Μπορεί οι έννοιες Training – Coaching - Mentoring να προωθούν τη μάθηση και να βοηθούν τα εταιρικά/διευθυντικά στελέχη να αξιοποιήσουν πλήρως τις προσωπικές ή επαγγελματικές δυνατότητες και τις προοπτικές τους, αλλά οι τρεις αυτές έννοιες μάλλον έχουν περισσότερες διαφορές παρά ομοιότητες στον τρόπο λειτουργίας και εκμάθησής τους.
Το Training είναι η μια οργανωμένη διαδικασία, σύμφωνα με την οποία τα στελέχη αποκτούν γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές που οδηγούν στην βελτιστοποίηση της απόδοσής τους μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον. Στόχοι του Training είναι η ανάπτυξη των υπαρχουσών επαγγελματικών δεξιοτήτων (competencies) των στελεχών ούτως ώστε να βελτιωθεί η επίδοσή τους στα καθήκοντά τους και να αναπτυχτούν διαφορετικές ή νέες επαγγελματικές δεξιότητες. Μέσω του Training τα στελέχη αποκτούν νέες γνώσεις (knowledge) και ικανότητες (skills) και διαμορφώνουν νέες στάσεις (attitudes) ως προς την εργασία και τα καθήκοντά τους. Τα οφέλη από το Training είναι γνωστά μιας και οδηγούν σε βελτίωση της ατομικής και ομαδικής απόδοσης και συνολικά της παραγωγικότητας, στην αύξηση των πωλήσεων και της κερδοφορίας μιας επιχείρησης.
Από την άλλη μεριά, η έννοια του Coaching θεωρείται ως η διαδικασία που αφορά στην επαγγελματική υποστήριξη και καθοδήγηση ενός εταιρικού/διευθυντικού στελέχους, η οποία επικεντρώνεται στο ίδιο το άτομο με στόχο την ενδυνάμωσή του, παράλληλα με την ανάπτυξη ικανοτήτων προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις ανάγκες που υπαγορεύει η θέση του σε μία επιχείρηση. Το Coaching, θεωρείται ως η τέχνη του να διευκολύνεις την απόδοση στη μάθηση και την ανάπτυξη ενός άλλου ατόμου. To Coaching είναι μια ξεχωριστή υπηρεσία που διαφέρει από τη Ψυχοθεραπεία, τη Συμβουλευτική, το Mentoring και το Training. Έχει αναδειχθεί σε μια σημαντική επιστήμη και πρακτική που απελευθερώνει και αναπτύσσει τις ικανότητες των ανθρώπων. Ο Coach ενθαρρύνει τη βελτίωση των προσωπικών ικανοτήτων, της απόδοσης, της αυτόνομης μάθησης και της προσωπικής ανάπτυξης του υποστηριζόμενου Coachee. Η συνέπεια στη σχέση δέσμευσης που αναπτύσσεται με τον Coach, αυξάνει την αποτελεσματικότητα, την προσωπική ικανοποίηση σε σχέση με τη ζωή και την εργασία και οδηγεί στην επίτευξη των προσωπικών στόχων. Το Coaching είναι μια συστηματική διαδικασία, επικεντρωμένη στη λύση και προσανατολισμένη στο αποτέλεσμα.
Το Mentoring είναι πιο αφηρημένη έννοια. Είναι μια εμπειρική σχέση που χτίζεται μέσω δυο ατόμων, όταν το ένα καταφέρνει να ενδυναμώσει το άλλο, μεταλαμπαδεύοντας τη γνώση και τη σοφία του. Ο μέντορας επικοινωνεί με το άτομο προκειμένου να εντοπίσουν μαζί τομείς προς βελτίωση και να αναπτύξουν θετικές προσεγγίσεις που αφορούν κυρίως επαγγελματικά θέματα αλλαγής και εξέλιξης. Το Mentoring εστιάζει στην προσωπική ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των ικανοτήτων και των δυνατοτήτων ενός ατόμου, σε βάθος χρόνου. Ο ρόλος του μέντορα είναι να ακούει, να μαθαίνει και να συμβουλεύει. Να καθοδηγεί τον Mentee προς τη σωστή κατεύθυνση και να συμβάλλει στην επαγγελματική του εξέλιξη. Το Mentoring είναι μια προσωπική σχέση μεταξύ ενός έμπειρου συνήθως διευθυντικού στελέχους, ο οποίος συμπεριφέρεται ως υπόδειγμα, ως σύμβουλος, ως καθοδηγητής και ως προστάτης, για το λιγότερο έμπειρο (ή πιθανόν νεότερο σε ηλικία) στέλεχος.
Ολοκληρώνοντας, βλέπουμε ότι και οι τρεις έννοιες έχουν περισσότερες διαφορές παρά ομοιότητες. Το Training εστιάζει σε εκπαιδευτικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στα στελέχη μιας επιχείρησης ώστε να αποκτήσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται και να φέρουν εις πέρας τις εργασίες τους. Το Coaching εστιάζει στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στην εξέλιξη του ατόμου, στην απόκτηση αυτογνωσίας και στον εντοπισμό αδυναμιών αλλά και των δυνατοτήτων του. Τέλος, το Mentoring συνιστά μια καθοδήγηση που βασίζεται στην ανάπτυξη μιας σχέσης, η οποία έχει τις ρίζες της στην εμπειρία, καθοδηγώντας και ενθαρρύνοντας τον εκπαιδευόμενο. To Mentoring αναπτύσσει δεξιότητες, γνώσεις και δίκτυα γνωριμιών για να ενισχύσει την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευόμενων στελεχών.
Είναι προφανές ότι τόσο το Training όσο και το Coaching και το Mentoring αποτελούν κρίσιμης σημασίας πρακτικές για την επιβίωση και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων αλλά και για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού τους μακροπρόθεσμα. Τα στελέχη είναι αναγκαίο να αξιοποιήσουν όλα τα σύγχρονα εργαλεία για την προσωπική και επαγγελματική τους αυτό-βελτίωση, ενδυνάμωση και ανάπτυξη. Σε ένα συνεχώς ανταγωνιστικό και μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν και βοηθούν στον μέγιστο βαθμό το ανθρώπινο δυναμικό τους, αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους.