Το cafe είναι ασφυκτικά γεμάτο και η ώρα είναι ήδη 20:32. Με δυσκολία εξασφαλίζουμε τη φιλοξενία ενός μικρού τραπεζιού. Έξω βρέχει. Οι φωνές, όμως, πνίγουν τον ήχο της πρώτης φθινοπωρινής βροχής. Η Μαρία, αγνοώντας τις λάμψεις που στιγμιαία τυφλώνουν τους πιστούς θαμώνες ανταποκρίνεται αγόγγυστα στις απαιτήσεις τους.
<‘Σελίδα 1: Ο ρόλος της σύγχρονης γυναίκας είναι ρόλος διαφορετικός και «πρωταγωνιστικός»’>
Η παρέα μου γι’ αυτό το βράδυ άκρως πολιτικοποιημένη και με άποψη επί παντός του επιστητού. Δε μας ξεφεύγει τίποτα. Η συζήτηση, μετά από επίμηκες κρεσέντο, φτάνει στο φορτίσιμο, όταν τολμώ να ξεστομίσω τα ονόματα Πελέκη, Ζαχαρέα. Χάος μετά. Θέσεις και αντιρρήσεις. Φιλοκυβερνητικές και μη απόψεις και ο φεμινισμός να ακούγεται πιο επίκαιρος από ποτέ. Μη ζούμε την αναβίωση της δράσης της Θεοδώρας της μεγάλης;.. Μεγάλη χάρη της! Μην είναι ώρα να ξεσκονίσουμε τα πρωτοσέλιδα του Μάη του ’68; Τότε που όλοι παρατηρούσαν πόσο τολμηρά ήταν τα μαγιό της εποχής..!
Ούτε ένα κέρασμα;
Η ώρα της λυπητερής δεν αργεί. Φαίνεται, το ποσό ήταν τόσο μεγάλο, που για να μην κλάψω, έπιασα ψιλή κουβέντα στην ευγενέστατη σερβιτόρα. Αφορμή η διένεξη που είχαμε οι γυναίκες του τραπεζιού με τον άντρα της παρέας για το ποιος θα βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη. Ήταν η πολλοστή φορά που το αντιμετώπιζα. Ένδειξη άκρατου φεμινισμού ή μικροαστικό κατάλοιπο; «Οι γυναίκες διεκδικούν, πλέον, ακόμη και όσα δε θα ’πρεπε», επισημαίνει η Μαρία, διακόπτοντας τις διαπραγματεύσεις μας. Σαράντα χρόνια μετά από τον ιστορικό Μάη της ντε Γκωλ-οκρατούμενης Γαλλίας, ακόμα διεκδικούν.
Η Μαρία είχε δει πολλές φορές το ίδιο έργο. Γυναίκες που αρνούνται το κέρασμα ενός άντρα. Γυναίκες χειραφετημένες, επιτυχημένες, αυτάρκεις. Γυναίκες που διόλου δεν παραπέμπουν στο μότο: «Πίσω από κάθε μεγάλο άντρα κρύβεται μία μεγάλη γυναίκα». Αυτές οι γυναίκες σιχαίνονται το παρασκήνιο. Διεκδικούν και κερδίζουν το ρόλο του πρωταγωνιστή.
Ρόλος πολυσχιδής και απαιτητικός. Μάνα, σύζυγος, ερωμένη, φίλη, αντικείμενο του πόθου, επιτυχημένη επαγγελματίας, επιχειρηματίας. Όλα σε σωστή αναλογία και χωρίς υπερβολές. Όλες διεκδικήτριες του όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου. Όλες στον αγώνα για ν’ αποδείξουν πως μπορούν. Στον αγώνα για ν’ αποποιηθούν την εικόνα της νοικοκυράς – δούλας και κυράς.
Ένας διαφορετικός «πρωταγωνιστικός» ρόλος
Το αποτέλεσμα κάθε άλλο παρά απογοητευτικό. Στις μέρες μας η γυναίκα επιχειρηματίας είναι η πρωταγωνίστρια. Η επιχειρηματικότητα ανέκαθεν αποτελούσε βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής εξέλιξης.
Άρρηκτα συνδεδεμένη με την καινοτομία, χαρίζει στους «τολμώντες γνώστες» την υψηλότερη θέση του βάθρου. Πολύτιμος βοηθός στο δρόμο για την κορυφή η ευελιξία. Μ’ άλλα λόγια, η ικανότητα της επιχείρησης αφ’ ενός να συμβαδίζει με τις οικονομικές εξελίξεις (νέες τεχνολογίες, σύγχρονες αρχές διοίκησης, ένταση του ανταγωνισμού) και, αφ’ ετέρου, να διαμορφώνει μία ιδιαίτερη φυσιογνωμία. Η επιχειρηματικότητα αποτελεί το βασικό παράγοντα ανάπτυξης. Η επιχειρηματικότητα είναι γένους θηλυκού.
Αν σκεφτεί κανείς πως η επιχειρηματική δραστηριότητα αποτελεί σήμερα τη μοναδική οδό για βιώσιμη, διατηρήσιμη, και ισόρροπη ανάπτυξη, εύκολα μπορεί να καταλάβει πως μόνο μια «γυναίκα» μπορεί να είναι ταυτόχρονα αγωνίστρια, ακμαία και ενσαρκώτρια πολλών ρόλων.
Η γυναίκα σήμερα έχει ενισχύσει το ρόλο της στο κοινωνικό σύνολο. Είναι αυτοδύναμη, βγαίνει από την απομόνωση, συνδυάζει περισσότερο αποτελεσματικά την οικογένεια με την καριέρα. Ταυτόχρονα, ενισχύει σε σημαντικό βαθμό την παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας.
Οι προσπάθειες της γυναίκας να δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά εντάθηκαν στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970. Όταν ο διεθνής μέσος όρος του μεριδίου των γυναικών στο σύνολο των επιχειρηματιών κυμαινόταν στο 26%, στην Ελλάδα ανέρχονταν σε περίπου 33%. Την αμέσως επόμενη δεκαετία το ποσοστό αυτό μειώθηκε σημαντικά στο 18%, ενώ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 ακολούθησε και πάλι αυξητική τάση, φτάνοντας περίπου στο 23%.
Παρά την άνοδο της γυναικείας επιχειρηματικής δραστηριοποίησης, η θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας απέχει πολύ από το να θεωρηθεί ισότιμη με την αντίστοιχη των ανδρών. Η συμμετοχή των γυναικών στην απασχόληση τόσο σε διεθνές, όσο και σε εθνικό επίπεδο, είναι περιορισμένη σε σχέση με τους άνδρες, 64,5% και 77% του εργατικού δυναμικού αντίστοιχα.
Τα στοιχεία απασχόλησης που δημοσίευσε ο ΟΟΣΑ για το 2007 δείχνουν άνοδο στα ποσοστά ανεργίας στις περισσότερες χώρες κι επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η σύγχρονη ανεργία είναι κατά κύριο λόγο «γένους θηλυκού».
<‘here’>
<‘Σελίδα 2: Επιχειρείν γένος θηλυκού και πώς οι γυναίκες διεκδικούν την δύναμη που τους αξίζει’>
Επιχειρείν γένος θηλυκού
Η συνεισφορά των γυναικών επιχειρηματιών στην οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση ακολουθεί διαχρονικά αυξητική τάση. Ωστόσο, οι γυναίκες εξακολουθούν να υστερούν σημαντικά σε σχέση με τους άντρες σε ό,τι αφορά την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, τη συμμετοχή τους σε ανώτερες διοικητικές θέσεις, αλλά και τη μισθολογική αντιμετώπιση. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι βασικότερες αιτίες αυτής της υστέρησης εντοπίζονται σε μια σειρά παραγόντων:
1. Με κομμένα τα φτερά – Έλλειψη αυτοπεποίθησης των γυναικών να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση. Οι περισσότερες γυναίκες που αποφασίζουν να προχωρήσουν στην ίδρυση μίας επιχείρησης είναι μεταξύ 36 και 45 ετών. Κάπου εκεί στα τριάντα και κάτι όλες ζητάμε μια ανανέωση. Άλλες περιορίζονται στην αποποίηση των τακουνιών!
