Πριν από πολλά χρόνια, σε μια μακρινή χώρα ζούσαν 4 μικρά πλασματάκια που εξασφάλιζαν το ΤΥΡΙ τους από τον «ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟ Τ» όπου πήγαιναν καθημερινά και έτρωγαν ΤΥΡΙ με τη ψυχή τους. Δεν ήξεραν, ΟΥΤΕ από πού ερχόταν το ΤΥΡΙ, ΟΥΤΕ ποιος το έφερνε. Απλώς τα 4 πλάσματα έπαιρναν ως δεδομένο ότι θα υπήρχε ΤΥΡΙ για πάντα. Όμως ξαφνικά ΤΟ ΤΥΡΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ!!! (ιστορία από το διάσημο βιβλίο του Spencer Johnson, «Who Moved My Cheese?»).

Ο ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟΣ των νεοελλήνων…
Πολλοί σήμερα βρίσκονται στην αντίστοιχη θέση, με το Ελληνικό Δημόσιο στη θέση του «ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟΥ». BC= Before Castellorizo όλοι μας γνωρίζαμε για «το βόλεμα στο δημόσιο» και τις εξαρτήσεις των νεοελλήνων από το Δημόσιο νομίζοντας ότι ο «Ελληνικός ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟΣ» θα μπορούσε θεωρητικά να «θρέψει με ΤΥΡΙ» όλους τους Έλληνες για ΠΑΝΤΑ: Μόνιμους, συμβασιούχους, ωρομίσθιους, με μπλοκάκι, με Stage, με μετάταξη, με απόσπαση, εργολάβους, κ.λπ.! Και βέβαια όλα αυτά κυρίως με δανεικά χρήματα (και αγύριστα όπως φαίνεται…).

Κάπως έτσι μεγάλωσε το Δημόσιο χωρίς κανείς να γνωρίζει: ούτε πόσους έτρεφε, ούτε πόσους χρειαζόταν να τρέφει. Και έπρεπε να δίνει καθημερινό ΤΥΡΙ στους ανθρώπους του δημοσίου: μισθούς, επιδόματα, άδειες, επιτροπές, εκτός έδρας, έγκαιρης προσέλευσης, υπηρεσιακά αυτοκίνητα, νοσοκομειακή περίθαλψη, κατασκηνώσεις, εξοχές, παροχές, εφάπαξ, συντάξεις. Τυρί με τη σέσουλα σε πολλές ποικιλίες!!!

Αλλά δυστυχώς, περνώντας τα χρόνια, «Ο Ελληνικός ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟΣ», εκτός από τους μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους που έτρεφε, έπρεπε να δίνει ΤΥΡΙ και στους συνταξιούχους του δημοσίου. Συνταξιούχοι που, όσο μεγάλωνε το Δημόσιο, τόσο περισσότεροι γίνονταν! Αυτοί οι συνταξιούχοι, πολλές φορές άρχιζαν να τρώνε το ΤΥΡΙ της σύνταξης από την ηλικία των 40 ετών με αδιανόητες ευεργετικές διατάξεις των εκάστοτε αφελών κυβερνήσεών μας.

Μαζί με το Τυρί, χάσαμε και τα projects…
AC (After Castellorizo) καταλάβαμε ότι δεν ήταν μόνο οι μισθοί, οι συντάξεις και οι παροχές του Δημοσίου που θα κοπούν. Ένας από τους πρώτους χαμένους της κατάρρευσης της Ελληνικής οικονομίας ήταν και το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που πήγε στον καιάδα με τάση να πιάσει τον απόλυτο πάτο. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι τα έργα (projects) του Ελληνικού Τυροσταθμού (Δημόσιο) μας τελείωσαν («πάπαλα…»). Εταιρείες και φορείς που ζούσαν στην κυριολεξία από το Ελληνικό Τυστοσταθμό είδαν τους τζίρους τους να υπο-πολλαπλασιάζονται με τάση το μηδέν… Έτσι project managers και εταιρείες άρχισαν να ψάχνουν αλλού το τυρί τους!

Project management στην Ελλάδα
Έρευνα για το πόσοι project managers υπάρχουν στην Ελλάδα δεν υπάρχει. Όμως μπορούμε να κάνουμε αναγωγές με βάση την παγκόσμια εμπειρία. Σήμερα εκτιμάται ότι παγκοσμίως περίπου 30.000.000 άτομα εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με το project management. Άρα ο μέσος παγκόσμιος όρος είναι ένα project team member ανά 200 κατοίκους. Εάν χρησιμοποιήσουμε αυτή την αναλογία, μπορούμε να υπολογίσουμε ότι πρέπει να υπάρχουν περίπου 60.000 άτομα που εμπλέκονται με projects στην Ελλάδα.

Το πρόβλημα όμως που υπάρχει στην Ελλάδα δεν είναι ποσοτικό ως προς το θέμα του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού. Προσωπικό υπάρχει και κάνουμε και εξαγωγές. Το βασικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι η πλειονότητα των εταιρειών δεν έχει υιοθετήσει τις βασικές αρχές του project management και άρα δεν υπάρχει εταιρική κουλτούρα για διοίκηση έργων. Επομένως το project management δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και αντιμετωπίζεται συνήθως στην Ελλάδα ως κέντρο κόστους και όχι ως κέντρο οφέλους. Βέβαια τώρα με την κρίση, πολλοί αναζητούν το Τυρί τους εκτός Ελλάδας. Σε αρκετές χώρες τα πράγματα είναι διαφορετικά σε θέματα Project Management. Εκεί δεν απαιτείται να δηλώσεις ότι κάνεις Διοίκηση Έργων. Πρέπει και να το αποδείξεις κιόλας. «Smart, Prove It!!!». Είτε σε ατομικό επίπεδο, είτε σε εταιρικό επίπεδο.

