Σημείωμα της γράφουσας:
«Μα νομίζεις ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο;»
«Ααα, πρέπει να σκληρύνεις, για να πετύχεις στον κόσμο των επιχειρήσεων!»
«Καλά, Κ.Κ.Ε. ψηφίζεις;»
11 πλέον τα κεράκια που σβήνω στην αγορά εργασίας και το δονκιχωτικό σύνδρομο, η αλλεργία προς την απάθεια και η επιθυμία για μια καλύτερη εργασιακή πραγματικότητα, ανεξαρτήτως χρώματος, επιμένουν. Κάπως έτσι γεννήθηκαν και συνεχίζουν να γεννιούνται οι ιστορίες JobBlow (διαβάζεται και ερμηνεύεται κατά βούληση και συνείδηση). Πραγματικά θα ευχόμουν να ήταν ολότελα δημιούργημα της φαντασίας μου. Όμως όλες προέρχονται από υπαρκτά πρόσωπα, από αληθινά περιστατικά του εργασιακού βίου πειραγμένα με μια δόση σουρεαλισμού, χιούμορ, κυνισμού, ίσως και μελαγχολίας...
Η Άννα άνοιξε τα μάτια της 5 λεπτά, προτού χτυπήσει το ξυπνητήρι. Όχι ότι είχε κοιμηθεί και πολύ… Αχ, αυτή η υπέροχη υπερένταση της έδινε τόση ενέργεια! Της θύμιζε σχολικά χρόνια, ημερήσιες εκδρομές και ξέφρενο παιχνίδι σε μέρα καθημερινή μακριά από θρανία, αυστηρά ρούχα και υποχρεώσεις. Ωραίο αίσθημα που είχε καιρό να το νιώσει!
Ανέμελη σχολική εκδρομή λοιπόν θυμήθηκε, όταν άνοιξε ένα ωραίο πρωί το email της στη δουλειά και είδε την πολύχρωμη πρόσκληση από το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού.
«Αγαπητοί Συνεργάτες,
Με την έλευση του νέου έτους σας ευχόμαστε Καλή Χρονιά και ανακοινώνουμε ότι την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου τα γραφεία μας θα παραμείνουν κλειστά. Όλοι μαζί θα αναχωρήσουμε για το 5-star Wild Life Resort, λίγο έξω από την Αθήνα. Σε γιορτινό κλίμα, με παρουσιάσεις, ομαδικές ασκήσεις και σαμπάνια θα κάνουμε τον απολογισμό της χρονιάς που έφυγε σχεδιάζοντας με επιτυχία, όπως πάντα, την καινούρια. Σας περιμένουμε όλους εκεί! Απαραίτητα: σπορ ντύσιμο, ομαδικό πνεύμα και καλή διάθεση!»
«Ουάου!», είχε αναφωνήσει η Άννα και κατευθείαν είχε σηκώσει το ακουστικό για να τηλεφωνήσει στην κολλητή της. «Εδώ κάνουν όντως Human Resources, φιλενάδα. Πόσο τυχερή είμαι που με προσέλαβαν. Τρεις μήνες και δεν έχω κανένα παράπονο. Αχ, τι να φορέσω άραγε; Ευκαιρία να πω και δυο κουβέντες με τον γλυκούλη από τα Logistics που σου έχω πει…Ναι…Χι χι…Ναι! Λες να γίνει το θαύμα των Χριστουγέννων ετεροχρονισμένα;»
Όπου στεκόταν και όπου βρισκόταν μιλούσε για τη φοβερή εκδήλωση που ετοίμαζε «η εταιρεία ΜΟΥ!». Αναρωτιόταν γιατί οι παλαιότεροι συνάδελφοι δεν συμμερίζονταν τον ενθουσιασμό της και μεταξύ τσιγάρου και καφέ το ανέφερε στον κύριο Αντώνη από το Λογιστήριο που κουβαλούσε πλέον 25 εταιρικά χρονάκια στην πλάτη του.
