Η προσωρινή απασχόληση αναφέρεται σε μια μορφή εργασίας σύμφωνα με την οποία ο εργαζόμενος αναμένεται να αποχωρήσει από την εκάστοτε εταιρεία μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Οι προσωρινά απασχολούμενοι μπορούν να προσληφθούν απ’ ευθείας από τον εργοδότη ή από παρόχους τέτοιων υπηρεσιών. Ο πάροχος αναλαμβάνει να προσλάβει, να επιλέξει και να εκπαιδεύσει τους προσωρινά απασχολούμενους τους οποίους στη συνέχεια διαθέτει στους οργανισμούς για την κάλυψη των εργασιακών αναγκών τους.

Αρχικά, από την πλευρά των εργαζομένων, η προσωρινή απασχόληση είναι το τέλειο όχημα για ένα άτομο που θέλει να «φορέσει διαφορετικά καπέλα», να δοκιμάσει το ρόλο του σε ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών επιχειρήσεων και ενδεχομένως, ακόμη και να καλλιεργήσει νέες δεξιότητες και εμπειρίες.

Τύποι προσωρινά εργαζομένων
Η προσωρινή απασχόληση μπορεί να είναι μια πολύτιμη εμπειρία για πληθώρα υποψηφίων, για διάφορους λόγους. Αν κάποιος αναζητά εργασία, η διαδρομή της προσωρινής απασχόλησης μπορεί να είναι ένας τρόπος για να εμπλουτίσει το βιογραφικό του και να αποκτήσει μια βάση στην αγορά εργασίας. Μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη προσφέροντας μια εικόνα για διαφορετικούς οργανισμούς και εξαιρετικά ωφέλιμη αν κάποιος είναι προβληματισμένος/αναποφάσιστος σχετικά με την επιλογή της σταδιοδρομίας του. Μπορεί, επίσης, να είναι ιδιαίτερα ευεργετική διαδικασία αν κάποιος επιστρέφει στον εργασιακό στίβο μετά από απουσία για προσωπικούς λόγους ή αν έχει μια δέσμευση στον ορίζοντα που θα ερχόταν σε αντίθεση με κάποια μόνιμη θέση. Η προσωρινή απασχόληση είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να αναπτύξουν οι υποψήφιοι-εργαζόμενοι νέες δεξιότητες και να έχουν την ευκαιρία να δοκιμαστούν σε κάποια θέση που ο εργοδότης είναι πρόθυμος να τους δώσει καθώς πρόκειται για ρίσκο που αφορά μικρό χρονικό διάστημα. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για να αναζητήσει κάποιος την προσωρινή απασχόληση, και τα άτομα που την επιλέγουν σε γενικές γραμμές κατατάσσονται στις εξής τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες:

1. Εκείνος που αναζητά εργασία
Οι προσωρινές θέσεις εργασίας είναι σημαντικές για τα άτομα που σήμερα ψάχνουν για μια μόνιμη θέση εργασίας. Αυτή η εργασία προσφέρει μεγάλη εμπειρία και είναι μια εξαιρετική προσθήκη σε ένα βιογραφικό σημείωμα – δείχνει ότι ο εργαζόμενος διαθέτει ένα ευρύ σύνολο ικανοτήτων και μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Επιπλέον, η ευελιξία της προσωρινής εργασίας επιτρέπει την αναζήτηση μιας μόνιμης θέσης . Ο υποψήφιος μπορεί να λαμβάνει μέρος σε συνεντεύξεις αλλά ταυτόχρονα, να κερδίζει χρήματα και εμπειρία.

2. Εκείνος που αναζητά να ανελιχθεί επαγγελματικά
Οι προσωρινά απασχολούμενοι που έχουν ως στόχο να κάνουν καριέρα, ελπίζουν ότι θα προωθήσουν τη σταδιοδρομία τους μέσω της προσωρινής απασχόλησης. Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να αναζητήσουν προσωρινές θέσεις εργασίας, προκειμένου να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, να μάθουν για τα νέα πεδία στον κλάδο τους και να αποκτήσουν εμπειρία που μπορεί να τους βοηθήσει σε μια μελλοντική δουλειά. Η προσωρινή απασχόληση δεν προσφέρει απλά νέες εμπειρίες, επιτρέπει ταυτόχρονα την εξερεύνηση διαφορετικών σταδιοδρομιών και τη δυνατότητα να εξερευνήσει το άτομο τι είδους εργασιακή πορεία θέλει να ακολουθήσει.

