Η τηλεργασία συνιστά μια σχετικά νέα μορφή απασχόλησης που ξεκίνησε, σε περιορισμένη βέβαια κλίμακα, να εφαρμόζεται στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, ενώ ρυθμίστηκε νομοθετικά με ειδικές διατάξεις μετά το 2005. Σήμερα, σε μια εποχή ρευστότητας στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων και αναζήτησης ευέλικτων μορφών απασχόλησης, η τηλεργασία επανέρχεται στο προσκήνιο.
Είναι ενδιαφέρον λοιπόν να εξεταστούν, τόσο το νομοθετικό πλαίσιο που ειδικότερα διέπει την υπαγωγή του εργαζομένου σε καθεστώς τηλεργασίας (Α), όσο και οι διατάξεις που προστατεύουν, από τη μία πλευρά, τα επαγγελματικά απόρρητα του εργοδότη και, από την άλλη πλευρά, τα προσωπικά δεδομένα του εργαζόμενου (Β).
Α. Οι κυριότερες προϋποθέσεις υπαγωγής του εργαζομένου σε καθεστώς τηλεργασίας
Η τηλεργασία ρυθμίζεται κατ’ αρχήν από το Προσάρτημα Β΄της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε 2006-2007 αλλά και από τον πιο πρόσφατο Ν. 3846/2010, ο οποίος καθορίζει τόσο τις προϋποθέσεις σύναψης σύμβασης τηλεργασίας όσο και τις προϋποθέσεις υπαγωγής ήδη απασχολούμενου σε τέτοιο καθεστώς, με μετατροπή της σύμβασής του. Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο 5 του Ν. 3846/2010 απαριθμεί τις ειδικές υποχρεώσεις του εργοδότη σε περίπτωση τόσο σύναψης όσο και μετατροπής σύμβασης εργασίας σε τηλεργασία.
Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.1 του ως άνω, ο εργοδότης υποχρεούται να παραδίδει γραπτώς στον εργαζόμενο, μέσα σε οκτώ ημέρες, το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της εργασίας. Ειδικότερα, ο εργαζόμενος πρέπει να ενημερώνεται για την ιεραρχική σύνδεση με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, τα λεπτομερή καθήκοντά του, τον τρόπο υπολογισμού της αμοιβής, τον τρόπο μέτρησης του χρόνου εργασίας, αλλά και την αποκατάσταση του κόστους που προκαλείται από την παροχή της. Περαιτέρω, αν στη σύμβαση περιέχεται συμφωνία για τηλε-ετοιμότητα, πρέπει να ορίζονται με σαφήνεια τα χρονικά της όρια και οι προθεσμίες ανταπόκρισης του μισθωτού.
Πέραν των ως άνω, σε περίπτωση μετατροπής σύμβασης εργασίας σε τηλεργασία, ο νόμος δίνει επιπλέον το δικαίωμα σε αμφότερα τα μέρη να τερματίσουν την τηλεργασία εντός τριών μηνών από την έναρξή της. Το εν λόγω χρονικό διάστημα θεωρείται κατά το άρθρο 5 παράγραφος 2 του Ν. 3846/2010 ως περίοδος προσαρμογής, πράγμα που σημαίνει ότι με απλή ειδοποίηση από το μέρος που δεν επιθυμεί πλέον την τηλεργασία (με τήρηση όμως προθεσμίας 15 ημερών), ο μισθωτός επανέρχεται σε θέση αντίστοιχη με αυτή που κατείχε και εξακολουθεί κανονικά να απασχολείται με βάση την πρότερη σχέση εργασίας του.
Β. Επαγγελματικό απόρρητο και προσωπικά δεδομένα: προστατευτικό πλαίσιο στην περίπτωση της τηλεργασίας
Το ζήτημα της προστασίας δεδομένων τίθεται αρκετά έντονα στην περίπτωση της τηλεργασίας, δεδομένου ότι λαμβάνει χώρα ανταλλαγή πληθώρας πληροφοριών μέσω υπολογιστή, ενώ ο εργαζόμενος εργάζεται συχνά από προσωπικό του χώρο. Σε ό,τι αφορά την προστασία δεδομένων και επαγγελματικών απορρήτων του εργοδότη, η Ε. Γ.Σ.Σ.Ε. 2006-2007, ορίζει στο άρθρο 5 του Παραρτήματος Β΄ ότι η λήψη των κατάλληλων μέτρων, για την προστασία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας από τον τηλεργαζόμενο για επαγγελματικούς λόγους, εναπόκειται στον εργοδότη.
Βεβαίως, ο τελευταίος οφείλει να ενημερώνει τον εργαζόμενο τόσο για όλες τις ισχύουσες διατάξεις και κανόνες της επιχείρησης που αφορούν την προστασία των εν λόγω δεδομένων, όσο και για τους περιορισμούς και σχετικές κυρώσεις που ενδεχομένως επιβάλλονται και αφορούν τη μη ορθή χρήση των συσκευών ή εργαλείων πληροφορικής, όπως για παράδειγμα το διαδίκτυο. Από την άλλη μεριά, η Ε. Γ.Σ.Σ.Ε. 2006-2007, παρέχει πρόσθετη προστασία και στο εργαζόμενο σε ό,τι αφορά, εν προκειμένω, το ζήτημα των προσωπικών του δεδομένων. Ειδικότερα, στο άρθρο 6 του Παραρτήματος Β΄ της ως άνω ορίζεται ότι «ο εργοδότης σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου».
Περαιτέρω, σε περίπτωση επιθυμίας του εργοδότη να παρακολουθεί το χρονικό πλαίσιο ή/και την ποιότητα της παρεχόμενης εργασίας, επιβάλλεται η ενδεχόμενη εισαγωγή οποιουδήποτε συστήματος ελέγχου του εργαζόμενου από τον εργοδότη σε σχέση με την τηλεργασία να είναι ανάλογη προς το σκοπό του εν λόγω ελέγχου και να ακολουθεί τις επιταγές του ΠΔ 398/94 περί οθονών οπτικής απεικόνισης. Καταλήγοντας, η τηλεργασία αποτελεί μια μορφή απασχόλησης που πλέον ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από ειδικές διατάξεις. Μπορεί, συνεπώς, να εφαρμοστεί χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα σε κάθε επιχείρηση που επιθυμεί να την εισαγάγει.
Για περισσότερες πληροφορίες επί ζητημάτων σχετικών με εργασιακές σχέσεις επικοινωνήστε:
E: [email protected]
T: 210-6431387
F: 210-6460313