Οι άνθρωποι έχουν κίνητρα που τους καθοδηγούν και τους εμπνέουν να διανύσουν το extra mile. Όταν, ωστόσο, αυτά τα κίνητρα συνδυάζονται με ένα υψηλότερο σκοπό, ο ενθουσιασμός και η αφοσίωσή τους αυξάνονται ακόμη περισσότερο. Αυτό αναφέρουν στο «Journal of Management» οι ψυχολόγοι Herman Aguinis και Ante Glavas, σε άρθρο τους για το πώς η ΕΚΕ διαμορφώνει τις στάσεις και τις ενέργειες των εργαζομένων προς όφελος της εταιρείας και της κοινωνίας.

Είναι πλέον σαφές ότι στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (CSR) δεν είναι απλώς μια προαιρετική επιλογή «nice to have», αλλά αποτελεί μία σταθερή και βασική στρατηγική για μια βιώσιμη και επιτυχημένη εταιρεία. Οι εταιρείες και οι οργανισμοί τα τελευταία χρόνια επενδύουν χρόνο και οικονομικούς πόρους για την ενίσχυση του κοινωνικού προφίλ τους, με στόχο να ενισχύσουν τη δέσμευση των εργαζομένων σε αυτές, να βελτιώσουν την εικόνα τους στις τοπικές κοινωνίες, στους μετόχους τους και στους επενδυτές, αυξάνοντας παράλληλα το ROI. Πέρα όμως από τις κοινωνίες και τους stakeholders, τα στοιχεία ανά τον κόσμο δείχνουν ότι ολοένα και περισσότεροι υποψήφιοι εργαζόμενοι λαμβάνουν υπόψη τους τη στρατηγική ΕΚΕ κάθε οργανισμού πριν προσληφθούν σε αυτόν.

ΙΣΧΥΡΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Επιπρόσθετα, οι σχετικές έρευνες, παγκοσμίως, δείχνουν ότι οι εταιρείες που εφαρμόζουν επιτυχώς, σταθερά και στρατηγικά, πρακτικές ΕΚΕ, δημιουργούν και συντηρούν ισχυρούς δεσμούς με τους εργαζόμενους, ενισχύοντας το ηθικό των τελευταίων, την παραγωγικότητά τους αλλά και το engagement με αυτές. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό οι δράσεις ΕΚΕ να συμβαδίζουν με τις εταιρικές αξίες και να μην είναι απλά ενέργειες χωρίς στόχευση, που γίνονται ως αυτοσκοπός. Εάν αυτό συμβεί, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το αποτέλεσμα θα είναι αρνητικό, δεδομένου ότι πλέον οι εργαζόμενοι έχουν την απαραίτητη εμπειρία, αλλά και το κοινωνικό υπόβαθρο να αντιληφθούν τι πραγματικά πιστεύει κάθε εταιρεία σχετικά με το CSR. Στα θετικά για τους εργαζόμενους είναι το γεγονός ότι οι δραστηριότητες ΕΚΕ παρέχουν την ιδανική πλατφόρμα για την ανάπτυξη πολυάριθμων δεξιοτήτων, οργανωτικών και ηγετικών.

Οι δραστηριότητες ΕΚΕ δημιουργούν θετικά συναισθήματα μεταξύ των εργαζομένων, τα οποία στη συνέχεια οδηγούν σε ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον που οδηγεί σε μια εξαιρετικά υγιή εργασιακή κουλτούρα – προϋπόθεση για τη διατήρηση και την προσέλκυση ταλέντων. Ως εκ τούτου, η διασφάλιση ότι οι εταιρείες έχουν ένα ισχυρό πρόγραμμα ΕΚΕ μπορεί να είναι σημαντική, όχι μόνο για την παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους, αλλά και για να πηγαίνουν οι τελευταίοι στην εταιρεία για να εργαστούν έχοντας την αίσθηση ότι η εργασία τους έχει έναν επιπλέον σκοπό, που ξεπερνά τα όρια του στενού εργασιακού περιβάλλοντος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εταιρείες που έχουν επιτύχει τα παραπάνω, αποκτούν ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστριών τους, αφού το engagement του ανθρώπινου δυναμικού με τη σειρά του οδηγεί στην ενίσχυση του engagement πελατών, συνεργατών, προμηθευτών, stakeholders. Και αυτό δημιουργεί έναν ισχυρό πυρήνα πολλαπλών παραγόντων που ενισχύουν την κάθε εταιρεία και οργανισμό πολλαπλώς.

