Για τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η αγορά εργασίας σήμερα, την ποιότητα των υποψηφίων και τις νέες τάσεις που επικρατούν στο Recruitment μίλησε στο HR PROFESSIONAL ο Αλέξανδρος Φουρλής, Managing Director του kariera.gr.
HR Professional: Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνουμε σήμερα από την αγορά εργασίας και πώς έχουν μεταβάλλει το αντίστοιχο τοπίο;
Αλέξανδρος Φουρλής: Αυτό που πλέον μπορούμε να πούμε με σιγουριά συνδυάζοντας τα δικά μας στοιχεία ως kariera.gr, την έρευνα Τάσεις της Αγοράς εργασίας του ALBA, την έρευνα της ΕΑΣΕ για τις προθέσεις των CEOs και τα πολύ χρήσιμα στατιστικά που βγαίνουν πλέον από το σύστημα Εργάνη είναι ότι σαφώς μέσα στο 2013 περάσαμε σε μια πορεία βελτίωσης με περισσότερες θέσεις εργασίας να δημιουργούνται σε σχέση με αυτές που χάνονται. Δεν έχει τόσο σημασία αν αυτό γίνεται γιατί τα υψηλότερα πρόστιμα μειώνουν τη «μαύρη» εργασία και αυξάνουν τη νόμιμη απασχόληση ή γιατί απλά οι άνθρωποι ψάχνουν μια καλύτερη εργασία με περισσότερη αυτοπεποίθηση (και άρα αυξάνεται το turnover των επιχειρήσεων).
Το σημαντικό είναι ότι η ψυχολογία επανέρχεται σε θετικά πρόσημα και η συμπεριφορά των υποψηφίων εργαζομένων γίνεται πιο λογική. Αυτό το βλέπουμε εμείς μετρώντας πόσα βιογραφικά δέχονται οι αγγελίες που δημοσιεύουμε κατά μέσο όρο και πόσα βιογραφικά στέλνει ο μέσος χρήστης μας. Και στα δύο επίπεδα οι δείκτες συνεχώς πέφτουν σε πιο λογικά επίπεδα. Όσοι αναζητούν εργασία, σιγά-σιγά αισθάνονται λιγότερο πανικό και δεν στέλνουν αδιάκριτα βιογραφικά δεξιά και αριστερά ακόμα και σε θέσεις που καμία σχέση δεν έχουν με τα προσόντα τους. Δεν σημαίνει ότι θα φτάσουμε σύντομα τα επίπεδα του 2008 αλλά τουλάχιστον περάσαμε τα χειρότερα.
Υπάρχουν, επίσης, κλάδοι όπως ο τουρισμός, η εστίαση, το λιανεμπόριο και η πληροφορική που δίνουν σαφή σημεία ανάκαμψης. Ειδικά στην πληροφορική και σε θέσεις programmers ή developers βλέπουμε ότι η αγορά αλλάζει και από την αγορά όπου κυριαρχεί ο εργοδότης πηγαίνουμε σε μια αγορά που τη δύναμη (διαπραγματευτικά) την έχει ο υποψήφιος εργαζόμενος λόγω έλλειψης αρκετών ικανών υποψηφίων.
HR Professional: Ποιο είναι το παράδοξο που παρατηρείται στην αγορά σήμερα και ποια η σχέση του με την «ποιότητα» των υποψηφίων;
Αλέξανδρος Φουρλής: Ιδιαίτερη εντύπωση κάνει σε ορισμένες επιχειρήσεις το ότι δεν βρίσκουν αρκετούς ικανούς υποψηφίους, με πολλούς να σχολιάζουν ότι η ποιότητα των διαθέσιμων υποψήφιων εργαζομένων έχει μεωθεί. Αυτό αποτυπώνεται και σε πολλές έρευνες εταιρειών επιλογής προσωπικού. Εμείς θεωρούμε ότι αυτό είναι συνδυασμός πολλών παραγόντων:
1. Μιας λανθασμένης αντίληψης που προκαλείται από την πληθώρα άσχετων βιογραφικών που λαμβάνουν πολλές επιχειρήσεις γιατί απλά πολλοί από εμάς αντιλαμβανόμαστε την «ποιότητα» ως μια αναλογία σχετικών και μη σχετικών βιογραφικών που αξιολογούμε. Άρα, όταν αυξάνονται πολύ τα μη σχετικά βιογραφικά θεωρούμε ότι πέφτει η ποιότητα ακόμα και αν τα σχετικά βιογραφικά αυξάνονται και αυτά σε μικρότερο βαθμό.
2. Μπορεί ένα μεγάλο διάστημα ανεργίας ή μια μεγαλύτερη ηλικία του υποψηφίου να μην είναι ταμπού όσο παλιότερα αλλά δεν παύουμε να δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε ως ικανούς υποψήφιους εργαζομένους που απείχαν από την αγορά εργασίας ή είναι πάνω από τα 40. Υπάρχει «ρατσισμός» κατά των μεγαλύτερων σε ηλικία, των γυναικών, των εγκύων που θέλουν να επανέλθουν στην αγορά εργασίας και των μακροχρόνια ανέργων.
3. Η υπερπροβολή του προβλήματος της ανεργίας των νέων (η οποία βασίζεται σε λάθος ανάγνωση των στατιστικών της ανεργίας) επιδεινώνει ακόμα περισσότερο το πρόβλημα. Οι εταιρείες εστιάζουν πολύ στους νεότερης ηλικίας high-potentials χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι αυτή η δημογραφική ομάδα υποψηφίων μικραίνει συνεχώς και είναι η πρώτη που θα επιλέξει τη λύση του εξωτερικού.
4. Όλα τα στατιστικά δείχνουν ότι οι περισσότεροι από αυτούς που φεύγουν για εργασία στο εξωτερικό, και πάρα πολλοί από αυτούς που σπουδάζουν στο εξωτερικό και επιλέγουν να μείνουν εκεί, είναι υποψήφιοι υψηλής εκπαίδευσης και εξειδίκευσης (κυρίως μηχανικοί, επιστήμονες, πληροφορικάριοι, γιατροί κ.λπ.). Όλοι αυτοί οι παράγοντες δημιουργούν το παράδοξο με την υψηλότερη ανεργία όλων των εποχών να βλέπουμε ότι οι επιχειρήσεις δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να βρουν ικανά στελέχη.
HR Professional: Πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια οι Διευθύνσεις Ανθρώπινου Δυναμικού το Recruitment;
Αλέξανδρος Φουρλής: Πρώτα από όλα νομίζω ότι πρέπει να κάτσουμε όλοι τώρα, που η χειρότερη μπόρα πέρασε, και να κάνουμε ένα πλάνο για το μέλλον. Να σκεφτούμε ξανά τι ανθρώπους θα χρειαστούμε, τι ανθρώπους μπορούμε να βρούμε σήμερα στην Ελλάδα (και ίσως κάποιες λίγες εταιρείες να κοιτάξουν και τον επαναπατρισμό ταλέντων που έχουν φύγει έξω) και τι οφείλουμε να κάνουμε για να αναπτύξουμε αυτούς τους ανθρώπους. Ιδιαίτερα στην επιλογή προσωπικού πρέπει να αντιμετωπίσουμε δύο μεγάλες αλλαγές που η μια αφορά την κρίση και η άλλη όχι. Λόγω της κρίσης η σχέση εμπιστοσύνης εργοδότη-εργαζομένου έχει διαρραγεί. Οι εργαζόμενοι μετά την κρίση θα είναι πολύ πιο κινητικοί, ιδιαίτερα οι πιο ικανοί αν αισθάνονται είτε ευκαιρία είτε απειλή θα μετακινούνται πολύ πιο εύκολα. Επίσης, οι εργαζόμενοι θα είναι πιο κινητικοί και διεκδικητικοί και εντός της επιχείρησης που βρίσκονται.
Άσχετα με την κρίση η πρόσβαση στην πληροφορία μέσω Internet και η ανάπτυξη υπηρεσιών όπως το Linkedin, το Glassdoor και άλλων, μεταφέρει αρκετή δύναμη στα χέρια των υποψήφιων εργαζομένων που θα είναι πλέον πολύ επιλεκτικοί, ιδιαίτερα οι πιο ικανοί από αυτούς. Άρα οι εταιρείες που στοχεύουν στους καλύτερους ή έστω στους κατάλληλους θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα αυθεντικό employee value proposition και να το επικοινωνούν στους υποψήφιους εργαζομένους αξιοποιώντας όλα τα online κανάλια που διαθέτουν (εταιρικά sites- blogs, social media, job boards). Οι δύο πιο πρόσφατες έρευνες που κάναμε για την Καριέρα και τη Γενιά Υ και για τη συμπεριφορά των υποψηφίων εργαζομένων διεθνώς, δείχνουν ότι πλέον όσοι αναζητούν εργασία «ψάχνουν» πάρα πολύ πριν στείλουν το βιογραφικό τους σε έναν εργοδότη να μάθουν όσο περισσότερα μπορούν για αυτόν.
HR Professional: Ποιος είναι ο ρόλος του kariera.gr και του careerbuilder.com στις αλλαγές που έρχονται στην επιλογή προσωπικού;
Αλέξανδρος Φουρλής: Σαν Careerbuilder διεθνώς έχουμε αξιολογήσει τις αλλαγές που έρχονται στην επιλογή προσωπικού και έχουμε ξεκινήσει μια πορεία αλλαγής. Από μια εταιρεία που ως τώρα ήταν ιδιαίτερα γνωστή για τη συμμετοχή της στην προσέλκυση προσωπικού μέσω των online job boards της, όπως το kariera.gr θέλουμε να προχωρήσουμε και να προσφέρουμε πιο ολοκληρωμένες λύσεις που να συνδυάζουν online υπηρεσίες, λογισμικό για την επιλογή προσωπικού (recruitment software) και δεδομένα για την αγορά εργασίας (labor, salary, supply and demand data) που να γλιτώνουν στους recruiters χρόνο και να τους επιτρέπουν να παίρνουν πιο σωστές αποφάσεις.
Θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στους recruiters με ένα απλό περιβάλλον εργασίας (με μόνο ένα login όπως λέμε χαρακτηριστικά) να μπορούν να προσελκύσουν υποψηφίους εργαζομένους και να δημιουργήσουν talent pools χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα owned media (corporate career sites), earned media (social media and referral marketing) και paid media (job boards) σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Να μπορούν στο ίδιο περιβάλλον να διαχειριστούν ή και να αυτοματοποιήσουν τη διαδικασία προσλήψεων (αιτήσεις, αξιολόγηση, ιστορικό δεδομένων, συνεντεύξεις, επικοινωνία με υποψηφίους, συμβόλαια εργασίας κ.λπ.). Και το κυριότερο να μπορούν να τα κάνουν αυτά γρήγορα, με λιγότερο κόπο και να μπορούν αξιοποιώντας όλα τα δεδομένα που έχουν για να βελτιώνουν συνεχώς τη δουλειά τους.
Για αυτό το σκοπό το Careerbuilder διεθνώς κάνει ιδιαίτερα δυναμικές κινήσεις όπως εξαγορά εξειδικευμένων job boards (Oilandgasjobsearch.com, toplanguagejobs.com), εταιρειών recruitment software (Luceo Solutions, Broadbean) και εταιρειών που εστιάζουν σε big data για την αγορά εργασίας (EMSI). Παράλληλα και η γεωγραφική μας επέκταση συνεχίζεται και σήμερα μπορούμε να βοηθήσουμε τους έλληνες εργοδότες να βρουν προσωπικό σε περισσότερες από 30 χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα όπου το kariera.gr είναι η νο1 πηγή εύρεσης προσωπικού για τις ελληνικές επιχειρήσεις εδώ και πολλά χρόνια θέλουμε να είμαστε μπροστά και όχι πίσω από όλες αυτές τις αλλαγές και πιστεύουμε ότι το καταφέρνουμε. Πρόσφατα βραβευθήκαμε από το Careerbuilder.com ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη εταιρεία του ομίλου στην Ευρώπη.
HR Professional: Τι επιδιώκει το kariera.gr μέσα από τις πρωτοβουλίες και δράσεις του;
Αλέξανδρος Φουρλής: Θέλουμε να βοηθήσουμε την ελληνική αγορά εργασίας με κάθε τρόπο. Θέλουμε από τη μια να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους που αναζητούν εργασία με πρωτοβουλίες όπως η σειρά των workshops αναζήτησης εργασίας που κάνουμε μαζί με το ΣΔΑΔΕ και που αισίως έχει βοηθήσει πάνω από 1.000 ανέργους να μάθουν πως να αναζητούν εργασία. Και με πάρα πολλά παραδείγματα ανθρώπων που μας ευχαριστούν για τη βοήθεια αυτή από τη νέα τους δουλειά. Συμμετέχουμε επίσης και στην πρωτοβουλία Volunteer4Greece για τη στήριξη της εθελοντικής εργασίας που στα μάτια μας έχει 2 πολύ ευγενείς στόχους. Την υποστήριξη των καλύτερων ελληνικών ΜΚΟ με ανθρώπινο δυναμικό και την προώθηση της έννοιας τους εθελοντισμού, όχι μόνο γιατί έχει οφέλη για την κοινωνία αλλά και για τον εθελοντή τον ίδιο. Πάνω από 11.500 εθελοντές (σε μεγάλο βαθμό επισκέπτες του kariera.gr ) έχουν ήδη συνδεθεί με ΜΚΟ.
Και συνεχίζουμε να διανέμουμε δεκάδες χιλιάδες Οδηγούς Καριέρας κάθε χρόνο σε όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια και να οργανώνουμε τη μεγαλύτερη συνάντηση της αγοράς εργασίας, τις Ημέρες Καριέρας. Τέλος, θέλουμε η συζήτηση για την αγορά εργασίας να στηρίζεται σε σοβαρά στοιχεία, επιστημονική σκέψη και θέλουμε να παρέχουμε στους εργοδότες δεδομένα και κίνητρα για να γίνονται καλύτεροι στην επιλογή του προσωπικού τους. Για αυτό το σκοπό υποστηρίζουμε προσπάθειες όπως ο Δείκτης των Τάσεων της Αγοράς Εργασίας του ALBA, η έρευνα Καριέρα και Γενιά Υ που γίνεται από το ΟΠΑ και τα σχετικά βραβεία των πιο Επιθυμητών Εργοδοτών για Νέους Αποφοίτους που σκοπό έχουν να αναδείξουν τις εταιρείες που στηρίζουν τους νέους αποφοίτους στην αρχή της καριέρας τους.