Οι μεταβολές στο δημογραφικό, τη διαχείριση των δημοσιονομικών αλλά και την εργασία είναι γεγονός ότι κατευθύνουν αναπότρεπτα το συνταξιοδοτικό από την αναδιανομή στην κεφαλαιοποίηση.

Με δεδομένα την αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης, την εξομοίωση των επικουρικών ταμείων με την κοινωνική ασφάλιση, αλλά και τις εξαγγελλόμενες περικοπές γίνεται πιο επιτακτική η ανάγκη ενός συμπληρωματικού ρόλου της ιδιωτικής ασφάλισης από το δεύτερο και τρίτο πυλώνα του ασφαλιστικού.

Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.) αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και, συνεπώς, έχουν νομική, διοικητική, οικονομική και λειτουργική αυτονομία και αυτοτέλεια έναντι της επιχείρησης ή του Κλάδου ή των Κλάδων στο χώρο των οποίων λειτουργούν.

Ιδρύονται προαιρετικά ανά επιχείρηση ή κλάδο ή κλάδους εργαζομένων, με πρωτοβουλία των εργαζομένων ή των εργοδοτών ή με συμφωνία των εργοδοτών και των εργαζομένων και έχουν ως σκοπό την παροχή στους ασφαλισμένους και δικαιούχους των παροχών επαγγελματικής ασφαλιστικής προστασίας, πέραν της παρεχόμενης από την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση.

Ο απολογισμός της πρώτης πλήρους επταετούς λειτουργίας του θεσμού – με την ίδρυση εννέα ταμείων με σύνολο ασφαλισμένων 51.272 περίπου που αντιστοιχεί στο 1% – δεν είναι ενθαρρυντικός, με βάση τα αριθμητικά στοιχεία των ασφαλισμένων και όχι τον αριθμό των ταμείων που έχουν ιδρυθεί.

Αρκετές απόψεις και αιτιάσεις προβάλλονται για τους λόγους που εμποδίζουν την ανάπτυξη του θεσμού, οι οποίες εστιάζονται στο ότι το νομικό πλαίσιο του θεσμού δεν είναι επαρκές και απαιτούνται τροποποιήσεις και προσθήκες, όπως:
α. το ότι ο αριθμός των 100 ασφαλισμένων που προβλέπεται πρέπει να μειωθεί στα 5 άτομα,
β. ότι η νομική προσωπικότητα που προβλέπει ο Ν. 3029/02 αποτελεί αγκύλωση και τροχοπέδη για την ανάπτυξή τους, ενώ η δυνατότητα να λειτουργήσουν τα ΤΕΑ ως λογαριασμοί ή pension funds θα έδινε δυναμική ώθηση στο θεσμό,
γ. το ότι δεν έχει ακόμη νομοθετηθεί το φορολογικό πλαίσιο αντιμετώπισης των ΤΕΑ και οι εγκύκλιες διαταγές και τα δημόσια έγγραφα των αρμοδίων υπηρεσιακών οργάνων του Υπουργείου Οικονομικών και η σημερινή ακολουθητέα τακτική δεν παρέχουν ασφάλεια δικαίου και δεν αποτελούν κίνητρο να αναπτυχθούν τα ΤΕΑ και
δ. η μη δραστηριοποίηση των Ασφαλιστικών Εταιρειών στο χώρο της επαγγελματικής ασφάλισης. Η ενεργοποίηση των ασφαλιστικών εταιρειών όχι μόνο για τη διαχείριση των ΤΕΑ, αλλά και για τη θέσπιση αντίστοιχων προγραμμάτων με τα ΤΕΑ είναι μια πρόταση που δεν εισάγεται και τίθεται επί τάπητος για πρώτη φορά. Aσφαλιστική εταιρεία μάλιστα που δραστηριοποιήθηκε στο χώρο αυτό παρατήρησε σημαντικά αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων της με προσωπικές εισφορές, κάτι που δείχνει ότι το προσωπικό του ομίλου επέλεξε να αποταμιεύσει για τη συνταξιοδότηση ποσά που θα κατέβαλε σήμερα σε φόρους.

Η αύξηση των εισφορών οδηγεί ασφαλώς στην ενδυνάμωση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος των εργαζομένων και στην αποτελεσματικότερη προστασία του βιοτικού επιπέδου τους, στα πλαίσια και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

Παράλληλα, η ενεργός συμμετοχή των εργαζομένων στις διαδικασίες ίδρυσης του Ταμείου ισχυροποιεί τους δεσμούς τους με την εταιρεία και ενδυναμώνει το αίσθημα ασφάλειάς τους, γεγονός που συντελεί αναμφίβολα στη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων και στη διατήρηση εργασιακής ειρήνης, αλλά και στην αύξηση της παραγωγικότητας.

Γίνεται απόλυτα κατανοητό ότι η Πολιτεία τίθεται ενώπιον της προοπτικής της αναγνώρισης των ασφαλιστικών εταιριών ως ισότιμων φορέων επαγγελματικής ασφάλισης, με βάση και τις ρυθμίσεις της κοινοτικής οδηγίας, με σκοπό να επιτευχθούν τα ακόλουθα:
α. ανάπτυξη των επαγγελματικών ταμείων και εκτόνωση του ασφαλιστικού προβλήματος,
β. ταχύτητα των διαδικασιών,
γ. χαμηλό κόστος και αποφυγή κεφαλαίων ίδρυσης και
δ. ανάπτυξη ασφαλιστικής αγοράς (επενδύσεις και θέσεις εργασίας).

H αναγκαιότητα δημιουργίας Ανοιχτών Ταμείων με συμμετοχή των ασφαλιστικών εταιρειών πάντως είναι πιο επίκαιρη από ποτέ και, μάλιστα, τίθεται το ερώτημα αν υφίσταται ενδεχόμενο να μειωθεί η εισφορά στην κοινωνική ασφάλιση και να μεταφερθεί στην επαγγελματική ασφάλιση.

Προαπαιτούμενο είναι η πλήρης αναγνώριση των ασφαλιστικών εταιρειών που ασκούν δραστηριότητα στις ομαδικές συνταξιοδοτικές ασφαλίσεις ως ισότιμων φορέων ασφάλισης, στο πλαίσιο των κανόνων που διέπουν και τα Τ.Ε.Α.

Για περισσότερες πληροφορίες επί ζητημάτων σχετικών με εργασιακές σχέσεις επικοινωνήστε: E: [email protected], T: 210-6431387, F: 210-6460313.