Ποια είναι η μεγάλη εικόνα των έργων;
Για να μπορέσουν να σταθούν τα άτομα και οι επιχειρήσεις στο διεθνές ανταγωνιστικό πεδίο υλοποίησης έργων, θα πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλά την πυραμίδα του Portfolio, Program and Project Management (PPPM), το ιεραρχικό μοντέλο που χρησιμοποιείται παγκοσμίως για την υλοποίηση των έργων (DO THE RIGHT PROJECTS). Στο επίπεδο του Portfolio Management (Διοίκησης Χαρτοφυλακίου) επιλέγονται εκείνα τα Programs/Projects που ευθυγραμμίζονται με το enterprise strategy της εταιρείας. Για τις περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις η θέση του Portfolio Project Manager συμπίπτει τον CEO. Το Portfolio Management «γεννάει» Programs ή Projects. To Program Management (διοίκηση ομάδας συσχετιζόμενων Projects) και το Project Management είναι καθημερινότητα για όλους μας (DO PROJECTS RIGHT). Επίσης, όπως υποστηρίζει και η Gartner, το Portfolio Management αποτελεί μέσο για την ευθυγράμμιση των έργων με το business -κάτι που αποτελεί και κυρίαρχη επιδίωξη των περισσότερων εταιρειών. 

Υπάρχουν προαπαιτούμενα για την εισαγωγή του PPPM σε μια εταιρεία;
«Η διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας είναι η διαφορά του κάνω κάτι καλά από το κάνω κάτι τέλεια». Για τις επιτυχημένες εταιρείες το PPPM εφαρμόζεται συνειδητά στις λειτουργίες τους. Στην περίπτωση που η εταιρεία υλοποιεί έργα (internal ή external), θα πρέπει να εξετάσει πιο σοβαρά το PPPM. Τι μέρος των εσόδων αντιπροσωπεύουν τα Projects; Υπάρχει τυπική διαδικασία επιλογής των Programs/Projects; Υπάρχουν Project Managers στην εταιρεία; Τι υποδομή και τι career path έχουν οι Project Managers; Σε κάθε περίπτωση η Διοίκηση της εταιρείας θα πρέπει να προβληματισθεί για το πώς θα αντιμετωπίσει το PPPM.Πολλές εταιρείες πλέον ξεφεύγουν ακόμη από τη στερεότυπη δομή και τρόπους management. Αρχίζει πια να εφαρμόζεται το «Management by Projects» (παράφραση του όρου Management by Objectives–MBO, Peter Drucker, 1954, The Practice of Management).

Πάρα πολλές εταιρείες, μεταφέρουν στην πράξη το MBO υλοποιώντας το «Project Based Organization».Συνήθως η εισαγωγή του PPPM σε εταιρείες χαμηλής ωριμότητας γίνεται με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες κάποιου από την εταιρεία που επιμένει για την μη ανακάλυψη του τροχού! Που επιμένει για process standardization και επιλογή μεθοδολογίας PM. Βέβαια κάθε αρχή και δύσκολη. Η εκπαίδευση μιας πιλοτικής ομάδας είναι συνήθως το 1ο βήμα για την εισαγωγή του PM σε κάθε εταιρεία. Σε αυτό το σημείο εταιρείες σύμβουλοι σε project management, όπως η 12PM CONSULTING, μπορούν να λειτουργήσουν συμβουλευτικά προς τους οργανισμούς για την εισαγωγή του PPPM σε εταιρικό επίπεδο και τη βελτίωση της ωριμότητας των ανθρώπων και των εταιρειών σε Project Management.

Τι μέλλει εστί γενέσθαι;
Κάπως έτσι καταλάβαμε ότι το ΤΥΡΙ του Δημοσίου, καθώς τελείωνε επηρέαζε όλη την οικονομία και τα projects. Προερχόταν κυρίως από δύο πηγές: Φαίνεται λοιπόν ότι το μοντέλο ανάπτυξης που βασιζόταν σε κατανάλωση, σε μη παραγωγικές επενδύσεις, σε «βόλεμα» στο Δημόσιο και σε δανεικά, ΤΕΛΕΙΩΣΕ ΟΡΙΣΤΙΚΑ (THE GAME IS OVER!!!).

Τώρα πρέπει να σηκώσουμε τα μανίκια μας, να δουλέψουμε, να ιδρώσουμε και να κυρίως ματώσουμε. Να εστιάσουμε σε αυτά που παράγουμε καλά και να τα κάνουμε καλύτερα. Να αφήσουμε αυτά τα οποία ΔΕΝ παράγουμε καλά για άλλους που τα παράγουν καλύτερα από εμάς. Να αναζητήσουμε στο εξωτερικό νέες αγορές και νέα projects. Να βελτιωθούμε ως άτομα με επαγγελματικές πιστοποιήσεις σε θέματα Project Management. Να αυξήσουμε σαν εταιρείες το maturity σε PPPM γιατί ένα είναι σίγουρο: «δεν δουλεύει παντού ο μπάρμπας στην Κορώνη…». Πάντοτε οι κρίσεις δίδουν ελπίδες για βελτίωση. Όμως ένα είναι βέβαιο:
«Το ΤΥΡΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ. Ή αλλάζουμε, Ή βουλιάζουμε!!!»Για όσους κατάλαβαν, δεν απαιτείται εξήγηση!Για όσους ΔΕΝ κατάλαβαν,
ΔΕΝ υπάρχει εξήγηση!!!

Πληροφορίες:
12 PM Consulting Θεοφάνης Γιώτης, MSc, Ph.D C, PMP®, MCT
E: [email protected]