Η εκπαίδευση και η ανάπτυξη του προσωπικού, είναι μια σημαντική επένδυση για να μπορέσει να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί η επιχείρηση στο Ανθρώπινο Δυναμικό της. Αυτό αναλύεται, στο ότι όταν το προσωπικό είναι εκπαιδευμένο, αφενός έχει επάρκεια γνώσεων στο αντικείμενο με το οποίο ασχολείται και αφετέρου είναι παραγωγικό και αποδοτικό στην εργασία του.
Τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης είναι κερδοφόρα τόσο για την επιχείρηση, όσο και για τον εργαζόμενο. Αυτό σημαίνει πως και η επιχείρηση έχει αύξηση των κερδών της από την παραγωγικότητα των υπαλλήλων της, καθώς και οι εργαζόμενοι καλλιεργούν τις δεξιότητες και τις ικανότηές τους.
Μέθοδοι και Διαδικασία Εκπαίδευσης
Υπάρχουν αρκετές μέθοδοι και διαδικασίες που μπορούν να συμβάλλουν άριστα στην εκπαίδευση τους ανθρώπινου δυναμικού, ανταποκρινόμενες στις εκάστοτε ανάγκες των επιχειρήσεων. Ενδεικτικά μερικές από αυτές είναι:
- On the job training: Σύμφωνα τη μέθοδο on the job training, ο εργαζόμενος εκπαιδεύεται στην εργασιακή του θέση και δεν χρειάζεται να μεταβεί σε άλλο χώρο εργασίας. Αυτή η μέθοδος, έχει χαμηλό κόστος και ο υπάλληλος έχει την ευκαιρία να εφαρμόζει αυτό που μαθαίνει σε αυτή τη μέθοδο και στην πράξη εκτός από τη θεωρία. Η εν λόγω μέθοδος, πραγματοποιείται από εκπαιδευτές που είναι εργαζόμενοι στην ίδια επιχείρηση, για αυτό μπορεί να χωλαίνει καμιά φορά σε κάποια σημεία, όπως στο ότι αφενός οι εκπαιδευτές δεν μπορούν να μεταλαμπαδεύουν με το σωστό τρόπο τις γνώσεις τους και αφετέρου μπορεί να μειώνεται σημαντικά η παραγωγικότητα των εκπαιδευτών, επειδή οι ίδιοι πραγματοποιούν ταυτόχρονα τη δική τους δουλειά και την εκπαίδευση των συναδέλφων τους. Μια από τις σημαντικότερες μορφές της μεθόδου on the job training, είναι η εναλλαγή των θέσεων εργασίας (job rotation), όπου ο εργαζόμενος έχει την ευκαιρία να αποκτήσει εμπειρία και γνώσεις σε διαφορετικές εργασιακές θέσεις.
- Άτυπη εκπαίδευση: Στις επιχειρήσεις, σε ποσοστό περίπου 80%, εφαρμόζεται η άτυπη εκπαίδευση, δηλαδή η εκπαίδευση που δεν είναι επίσημα γνωστή σε όλους και γίνεται με άτυπα μέσα. Σε αυτή τη μέθοδο, οι υπάλληλοι συνεργάζονται μεταξύ τους και μαθαίνουν διάφορα εργασιακά θέματα από τους συναδέλφους τους.
- Εκπαίδευση μάνατζερ στη θέση εργασίας: Η εκπαίδευση που εφαρμόζεται σε μια εργασιακή θέση, δεν αφορά μόνο τους απλούς υπαλλήλους, αλλά και τους υπεύθυνους καθώς και τους μάνατζερ. Αυτή η μέθοδος, βοηθάει τους υπεύθυνους και τους μάνατζερ να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν περαιτέρω στα εργασιακά τους καθήκοντα. Ο υπεύθυνος ή ο μάνατζερ δέχεται συμβουλές από έμπειρα άτομα (εργασιακοί σύμβουλοι, οργανωσιακοί ψυχολόγοι), τα οποία τον καθοδηγούν και τον προετοιμάζουν για να ηγηθεί με αποτελεσματικότερο τρόπο στους υπαλλήλους που είναι υπό την επίβλεψή του.
- Behavior modeling: Η μέθοδος επίδειξης προτύπου συμπεριφοράς, δείχνει στους εργαζόμενους ένα συγκεκριμένο πρότυπο συμπεριφοράς που πρέπει να ακολουθηθεί από τους υπαλλήλους για να είναι πιο αποδοτικοί στην εργασία τους. Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει τα στάδια της επίδειξης προτύπου, του παιχνιδιού ρόλων, της κοινωνικής ενδυνάμωσης και της μεταβίβασης της εκπαίδευσης.
- Action learning: Η μέθοδος της πρακτικής μάθησης δίνει τη δυνατότητα στους υπεύθυνους τμημάτων να μάθουν σε πραγματικό χώρο εργασίας να αναλύουν και να επιλύουν προβλήματα και συγκεκριμένα, να κάνουν αυτή την πρακτική μάθησης σε όλα τα τμήματα της επιχείρησης που εργάζονται εκτός του δικού τους τμήματος. Οι εκπαιδευόμενοι υπεύθυνοι, χωρίζονται σε ομάδες έργων 4-5 ατόμων και συναντιούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα για να συζητήσουν όσα έμαθαν από την εργασιακή τους εμπειρία. Έπειτα, οι ομάδες έργων αναφέρουν τις προτάσεις τους στα ανώτερα στελέχη και στον προϊστάμενο του τμήματος που εκπαιδεύτηκαν. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι υπεύθυνοι εκπαιδεύονται σε όλα τα υπόλοιπα τμήματα εκτός από το δικό τους τμήμα.
- In house development centers: Η μέθοδος in house development centers εφαρμόζεται σε πολλές επιχειρήσεις που έχουν δικά τους κέντρα επαγγελματικής ανάπτυξης και στα οποία γίνεται ο συνδυασμός εκπαίδευσης με σεμινάρια και διαλέξεις από συμβούλους στελεχών μαζί με άλλες τεχνικές, όπως είναι η διαδικτυακή μάθηση (πύλες μάθησης) και τα κέντρα αξιολόγησης που έχουν ως σκοπό την ανάπτυξη των υπαλλήλων, των υπεύθυνων και των μάνατζερ. Οι σύμβουλοι στελεχών (executive coaches) είναι εξωτερικοί σύμβουλοι (οργανωσιακοί ψυχολόγοι, εργασιακοί σύμβουλοι) που καθοδηγούν τους υπαλλήλους, τους υπεύθυνους και τους μάνατζερ για να αντιμετωπίσουν με το σωστό τρόπο τυχόν εργασιακά προβλήματα ή για να βελτιώσουν τις διοικητικές τους αδυναμίες, ώστε να διοικήσουν αποτελεσματικότερα το προσωπικό που επιτηρούν.
- Σεμινάρια: Η μέθοδος των σεμιναρίων, είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για τους εργαζόμενους, καθώς έτσι μπορούν να εντρυφήσουν και να εμβαθύνουν στα εργασιακά θέματα που τους αφορούν. Συνήθως, τα σεμινάρια παρέχονται από τις επιχειρήσεις είτε σε συνεργασία με άλλους φορείς που παρέχουν εργασιακή εκπαίδευση, είτε από ανώτερα στελέχη προς τους απλούς εργαζόμενους. Βεβαίως, κάποιοι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται μέσω σεμιναρίων αυτοβούλως σε σεμινάρια που γίνονται εκτός των επιχειρήσεων.
- Μέθοδος Project: Η μέθοδος project, ορίζει τη συμμετοχή των εκπαιδευόμενων υπαλλήλων στη θεωρητική μάθηση σε συνδυασμό με τη σύνδεση του πραγματικού κόσμου των επιχειρήσεων. Σε αυτήν τη μέθοδο, οι εργαζόμενοι μπορούν να επικοινωνούν, να συνεργάζονται και να αναπτύσσουν τις δεξιότητες τους όπως είναι οι γλωσσικές, οι κοινωνικές, οι νοητικές και οι συναισθηματικές δεξιότητες. Η συγκεκριμένη μέθοδος, εφαρμόζεται στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού και έχει ως βασικό σκοπό να βελτιώσει τη συναισθηματική νοημοσύνη των υπαλλήλων.
Συμπερασματικά
Ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού συμβάλλει στη διαμόρφωση του οράματος της εταιρείας, εσωτερικά και εξωτερικά, με στόχο την ενδυνάμωση ενός θετικού και αποδοτικού κλίματος συνεργασίας και την ενίσχυση της εταιρικής εικόνας προς τα έξω. Επίσης, οφείλει να αναλαμβάνει ενεργά ρόλο επιχειρησιακού συμβούλου μέσα στην εταιρεία, συμβάλλοντας με συγκεκριμένες ενέργειες στην επίτευξη των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων της επιχείρησης. Εν κατακλείδι, η εκπαίδευση του προσωπικού λειτουργεί ως μια αποτελεσματική στρατηγική εκ μέρους των επιχειρηματιών, ώστε να κατορθώνουν να αυξάνεται η καλή ποιότητα των υπηρεσιών και των προϊόντων και σε συνδυασμό με την εξέλιξη του προσωπικού να αυξάνεται και το πελατολόγιο και η αποδοχή των επιχειρήσεων από άλλες επιχειρήσεις στον επιχειρησιακό χώρο. Έτσι, επιτυγχάνεται και ο επιδιωκόμενος σκοπός της επιχείρησης, που είναι η μοναδικότητα στην ανταγωνιστική αγορά.