CSR RESEARCH & STUDIES: ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΕ
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του CECP (Chief Executives for Corporate Purpose), με τίτλο «Giving in numbers», η οποία επικεντρώνεται στις εταιρικές κοινωνικές στρατηγικές, ο ρόλος του ανθρώπινου δυναμικού στην ΕΚΕ αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, και παρουσιάζει αλματώδη αύξηση από το 2020 και μετά. Κάτι που μάλλον δεν είναι τυχαίο, αν σκεφθεί κανείς ότι η πανδημία Covid-19 άλλαξε ριζικά όχι μόνο τον τρόπο εργασίας, αλλά και τις προτεραιότητες των επιχειρήσεων, ευαισθητοποιώντας τις περισσότερο στην ανάγκη να προσδίδουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο μέσα από τη δράση τους. Κάτι που επιζητούν όχι πλέον οι κοινωνίες, αλλά και οι εργαζόμενοι. Έτσι, οι εταιρείες και οι οργανισμοί επικεντρώνονται ολοένα και περισσότερο στην κοινωνική στρατηγική, προκειμένου να προσελκύσουν και να διατηρήσουν εργαζόμενους προσανατολισμένους στην ευρύτερη κοινωνική προσφορά, οι οποίοι αποδεικνύεται ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, είναι πιο αποτελεσματικοί και παραγωγικοί στον χώρο εργασίας. Οι εργαζόμενοι που πιστεύουν στις στρατηγικές ΕΚΕ των εταιρειών στις οποίες εργάζονται και πρεσβεύουν και οι ίδιοι τις εταιρικές τους αξίες, παραμένουν σε αυτές 20% περισσότερο χρόνο κατά μέσο όσο απ’ ότι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, ενώ παράλληλα έχουν 50% περισσότερες πιθανότητες να αναλάβουν ηγετική θέση, 47% περισσότερες πιθανότητες να υποστηρίξουν τους ευρύτερους επιχειρηματικούς στόχους της εταιρείας και 64% περισσότερες πιθανότητες να διαμορφώσουν μια επιτυχημένη καριέρα.

Σύμφωνα δε με το Edelman Trust Barometer, το 80% των πολιτών πιστεύει ότι οι εταιρείες μπορούν να αυξήσουν τα κέρδη τους, βελτιώνοντας παράλληλα τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της κοινότητας εντός της οποίας λειτουργούν. Από την άλλη πλευρά, νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Harvard Business School, αναφέρει ότι 90% των εργαζομένων που εργάζονται για οργανισμούς με ισχυρό και ουσιαστικό σκοπό (ο οποίος συχνά αντικατοπτρίζεται στις προσπάθειες ΕΚΕ), δηλώνουν ότι είναι πιο παρακινημένοι, εμπνευσμένοι και πιστοί. Και αυτά τα δεδομένα φυσικά δεν έχουν διαφύγει της προσοχής των CEOs. Τέλος, η αύξηση της δέσμευσης των εργαζομένων στις πρωτοβουλίες των εταιρειών για σχεδιασμό και υλοποίηση ενεργειών ΕΚΕ συνοδεύεται από ορισμένα μακροπρόθεσμα οφέλη, όπως η προσέλκυση κορυφαίων ταλέντων, βοηθώντας αυτά να βρουν περισσότερο νόημα στην απασχόλησή τους στον οργανισμό και καθιερώνοντας την εταιρεία ενεργό συμμετέχοντα στην κοινότητα.

Η μεγάλη πρόκληση ωστόσο είναι να μπορέσει η εταιρεία ή ο οργανισμός να «διαχύσει» την κουλτούρα της επένδυσης σε κοινωνικές δράσεις και στους υφιστάμενους εργαζόμενους. Μια πρόκληση που μόνο εύκολη δεν είναι, ενώ κρύβει και παγίδες, δεδομένου ότι εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα εάν δεν έχει πίσω της σοβαρή στρατηγική σκέψη, η οποία να συνάδει τόσο με τις ανάγκες του παραγωγικού κλάδου της οικονομίας στον οποίο αυτές δρουν, όσο και με τη φύση της λειτουργίας της. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα οργανισμών που επένδυσαν σε ενέργειες ΕΚΕ, οι οποίες ωστόσο δεν οδήγησαν στα προσδοκώμενα αποτελέσματα, δεδομένου ότι δεν στηρίχθηκαν στα σωστά στρατηγικά δεδομένα.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΕΚΕ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ
Σύμφωνα με το Open Sourced Workplaces, υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές που πρέπει να ακολουθούν οι εταιρείες στην προσπάθειά τους να εντρυφήσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους στις αρχές του CSR και -κυρίως- για να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ της επιθυμίας τους για προσφορά και της πραγματικής ανάληψης δράσης από αυτούς.
Οι βασικότερες από αυτές είναι η ευθυγράμμιση των εταιρικών και οργανωτικών αξιών με τις αντίστοιχες αξίες των εργαζομένων, η παροχή ολοκληρωμένης και ευρείας πληροφόρησης στους ίδιους για τη σημασία των πρωτοβουλιών ΕΚΕ, αλλά και η παροχή κινήτρων για συμμετοχή τους σε πρωτοβουλίες ΕΚΕ. Ειδικότερα:

