Μετά από μελέτη των Μακιαβέλλι, Τσε Γκεβάρα, Κλαούσεβιτς, Σουν-Τζου και άλλων μεγάλων στρατηγιστών, το να πέφτει στα χέρια σου ένα σύγγραμμα περί πολέμου γραμμένο από ένα δημοσιογράφο μόνιμο κάτοικο του Λος Άντζελες, είναι περίπου το ίδιο σε αίσθηση με το να έχεις δειπνήσει στο Noma (εστιατόριο της Κοπεγχάγης, επί σειρά ετών βραβευμένο ως το καλύτερο στον κόσμο) και για επιδόρπιο να σου φέρνουν... snow-cones (τριμμένος πάγος με περιχυμένο σιρόπι διαφόρων γεύσεων).
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο συγγραφέας έχει κάνει ακόμα δύο, χαρακτηριστικά σε pop-gender, ατοπήματα: Χρησιμοποιεί αριθμό στην επικεφαλίδα (κάτι για το οποίο μόνο το 7 Habits of Highly Effective People του Stephen Covey μπορεί να συγχωρεθεί όσον αφορά σε τίτλους Business Psychology) και με αλαζονεία, χωρίς να έχει την παραμικρή άμεση εμπειρία σε θέματα μάχης ή πολέμου, κατονομάζει τις 33 στρατηγικές που παραθέτει (δανείζεται είναι ο ακριβής όρος) ως «ακριβής» (concise). Συνήθως αυτοί θα ήταν αρκετοί λόγοι για να με κάνουν να επιστρέψω ένα βιβλίο στο ράφι του, κάτι όμως το ιδιαίτερα βολικό, μικρό σχήμα (pocket size) και λίγο το ενδιαφέρον που μου κίνησε το ξεφύλλισμα του, τελικά το αγόρασα. Και δεν το μετάνιωσα ούτε λεπτό.
Καταρχάς η επιλογή, παρουσίαση και οργάνωση υλικού είναι εξαιρετικά χρήσιμη ως σημείο αναφοράς. Το βιβλιαράκι περιέχει μερικές από τις καλύτερες τοποθετήσεις φιλοσόφων, στρατιωτικών και συγγραφέων που έχω διαβάσει ποτέ, εκτυπωμένες με κόκκινο στο πλάι της κάθε σελίδας. Αυτό σημαίνει πως οπουδήποτε και αν ανοίξεις το βιβλίο τυχαία, θα έχεις στη διάθεσή σου αποστάγματα σοφίας από Νίτσε, Σαλβαντόρ Νταλί, Αίσωπο, Ναπολέων και πολλούς άλλους. Το δεύτερο είναι η απλότητα της προσέγγισης. Ιδιαίτερα για όσους από εμάς έχουν αναλωθεί σε περίπλοκα, ακαδημαϊκά συγγράμματα, το να μπορείς να διαβάσεις μία σελίδα μία φορά και να μπορείς να την καταλάβεις ξεκάθαρα, είναι μία ευπρόσδεκτη πολυτέλεια. Ακόμα και αν πολλά από αυτά που διαβάζεις είναι σχετικά αυτονόητα.
Τέλος, υπάρχουν αποφθέγματα στο κείμενο που δείχνουν πως ο συγγραφέας έχει τη δυνατότητα να αντιληφθεί και πιο περίπλοκες έννοιες, απλά έχει επιλέξει να μην το κάνει. Θέματα όπως η επιφυλακτικότητα που χρειάζεται απέναντι σε άτομα που στηρίζουν πως δεν ενδιαφέρονται να κερδίσουν, η αναπλήρωση των κενών μας μέσω συνεργασίας με άλλους, το ανασφαλές υπόβαθρο ματαιόδοξων ατόμων κ.λπ. παρέχουν επαρκή ερεθίσματα για τον αναγνώστη.
Το The Concise 33 Strategies of War είναι ένα βιβλίο που σχεδόν υπεραπλουστεύει πράγματα τα οποία πολλοί από εμάς έχουμε μοχθήσει να κατακτήσουμε μέσω σκληρής μελέτης. Είναι κάπως προκλητικά εκνευριστικό αυτό; Φυσικά και είναι. Ταυτόχρονα όμως η πρόταση του R. Greene είναι έντιμη σε επίπεδο αξίας-τιμής και ζητάει λιγότερα από τον αναγνώστη από αυτά που του δίνει. Και στη σημερινή εποχή, ποιος μπορεί να πει όχι σε μία τέτοια πρόταση;
Robert Greene
Εκδ.: Penguin Books