«Κορίτσι μου, εγώ αυτά τα φρουρού και αρώματα εν μέσω οικονομικής κρίσης δεν τα καταλαβαίνω. Η εταιρεία πάει – δεν πάει αυτόν τον καιρό. Αντί να κάνουμε ήπιες κινήσεις… Πάμε τώρα σε πεντάστερο ξενοδοχείο με σαμπάνιες… Τι να πω… Έχω μάθει να φυσάω και το γιαούρτι τόσα χρόνια στην πιάτσα». Παρά την επιφυλακτικότητά του όμως δεν μπόρεσε να μην γλυκαθεί με τον παιδικό ενθουσιασμό της Άννας και τα επιχειρήματά της περί ειλικρινούς προσπάθειας από την πλευρά της εταιρείας για τόνωση του ηθικού και του ομαδικού πνεύματος.
Και η μεγάλη μέρα επιτέλους έφτασε. Και η Άννα δεν ήξερε ακόμα τι να φορέσει. Μετά από πολλή ώρα μπροστά στον καθρέφτη κατέληξε στο αγαπημένο της τζιν και ένα κόκκινο πουλοβεράκι και, «αφού η γιορτή κρατάει 40 μέρες, ρε μαμά!», πήρε και έναν αγιοβασιλιάτικο σκούφο μαζί.
Πέρασε να την πάρει με το αυτοκίνητο η Σοφία, κι εκείνη νέα και ενθουσιώδης, είχε μόλις προσληφθεί ως βοηθός στο Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού. Αυτή τη φορά όμως δεν ήταν ιδιαίτερα ομιλητική. «Προσωπικά προβλήματα, δεν θέλω να το συζητήσω», απάντησε κοφτά, δυνάμωσαν το ραδιόφωνο και μετά από μιάμιση ώρα σιωπής έφτασαν στον επίγειο παράδεισο.
«Ουάου!», έμεινε να κοιτάζει λαίμαργα η Άννα ανάμεσα στον πλούσιο διάκοσμο, στους μυρωδάτους καφέδες, στα φρησκοψημένα μπισκότα και ένα σωρό άλλες λιχουδιές στον πρωινό μπουφέ.
«Αχ, κύριε Αντώνη μου, ωραία τελικά ε;»
«Ναι, ναι, καλά», απάντησε μπουκωμένος, «αλλά ο κούκος αηδόνι θα μας έρθει… σε λίγες μέρες θα μάθω πόσο κοστίζει αυτό το κουλουράκι…»
Από το μικρόφωνο ακούστηκε το καλωσόρισμα του Προέδρου και τα πηγαδάκια σώπασαν.
«Χαίρομαι που είμαστε όλοι σήμερα εδώ! Ξέρετε καλά πόσο επενδύουμε στο προσωπικό μας, στους ανθρώπους μας, στο πιο πολύτιμό μας κεφάλαιο. Και σήμερα είναι η δική σας μέρα, η δική μας μέρα, μακριά από γραφεία, κοστούμια και καθήκοντα!»
Στο σημείο αυτό, σε ρόλο έμπειρου κονφερανσιέ, ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού ανέλαβε ως άξιος πρωτεργάτης να χειροκροτήσει δυνατά. Ακολούθησαν κάποια μουδιασμένα χειροκροτήματα από το υπόλοιπο κοινό. Ο Πρόεδρος έκανε μια φευγαλέα γκριμάτσα δυσαρέσκειας, αλλά προχώρησε αποφασισμένος.
«Το 2009 ήταν μια χρονιά πρόκληση και τα καταφέραμε παρά την οικονομική κρίση να βγούμε αλώβητοι. Έτσι δεν είναι, παιδιά;»
Ούτε φωνή ούτε ακρόαση από το ακροατήριο…
«Έτσι δεν είναι παιδιά;», πιο δυνατά.
«Γιατί δεν απαντάτε;», ακόμα πιο δυνατά και θυμωμένα.
«Έτσι, έτσι, κύριε Πρόεδρε!», σηκώθηκε όρθιος και άρχισε να χειροκροτεί ο κονφερανσιέ, παρεμβαίνοντας στην κρίσιμη στιγμή. Ακολούθησαν κάποια μουδιασμένα χειροκροτήματα από το υπόλοιπο κοινό.
«Μα τι μας λέει μετά από το κλείσιμο 3 καταστημάτων και τόσες απολύσεις;», ψιθύρισε ο κύριος Αντώνης στην Άννα. Εκείνη συμφώνησε σιωπηλά.
Ο Πρόεδρος συνέχισε αλλάζοντας γρήγορα στην οθόνη διαφάνειες παραγεμισμένες με νούμερα. Τα ποτήρια δεν σταματούσαν να γεμίζουν σαμπάνια.
«Δίνω τώρα τον λόγο στον Εμπορικό Διευθυντή να παρουσιάσει αναλυτικά τον απολογισμό του 2009 και τον προϋπολογισμό για φέτος. Έλα Γρηγοράκη παιδί μου…Εε, κύριε Δημητριάδη, θέλω να πω».
Ο 33χρονος Εμπορικός Διευθυντής, γιος του Προέδρου και μόλις 110 κιλά, ανέβηκε ασθμαίνοντας στο βήμα. Ακολούθησαν και άλλες ακαταλαβίστικες διαφάνειες πηγμένες στα νούμερα. Ο κόσμος είχε αρχίσει να βαριέται και τα μουδιασμένα χειροκροτήματα συνοδεύονταν τώρα και από χασμουρητά.
«Δεν θέλω να σας κουράσω. Ιδού λοιπόν, κλείνοντας, ο τζίρος που αναμένουμε το 2010».
Η αίθουσα σείστηκε από μια ομαδική βοή.
«Αποκλείεται!»
«Ιησούς Χριστός νικά κι όλα τα κακά σκορπά!»
«Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε, παιδιά;»
Ο Γρηγοράκης, έχοντας μείνει με το στόμα ανοικτό σαν χάνος, παραμερίστηκε με επιδέξιες κινήσεις παλαιστή σούμο από τον πατέρα του, ο οποίος ξαναπήρε το λόγο.
«Σιωπή! Αίσχος σας! Πού είναι η πίστη σας στην εταιρεία; Η αφοσίωσή σας; Ο προσανατολισμός στο αποτέλεσμα; Ντροπή! Ντροπή!».
Χτυπώντας το χέρι στο podium και πετώντας κάτω το μικρόφωνο ο Πρόεδρος αποχώρησε και ο ψύχραιμος κονφερανσιέ διέταξε μίνι διαφημιστικό διάλειμμα, πριν ξεκινήσουν οι ομαδικές ασκήσεις.
Τα πηγαδάκια είχαν πάρει φωτιά και η σαμπάνια βοηθούσε τη διάθεση να παραμένει θετική, όταν η φωνή του κονφερανσιέ έδωσε τέρμα στο διάλειμμα.
«Πιστοί στις αξίες μας για ομαδικότητα, επαγγελματισμό και καινοτομία, ξεκινάμε με την πρώτη άσκηση, για να ζεσταθούμε. Ένα παιχνίδι από τα παλιά, καλά χρόνια. Χωριστείτε σε τρεις ομάδες και ετοιμαστείτε για….για…μακριά γαϊδούρααααα!», φωνάζοντας σε ντελίριο ενθουσιασμού.
Και το τσίρκο άρχισε συνοδεία δυνατής μουσικής ντίσκο που ξεχύθηκε στην αίθουσα. Οι βοηθοί κονφερανσιέ ανέλαβαν τα καθήκοντά τους και ο κόσμος μισομεθυσμένος, μισοσαστισμένος άρχισε να παίζει μακριά γαϊδούρα.