1. Επικοινωνία του οράματος στους εργαζόμενους. Το πρώτο βήμα για τη συμμετοχή των εργαζομένων σε πρωτοβουλίες ΕΚΕ είναι η επικοινωνία του οράματος και του σκοπού των κοινωνικών δραστηριοτήτων. Οι εργαζόμενοι πρέπει να κατανοήσουν γιατί η επιχείρηση εμπλέκεται στην ΕΚΕ, ποια είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα και πώς η συμμετοχή τους μπορεί να κάνει τη διαφορά. Η επικοινωνία πρέπει να είναι σαφής, συνεπής και διαφανής και να χρησιμοποιεί διάφορα κανάλια, όπως ενημερωτικά δελτία, συσκέψεις και εκδηλώσεις. Θα πρέπει επίσης να προκαλεί ανατροφοδότηση και προτάσεις από τους εργαζόμενους και να αναγνωρίζει τη συμβολή και τα επιτεύγματά τους.
Η αναγνώριση των συνεισφορών των εργαζομένων μέσω βραβείων τρίτων είναι επίσης ένας εξαιρετικός τρόπος για τη διατήρηση ποιοτικών ταλέντων και τη διασφάλιση ότι η συμβολή τους έχει αναγνωριστεί παράλληλα με την εταιρική στρατηγική. Η κοινοποίηση δε αυτών των ειδήσεων στο LinkedIn και σε άλλες κοινωνικές πλατφόρμες είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για την ευρύτερη αναγνώριση της δράσης τόσο των εργαζομένων που βραβεύονται, όσο και της στρατηγικής ΕΚΕ της εταιρείας.

2. Ευθυγράμμιση με αξίες και ενδιαφέροντα. Το δεύτερο βήμα είναι η ευθυγράμμιση των πρωτοβουλιών αυτών με τις αξίες και τα συμφέροντα του ανθρώπινου δυναμικού. Οι εργαζόμενοι είναι πιο πιθανό να συμμετέχουν και να υποστηρίζουν δραστηριότητες ΕΚΕ που απηχούν τις προσωπικές και επαγγελματικές αξίες και τους στόχους τους, παρά εάν αυτές είναι «μακριά» από τα δικά τους πιστεύω. Για παράδειγμα, εάν οι εργαζόμενοι ενδιαφέρονται για περιβαλλοντικά ζητήματα, μπορεί να θέλουν περισσότερο να ενταχθούν σε μια «πράσινη» ομάδα ή να μειώσουν τα απόβλητα και την κατανάλωση ενέργειας. Για να ευθυγραμμίσουν τις πρωτοβουλίες ΕΚΕ με τις αξίες και τα ενδιαφέροντα των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διεξάγουν έρευνες και συνεντεύξεις για να κατανοήσουν τι έχει σημασία για τους εργαζομένους τους και στη συνέχεια να σχεδιάσουν προγράμματα ΕΚΕ που αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις και τις ανάγκες τους. Τα προγράμματα αυτά δε, γίνονται πιο αποδεκτά εάν είναι ιδέες που προκύπτουν από τους ίδιους τους εργαζομένους και όχι μόνο από τη διοίκηση. Με αυτόν τον τρόπο είναι πιο πιθανό να ταιριάξουν με τις αξίες του συνόλου των εργαζομένων και να αποκτήσουν μεγαλύτερη δυναμική.

3. Παροχή κινήτρων και αναγνώρισης. Το τρίτο βήμα για τη συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού σε πρωτοβουλίες ΕΚΕ είναι η παροχή κινήτρων και αναγνώρισης για τη συμμετοχή και την απόδοσή τους. Τα κίνητρα και η αναγνώριση μπορούν να παρακινήσουν τους εργαζόμενους να συμμετάσχουν και να παραμείνουν αφοσιωμένοι σε δραστηριότητες ΕΚΕ, καθώς και να τους ανταμείψουν για τις προσπάθειες και τα επιτεύγματά τους. Αυτά μπορεί να είναι οικονομικά, όπως χρηματικά μπόνους, κουπόνια ή δωρεές, ή μη οικονομικά, όπως πιστοποιητικά, δημόσιοι έπαινοι κ.ά. Εδώ βέβαια απαιτείται προσοχή, αφού τα κίνητρα και η αναγνώριση θα πρέπει να είναι δίκαια, ουσιαστικά και να συνδέονται με τους στόχους και τον αντίκτυπο των πρωτοβουλιών ΕΚΕ.

