Ευρεία γκάμα ζητημάτων σχετικά με τη Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων στην Ελλάδα και διεθνώς καλύφθηκε στο «4ο Διεθνές Συνέδριο Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού στην Ευρώπη: Τάσεις και Προκλήσεις», που οργανώθηκε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Τις εργασίες της ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στις 30 Μαΐου στο ξενοδοχείο Park παρακολούθησαν εκπρόσωποι τόσο της ακαδημαϊκής όσο και της επιχειρηματικής κοινότητας.

Ένα βήμα μπροστά με σύμμαχο την έρευνα
«Χρησιμοποιείστε την επιστήμη και την έρευνα στην καθημερινή σας επαγγελματική πρακτική» υπογράμμισε η καθηγήτρια στο Carnegie Mellon University, Denise Μ. Rousseau. Η υπέρμαχος της θεωρίας του Evidence Based Management επισήμανε την αξία της επιστημονικής γνώσης στη Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων. Υπάρχει διαθεσιμότητα πληθώρας ερευνητικών έργων, τα οποία χρησιμοποιούνται σε περιορισμένη βάση. Οι επιχειρήσεις βασίζονται περισσότερο στην εμπειρία και τα δόγματα που είναι κοινώς παραδεκτά. Έτσι, ακόμα και μέσα στον ίδιο οργανισμό εφαρμόζονται διαφορετικές πρακτικές, πράγμα διόλου επιστημονικό.

Επιπλέον, σύμφωνα με την κεντρική ομιλήτρια του συνεδρίου τα best practices που χρησιμοποιούνται κατά κόρον δεν είναι αποτελεσματικά, καθώς η αντιγραφή λύσεων δεν είναι πάντα αποδοτική σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Το να βασιζόμαστε, όμως, στα δεδομένα όπως προτείνει η D. Rousseau δε σημαίνει να ακολουθούμε έτοιμες «συνταγές διοίκησης». Άλλωστε, το επάγγελμα του HR δεν είναι ιατρική χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι επιστήμη. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, η κριτική ικανότητα του κάθε επαγγελματία, σε συνδυασμό με τα ερευνητικά δεδομένα, θα αποτελέσουν τα όπλα του υπεύθυνου προσωπικού στη μάχη για το αύριο.

Μια φόρμουλα κινητοποίησης
«Μην κινητοποιείτε τους εργαζόμενους, αλλά χρησιμοποιείστε την κινητοποίησή τους» ήταν το επιμύθιο της ομιλίας του Wolfgang Mayhofer, Καθηγητή στο Vienna University of Economics and Business. O W. Mayhofer υποστήριξε με παραδείγματα από τον αθλητισμό ότι η φόρμουλα κινητοποίησης είναι η εξής: επιστημονική γνώση σε συνδυασμό με την τέχνη και αποφυγή των δογμάτων.

Προς ανώδυνες αλλαγές;
Οι στάσεις ως προς την οργανωσιακή αλλαγή έχουν τρεις διαστάσεις: τη γνωστική, τη συναισθηματική και τη συμπεριφορική. Για αυτό ακριβώς, σύμφωνα με τη Μαρία Βακόλα, Αναπλ. Καθηγήτρια στο ΟΠΑ, οι αντιδράσεις στις μεταβολές είναι πολύπλοκες. Πέρα, λοιπόν, από την αυτοεκτίμηση των εργαζομένων, εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία της αλλαγής είναι η εμπιστοσύνη στη διοίκηση και η διευκόλυνση της επικοινωνίας.

Ψυχολογική Παρενόχληση στο χώρο εργασίας
Τα αποτελέσματα της πρώτης ελληνικής έρευνας για την ψυχολογική παρενόχληση στο χώρο εργασίας, η οποία διεξήχθη μέσα στο 2007, παρουσίασαν η Ελένη Αποσπόρη, Λέκτορας και η Ελεάννα Γαλανάκη, Ειδική Επιστήμων στο ΟΠΑ. Ένα από τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας ήταν ότι η κουλτούρα του οργανισμού επηρεάζει ιδιαίτερα την εμφάνιση του φαινομένου. Πράγματι, οι επιχειρήσεις με ανθρωποκεντρική κουλτούρα και ανοιχτή επικοινωνία αντιμετωπίζουν σε πολύ μικρότερο βαθμό το συγκεκριμένο πρόβλημα.

Τάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα
Τη διαφορετικότητα της κάθε χώρας στην αποτελεσματικότητα των πρακτικών Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού επισήμανε ο Chris Brewster. Ο θεμελιωτής του δικτύου Cranet, που δραστηριοποιείται σε 50 χώρες ξεκαθάρισε ότι οι περισσότερες έρευνες για τις τάσεις του HR προέρχονται από τις ΗΠΑ και δίνουν στρεβλή εντύπωση για τις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη. Σε γενικές γραμμές, οι αλλαγές συμβαίνουν πολύ πιο αργά απ’ ό,τι νομίζουμε. Μερικές από τις τάσεις που έχει εντοπίσει η έρευνα Cranet είναι η αύξηση της στρατηγικής επιρροής του HR, ο μεγαλύτερος βαθμός επαγγελματισμού και η εξάπλωση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.

Η Νάνσυ Παπαλεξανδρή, Καθηγήτρια στο ΟΠΑ και Πρόεδρος του Συνεδρίου, παρουσίασε, με τη σειρά της, την ελληνική διάσταση της έρευνας. Με το πέρασμα των χρόνων παρατηρείται αύξηση των εξωτερικών αναθέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης. Την ίδια στιγμή, οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης παραμένουν περιορισμένες στη χώρα μας. Πάντως, σημαντική βελτίωση διαφαίνεται στις μεθόδους ανάπτυξης σταδιοδρομίας. Το απαισιόδοξο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η Ελλάδα συγκρινόμενη με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες τείνει να βρίσκεται πιο κοντά στους μέσους όρους των πρώην σοσιαλιστικών κρατών και όχι των αναπτυγμένων βιομηχανικών χωρών.

Η άλλη όψη του νομίσματος
Την οπτική των μάνατζερ γραμμής σχετικά με το τμήμα HR φώτισαν η Ειρήνη Νικάνδρου και Λήδα Παναγιωτοπούλου, Λέκτορες στο ΟΠΑ. Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2007, σε 86 line manager οι τελευταίοι βλέπουν το τμήμα Προσωπικού σαν ένα διεκπεραιωτικό – γραφειοκρατικό κομμάτι της επιχείρησης. Συνολικά, η ικανοποιήσή από τα στελέχη HR είναι μέτρια. Οι μάνατζερ γραμμής θεωρούν σημαντικότερες δραστηριότητες του τμήματος Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων τη δημιουργία καλού κλίματος, την εκπαίδευση τη στρατολόγηση και τη διευθέτηση νομικών ζητημάτων.

Ηγεσία και Συναισθήματα
Το ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει το HR προκειμένου να αναπτυχθούν ηγετικές και συναισθηματικές ικανότητες στους οργανισμούς ανέλυσαν η Δήμητρα Ιορδάνογλου, Ειδική Επιστήμων του Παντείου Πανεπιστημίου και Αφροδίτη Δαλακούρα, Διδάκτωρ στο ΟΠΑ.

Όσον αφορά στην ανάπτυξη συναισθημάτων, το HR θα πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία μέσα από το ίδιο το τμήμα, καλλιεργώντας την αισιοδοξία μέσα από εμπειρίες υπεροχής, την ανατροφοδότηση και τη σωστή στοχοθεσία.

Το πλαίσιο μέσα στο οποίο μια εταιρεία μπορεί να αναπτύξει τις ηγετικές ικανότητες των στελεχών της ανέλυσε η Α. Δαλακούρα. Οι ηγετικές ικανότητες, σήμερα, θα πρέπει να μην είναι κτήμα μιας μειοψηφίας της εταιρείας, αλλά να διαχέεται σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού. Για να γίνει αυτό δεν αρκούν μόνο τα σεμινάρια ηγεσίας, αλλά η συμμετοχή του τμήματος HR, των μάνατζερ γραμμής και του Γενικού Διευθυντή.

Το HR σήμερα
Την ευκαιρία να συζητήσουν με καταξιωμένα στελέχη του χώρου της Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων όπως: ο Πέτρος Γιαννουλόπουλος Σύμβουλος στη Singular Logic και Πρόεδρος του Ινστιτούτου Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΙΜΑΔ), η Μάρθα Μυλωνά Πρόεδρος του ΣΣΔΠ και η Χριστίνα Κεφαλά από την εταιρεία Tasty είχαν όσοι παρευρέθηκαν στο στρογγυλό τραπέζι που έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου. Τα θέματα, τα οποία θίχτηκαν στο roundtable, ήταν ποικίλα: από τα προβλήματα της γενιάς των 700 ευρώ μέχρι το στρατηγικό ρόλο του HR και τα χαμηλά επίπεδα δέσμευσης των εργαζομένων σήμερα.