοπό της εκπαίδευσης. Ο ομιλητής υπογράμμισε ότι το ήμισυ του παντός για την επιτυχημένη καταμέτρηση της μεταφοράς είναι να ξεκαθαριστεί ποιες ιδιότητες επιθυμεί ο οργανισμός να αναπτύξει, ώστε η αξιολόγηση να είναι εστιασμένη. Ο R. Bates παρουσίασε ένα εργαλείο καταμέτρησης, το οποίο έχει σχεδιάσει ο ίδιος και το ονομάζει Job Behavior – Outcome Matrix.

Δημιουργώντας κλίμα μεταφοράς
Τους τρόπους με τους οποίους οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να μεταβάλλουν το εργασιακό περιβάλλον ώστε να υποστηρίζει τη μεταφορά της γνώσης ανέλυσε η Dr Mary Broad. H Training Director του Αμερικανικού Defense Information Systems Agency και καθηγήτρια στο George Washington University υπογράμμισε ότι βασικούς «παίκτες» για την εξασφάλιση της μεταφοράς της γνώσης στην επιχειρηματική πρακτική αποτελούν οι προϊστάμενοι – μάνατζερ, οι εκπαιδευτές και οι εκπαιδευόμενοι.

Για να δημιουργηθεί κλίμα μεταφοράς, λοιπόν, οι προϊστάμενοι και ο οργανισμός πρέπει να παράσχουν στους εργαζόμενους ξεκάθαρους εκπαιδευτικούς στόχους, οικονομική υποστήριξη, ευκαιρίες πρακτικής εφαρμογής, ανατροφοδότηση και κίνητρα. Βέβαια ως ένα βαθμό η προσωπική ικανότητα του εργαζόμενου έχει και αυτή τη σημασία της.

Το συνέδριο έληξε με τη διεξαγωγή στρογγυλής τραπέζης υπό την προεδρία της Νάνσυ Παπαλεξανδρή, Διευθύντριας του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού του ΟΠΑ όπου συμμετείχαν όλοι οι διεθνείς ομιλητές και ανακεφαλαιώθηκαν τα κύρια ζητήματα τα οποία θίχτηκαν κατά τη διάρκεια της Ημερίδας.

Ικανοποιώντας πελάτες και εργαζόμενους
«Η γνώση υπάρχει για να μοιράζεται. Μόνο έτσι θα διατηρήσουμε ικανοποιημένους και τους εργαζόμενους και τους πελάτες» τόνισε ο Κυριάκος Ρίρης Senior Partner της PricewaterhouseCoopers εξηγώντας στους παρευρισκόμενους τους παράγοντες επιτυχίας της εταιρείας του. Άλλωστε, σε μια δουλειά όπως αυτή του ορκωτού λογιστή αν δεν αποδεχτείς τη μεταφορά της γνώσης η πιθανότητες επιτυχίας είναι απειροελάχιστες.