Τι συναισθήματα μπορεί να νιώσει κάποιος κοιτάζοντας τον Παρθενώνα, τη Μόνα Λίζα, τη σφαγή της Χίου ή την Guernica; Άραγε τι μπορεί να διδαχθεί κανείς γενικά από τα καλλιτεχνήματα; πώς επιδρούν στον άνθρωπο τα έργα τέχνης; τον κάνουν καλύτερο; τον εξελίσσουν; και πώς;
Από τη στιγμή που εμφανίστηκε στη Γη, ο άνθρωπος είχε την ανάγκη να εκφραστεί, πολλές φορές και μη λεκτικά. Ως κοινωνικό ον έχει ανάγκη, μεταξύ άλλων, να γνωρίσει όχι μόνο τον εαυτό του και τον κόσμο του, αλλά και τον «άλλο» κόσμο και τους άλλους ανθρώπους. Σε αντίθεση, μάλιστα, με τα υπόλοιπα πλάσματα της φύσης, προσπάθησε και πέτυχε να εξελιχθεί και να γίνει καλύτερος, επινοώντας τις επιστήμες και την τέχνη. Σκοπός άλλωστε και των δύο είναι να κάνουν τη ζωή του πιο εύκολη.
Η τέχνη, λοιπόν, είναι δημιούργημα του ανθρώπου για τον άνθρωπο. Από την βρεφική ως την τρίτη ηλικία προσφέρει το μέσο για να αισθανθούμε συγκίνηση και πνευματική ανάταση, μα πάνω από όλα συμβάλλει στη δημιουργία και στην καλλιέργεια αξιών, στην πνευματική άνοδο, στην εύρυθμη λειτουργία των κοινωνικών ομάδων καθώς και στην ανθρώπινη ελευθερία και ευτυχία. Η τέχνη αποσυμπιέζει, καταπραΰνει, ευαισθητοποιεί και μαθαίνει στον άνθρωπο να κατανοεί ευκολότερα όσα βρίσκονται γύρω του, δίνοντάς του τα κλειδιά για να διαβάσει το μήνυμα που του στέλνει στην προσπάθειά της να αποτυπώσει, αλλά και να εκφράσει την ανθρώπινη φύση και ταυτόχρονα το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο καλείται να ζήσει.
Ο άνθρωπος μπορεί, μέσω της τέχνης, να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του, αλλά και να ανακαλύψει τα όρια, τις δυνατότητες, τους περιορισμούς και τις αγκυλώσεις του. Μαθαίνει να βλέπει με άλλο βλέμμα και να κατανοεί τις ανεπάρκειες του, αναζητώντας ακόμα και λύσεις μέσα στην πραότητα και στην ηρεμία που του προσφέρει ένα καλό βιβλίο ή ένα αξιόλογο έργο τέχνης. Η τέχνη λειτουργεί αφυπνιστικά και λυτρωτικά, δημιουργεί συνειρμούς, συνδυάζει αριστοτεχνικά την ομορφιά με την αρμονία και δίνει στον άνθρωπο μια άλλη προοπτική, διευρύνοντας τους ορίζοντες του νου και της ψυχής του. Του χαρίζει τη δυνατότητα να αποκτήσει ενσυναίσθηση, καλλιέργεια πνεύματος και ευγένεια ψυχής.
Επομένως, θα μπορούσε η τέχνη να τεθεί στην υπηρεσία του People Management; Θα μπορούσε άραγε να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για τους CEO και φυσικά τους CHRO για την εξέλιξη των ομάδων τους, την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη λειτουργία τους ή / και την καλύτερη εμπέδωση των Business ethics τους; Στα ερωτήματα αυτά έρχεται να προστεθεί και η πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη για τα 10 υψηλότερα Business skills που πρέπει να αποκτήσει ή να ενισχύσει το ανθρώπινο δυναμικό. Τα εν λόγω skills, τα οποία αναζητούν τo 2020 τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι εργαζόμενοι για να εξελίξουν, είναι τα εξής: 1. Data literacy 2. Critical thinking 3. Being tech savvy 4. Adaptability and flexibility 5. Creativity 6. Emotional intelligence (EQ) 7. Cultural intelligence and diversity 8. Leadership skills 9. Judgment and decision making 10. Collaboration.
Έχουμε σκεφτεί πώς τα έργα τέχνης και η ενασχόληση του ανθρώπου με αυτά θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν στην ανάπτυξη για παράδειγμα της δημιουργίας (creativity) ή στην προσαρμοστικότητα και στην ευελιξία, στην συναισθηματική νοημοσύνη, στην διαφορετικότητα, στην ηγεσία κ.ά.;
Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, πολλές επιχειρήσεις, κυρίως στο εξωτερικό, δαπανούν χρήματα σε χορηγίες τόσο σε μουσεία όσο και σε γκαλερί με σκοπό να βοηθήσουν την καλλιτεχνική κοινότητα, ενισχύοντας τους καλλιτέχνες. Άλλες, ακόμα πιο πρωτοπόρες, παρέχουν στα στελέχη και στο ανθρώπινο δυναμικό τους την ευκαιρία να επισκεφτούν από κοντά γνωστά μουσεία με αριστουργήματα, στοχεύοντας στο να μυήσουν τους ανθρώπους τους στην τέχνη και, γιατί όχι, να τους ωθήσουν στο να μάθουν, να αναπτύξουν ικανότητες, να αποκτήσουν εμπειρίες και να ανοίξουν οι ορίζοντές τους.
Σαφέστατα, είναι καιρός το παράδειγμα των δυτικών κυρίως χωρών να ακολουθηθεί και στη χώρα μας, ειδικά με τη χρήση της τεχνολογίας και των εικονικών «virtual» επισκέψεων, οι οποίες είναι πιο επίκαιρες από ποτέ, εξαιτίας και της πρόσφατης πανδημίας του Covid-19.
Κυριάκος Μεταξάκης, Group Head Of Human Resources, GEK TERNA Group of Companies