3. Εκείνος που ελπίζει σε μια μόνιμη θέση εργασίας
Αυτός ο τύπος εργαζόμενου ελπίζει ότι αλλάζοντας προσωρινές θέσεις κάποια στιγμή θα καταλήξει στην επιθυμητή μόνιμη. Μια θέση προσωρινής απασχόλησης μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει μια ευκαιρία να αναδειχθεί σε κάτι μόνιμο αν ο εργαζόμενος κάνει σωστά τη δουλειά και ταιριάζει στην κουλτούρα της εταιρείας. Από την άλλη μεριά, είναι ένας τρόπος για μια εταιρεία να ελέγξει αν ο εργαζόμενος ταιριάζει στη θέση εργασίας, τι μπορεί να προσφέρει, πώς αλληλεπιδρά με το περιβάλλον και αν προσαρμόζεται στην εταιρική κουλτούρα. Αν ο προσωρινά απασχολούμενος δημιουργήσει μια καλή εντύπωση σε έναν εργοδότη, ο εργοδότης μπορεί να τον έχει υπόψη του για μελλοντικές θέσεις εργασίας ή ακόμα και να δημιουργήσει μια νέα θέση προκειμένου να τον κρατήσει στο ανθρώπινο δυναμικό του.

4. Ο μόνιμα… προσωρινά απασχολούμενος
Αν και η προσωρινή εργασία δεν «ακούγεται» ως πλήρους απασχόλησης ή μόνιμη, μπορεί στην πραγματικότητα να είναι και τα δύο. Η προσωρινή εργασία δεν αφορά μόνο άτομα που ψάχνουν για μια θέση εργασίας ή που επιθυμούν να αποκτήσουν εμπειρία, μπορεί και να μην είναι κάτι μεταβατικό. Μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν μια καριέρα που δεν περιλαμβάνει την απασχόληση σε έναν μόνο εργοδότη. Από ανάθεση day to day καθηκόντων μέχρι ειδικών projects αλλά και αναθέσεις που διαρκούν ακόμα και ένα – δύο χρόνια, η προσωρινή εργασία παρέχει στα άτομα που την επιλέγουν, την ευκαιρία να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία σε διαφορετικές συνθήκες. Η προσωρινή εργασία είναι κατάλληλη για άτομα που αγαπούν τις εναλλαγές και θέλουν να έρχονται σε επαφή με νέες συνθήκες/καταστάσεις/ανθρώπους.

«Tο προφίλ ενός εργαζόμενου σε θέση προσωρινής απασχόλησης είναι κάθε εργαζόμενος που είναι διαθέσιμος να εργαστεί τώρα. Εργαζόμενοι σε προσωρινή απασχόληση μπορεί να είναι επαγγελματίες υψηλού επιπέδου ή εξειδικευμένοι εργαζόμενοι σε διάφορους τομείς όπως η λογιστική, η διοίκηση, το marketing, η τεχνική υποστήριξη, ειδικότητες στον κλάδο υγείας, στην τεχνολογία και την πληροφορική, καθώς και εργαζόμενοι entry level και υπάλληλοι γραφείου» επισημαίνει η Άρτεμις Θεοδώρου, Client Relationship Manager, ICAP Employment Solutions.

Είναι σαφές ότι δεν υπάρχει μόνο ένα είδος ατόμου που αποφασίζει να απασχοληθεί σε προσωρινή βάση. Μικρή σημασία φέρει ποιο είναι το επαγγελματικό του στάτους. Δίχως αμφιβολία, οι προσωρινές θέσεις εργασίας επιτρέπουν μεγαλύτερη ευελιξία από τις περισσότερες μόνιμες θέσεις.

Υπέρ και κατά
Στην προσωρινή απασχόληση υπάρχουν οι δύο όψεις του νομίσματος. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν θετικά και αρνητικά που συνοψίζονται στα παρακάτω:

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Επιτρέπει στην επιχείρηση να προσαρμοστεί πιο εύκολα και γρήγορα στη διακύμανση του φόρτου εργασίας. Οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης μπορούν να τροφοδοτήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα μια επιχείρηση με εξειδικευμένο προσωπικό. Κάποιοι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι επιχειρήσεις καταφεύγουν σε μια τέτοια πρόσληψη είναι:

  1. Οι απουσίες των μόνιμα εργαζομένων: ασθένεια, διακοπές, άδεια μητρότητας ή αναπηρίας, ξαφνική αποχώρηση.
  2. Απροσδόκητη ή προσωρινή αύξηση απαιτήσεων: ειδικά έργα, εποχιακή εργασία, περίοδος αιχμής, ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό.
  • Διατηρείται η ευελιξία της στελέχωσης

Με τη δημοτικότητα των ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας, οι εργοδότες πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι αναφορικά με τις ανάγκες του σύγχρονου εργατικού δυναμικού. Η προσωρινή εργασία είναι μόνο ένας από τους τρόπους που οι επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν ευελιξία και ταυτόχρονα την καλύτερη κάλυψη των δικών τους αναγκών. Οι τάσεις που επικρατούν στην αγορά εργασίας δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις τείνουν να διαθέτουν ένα μείγμα προσωρινής και πλήρους απασχόλησης. Το αποτέλεσμα είναι ένας πιο αποτελεσματικός χώρος εργασίας, μια πιο ευέλικτη αγορά εργασίας, καθώς και περισσότερες ευκαιρίες τόσο για τους εργοδότες όσο και τους εργαζόμενους. Επιπλέον, η βελτίωση της παραγωγικότητας ενισχύει το bottom line των οργανισμών και την ασφάλεια των θέσεων εργασίας των εργαζομένων.

  • Αξιολόγηση εργαζομένων

Με βάση την αξιολόγηση ή τις προτιμήσεις ενός οργανισμού, μπορεί να απασχολεί έναν εργαζόμενο για μια καθορισμένη βραχυπρόθεσμη περίοδο ή αν θέλει μπορεί να προσφέρει μια θέση πλήρους απασχόλησης σε έναν εργαζόμενο που ταιριάζει στην επιχείρηση. Ορισμένες επιχειρήσεις απασχολούν προσωρινά εργαζόμενους ως έναν αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο για να δοκιμάσουν τις ικανότητες των νέων εργαζομένων πριν προχωρήσουν στην υπογραφή μιας σύμβασης για πλήρη απασχόληση. Άλλες εταιρείες επανειλημμένα χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες ενός προσωρινά εργαζόμενου, ο οποίος έχει αποδείξει ότι συνδράμει αποτελεσματικά.

Η αξιοποίηση ενός προσωρινά εργαζόμενου μπορεί επίσης να είναι ένας καλός τρόπος για να συνεχίσουν οι οργανισμοί να καλύπτουν τις τρέχουσες ανάγκες τους, ενώ παράλληλα κάνουν αναζήτηση για τον τέλειο υποψήφιο για μια συγκεκριμένη εργασία. Αν μία εταιρεία δεν είναι ευχαριστημένη με την απόδοση ενός προσωρινά εργαζόμενου, το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να επικοινωνήσει με το γραφείο προσωρινής απασχόλησης και ο πάροχος θα αναλάβει ό,τι χρειάζεται.

  • Εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος

Το κόστος της «ενοικίασης» εργαζομένων είναι συχνά φθηνότερα από ότι το κόστος της πρόσληψης μόνιμου ανθρώπινου δυναμικού. Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, είναι γενικά πιο αποδοτικό από πλευράς κόστους να προσλάβει κάποιος έναν άνθρωπο σε προσωρινή βάση. Ωστόσο, για τις θέσεις εργασίας που αναμένεται να διαρκέσουν περισσότερους από έξι μήνες μπορεί να είναι συμφέρον να προσληφθεί κάποιος με σύμβαση αορίστου χρόνο.

Μια εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες προσωρινής απασχόληση είναι ο εργοδότης των εργαζομένων και όχι ο οργανισμός που αξιοποιεί τους προσωρινά απασχολούμενους. Έτσι, αυτή η εταιρεία φέρει το βάρος της πρόσληψης, της αξιολόγησης, της μισθοδοσίας, της όποιας γραφειοκρατίας, της ασφάλισης κ.ά. Μάλιστα, ορισμένοι, τέτοιου είδους, πάροχοι προσφέρουν και εκπαίδευση.