Μισή ώρα μετά κάποιοι είχαν αποσυρθεί με ελαφρά κατάγματα, κάποιοι άλλοι είχαν βρει καταφύγιο στον μπουφέ, κάποιοι λίγοι συνέχιζαν το πήδημα.
Ξαφνικά η μουσική σώπασε. Η φωνή του κονφερανσιέ ακούστηκε από το μικρόφωνο, αλλαγμένη αυτή τη φορά, με διακριτό έναν δραματικό τόνο.
«Λες να ‘ναι έτσι, γιατί τον πήδηξε ο Γρηγοράκης πάνω στο παιχνίδι;», σχολίασε ο γλυκούλης των Logistics στο διπλανό του και η Άννα που είχε φροντίσει σιγά-σιγά να βρεθεί κοντά του, του έριξε ένα παιχνιδιάρικο βλέμμα ψιθυρίζοντάς «Ντροπή βρε…»
«Αγαπητοί Συνάδελφοι, δυστυχώς στη ζωή των ενηλίκων τα ανέμελα παιχνίδια δεν κρατούν πολύ. Για να πετύχουμε τους νέους στόχους, χρειάζονται κόποι και θυσίες».
«Ωχ…», έκανε αυθόρμητα ο κύριος Αντώνης.
«Δεν θέλω να σας κουράσω άλλο. Δυστυχώς ακόμα 5 άτομα από τα κεντρικά γραφεία θα πρέπει να… αποχωρήσουν από την εταιρεία».
Για δευτερόλεπτα πάγωσε κάθε κίνηση στο ακροατήριο και αμέσως μετά η αίθουσα σείστηκε από μια ομαδική βοή.
«Οι φωνές δεν θα οδηγήσουν πουθενά. Ας μην χρονοτριβούμε, η απόφαση έχει ληφθεί. Επειδή δεν μπορούσαμε αν αποφασίσουμε ποιος θα απολυθεί…εεεε… ποιος θα αποχωρήσει εννοώ, θα καταφύγουμε στην Τύχη. Μουσικές καρέκλες το επόμενο παιχνίδι στη διπλανή αίθουσα. Θα παίξουμε 5 φορές. Όποιος μείνει χωρίς καρέκλα αναγκαστικά…»
Δεν χρειάστηκε να πει λέξη παραπάνω. Ποδοβολητά που θύμιζαν κινηματογραφικές σκηνές εξέγερσης από το Θωρηκτό Ποτέμκιν συγκλόνισαν το 5-star Wild Life Resort, καθώς όλοι έτρεχαν στη διπλανή αίθουσα να πιάσουν καλή θέση στην εκκίνηση.
«Σεισμός! Σεισμός! Earthquake καλέεεε!», αναφώνησε η ρεσεψιονίστ και κρύφτηκε μαζί με δύο Βρετανούς τουρίστες κάτω από το μεγάλο τραπέζι της εισόδου. Έμειναν και οι τρεις απορημένοι να κοιτάνε το αλαφιασμένο πλήθος να τρέχει στην Αίθουσα «Αρμονία».
«Μπαμπά, θέλω να παίξω κι εγώ», είπε με παράπονο ο Γρηγοράκης τραβώντας το μανίκι του Προέδρου. «Θυμάσαι πόσο μου άρεσε παιδί;»
«Ναι, όταν ήσουν 100 κιλά ελαφρύτερος. Σοβαρέψου!»
«Εγώ θα παίξω!», αναφώνησε και χύμηξε στον ξέφρενο χορό του ανταγωνισμού.
Από τα μεγάφωνα η μουσική εναλλασσόταν ολοένα και πιο δυνατή.
Γύρος 1ος: έξω ο Γρηγοράκης. Πάμε πάλι!
Γύρος 2ος: έξω ο Γρηγοράκης. Ξανά-μανά!
Ο Γρηγοράκης, καταϊδρωμένος, παραμερίστηκε με επιδέξιες κινήσεις παλαιστή σούμο από τον πατέρα του.
Γύρος 3ος: έξω ο γλυκούλης των Logistics.