2. Σύνδρομο «Μαίρη Παναγιωταρά» – Ανισορροπίες στο συνδυασμό επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, με κύριο ανασταλτικό παράγοντα τις ανεπάρκειες που παρουσιάζονται στην παροχή υπηρεσιών φύλαξης των παιδιών. Γιατί το μητρικό φίλτρο δεν ενεργοποιείται όταν αποκαλείς «παιδί μου» την επιχείρηση. Χρειάζεται νανουρίσματα και κλάματα τα ξημερώματα για να δράσει.
3. Χωρίς μαγιά, ψωμί δε βγαίνει. – Αδυναμίες στην εξεύρεση κεφαλαίου για τη χρηματοδότηση της επένδυσης. Αν σ’ αυτήν την παράμετρο προστεθεί και η διαπίστωση ότι οι γυναίκες αποφεύγουν τις μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις, γίνεται εύκολα αντιληπτός ο λόγος για τον οποίο οι γυναίκες δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά κυρίως σε μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις. Ωστόσο, οι γυναίκες εμφανίζονται περισσότερο πρόθυμες από τους άνδρες να αναλάβουν επιχειρηματικούς κινδύνους, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να προωθήσουν ένα νέο προϊόν ή να εισάγουν κάποια καινοτομία.
4. «Κρυφό σχολειό» θηλέων – Δυσκολίες επιμόρφωσης και τεχνικής στήριξης. Το στοιχείο αυτό αφορά τη μη επαρκή εξοικείωση των γυναικών στις νέες μεθόδους διοίκησης και παραγωγής. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι διαχρονικά το επίπεδο μόρφωσης και κατάρτισης των γυναικών επιχειρηματιών αυξάνεται.
5. Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος – Ελλιπής πρόσβαση στην πληροφόρηση. Αυτό συνδέεται με την ελλιπή δικτύωση των γυναικών σε ομάδες-συνδέσμους μέσω των οποίων θα έχουν καλύτερη, αμεσότερη και κυρίως, ταχύτερη ενημέρωση σε ό,τι αφορά προγράμματα, επιδοτήσεις και νέες μεθόδους διοίκησης και οργάνωσης της επιχείρησης, που στοχεύουν στην ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας.
Δώστε στις γυναίκες τη δύναμη που αξίζουν
Τα τελευταία χρόνια, η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας αποτελεί βασικό συστατικό του πολιτικού σχεδιασμού. Όχι τυχαία, αφού οι γυναίκες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του εργατικού δυναμικού. Ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών, ο ρόλος των γυναικών εργαζομένων είναι ιδιαίτερα σημαντικός.
Υπάρχουν σήμερα εργασιακές δραστηριότητες που θεωρούνται γυναικείο «προνόμιο», όπως για παράδειγμα η εκπαίδευση και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Αξιοσημείωτο είναι πως οι γυναίκες ολοένα και περισσότερο δραστηριοποιούνται σε επιχειρηματικές αναζητήσεις. Η εξέλιξη αυτή δεν μπορεί παρά να κριθεί εξεχόντως θετική, τόσο για την οικονομική ανάπτυξη, όσο και για την εξεύρεση της χρυσής τομής μεταξύ επαγγελματικής και κοινωνικής ζωής.
«Χρυσή τομή»: Ματαιότητα ή φιλόδοξη προοπτική; Οι γυναίκες ξέρουν. Είναι αυτές που ξέρουν καλύτερα να ξυπνούν το αρσενικό στις θηλυκές τους ανασφάλειες. Τον ακρίτα όταν όλα τα κάστρα τους απειλούνται.
Οψόμεθα…