  • Μπορεί να οδηγήσει σε μια μακροπρόθεσμη θετική σχέση με το γραφείο στελέχωσης

Οι προσωρινά εργαζόμενοι μπορούν να παρέχουν εξειδικευμένες δεξιότητες σε όλους τους εργασιακούς τομείς και σήμερα απασχολούνται σε όλους τους κλάδους. Παραδοσιακά, οι εταιρείες αναζητούσαν προσωρινούς εργαζόμενους για θέσεις με χαμηλό επίπεδο ειδίκευσης. Σήμερα, οι προσωρινά απασχολούμενοι περιλαμβάνουν όλο και πιο υψηλής ειδίκευσης άτομα με ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών προελεύσεων και εργασιακής εμπειρίας. Αυτά τα άτομα μπορούν να αντιμετωπίσουν κρίσιμα έργα που περιορίζονται σε χρόνο και σε πεδίο εφαρμογής. Είναι σημαντική η συνεργασία με ένα γραφείο προσωρινής απασχόλησης που παρέχει έγκαιρη και ποιοτική εξυπηρέτηση. Μια καλή σχέση με έναν τέτοιο πάροχο βοηθάει σε μεγάλο βαθμό την ικανοποίηση των αναγκών μιας επιχείρησης.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

  • Ανάγκες εκπαίδευσης

Κάθε φορά που ένας προσωρινά απασχολούμενος ξεκινά μια νέα ανάθεση έργου – δεν έχει σημασία πόσο ειδικευμένος ή ανειδίκευτος είναι – μια κάποιου είδους εκπαίδευση είναι απαραίτητη για να μπορέσει να εκτελέσει τα καθήκοντά του και να ανταποκριθεί στις ειδικές ανάγκες της εν λόγω εταιρείας. Φυσικά, αν ο ίδιος εργαζόμενος ξαναζητηθεί από την εταιρεία, τότε αυτό απαιτείται να έχει συμβεί.

  • Θέματα ηθικής τάξης

Το ηθικό και κάποια προβλήματα στις σχέσεις των εργαζομένων μπορεί να προκύψουν όταν οι προσωρινά απασχολούμενοι εργάζονται μαζί με το μόνιμο ανθρώπινο δυναμικό για μήνες, κάνουν την ίδια εργασία και αφιερώνουν τις ίδιες ώρες, αλλά δεν απολαμβάνουν τα ίδια οφέλη που προσφέρει η μόνιμη εργασία.

  • Ζητήματα ασφαλείας

Ορισμένοι τύποι θέσεων εργασίας είναι εγγενώς επικίνδυνοι και απαιτούν προσεκτική κατάρτιση σε θέματα ασφαλείας. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα ποσοστά και η συχνότητα των τραυματισμών εν ώρα εργασίας είναι σημαντικά υψηλότερα για τους προσωρινά απασχολούμενους. Δεν έχει σημασία η εμπειρία ενός τέτοιου ανθρώπου.

Είναι απαραίτητο να ληφθεί μέριμνα ώστε τα επικίνδυνα καθήκοντα να εκτελούνται με τους δέοντες κανόνες ασφαλείας. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο ότι οι προσωρινά απασχολούμενοι είναι πλήρως προετοιμασμένοι να εργαστούν χωρίς επίβλεψη μέχρι να τους αφιερωθεί ο απαιτούμενος χρόνος και να διασφαλιστεί ότι έχουν κατανοήσει και συμμορφώνονται πλήρως με τα μέτρα ασφαλείας.

  • Το ζήτημα της αξιοπιστίας

Οι απόψεις αλλά και τα ευρήματα ως προς την αξιοπιστία φαίνονται διχασμένα. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι προσωρινά εργαζόμενοι είναι λιγότερο αξιόπιστοι ενώ δεν λείπουν και αυτές που καταδεικνύουν ότι αυτή η κατηγορία εργαζομένων έχει καλύτερες αποδόσεις αναφορικά με στόχους και τελικά αποτελέσματα. Το ρίσκο της αξιοπιστίας μπορεί να περιοριστεί με τη σωστή επιλογή συνεργάτη παροχής τέτοιων υπηρεσιών. «Τα οφέλη είναι πολλαπλά και για τους εργαζόμενους» τονίζει ο Δημήτρης Μερσύνης, Client Relationship Manager, ICAP Employment Solutions και συνεχίζει: «Πιο συγκεκριμένα, οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας αποκτούν την ‘’πολύτιμη’’ εργασιακή εμπειρία και επεκτείνουν το επαγγελματικό τους δίκτυο που μπορεί να αξιοποιηθεί στο μέλλον. Φυσικά, και για τους μακροχρόνια άνεργους η προσωρινή απασχόληση αποτελεί διαβατήριο για την επανένταξή τους στον επαγγελματικό στίβο. Η ανάγκη των εργοδοτών για μείωση του λειτουργικού κόστους έχει οδηγήσει στη σύναψη στρατηγικών συνεργασιών με τις εταιρείες προσωρινής απασχόλησης. Οι εργοδότες που προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω των ΕΠΑ επωφελούνται καθότι δεν επιβαρύνονται από το κόστος της αναζήτησης και αξιολόγησης προσωπικού, συνεργάζονται με αξιολογημένο και δοκιμασμένο προσωπικό για τις δεξιότητες τους και τέλος, απαλλάσσονται από τις μισθολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις».

Έρευνα
Ο Θεόδωρος Τόλλης, Εκτελεστικός Διευθυντής, ICAP Employment Solutions, εξηγεί: «Στο εξωτερικό, η χρήση της Προσωρινής Απασχόλησης εμφανίζεται ιδιαίτερα αναπτυγμένη, αφού υπάρχει η τάση οι επιχειρήσεις να συγκεντρώνουν την προσοχή τους στην ενασχόληση με αυτό που στα αγγλικά αποκαλείται core business (κύρια δραστηριότητα) και οι περιφερειακές εργασίες ανατίθενται, πλέον, σε εξειδικευμένους εξωτερικούς συνεργάτες. Η τάση για εξωτερική ανάθεση ζητημάτων διαχείρισης προσωπικού αυξάνεται σημαντικά χρόνο με το χρόνο και στη χώρα μας. Για παράδειγμα, ομάδες ανθρώπων με δεξιότητες σε συγκεκριμένους τομείς απασχολούνται αποκλειστικά στο αντικείμενο εργασίας τους π.χ. υποστήριξη τμήματος πωλήσεων, υποστήριξη τμήματος προμηθειών, τηλεφωνική εξυπηρέτηση, εισαγωγή δεδομένων. Η υπηρεσία έχει ποσοστό διείσδυσης στην αγορά 0,1%-0,2%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 1,8%, διαφορά που εξηγείται λόγω θεσμικών, κοινωνικών παραγόντων και λόγω περιορισμών που έχουν τεθεί για την παροχή της υπηρεσίας και της ανελαστικότητας του εργασιακού πλαισίου στην Ελλάδα». Αναφορικά με τους κλάδους που επιλέγουν την Προσωρινή Απασχόληση ο Θ. Τόλλης αναφέρει: «Όλο και συχνότερα εταιρείες από όλους τους κλάδους, ανεξαρτήτως αντικειμένου δραστηριοποίησης, επιλέγουν την προσωρινή απασχόληση λόγω της ευελιξίας που προσφέρει ως υπηρεσία. Οι κλάδοι στους οποίους η διάθεση προσωπικού αποτελεί σταθερή ανάγκη είναι ο χρηματοοικονομικός, οι τηλεπικοινωνίες, η πληροφορική, οι υπηρεσίες υγείας, η βιομηχανία και ο τουρισμός».

Σύμφωνα με την έρευνα “Report on temporary employment agencies and temporary agency work” που δημοσιεύτηκε από το International Labour Office το 2016, ο διαχωρισμός των δεδομένων της προσωρινής εργασίας ανάλογα με την ηλικία, το επάγγελμα και το επίπεδο των δεξιοτήτων δείχνει ότι δεν αφορά όλες τις κατηγορίες του ανθρώπινου δυναμικού. Οι νεότεροι σε ηλικία και όσοι έχουν λιγότερες δεξιότητες είναι πιο πιθανό να βρεθούν σε θέσεις προσωρινής απασχόλησης σε σχέση με τους πιο μεγάλους σε ηλικία και με περισσότερες δεξιότητες.

Το 2012, οι νέοι εργαζόμενοι (2,9%), στο ηλικιακό γκρουπ 15-24, είχαν ποσοστό προσωρινής απασχόλησης διπλάσιο από τους μεγαλύτερους (1,3%), στην ηλικιακή κατηγορία 25-54. Το ποσοστό προσωρινής απασχόλησης κυριάρχησε στις εργασίες μικρότερης εξειδίκευσης με 3,3 συγκριτικά με το 0,4 που σημείωσαν οι εργαζόμενοι σε εξειδικευμένες εργασίες. Αντίστοιχα ευρήματα αφορούν και το εκπαιδευτικό υπόβαθρο: σε ποσοστό 1,8% εργαζόμενοι με λιγότερες γνώσεις απασχολήθηκαν προσωρινά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για αυτούς που είχαν ακαδημαϊκές γνώσεις ήταν 0,8%.