«Όχι ρε γαμώτο!», αναφώνησε η αναμαλλιασμένη πλέον Άννα, κοιτώντας τον με απογοήτευση.
Γύρος 4ος: έξω και η Υπεύθυνη Logistics.
«Ποπό! Aποδεκατίστηκε το Τμήμα. Μα καλά που είναι ο κύριος Αντώνης;»
Γύρος 5ος: έξω ο νεοπροσληφθείς προγραμματιστής.
Γύρος 6ος: έξω η ιδιαιτέρα γραμματέας του Προέδρου.
Εκεί ο Πρόεδρος έκανε νεύμα και έγινε παύση. Έσκυψε συγκινημένος, τη φίλησε στο μάγουλο και ψιθυριστά της είπε στο αυτί:
«Μην ανησυχείς, μωρό μου, εσένα θα σε φροντίσω μετά», και γυρνώντας στο κοινό, «Ορίστε, για να δείτε τι θα πει ίση μεταχείριση. Αναγκάζομαι να αποχωριστώ και την πιστή μου γραμματέα. Καλή τύχη, Μαίρη».
Γύρος 7ος: ακίνητος ο κύριος Αντώνης κάπνιζε το τσιγαράκι του στη μέση της αίθουσας.
«Κύριε Αντώνη, τρέξτε! Τι περιμένετε;»
Ακούνητος, αμίλητος, αγέλαστος.
Στην απότομη παύση της μουσικής ο κύριος Αντώνης είχε μείνει ο μόνος εκτός καρεκλών, αλλά χαμογελούσε.
«Στο όνομα του σεβασμού και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τι κάνουμε εδώ, βρε παιδιά; Από εσάς κύριε Πρόεδρε κάτι καλύτερο δεν περίμενα. Εγώ δεν… αποχωρώ, παραιτούμαι και την αποζημίωση που θα μου δίνατε για τα 25 χρόνια που είμαι στο Λογιστήριό σας κρατήστε την, για να κρατήσετε τους άλλους 4. Φτάνουν και περισσεύουν τα λεφτά!».
Ο κονφερανσιέ πήγε να δώσει το σήμα για χειροκρότημα, αλλά ο κύριος Αντώνης δεν άφησε περιθώρια. «Να σου λείπουν τα καραγκιοζιλίκια μαζί μου!».
Ήρεμος και κύριος αποχώρησε από την αίθουσα.
Η Άννα έτρεξε πίσω του.
«Και τώρα εσείς, κύριε Αντώνη;»
«Μην ανησυχείς για μένα, το δρόμο μου θα τον βρω. Εσύ φρόντισε να μην μείνεις πολύ σε αυτό το τσίρκο».
Την κατάκοπη Αννούλα υποδέχτηκε το βράδυ η μαμά της με παστίτσιο.
«Βρε κορίτσι μου, πόσο χλωμή είσαι. Και το μανίκι σου είναι σκισμένο. Μα καλά, τι παιχνίδια παίζατε εκεί;»
«Ομαδικότητας, μάνα, ομαδικότητας…»
Την επόμενη Δευτέρα η εταιρεία προχώρησε κανονικά με τις άλλες 4 «αποχωρήσεις». Την Πέμπτη δέχτηκε ξαφνικό έλεγχο από την Εφορία, η οποία είχε λάβει ανώνυμα όλα τα διπλά λογιστικά βιβλία…
* Για την Ε. που έστειλε με email την εξής πληροφορία: στην εταιρεία όπου εργάζεται ανακοινώθηκε συγχρόνως η ανάγκη απόλυσης 3 ατόμων και η εκδήλωση για κοπή της πίτας σε πολυτελές ξενοδοχείο όπου θα ανακοινώνονταν τα ονόματα. Και για τον Μ. που μου διηγήθηκε γλαφυρότατα το «άδειασμα» διευθύντριας κατά την ανακοίνωση του νέου προϋπολογισμού. Η φαντασία στην εξουσία…