4. Δημιουργία ευκαιριών και ευελιξίας. Το τέταρτο βήμα είναι η δημιουργία ευέλικτων ευκαιριών για τη συμμετοχή και τη συμβολή των εργαζομένων στους στόχους ΕΚΕ της εταιρείας. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και πόρους, ενώ θα πρέπει να τους δίνεται από την εταιρεία η απαραίτητη υποστήριξη για να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες ΕΚΕ. Επίσης, θα πρέπει να έχουν την αυτονομία και την επιλογή να αποφασίσουν πώς, πότε και σε ποια ενέργεια ΕΚΕ να συμμετάσχουν. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν στους εργαζόμενους άδεια μετ’ αποδοχών, ευέλικτο ωράριο ή επιλογές απομακρυσμένης εργασίας για να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις ΕΚΕ ή να παρέχουν διαδικτυακές πλατφόρμες, εργαλεία ή δίκτυα για την ανταλλαγή ιδεών, εμπειριών ή σχολίων.

5. Προώθηση της συνεργασίας και της μάθησης. Το πέμπτο βήμα είναι η προώθηση της συνεργασίας και της μάθησης μεταξύ των συμμετεχόντων και των ενδιαφερόμενων μερών. Η συνεργασία και η μάθηση μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα και τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων ΕΚΕ και επίσης να δημιουργήσουν μια αίσθηση κοινότητας και του «ανήκειν» μεταξύ των εργαζομένων. Για παράδειγμα, οι εταιρείες μπορούν να οργανώσουν δραστηριότητες ανάπτυξης ομαδικού πνεύματος, καθοδήγησης ή εθελοντισμού, που περιλαμβάνουν ανθρώπινο δυναμικό από διαφορετικά τμήματα, ή να συνεργαστούν με εξωτερικούς οργανισμούς, όπως ΜΚΟ, πελάτες ή προμηθευτές, για την ανταλλαγή γνώσεων, δεξιοτήτων ή πόρων. Η συνεργασία και η μάθηση μπορούν επίσης να παρέχουν ευκαιρίες για ανατροφοδότηση, βελτίωση και καινοτομία στις πρωτοβουλίες ΕΚΕ.

6. Μέτρηση και αναφορά των αποτελεσμάτων. Το έκτο και τελευταίο βήμα είναι η μέτρηση και η αναφορά των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων, στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των πρωτοβουλιών ΕΚΕ και επίσης να αποδείξουν την αξία και τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων στους εργαζόμενους και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν δείκτες, έρευνες ή ελέγχους για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων ΕΚΕ, όπως τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά ή οικονομικά οφέλη ή η ικανοποίηση, η δέσμευση ή η διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού. Η μέτρηση και η αναφορά των αποτελεσμάτων μπορούν επίσης να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να εντοπίσουν τα πλεονεκτήματα, τις αδυναμίες και τις ευκαιρίες βελτίωσης των πρωτοβουλιών ΕΚΕ, επικοινωνώντας παράλληλα τα επιτεύγματα και τις προκλήσεις στους εργαζόμενους και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

CSR INSIDER
Είναι σημαντικό να ενθαρρύνεται η ενεργός εμπλοκή των εργαζομένων
Στo πλαίσιo της σύγχρονης, διαρκώς μεταβαλλόμενης εποχής μας, οι επιχειρήσεις οφείλουν να κατανοήσουν ότι αποτελούν ενεργά μέλη των κοινοτήτων, στις οποίες ανήκουν, και η βιωσιμότητά τους εξαρτάται, τόσο από τον σεβασμό των αναγκών των εργαζομένων, όσο και από την κατανόηση των προσδοκιών των πελατών. Υπό το πρίσμα αυτό, είναι σημαντικό να ενθαρρύνουν την ενεργή εμπλοκή των εργαζομένων. Πλεονεκτήματα όπως η προσέλκυση και διατήρηση ατόμων με ευρύ φάσμα ικανοτήτων, η αύξηση της παραγωγικότητας, η άνοδος του ηθικού των εργαζομένων, η δημιουργία κλίματος συνεργασίας, η συμβολή στη δημιουργικότητα και την καινοτομία, η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, η βελτίωση της φήμης και της εικόνας της εταιρείας αποδεικνύουν ότι αξίζει κάθε οργανισμός να ενσωματώσει στην κουλτούρα του την έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Ευγενία Λιανού, Υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, COCO-MAT