Η αλματώδης ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής συνιστούν αναμφισβήτητο γνώρισμα της σύγχρονης εποχής.
Η αξιοποίηση αυτού του φαινομένου στον εργασιακό χώρο οδηγεί σε καινοτόμες και ευέλικτες μορφές απασχόλησης, συμβάλλοντας, αφενός, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και, αφετέρου, στη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών. Υπό αυτό το πρίσμα, προωθείται σήμερα, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, η τηλεργασία, ως ελκυστική μορφή οργάνωσης της εργασίας για τις επιχειρήσεις, και, ταυτόχρονα, ως μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική δυνατότητα για τους εργαζόμενους.
Ο όρος τηλεργασία αφορά οποιονδήποτε τύπο οργάνωσης ή/και εκτέλεσης εργασίας που χρησιμοποιεί τεχνολογίες πληροφορικής, βάσει μιας σύμβασης ή σχέσης εργασίας, καθώς και έναν τηλεπικοινωνιακό σύνδεσμο με έναν απομακρυσμένο εργοδότη ή πελάτη για την ανάθεση και παράδοση της εργασίας.
Πρόκειται, λοιπόν, για εργασία που διεκπεραιώνεται από απόσταση με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και διανέμεται μέσω δικτύων υπολογιστών και κυρίως μέσω του διαδικτύου. Η τηλεργασία δύναται να εφαρμοσθεί ποικιλοτρόπως. Μερικές από τις βασικές μορφές της είναι: τηλεργασία από το σπίτι (home based teleworking), κινητή τηλεργασία με τη βοήθεια κινητού γραφείου (remote office teleworking), κέντρα τηλεργασίας και δορυφορικά γραφεία (telecentres), τηλεσπίτια (telecottages), τηλεχωριά (televillages), νομαδική τηλεργασία (nomadic teleworking), διάσπαρτη τηλεργασία (offshore teleworking) και τηλεϋπηρεσίες (teleservices).
Νομοθετικό πλαίσιο της τηλεργασίας στην Ελλάδα
Βασικό πρόβλημα ήταν και παραμένει από ουσιαστική άποψη το κενό ενός ξεκάθαρου και ώριμου θεσμικού πλαισίου για την τηλεργασία στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, η τηλεργασία, ως μορφή εργασίας, θεωρείται, βάσει του ελληνικού εργατικού δικαίου, ανεξάρτητη εργασία και υπάγεται στο εργασιακό καθεστώς της σύμβασης ανεξάρτητων υπηρεσιών.
Και αυτό διότι ο τηλεργαζόμενος μπορεί να εργάζεται στο σπίτι του ή στα κέντρα τηλεργασίας καθορίζοντας ο ίδιος το χρόνο εργασίας του. Έτσι, γίνεται κατανοητό ότι ο τηλεργαζόμενος έχει συνεργασία με τον εργοδότη ως ελεύθερος επαγγελματίας με υποχρέωση να εκδίδει δελτία παροχής υπηρεσιών και να είναι ασφαλισμένος στο Τ.Ε.Β.Ε. Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα ένταξης της τηλεργασίας στην κατηγορία της εξαρτημένης εργασίας, στην περίπτωση που ο εργοδότης διατηρεί την εξουσία καθορισμού των γενικότερων συνθηκών εργασίας του τηλεργαζόμενου.
Οι περί μισθώσεως εργασίας διατάξεις του Αστικού κώδικα εφαρμόζονται τόσο επί συμβάσεως εξαρτημένης εργασίας, όσο και περί μισθώσεως ανεξάρτητων υπηρεσιών. Συνεπώς, η τηλεργασία, ως μορφή εργασίας στην Ελλάδα, μπορεί να είναι: σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών, σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ή σύμβαση έργου. Όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, οι τηλεργαζόμενοι απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, που διασφαλίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας για συγκρίσιμους εργαζόμενους μέσα στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης.
Ωστόσο, για να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της τηλεργασίας μπορεί να χρειαστούν ειδικές συμπληρωματικές επιχειρηματικές συμφωνίες ή ατομικές συμβάσεις. Η λήψη των κατάλληλων μέτρων εναπόκειται στον εργοδότη, ιδίως σε σχέση με το λογισμικό, για να εξασφαλίσει την προστασία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας από τον τηλεργαζόμενο για επαγγελματικούς λόγους. Επιπλέον, ο εργοδότης ενημερώνει τον τηλεργαζόμενο για όλες τις ισχύουσες διατάξεις και κανόνες της επιχείρησης που αφορούν την προστασία των δεδομένων. Εναπόκειται στον τελευταίο να συμμορφωθεί προς αυτούς τους κανόνες.
Φορολογικό Καθεστώς
Οι τηλεργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται με σύμβαση έργου και είναι ασφαλισμένοι στο Ι.Κ.Α., φορολογούνται βάσει του ισχύοντος καθεστώτος των μισθωτών. Οι τηλεργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται κατά αποκοπή εργασίας ως ελεύθεροι επαγγελματίες με σύμβαση έργου ή με σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών, φορολογούνται βάσει του ισχύοντος καθεστώτος των ατομικών εταιρειών.
Διαπιστώνεται, λοιπόν, ότι η τηλεργασία επιβάλλει σειρά αναδιαρθρώσεων στη σύγχρονη επιχείρηση και αναμορφώνει εκ βάθρων την οργάνωση της εργασίας. Ως εκ τούτου προβάλλει επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας ενός σαφούς θεσμικού πλαισίου γι’αυτόν τον εναλλακτικό τρόπο παροχής εργασίας.
Για περισσότερες πληροφορίες επί ζητημάτων σχετικών με εργασιακές σχέσεις επικοινωνήστε: E: [email protected], T: 210-6431387, F: 210-6460313.